«افرادی که تن به ازدواج سفید می دهند، افرادی دارای اعتماد به نفس پایین، وابسته، مسوولیت گریز، کم مهارت و اغلب فاقد شجاعت اجتماعی هستند.»
به گزارش بولتن نیوز،
این بخشی از یادداشت معاون اجتماعی ناجا در واکنش به سبک
زندگی و اجتماعی جدیدی است که این روزها و بر اساس شنیده های این مقام
انتظامی، «اندکی از جوانان جامعه، به ویژه در شهرهای پرجمعیت و بزرگی همچون
تهران به تبعیت از سبک زندگی غربی و اومانیستی، شیوه خاصی برای با هم
زیستن اتخاذ کرده اند، این گروه از دختران و پسران گرچه تعدادشان بسیار
قلیل است و شمارشان اندک، اما پیامدهای سبک زیستشان آن چنان مخرب و زیان
آور است که علاوه بر خود دیگرانی را نیز دستخوش آسیب دیدگی، آزردگی و
دلواپسی می کنند.»
در این سبک نامبارک از زندگی، که عناوینی نظیر
«ازدواج سفید»، «هم خانگی»، «همباشی» یا «کوهابیت» را با خود یدک می کشد،
خبری از ازدواج نیست و دختران و پسران بدون هر گونه تشریفاتی اقدام به تهیه
خانه ای اجاره ای کرده و زیر یک سقف بدون هیچ تعهد و مسوولیتی زندگی مشترک
خود را آغاز می کنند.
بسیاری از کارشناسان و آسیب شناسان اجتماعی،
افزون بر موارد روانی و شخصیتی که معاون اجتماعی ناجا در مورد گرایش افراد
به ازدواج سفید بیان کرد، علل دیگر را مانند اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی
دخیل می دانند.
آنان بویژه بین مسایل و مشکلات روزافزون اقتصادی با
رواج ازدواج سفید پیوندی ذاتی قائل هستند، و بر این باورند که به هر میزان
شرایط اقتصادی دشوار شود به همان مقدار نیز گرایش افراد به انتخاب ازدواج
سفید افزایش می یابد.
وجود 11 میلیون مجرد در کشور - بر اساس اعلام
منابع رسمی - که وجه دیگری از رواج تفکر ازدواج گریزی را در جامعه برملا می
سازد، به مثابه یک «زنگ هشدار» که می تواند بصورت زیر پوستی و خزنده تفکر
ازدواج سفید را در این خیل جمعیت تقویت کند، نظر بسیاری از مسوولان را به
خود جلب و آنها را به ارائه پیشنهادهای متفاوت ترغیب کرده است.
دبیر
سابق مجمع مشورتی شورای توسعه فرهنگ قرآنی ضمن ابراز نگرانی از رواج
ازدواج سفید، از مسوولان خواسته است برای ممانعت از رواج بیشتر این پدیده
غیرشرعی و غیرعرفی، ارتباط مشروع و آسان را در قالب ازدواج موقت برای برخی
جوانان فراهم کنند.
محمدحسین فریدونی می گوید: از بین بردن
تنگناهای مرسوم ازدواج در ایران به این زودی ها جواب نمی دهد تا بخواهیم
نسخه آسان سازی ازدواج را تکرار کنیم، بنابراین نباید فرصت ازدواج موقت را
از دست بدهیم.
وی با اشاره طرح دولت با عنوان «اعتلای خانواده
پایدار» برای مقابله با ازدواج های سفید تاکید می کند: برخی جوانان به
تقلید از نوعی ازدواج در اروپا که خارج از عرف و رسم ازدواج دائم در جامعه
ما است، بعضا با اطلاع و موافقت خانواده ها با هم زندگی می کنند، اما
معتقدم که این جوانان می توانند براساس الگوی قرآنی ازدواج موقت که در آن
هر نوع محدودیت ارتباطی را تعریف کرد، با هم زندگی کنند.
فریدونی
ادامه می دهد: اولیای امور باید این پدیده را نه یک تهدید اجتماعی بلکه یک
فرصت برای ارتباط مشروع و آسان دختران و پسران مجرد بدانند و اگر این کار
با شرط عقد موقت رسمیت یافته و الزامی شود، برخورد با موارد خلاف هم آسان و
هم قابل دفاع اجتماعی خواهد بود.
همچنین یکی از روانشناسان و آسیب
شناسان اجتماعی کشور موضوع ازدواج سفید را یک نوع آسیب جدی در جامعه می
داند و معتقد است: متاسفانه در دهه اخیر بسیاری از جوانان به دلایل مختلف،
آمادگی ازدواج دائمی را نداشتند و اقدام به ازدواج سفید کردند که این مساله
در جامعه روز به افزایش است.
دکتر مجید ابهری با بیان اینکه
ازدواج سفید در گروه های سنی مردان 25 تا 50 سال و زنان 17 تا 35 رخ می
دهد، می افزاید: با توجه به گسترش نفوذ شبکه های ماهواره ای و فضاهای
سایبری، متاسفانه تغییر سبک زندگی اسلامی - ایرانی و فاصله گرفتن از آن،
موجب انجام این نوع زندگی در جامعه شده است.
