هرگز برخورد زننده‌ای از مردم ندیدم
به گزارش بولتن نیوز، فرشته عالم‌شاه که چند اثرش را برای نمایش در نمایشگاه هنر محیطی ایران در رومانی ارائه کرده است، در گفت‌وگو با خبرنگار بخش هنرهای تجسمی ایسنا درباره‌ی برپایی این نمایشگاه و حضور در آن، اظهار کرد: دو عکس و یک ویدئوآرت از آثار من در این نمایشگاه شرکت دارد. یکی از عکس‌ها با عنوان «روح درخت» از مجموعه‌ی «پلاستیک‌آرت» انتخاب شده است. این عکس در جریان اجرای پرفورمنس و در سال 86 در باغ بهادران اصفهان گرفته شده است. در این مجموعه، پلاستیک به‌عنوان یکی از نمادهای آلوده‌کننده‌ی محیط زیست که اثرات تخریبی زیادی دارد، در نظر گرفته شده و به فرهنگ بازیافت که در کشورهای دیگر یک اتفاق عادی است و در کشور ما هنوز جا نیفتاده، اشاره دارد.
او ادامه داد: عکس دیگر از مجموعه‌ی «هنرنوشته‌ها» است. در این مجموعه من با خاک قرمز جزیره‌ی هرمز که هیچ آسیبی به طبیعت نمی‌رساند، روی عناصر طبیعت مثل برگ، تنه درختان و چوب‌ها نوشته‌هایی را به‌صورت بافت‌های بدون نقطه ثبت کرده‌ام. این نوشته‌ها که مفهوم‌شان برای من گویاست، ممکن است برای مخاطب این‌گونه نباشند و مخاطب می‌تواند با کمک ذهنیت خودش آن‌ها را ببیند و مفهوم‌شان را درک کند. ویدئوآرتی با عنوان «روح درخت» نیز دیگر اثر من در نمایشگاه رومانی است که آن را اواخر دهه 80 با موضوع پلاستیک و با کمک مردم منطقه در روستایی اطراف اصفهان اجرا کردم.
این هنرمند درباره‌ی ورودش به عرصه‌ی هنرهای محیطی و فعالیت در این زمینه گفت: من از سال 84 دورادور پیگیر فعالیت‌های دکتر احمد نادعلیان (هنرمند محیطی) بوده‌ام. علاقه‌ام به محیط زیست نیز از دوران کودکی شکل گرفت. کودکی من در فضایی گذشت که طبیعت کاملا در زندگی‌ام جریان داشت. وقتی در دزفول زندگی می‌کردیم خانه‌های ما دیوار نداشت و به جای آن، درخت و گل بود. از یک زمانی به بعد فکر کردم با این هنر می‌توانم نگرانی‌ها و دغدغه‌هایم را به خوبی بیان کنم.
عالم‌شاه اظهار کرد: سال 86 با حضور در جشنواره‌ی هنر محیطی اصفهان که توسط آقای نادعلیان و با همکاری انجمن هنرمندان نقاش این شهر برگزار شده بود، بدون واسطه درگیر هنر محیطی شدم. هنر محیطی بخش عظیمی از زندگی من را به خود اختصاص داده، چون مسیر خاصی را برای من مشخص کرده است. این هنر اگرچه لذت خودش را دارد، اما کار با طبیعت و حضور در گرما و سرمای شدید سختی‌های خودش را دارد.
این نقاش در بخش دیگری از سخنانش درباره‌ی واکنش مردم به هنر محیطی و اجرای پرفورمنس‌هایش نیز توضیح داد: من از زمانی که وارد هنر محیطی شدم، هرگز برخورد زننده و بازدارنده‌ای از مردم ندیدم. آن‌ها همیشه کنار ما بوده‌اند. بخش بزرگی از فعالیت‌های هنرمندان محیطی در ایران جنبه‌ی زیست‌محیطی دارد. بنابراین موضوعاتی که ما انتخاب می‌کنیم دردی است که مردم با آن درگیر هستند. به همین دلیل آن‌ها از همان ابتدا کنار ما بودند و حتی در شرایط سخت با ما همکاری کردند، بدون این‌که چشم‌داشتی داشته باشند.
عالم‌شاه همچنین به برخورد هنرمندان با هنر محیطی و رشد آن در ایران اشاره کرد و گفت: برخی هنرمندان با دیدن هنر محیطی و با علاقه‌ای که به طبیعت داشتند، به این جریان وارد شدند و برخی دیگر نیز که متوجه شدند علاقه‌ای به این هنر ندارند راه خودشان را رفتند، اما یک عده‌ی دیگر این هنر را جدی نگرفتند و با یکسری قضاوت‌ها و ذهنیت‌های خاص به آن نگاه کردند. وقتی یک هنر تازه می‌خواهد در جامعه دیده شود و پشتوانه خاصی ندارد، واکنش‌های متفاوتی نسبت به آن وجود خواهد داشت. برخی، این هنر را جدی نگرفتند و ساده‌انگارانه به آن نگاه کردند. حتی گاهی عامل بازدارنده بودند و وقتی یک ارگان می‌خواست فعالیت و حمایتی در این زمینه داشته باشد، آن‌ها را دلسرد می‌کردند.
