کد خبر: ۲۶۸۶۶۴
تاریخ انتشار:

گمانه زنی های هسته ای در راند آخر

روزنامه شرق روز چهارشنبه عنوان سرمقاله خود را به موضوع گمانه زنی های هسته ای اختصاص داده و می افزاید: مواضع این روزهای همه طرف های درگیر در مذاکرات هسته ای با ایران، خوشبینی ها درباره توافق بر سر برنامه جامع اقدام مشترک را افزایش داده است.
به گزارش بولتن نیوز،  در این مطلب می خوانیم : اظهارات هاموند، وزیر خارجه بریتانیا، پس از دیدار با دکتر ظریف و حتی مواضع فابیوس و اشتاین مایر، وزرای خارجه فرانسه و آلمان، محوری مشترک داشت و آن، تأکید بر مبنا قراردادن تفاهم لوزان و علاقه مندی به رفع حساسیت هایی است که در ایران بر سر برخی تفسیرهای فراتر از تفاهم مذکور و بر مبنای «گزاره برگ» طرف ها به وجود آمده است.

تفسیرهای متفاوت با بیانیه لوزان، چه در میان مخالفان آن در ایران و چه در شش کشور طرف مذاکره، به گونه ای پیش رفت که وزیر امور خارجه ایران به صراحت، «طرح مباحث جدید» را سبب به بن بست کشیده شدن مذاکرات عنوان کرد. به نظر می رسد این هشدار و البته از ابهام خارج شدن برخی جزئیات در متن نگارش شده در توافق نهایی، تا حدی در این مسئله تأثیر گذار بوده است.

موضع اخیر جان کری درباره موضوع اتهامات ادعایی و عبور از گذشته را نیز باید یک چرخش توجه برانگیز در موضع ایالات متحده ارزیابی کرد که با واکنش تند لابی اسرائیل مواجه شد و حتی اتهام علاقه مندی بیش از حد معمول اوباما به امضای توافق با ایران را در آن محافل، بر سر زبان ها انداخت؛ اگرچه هنوز یک هفته بسیار دشوار پیشِ روی تیم های مذاکره کننده قرار دارد و از هم اکنون هیچ قضاوتی درباره آن نمی توان کرد، اما حداقل می توان این نتیجه را گرفت که هیچ یک از طرف ها فعلا موضعی سخت تر از گذشته اتخاذ نکرده اند و حتی در پاره ای موارد، انعطافی نسبی در ادبیات و روش مذاکره از خود نشان داده اند.

به نظر می رسد هر هفت کشور به درک درستی از مشکلات داخلی و بیرونی یکدیگر دست پیدا کرده اند و فارغ از نتیجه مذاکرات، همین موضوع هم دستاورد توجه برانگیزی به شمار می رود؛ دستاوردی که از محاسن گفت وگوی مستقیم است.

فراموش نکنیم در دولت گذشته، چگونه یک یا دو دور مذاکره برگزار می شد و بدون اعلام هیچ دستاورد مشخصی، بعضا به مدت شش ماه به تعطیلات می رفت. وجود چارچوب منطقی و مذاکرات معطوف به نتیجه در تیم مذاکره کننده به ریاست دکتر ظریف، فضای جهانی را به کلی تغییر داده است.

روز گذشته سخنگوی کاخ سفید نیز به صراحت از امکان تمدید محدود مذاکرات سخن گفت و این یعنی هیچ یک از طرف ها مایل نیستند با تأکید بر قید زمان، عرصه را بر دیگری تنگ کنند و اجازه برداشت های متعدد از بی نتیجه ماندن مذاکرات را بدهند. آن طور که در سخنان وزرای خارجه آمده بود، احتمالا آنان در تعطیلات آخر هفته - شنبه و یکشنبه - به مذاکرات خواهند پیوست.

گفته شده بخش هایی از متن نگارش شده، مورد اختلاف طرف ها نیست، اما پرانتزهای باقی مانده در متن توافق، حتما نیازمند تصمیمات سیاسی است و حضور وزرای خارجه می تواند، توافق نهایی را به نقطه مرکزی نزدیک و اختلافات باقی مانده را حل کند. به نظر می رسد یکی از مشکلات باقی مانده، موضوع «دسترسی» هاست.

عبور از واژه «بازرسی» و تأکید بر آنچه در پروتکل الحاقی ذکر شده، فضا را برای تفاهم بر سر این مسائل نیز مساعد تر کرده است. ایران به صراحت از خطوط قرمز خود در این حوزه سخن گفته است و به نظر می رسد طرح تصویب شده در مجلس ایران در مقطع فعلی می توانست با توجه به مخالفت دولت، مطرح نشود تا نگرانی ای از محدودکردن تیم مذاکره کننده به وجود نیاید.

