یک اندیشکده آمریکایی به کاخ سفید پیشنهاد میدهد که آمریکا برای مواجهه با چالشهای چندگانه کنونی به راهبردی جدید نیاز دارد و ایران نقطه شروع برای تدوین این راهبرد محسوب میشود. مذاکرات با ایران دو بخش دارد. گروه ۱+۵ یا به یک توافق موفقیتآمیز، مورد تأیید و مؤثر با ایران دست خواهد یافت و یا چنین امری محقق نخواهد شد. باید راهبردی اتخاذ شود که هم احتمالات و هم ابهامات در هر دو حالت را مورد توجه قرار داده باشد.
گروه بین الملل، یک اندیشکده آمریکایی به کاخ سفید پیشنهاد میدهد که آمریکا برای مواجهه با چالشهای چندگانه کنونی به راهبردی جدید نیاز دارد و ایران نقطه شروع برای تدوین این راهبرد محسوب میشود. مذاکرات با ایران دو بخش دارد. گروه ۱+۵ یا به یک توافق موفقیتآمیز، مورد تأیید و مؤثر با ایران دست خواهد یافت و یا چنین امری محقق نخواهد شد. باید راهبردی اتخاذ شود که هم احتمالات و هم ابهامات در هر دو حالت را مورد توجه قرار داده باشد.
به گزارش بولتن نیوز، اندیشکده شورای آتلانتیک طی یادداشتی به قلم «هارلان اولمان»، به معرفی راهبردی مؤثر برای مقابله با چالشهای جهان در قرن بیست و یکم پرداخته و مینویسد: شاید از زمان جورج واشنگتن تاکنون، همه رؤسای جمهور آمریکا به خاطر نداشتن راهبرد یا راهبرد اشتباه مورد انتقاد بودهاند. رئیسجمهور باراک اوباما نیز از این امر مستثنا نیست. البته {در گذشته} وجود تنها یک تهدید فراگیر و وجودی مانند آلمان نازی یا اتحاد جماهیر شوروی، راهبردسازی را به مراتب آسانتر مینمود.
■ در قرن بیست و یکم نمیتوان تنها از یک راهبرد بهره گرفت ■
در جنگ جهانی دوم راهبرد روشنی وجود داشت. بسیج زرادخانه دموکراسی آمریکا برای وادار کردن دشمنان متحد به تسلیم بیقیدوشرط و به این ترتیب، ابتدا پیروزی در اروپا و سپس اقیانوس آرام. راهبرد مهار و بازدارندگی، پیروزی بدون خونریزی جنگ سرد را با فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در سال ۱۹۸۹ به همراه داشت. اما متأسفانه در قرن بیست و یکم، تنها با یک دشمن عمده و مهم روبرو نبودهایم که بتوان از یک راهبرد در مورد آن بهره گرفت. با این وجود، در میان بسیاری از تهدیدها، خطرات و چالشهای امروز، یک پیوند وحدتبخش وجود دارد. آمیزه انتشار قدرت و جهانیشدن که با انقلاب اطلاعات شتاب بیشتری گرفته، همبستگی و پیوستگی متقابل را در دنیا به مراتب بیشتر کرده است. در نتیجه رویدادهای مرتبط با روسیه، پوتین، اوکراین، ناتو و اروپا با آنچه در عراق، سوریه، داعش و خلیج فارس که ایران بخشی مهم و سرنوشتساز از آن است، میگذرد ارتباط مستقیم دارند و برعکس.
■ آمریکا باید چه موفقیت و چه شکست مذاکرات با ایران را مورد توجه قرار داده باشد ■
سفرهای پیدرپی و بیوقفه جان کری در اواسط ماه مه به آفریقا؛ مسکو؛ نشست وزیران دفاع کشورهای عضو ناتو در ترکیه؛ اجلاس سران شورای همکاری خلیج فارس در کمپ دیوید؛ و سرانجام آسیا برای تأکید بر این روابط متقابل بود. مسئله اصلی چگونگی ارتباط دادن این موضوعات در یک راهبردِ مؤثر است. ایران نقطه شروع محسوب میشود. مذاکرات با ایران بر سر اهداف هستهای این کشور دو پایان دارد. گروه ۱+۵ یا به یک توافق موفقیتآمیز، مورد تأیید و مؤثر با ایران دست خواهد یافت و یا چنین امری محقق نخواهد شد. باید راهبردی اتخاذ شود که هم احتمالات و هم ابهامات در هر دو حالت را مورد توجه قرار داده باشد.
