امنیت عرضه نفت در کنار امنیت تقاضا باشد

به گزارش بولتن نیوز، عبدالله البدری دبیرکل اوپک در مقاله‌ای که در پایگاه اینترنتی اوپک منتشر شد، می‌نویسد: دنیا نسبت به زمانیکه نمایندگان گروه کوچکی از کشورهای در حال توسعه در سال 1960 در بغداد گردهم آمدند و سازمان کشورهای صادرکننده نفت(اوپک) را تاسیس کردند تفاوت زیادی کرده است. جهان در آن زمان هنوز شاهد سفر انسان به فضا نبود، مسافرت‌های هوایی در ابتدای راه بودند و بشر هنوز از رایانه‌های شخصی و گوشی‌های موبایل هیچ درکی نداشت.

سا‌لهای پس از آن تغییرات زیادی حاصل شد. این امر به ویژه در مورد شخصیت و ماهیت بخش انرژی جهان بسیار صدق می‌کند، به طوریکه فناوری‌های جدید گسترش مرزهای این صنعت و فراوانی انرژی، توسعه مسافرت‌ها و تجارت بین‌المللی، افزایش سرمایه‌گذای در بازارهای انرژی و دنیای انرژی مستقل‌تر را به همراه داشت.

اما یک مساله اساسی همچنان برای صنعت نفت، تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان محوری باقی مانده و آن اهمیت امنیت انرژی است.

بحث درباره موضوع امنیت انرژی ممکن است پاسخ‌های مختلفی را به دنبال داشته باشد، اما در کل چندین ویژگی کلیدی همیشه وجود دارد. اگرچه این یک فهرست خسته‌کننده نیست اما اصول پایه‌ای امنیت انرژی بر اساس موارد زیر است:

1-متقابل بودن: همانطور که امنیت عرضه برای مصرف‌کنندگان اهمیت دارد، امنیت تقاضا نیز برای تولیدکنندگان مهم است.

2-پوشش تمام افق‌های زمانی قابل پیش‌بینی: امنیت انرژی در فردا به اندازه امنیت آن در امروز اهمیت دارد.

3-جهانی بودن و مشتمل بودن بر تمام کشورهای فقیر و ثروتمند به یک اندازه: امنیت انرژی بر سه محور توسعه پایدار و به ویژه حذف فقر انرژی و ارائه خدمات مدرن در زمینه انرژی استوار است.

4-امنیت انرژی باید از گفتگو و همکاری بیشتر بین کشورهای تاثیرگذار در انرژی جهان بهره ببرد.

اوپک اهمیت امنیت عرضه برای مصرف‌کنندگان را می‌داند و این امر را می‌توان در اقدامات این سازمان طی سال‌های گذشته مشاهده کرد. سازمان اوپک بازار را همیشه به خوبی تامین کرده و به این کار ادامه می‌دهد. اوپک ذخایر مازاد کافی برای متعادل کردن بازار در صورت کمبود عرضه ناشی از مسائلی همچون رخدادهای ژئوپلتیک یا جوی را دارد. در کنار ذخایر نفتی، ظرفیت مازاد نیز انعطاف سرنوشت‌سازی را در دوران رخدادهای غیرقابل پیش‌بینی در اختیار بازار قرار می‌دهد.

اما بسیار مهم است که بر مسئله امنیت تقاضا برای تولیدکنندگان نفت تاکید شود. بسیار مهم است که شفاف‌ترین تصویر ممکن در ارتباط با آینده تقاضای نفت به ویژه در صنعتی که در معرض دوران تولید طولانی تولید و دوران بازپرداخت‌ است، را داشته باشیم.

ما در اوپک اهمیت اقدامات در رابطه با بهره‌ وری انرژی را می‌دانیم و تمام کشورها این حق را دارند که سیاست‌های خود در زمینه انرژی و محیط زیست را در پیش بگیرند. اما در عین حال مهم است که بدانیم برخی از سیاست‌ها در ارتباط با سطح مصرف نفت در آینده و تقاضای کلی انرژی باعث ایجاد ابهام می‌شوند.

به بیان بهتر تولیدکنندگان نمی‌خواهند منابع مالی باارزش را روی زیرساخت‌هایی که ممکن است مورد نیاز نباشند هدر دهند. در عین حال اگر سرمایه‌گذاری به موقع و کافی صورت نگیرد نیاز مصرف‌کنندگان در آینده احتمالا تامین نخواهد شد.