واضح است با توجه به لازم الاجرابودن مصوبات شورای عالی امنیت ملی، مسئله دسترسی ها از ابتدا تاکنون، با نظر این نهاد عالی امنیتی کشور مرتبط بوده است و تصویب اجرای پروتکل الحاقی پس از توافق احتمالی نیز باید در مجلس صورت بگیرد. محدودیت در دسترسی ها و بازرسی های موردی و نقطه ای به منظور نمونه برداری، موضوعی بدیهی است و پررنگ کردن آن در کنار بهانه جویی های غیرعلمی و غیرمنطبق با متون حقوقی و تجربه اجرای پروتکل در افزون بر ١٢٠ کشور جهان، نمی تواند مشکلی را در این بازه زمانی حل کند.

منافع و مواهب چارچوب تفاهم لوزان، خدشه پذیر نیست و در مقطعی که هنوز ورود به جزئیات صورت نگرفته بود، حجم بالای پرداختن به آن، از اهداف دیگری حکایت داشت. خوشبینی نگارنده درباره توافق جامع هسته ای، از اراده سیاسی در همه طرف ها برای حل این پرونده ناشی می شود و معتقدم هم ایران و هم طرف های دیگر در موقعیتی هستند که توافق را تنها گزینه قابل دسترسی می دانند.

این مذاکرات به صورت جامع و همه جانبه از سوی مردم ایران حمایت می شود، در سطح بالای حاکمیتی، درباره آن توافق شده و نزد افکار عمومی جهان نیز اهمیت بالایی دارد. همه طرف ها می دانند به نتیجه نرسیدن آن، با وجود دو سال مذاکره در این دوره و سابقه ١٠ساله پرونده، چالشی جدی برای مشی و مسیر حل مسائل جهانی از طریق مذاکره خواهد بود. دموکرات های آمریکا در آستانه انتخابات ریاست جمهوری ٢٠١٦، روسیه در میانه تنش با غرب بر سر اوکراین و اتحادیه اروپا در مرحله تنش های اقتصادی فعلی، هیچ کدام مایل به بی نتیجه ماندن آن نیستند.

مواضع این روزهای همه طرف های درگیر در مذاکرات هسته ای با ایران، خوشبینی ها درباره توافق بر سر برنامه جامع اقدام مشترک را افزایش داده است. اظهارات هاموند، وزیر خارجه بریتانیا، پس از دیدار با دکتر ظریف و حتی مواضع فابیوس و اشتاین مایر، وزرای خارجه فرانسه و آلمان، محوری مشترک داشت و آن، تأکید بر مبنا قراردادن تفاهم لوزان و علاقه مندی به رفع حساسیت هایی است که در ایران بر سر برخی تفسیرهای فراتر از تفاهم مذکور و بر مبنای «گزاره برگ» طرف ها به وجود آمده است.

تفسیرهای متفاوت با بیانیه لوزان، چه در میان مخالفان آن در ایران و چه در شش کشور طرف مذاکره، به گونه ای پیش رفت که وزیر امور خارجه ایران به صراحت، «طرح مباحث جدید» را سبب به بن بست کشیده شدن مذاکرات عنوان کرد. به نظر می رسد این هشدار و البته از ابهام خارج شدن برخی جزئیات در متن نگارش شده در توافق نهایی، تا حدی در این مسئله تأثیر گذار بوده است. موضع اخیر جان کری درباره موضوع اتهامات ادعایی و عبور از گذشته را نیز باید یک چرخش توجه برانگیز در موضع ایالات متحده ارزیابی کرد که با واکنش تند لابی اسرائیل مواجه شد و حتی اتهام علاقه مندی بیش از حد معمول اوباما به امضای توافق با ایران را در آن محافل، بر سر زبان ها انداخت؛ اگرچه هنوز یک هفته بسیار دشوار پیشِ روی تیم های مذاکره کننده قرار دارد و از هم اکنون هیچ قضاوتی درباره آن نمی توان کرد، اما حداقل می توان این نتیجه را گرفت که هیچ یک از طرف ها فعلا موضعی سخت تر از گذشته اتخاذ نکرده اند و حتی در پاره ای موارد، انعطافی نسبی در ادبیات و روش مذاکره از خود نشان داده اند.