او در ادامه بیان کرد: البته زمان سختی‌ها می‌گذرد. ما خیلی در این سال‌ها زحمت کشیدیم، اما آنچه مهم بود هدف ما از حضور در هنر محیطی است. ما هنوز به آن نتیجه‌ای که می‌خواستیم نرسیده‌ایم. در دنیا قدم‌های بزرگ و موثری در هنر محیطی برداشته شده، اما در ایران هنوز این اتفاق نیفتاده است و این به‌خاطر نبودن شناخت است. هنر محیطی هنوز جایگاه خود را در ایران پیدا نکرده است. هنر خیلی به اقتصاد هنر وابسته است. ما زمان، عمر، انرژی، پول و خلاقیت‌مان را در این عرصه استفاده کردیم. اگر هم یک نمایشگاهی برگزار شد حاصل تلاش خود هنرمندان بوده است.
این هنرمند محیطی درباره حضورش در نمایشگاه‌های بین‌المللی و واکنش هنرمندان و مخاطبان خارجی به هنر محیطی ایران نیز اظهار کرد: من پیش از این، نمایشگاه‌هایی در کره جنوبی، نپال و آمریکا حضور داشتم و عضو مجله هنری زنان هنر محیطی آمریکا و گروه «یاتوآی» کره هستم. هنر محیطی شرقی که از آن می‌توان با عنوان هنر محیطی آسیایی، خاورمیانه یا خاور دور هم یاد کرد با هنر محیطی آمریکایی و اروپایی متفاوت است و این به‌خاطر نوع اندیشه‌های هنرمندان کشورهای این منطقه است. به جرأت می‌توانم بگویم که کارهای بچه‌های ایران بسیار با احساس‌تر و عمیق‌تر است و این به‌دلیل وارد شدن فلسفه و فرهنگ کشور آن‌ها درون این هنر است. حساسیت‌ها، لطافت‌ها و اندیشه‌هایی در هنر بچه‌های ایران وجود دارد که مخاطبان خارجی آن‌ها را خیلی خوب متوجه می‌شوند.
عالم‌شاه با بیان این‌که هنر محیطی گستره‌ی بسیار زیادی دارد، گفت: هنر محیطی به‌خاطر پرداختن به موضوعاتی مانند زمین و بقای انسان و محیط زیست، نه‌تنها به بخش‌های مربوط به هنر، بلکه به محیط زیست و شهرداری و ارگان‌های دیگر هم مربوط است. مسأله‌ی محیط زیست به‌خاطر تأثیر در جریان‌های زندگی انسان، شوخی‌بردار نیست. حتی می‌توان در زمینه گردشگری و توریسم هم به این هنر نگاه ویژه‌ای داشت. برپایی هنر محیطی در زمینه دفاع از محیط زیست و هشدارهایی در این زمینه خیلی موثرتر از سخنرانی، شعار و همایش است. هر نمایشگاهی که در کشورهای خارجی از هنر محیطی ایران برپا شده، جایی برای بالا بردن پرچم ایران بوده است. درست است که ما دنبال علاقه‌مان رفته‌ایم، اما آن‌ها به نفع خودشان است که از این موقعیت و خلاقیت و انرژی هنرمندان استفاده کنند.
او افزود: در کشورهای دیگر، هنرمندان محیطی با سازمان محیط زیست کاملا در ارتباط هستند. حتی از بالگردها‌یی برای تصویربرداری هوایی از هنرهای محیطی استفاده می‌شود و هنرمندان از حمایت‌های مردمی و کمپین‌ها برخوردارند. افرادی مثل دکتر نادعلیان یا گروه‌هایی مثل گروهی که من در آن هستم، در کشورهای خارجی به‌عنوان یک ارگان خصوصی که به دولت خدمت می‌کنند دارای حقوقی هستند و کاملا به رسمیت شناخته می‌شوند. چاپ و تبلیغات هم در خدمت آن‌هاست و از این راه درآمد کسب می‌کنند. در حالی که ما در ایران باید کار کنیم، پول درآوریم و برای هنر محیطی هزینه کنیم!
به گزارش ایسنا، نمایشگاه هنر محیطی ایران با عنوان «فضاهای زندگی» 30 تیرماه در مرکز هنری ترانسیلوانیا در شهر سانتا جورجه رومانی افتتاح شد و به‌مدت یک‌ماه در این گالری برپا خواهد بود.
در این نمایشگاه، آثاری از 28 هنرمند ایرانی از جمله احمد نادعلیان، نوشین نفیسی، کوروش گلناری، آنه محمد تاتاری، محمود مکتبی، شهرناز زرکش، مینوش زمردی‌نیا، پریسا رجبیان، عاطفه خاص، عاطفه آرانی، مجتبی رمزی، کریم الله‌خانی، مهدیه دهقانی، فرشته عالم‌شاه، حامد مشمولی، سیاوش امیری راد، شیرین محسنی‌نسب، آسیه محمدیان، فرشته زمانی، فرزانه نجفی، گروه پنج باز، گروه هنر زمین، گروه لو آرت، حمید خندان، حمید نورآبادی، مهتاب قائمی منش و تارا گودرزی به‌نمایش گذاشته شده است. همچنین ریحانه امید قائمی - مستندساز ایرانی - فیلم مستندی از این برنامه خواهد ساخت.
آثار این نمایشگاه در دو مرحله توسط محمود مکتبی و دو داور مجارستانی به نام‌های پیتر آلپار و دکتر ریکا وارالیای، داوری و انتخاب شده‌اند.
شما می توانید مطالب و تصاویر خود را به آدرس زیر ارسال فرمایید.
bultannews@gmail.com