■ ترکیه؛ جناح آسیبپذیری که ناتو باید از آن حمایت کند! ■
فوریترین خطر موجود، داعش و وقایعی است که در عراق و سوریه رخ میدهد. روشن است که تنها کشورهای منطقه از جمله کشورهای شورای همکاری خلیج فارس و در گستره وسیعتر مصر، ترکیه و اردن میتوانند بر شیوههای مهار و در نهایت شکست داعش تأثیرگذار باشند. در اینجا، ایالات متحده و کشورهای همپیمان آن در ناتو توانمندسازان قدرتمندی به شمار میروند. بحران اوکراین در کشورهای پیمان ورشو و به خصوص در جناحهای بالقوه آسیبپذیرتر «شمالی» (به عبارت دیگر حوزه دریای بالتیک) و «جنوبی» (دریای سیاه و مدیترانه شرقی) نگرانیها نسبت به تهدید و ارعاب و تجاوزگری روسها را دوباره برانگیخت. اما ناتو جناج «جنوبی» آسیبپذیرتر دیگری را نیز شامل میشود: مرزهای هزار مایلی ترکیه با سوریه و عراق. از طریق این مرزها، پیامدهای دوم و سوم جنگ داخلی در سوریه و هجوم بیامان داعش جریان داشته و اتحاد را با چیزی بیش از حملات تروریستی که اخیراً در فرانسه و دانمارک انجام شد، تهدید میکند.
■ ایجاد یک نیروی زمینی ائتلافی با کشورهای حوزه خلیج فارس در پایگاه هوایی قطر ■
برای حمایت از این جناح، ناتو باید مشارکت قویتری با شورای همکاری خلیج فارس ایجاد کند. در حالی که ۲۸ کشور عضو ناتو و بسیاری از شرکای آن در ائتلاف متشکل از ۶۲ کشور که برای مقابله در برابر داعش ایجاد شده شرکت کردهاند، گسترش بیشتر همکاریها نباید چندان دور از دسترس باشد. کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس و دیگر کشورهای عرب برای اعزام یک نیروی زمینی عربی توافق کردهاند. برای پیشبرد چنین مفهومی، مرکز عملیات هوایی ترکیبی در پایگاه هوایی العدید واقع در دوحه قطر- جایی که چندین کشور عضو شورای همکاری خلیج فارس و کشورهای غربی سالها اقدام به عملیاتهای نظامی کردهاند- مکان مناسبی برای استقرار ستاد مرکزی نیروی زمینی ائتلافی اولیه در جهت آغاز شکلگیری این قابلیت به شمار میرود. هدف، جلوگیری از نفوذ داعش و بالا بردن قابلیت عملکرد نظامی متقابل کشورهای منطقه است. ناتو میتواند و باید این قابلیت عملکرد متقابل را تسهیل کند.
■ بغداد باید به اختلافات شیعه و سنی و قانون بعثیزدایی از حکومت پایان دهد ■
روسیه نقشی کلیدی ایفا میکند. این کشور از اهرمهایی در سوریه برخوردار است. اگر روسیه بتواند از توافق مینسک در رابطه با اوکراین پیروی کرده و این بحران را فرونشاند، بدیهی است که نگرانیها در اروپا کمتر شده و کاهش تحریمها منجر به بهبود اقتصاد روسیه خواهد شد. مرکز تاکتیکی این راهبرد بغداد است. تشخیص این مفهوم که داعش در نتیجه خشونتهای چند دهه گذشته در عراق موجودیت یافته، مهم و ضروری به نظر میرسد. این بدین معناست که تا زمانی که بغداد گرفتار اختلافات فرقهای بین شیعه و سنی است، داعش همچنان به تقویت خود ادامه خواهد داد. لغو قانون بعثیزدایی از حکومت، باید گام بعدی باشد.
■ کشورهای شورای همکاری خلیج فارس؛ همپیمانان اصلی غیرناتوی ایالات متحده آمریکا ■
اگر مذاکرات هستهای با ایران شکست بخورد ، کشورهای حاشیه خلیج فارس با اتخاذ راهبرد ضدداعش به یکدیگر نزدیکتر خواهند شد. ایالات متحده و ناتو میتوانند برای اطمینان خاطر به کشورهای وحشتزده منطقه از یک ایران تهاجمیتر، موشکها و پدافند هوایی بیشتری در اختیار آنها قرار دهند. در واقع، ایالات متحده همواره میتواند با مستقر کردن یک زیردریایی تریدنت، علاوه بر اطمینان خاطر و تقویت بازدارندگی، کشورهای خاص شورای همکاری خلیج فارس را به عنوان همپیمانان اصلی غیرناتوی خود اعلام کند. اگر ما به این آگاهی دست یابیم که اساس این کار در شناخت پیوندهایی نهفته است که در بین مناطق و چالشها وجود دارد و این پیوندها را در جهت دستیابی به نتایجی که در پی آن هستیم به کار بگیریم، تدوین یک راهبرد مؤثر میتواند صورت بپذیرد. اما آیا میتوانیم از این فرصت بهره گرفته و در نتیجه درست عمل کنیم؟ اینها پرسشهای جالب توجه و پیچیدهای است که ایمنی، امنیت و رفاه آینده ما را تعیین خواهد کرد.