به نظر می رسد هر هفت کشور به درک درستی از مشکلات داخلی و بیرونی یکدیگر دست پیدا کرده اند و فارغ از نتیجه مذاکرات، همین موضوع هم دستاورد توجه برانگیزی به شمار می رود؛ دستاوردی که از محاسن گفت وگوی مستقیم است.

فراموش نکنیم در دولت گذشته، چگونه یک یا دو دور مذاکره برگزار می شد و بدون اعلام هیچ دستاورد مشخصی، بعضا به مدت شش ماه به تعطیلات می رفت. وجود چارچوب منطقی و مذاکرات معطوف به نتیجه در تیم مذاکره کننده به ریاست دکتر ظریف، فضای جهانی را به کلی تغییر داده است.

روز گذشته سخنگوی کاخ سفید نیز به صراحت از امکان تمدید محدود مذاکرات سخن گفت و این یعنی هیچ یک از طرف ها مایل نیستند با تأکید بر قید زمان، عرصه را بر دیگری تنگ کنند و اجازه برداشت های متعدد از بی نتیجه ماندن مذاکرات را بدهند. آن طور که در سخنان وزرای خارجه آمده بود، احتمالا آنان در تعطیلات آخر هفته - شنبه و یکشنبه - به مذاکرات خواهند پیوست.

گفته شده بخش هایی از متن نگارش شده، مورد اختلاف طرف ها نیست، اما پرانتزهای باقی مانده در متن توافق، حتما نیازمند تصمیمات سیاسی است و حضور وزرای خارجه می تواند، توافق نهایی را به نقطه مرکزی نزدیک و اختلافات باقی مانده را حل کند. به نظر می رسد یکی از مشکلات باقی مانده، موضوع «دسترسی» هاست. عبور از واژه «بازرسی» و تأکید بر آنچه در پروتکل الحاقی ذکر شده، فضا را برای تفاهم بر سر این مسائل نیز مساعد تر کرده است. ایران به صراحت از خطوط قرمز خود در این حوزه سخن گفته است و به نظر می رسد طرح تصویب شده در مجلس ایران در مقطع فعلی می توانست با توجه به مخالفت دولت، مطرح نشود تا نگرانی ای از محدودکردن تیم مذاکره کننده به وجود نیاید.

واضح است با توجه به لازم الاجرابودن مصوبات شورای عالی امنیت ملی، مسئله دسترسی ها از ابتدا تاکنون، با نظر این نهاد عالی امنیتی کشور مرتبط بوده است و تصویب اجرای پروتکل الحاقی پس از توافق احتمالی نیز باید در مجلس صورت بگیرد. محدودیت در دسترسی ها و بازرسی های موردی و نقطه ای به منظور نمونه برداری، موضوعی بدیهی است و پررنگ کردن آن در کنار بهانه جویی های غیرعلمی و غیرمنطبق با متون حقوقی و تجربه اجرای پروتکل در افزون بر ١٢٠ کشور جهان، نمی تواند مشکلی را در این بازه زمانی حل کند.

منافع و مواهب چارچوب تفاهم لوزان، خدشه پذیر نیست و در مقطعی که هنوز ورود به جزئیات صورت نگرفته بود، حجم بالای پرداختن به آن، از اهداف دیگری حکایت داشت. خوشبینی نگارنده درباره توافق جامع هسته ای، از اراده سیاسی در همه طرف ها برای حل این پرونده ناشی می شود و معتقدم هم ایران و هم طرف های دیگر در موقعیتی هستند که توافق را تنها گزینه قابل دسترسی می دانند.

این مذاکرات به صورت جامع و همه جانبه از سوی مردم ایران حمایت می شود، در سطح بالای حاکمیتی، درباره آن توافق شده و نزد افکار عمومی جهان نیز اهمیت بالایی دارد. همه طرف ها می دانند به نتیجه نرسیدن آن، با وجود دو سال مذاکره در این دوره و سابقه ١٠ساله پرونده، چالشی جدی برای مشی و مسیر حل مسائل جهانی از طریق مذاکره خواهد بود.

دموکرات های آمریکا در آستانه انتخابات ریاست جمهوری ٢٠١٦، روسیه در میانه تنش با غرب بر سر اوکراین و اتحادیه اروپا در مرحله تنش های اقتصادی فعلی، هیچ کدام مایل به بی نتیجه ماندن آن نیستند.
منبع: ایرنا

شما می توانید مطالب و تصاویر خود را به آدرس زیر ارسال فرمایید.

bultannews@gmail.com

نظر شما

آخرین اخبار

پربازدید ها

پربحث ترین عناوین