وی می گوید: اطلاع
رسانی رسانه ای، فرهنگسازی برای بازگشت به سبک زندگی اسلامی - ایرانی،
ایجاد امکانات ازدواج برای جوانان (اشتغالزایی - مسکن و غیره) و بیان آسیب
های ناشی از این نوع همزیستی ها می تواند از سرعت رواج ازدواج سفید کاسته و
یا آن را متوقف کند.
رییس سلامت نوجوانان، جوانان و مدارس دانشگاه
علوم پزشکی ایران نیز نظر به معضلات گریبانگر ازدواج سفید، خواستار ایجاد
حساسیت در مورد رواج آن شده است.
جلیل دوروزی معتقد است: عارضه
همخانگی موجب شده که برخی جوانان بدون عقد رسمی و ثبت با هم زندگی کنند و
منجر به پدیده شوم هم خانگی شده است.
وی ادامه می دهد: باید به این
مساله حساس باشیم زیرا در سال 1960 میلادی در آمریکا کمتر از نیم میلیون
جوان، همخانه بودند که این آمار اکنون به شش میلیون و 600 هزار نفر رسیده و
عدم تمایل به ازدواج در کل دنیا در حال رخ دادن است.
دوروزی با
بیان به اینکه پدیده شوم ازدواج سفید یا همان همخانگی در کشور رخ داده است،
اضافه می کند: این مساله، معضلات و تضییع حقوق و سقط های غیرقانونی
فراوانی به همراه خواهد داشت و متاسفانه فراهم بودن زمینه انحرافات اخلاقی،
سن ازدواج را افزایش داده است، بلوغ جنسی زود رس و افزایش سن ازدواج
معمولا با انحرافات اخلاقی همراه است.
وی خاطرنشان می کند: برخی
پژوهش ها نشان می دهد که روابط آزاد بین دختران و پسران، نیاز به ازدواج را
در آنان کاهش و از سوی دیگر بهره گیری جنسی را افزایش می دهد و براساس
تحقیقات انجام شده، ادامه تحصیل که در دختران بیشتر است، یکی از دلایل
ازدواج نکردن جوانان به شمار می رود، البته خود خانواده ها نیز راغب نیستند
فرزندانشان حین تحصیل، ازدواج کنند و از سوی دیگر جوانان گاهی فکر می کنند
نمی توانند حین تحصیل مسوولیت خانواده را بپذیرند.
رییس سلامت
جوانان دانشگاه علوم پزشکی ایران با بیان اینکه برخی جوانان فکر می کنند
ازدواج به معنای قید و بند است و به همسالان خود می گویند که اکنون راحت
زندگی می کنند، می گوید: مهمترین راهکار ترویج ازدواج در جامعه، آموزش است و
باید برای جوانان، خانواده ها و سیاستگذاران، کارگاه های آموزش ازدواج
برگزار شود.
سیدحسن موسوی چلک رییس انجمن مددکاران اجتماعی ایران
نیز ذهنیت منفی جامعه در مورد ازدواج موقت را یکی از دلایل روی آوردن
جوانان به همباشی و اصلاح این ذهنیت را راهی برای کاهش روابط غیر اخلاقی دو
جنس عنوان می کند.
برخی کارشناسان نیز مهمترین راهکار پیشگیری از ازدواج سفید را آموزش به خانواده ها می دانند.
در
این پیوند، یک روانپزشک و استادیار دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، به نقش
مهم آموزش به خانواده ها برای پیشگیری از ازدواج سفید تاکید کرده و می
گوید: متاسفانه نوع رابطه ای که در مورد ازدواج سفید در جامعه ایجاد می شود
بیانگر این است که دختر و پسر در زیر یک سقف زندگی می کنند و با نام این
ازدواج، احساس خوشبختی می کنند.
طاهره کرمانی رنجبر با تاکید به
مسوولیت مهم پدر و مادر و کنترل معاشرت فرزندان می افزاید: منظور از ازدواج
سفید زندگی مشترک زن و مرد بدون ازداوج رسمی است، یعنی بگونه ای که زن و
مرد بدون اینکه خطبه عقد یا صیغه بین آنها جاری شود برای زندگی زیر یک سقف
می روند.
وی ادامه می دهد: متاسفانه ازدواج سالم در کشوری مذهبی
همچون ایران با مشکلات زیادی همراه شده و سبک سنتی دیگر جوابگوی ازدواج های
امروزی نیست، بنابراین باید یک حد واسط در نظر گرفته شود.
سخن آخر
اینکه، پدیده هنجارشکنانه ازدواج سفید اکنون به عنوان یک معضل اجتماعی،
دامنگیر بسیاری از جوامع شده و متولیان و مسوولان جوامع را به چاره اندیشی
برای رفع و دفع آن واداشته است.
آسیب شناسان اجتماعی راهکارهای
متفاوتی برای مقابله با این پدیده توصیه کرده و آگاهسازی جوانان و اطلاع
رسانی عمومی را در این مورد مقدم بر هر چیزی می دانند.
دومین گامی
که بر آن تاکید می شود، ایجاد بسترهای لازم و تسهیل ازدواج سالم و برای
جوانان است، زیرا معتقدند چنین امری، آنان را به تشکیل خانواده دلگرم ساخته
و مانع از گرایش آنها به زندگی مشترک غیرمتعارف و بدور از عرف و شرع می
شود.