اهمیت این موضوع زمانی بیشتر می‌شود که سرمایه‌گذاری‌های مرتبط با نفت را ارزیابی کنیم. چشم‌انداز جهانی نفت اوپک در سال 2014 نشان می‌دهد که نیاز به سرمایه‌گذاری‌های نفتی در سال‌های 2014 تا 2040 به 10 تریلیون دلار نزدیک خواهد شد.

تمام این موارد بیانگر این حقیقت است که امنیت عرضه و امنیت تقاضا را نمی‌توان از هم جدا کرد و یک نگرش جامع بر امنیت انرژی برای کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت مورد نیاز است.

اوپک همچنین اهمیت این موضوع را که امنیت انرژی برای افراد مختلف به ویژه 1.3 میلیارد نفری که به برق دسترسی ندارند و 2.7 میلیارد انسانی که برای نیازهای اولیه خود به سوخت‌های زیستی متکی هستند، می‌داند. بسیار مثبت است که هدف هفتم پیشنهاد شده در اهداف توسعه پایدار سازمان ملل از کشورها می‌خواهد که دسترسی به منابع انرژی ارزان، قابل اتکا، پایدار و مدرن را برای تمام مردم کره زمین فراهم کنند.

اهداف توسعه پایدار برای اعضای اوپک در اولویت هستند. توسعه پایدار هدف اصلی کمک مالی و فنی اعضای اوپک به دیگر کشورهای در حال توسعه چه به طور مستقیم و از طریق نهادهای امدادی یا از طریق مشارکت در صندوق توسعه بین‌المللی اوپک(OFID) است. صندوق توسعه بین‌المللی اوپک از انرژی پایدار برای تمام برنامه‌ها از جمله بسیاری از پروژه‌های کاهش فقر انرژی حمایت می‌کند و آن را در رده امنیت غذا و آب می‌داند.

همچنین چندین چالش و ابهام دیگر درباره مساله امنیت انرژی در آینده وجود دارد. این موارد شامل مذاکرات تغییرات جوی سازمان و اهمیت دستیابی به یک توافق جامع، متعادل، منصفانه و عادلانه برای همگان و همچنین نقش و تاثیرگذاری گمانه‌زنی‌های بازارهای مالی روی بازار نفت، احتیاجات منابع انسانی و کمبود احتمالی نیروی کار و نیاز به ارتقای مداوم شفافیت اطلاعات است.

برای کمک به حل این چالش‌ها، اوپک معتقد است که اکتشاف راه‌های جدید برای توسعه و گسترش همکاری و گفتگو با دیگر بازیگران عرصه انرژی حائز اهمیت است.

نمونه آشکار این تلاش، مشارکت فعالانه اوپک در نشست‌های انرژی بین‌المللی است که نقش مهمی در تقویت همکاری و گفتگو بین تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان دارد. حضور اوپک شامل مشارکت و همکاری با سازمان اطلاعات نفتی جودی است که روی افزایش شفافیت، کیفیت، زمان‌بندی و جریان اطلاعات بازار نفت و گاز تمرکز دارد.

به علاوه اوپک به طور منظم در دیگر گفتگوها نظیر گفتگو با اجلاس انرژی بین‌المللی و‌ آژانس بین‌المللی انرژی حضور دارد. اوپک همچنین در نشست‌های گروه جی 20 درباره انرژی حضور داشته و نقش فعالی در گفتگوها با اتحادیه اروپا و روسیه دارد.

چنین گفت‌وگو و همکاریهایی یک عنصر کلیدی در تلاش‌های جاری برای حفظ ثبات و اعتماد به صنعت انرژی و کمک به تمام اعضا برای تامین نیازهای امنیت انرژی است. جهان ممکن است از زمان تشکیل اوپک در سال 1960 تغییر زیادی کرده باشد اما هدف همگان از جمله افراد، مشاغل، کشورها و مناطق برای دستیابی به امنیت انرژی ثابت مانده است.

اعضای اوپک همچنان نقش مثبتی را در این زمینه ایفا می‌کنند. همان‌طور که در زمان تاسیس این سازمان در سال 1960 ایفا کردند و این کار را از طریق نگه داشتن عرضه منظم و پایدار نفت، حفظ سطح کافی ظرفیت مازاد، حمایت‌ از تلاش‌ها برای کاهش فقر انرژی و تعامل و همکاری با دیگر بازیگران صنعت انرژی جهان انجام می‌دهند.