چرا شهرداری در پرونده عشرت‌آباد سکوت کرد؟
به گزارش بولتن نیوز، معاون میراث فرهنگی می‌گوید «توان سازمان‌شان در حد قانون است»؛ یعنی معمولا باید منتظر باشند تا کسی در جایی برای تخریب میراث فرهنگی اقدامی کند تا بعد با شکایت به مراجع قانونی، نوشدارو برسانند، حتی اگر این نوشدارو به درد یک بنای ارزشمند مانند «عشرت‌آباد» هم نخورد.
در ضلع جنوب شرقی پادگان ولی‌عصر (عج) و در فاصله‌ی کمتر از صد متری «عشرت‌آبادِ» زخم‌خورده، میله‌های آهنی برای رسیدن به سقف آسمان با یکدیگر مسابقه گذاشته‌اند، مسابقه‌ای که انگار تنها هدفش نابودی آخرین امیدهای یادگار ناصرالدین شاه است که این روزها پایه‌هایش رو به سستی است.
محمدحسن طالبیان، معاون میراث فرهنگی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری با حضور در خبرگزاری دانشجویان، اقدام مسئولان پادگان ولی‌عصر (عج) را بسیار متفاوت از آن‌چه تاکنون رسانه‌ها به آن پرداخته‌اند، می‌داند.
در حالی که به اعتقاد برخی رسانه‌ها، سازمان میراث فرهنگی و گردشگری با یک چالش به عنوان نهادهای نظامی و قضایی برای رعایت ضوابط میراث فرهنگی روبه‌رو است، چالشی که باعث بالا آمدن میله‌های آهنی سبزرنگ در حدود 70 متری کاخ «عشرت‌آباد» شده، اما این مسئول دولتی اکنون قضیه را از دیدی مثبت نگاه می‌کند! دیدی که باعث شده سازمان میراث فرهنگی با زیرپاگذاشتن تفکراتی که جرات نداشتند هیچ‌گاه وارد بحث و جلسه با مسئولان نظامی و قضایی کشور شود، این‌بار این طرز تفکر را زیر پا گذاشته و برای برطرف کردن مشکلات میان این دو دستگاه قدم برداشته است، البته قدمی که دست‌کم برای «عشرت‌آباد» نوشدارو پس از مرگ سهراب است.
قضیه به همین راحتی بود!
طالبیان در این زمینه می‌گوید: برای "عشرت‌آباد" داستان روشن است، ما یک نقشه‌ی شهری داریم، نقشه‌ای که می‌گوید چطور باید با محوطه تاریخی رفتار کرد. البته به جز اشکالاتی که در گذشته در طرح‌های تفصیلی و جامع داشته و متاسفانه در بحث مناطق تاریخی زیاد حساس نبودند، اما حداقل در زمینه «عشرت‌آباد» قضیه روشن است. یعنی سایت «عشرت‌آباد» در نقشه‌های شهری مشخص بود که اینجا مربوط به محدوده‌ای است که باید مجوز سازمان میراث فرهنگی را داشته باشد، به همین راحتی.
وی افزود: از نظر من شهر باید براساس طرح تفصیلی و به صورت قانونی این کار را انجام دهد. اگر می‌خواهند پروانه‌ای بگیرند بلافاصله باید اعلام شود که باید از دستگاه مربوطه مجوز بگیرد، ما این را نفهمیدیم تا زمانی که دیوارهای آهنی از بالای دیوار پادگان بالا آمدند! چون محدوده‌ی پادگان است و کسی هم تا پیش از آن نمی‌توانست متوجه اتفاقی شود، اسکلت فلزی که اکنون در این محدوده بالا می‌رود، پیش ساخته و با پیچ و مهره است.
البته نباید هشدارهای رسانه‌ها قبل از بالا آمدن دیوار آهنی و زمانی که جرثقیل‌ها در محدوده‌ی «عشرت‌آباد» کار می‌کردند را فراموش کرد، هشداری که هیچ‌کس آن را جدی نگرفت.
اتفاق «عشرت‌آباد» تلخ بود، اما یک تجربه است
حالا «طالبیان» به بی‌توجهی و کم‌کاری شهرداری منطقه که چرا نامه‌ی مسئولان پادگان را در زمان مشخص مطالعه نکرده اشاره دارد که اگر آنها این توجه را داشتند چنین اتفاقی نمی‌افتاد!
«نامه‌ای هم که متولیان پادگان به شهرداری داده بودند، شهرداری باید جواب می‌داد و قضیه را منعکس می‌کرد تا میراث فرهنگی هم از آن خبردار می‌شد. ما زمانی فهمیدیم که دیوارهای فلزی بالا آمده بود، از آن به بعد هر روز یک مکاتبه انجام می‌شد، سپس استان تهران مکاتبات خود را با شهرداری آغاز کرد، شکایت کرد و اقداماتی که باید انجام می‌داد را پیش برد. وقتی هم ما متوجه قضیه شدیم با نهادهای نظامی جلسه گذاشتیم، بحث را در شورا عالی معماری و شهرسازی مطرح کردیم و یک گزارش دادیم که این وضعیت به وجود آمده، در آن زمان همه‌ی اعضا تاکید کردند که باید کار متوقف شود تا بتوان روی آن بحث کرد.»
طالبیان اظهار کرد: در چند جلسه متوجه شدیم وقتی وارد فضای گفت‌وگو با اعضای نظامی می‌شویم، مساله خیلی بهتر می‌شود. امکان دارد این تجربه کمک کند تا در پادگان‌های دیگر این مساله ایجاد نشود به شرطی که از آن یک خروجی ایجاد شود، ضمن این که این مجموعه‌ی آهنی برچیده یا تعدیل شود و هرآنچه در منظر «عشرت آباد» است، از بین نرود. این به صلاح جامعه است، اما این تجربه‌ی تلخ می‌تواند برای سایر اقدامات درس باشد که حتی می‌توان با نهادهای نظامی گفت‌وگو کرد، این اتفاق بسیار خوب است.
وی افزود: وجود شورا در سازمان میراث فرهنگی می‌تواند یک عامل مثبت باشد، بنابراین تلاش کردیم در جلسات همه‌ی نهادها باشند، شوراهای نظامی و امنیتی و حتی معاون وزیر دفاع. در واقع سعی کردیم برای شوراها در حوزه میراث فرهنگی از دستگاه‌های مختلف، همچنین از نهادهای نظامی استفاده کنیم. زمانی‌که با این مسولان صحبت کردیم، متوجه شدیم به زبان متقابل با یکدیگر می‌رسیم. ما تاکنون به هر دلیلی نتوانسته بودیم از نزدیک به این گفت‌وگو برسیم تا آن را انجام دهیم، اما اگر بتوان آن را انجام داد، کمک می‌کند.»
«عشرت‌آباد» باعث شد تا جرات کنیم با نظامی‌ها صحبت کنیم
معاون سازمان میراث فرهنگی با رد این شائبه که گفتمان آنها با مراکز نظامی در رابطه با ساخت‌وساز عشرت‌آباد از موضع ضعف بوده می‌گوید: آنها توضیح دادند و گفتند اگر روش و فرایند اصلی انجام شده باشد، کارها به درستی انجام می‌شود، اکنون نیز به همان قوت پابرجاست، افراد جرات نداشتند و فکر می‌کردند نباید با این مسولان صحبت کنند، فکر می‌کنند آنها قدرتی جدا دارند؛ در صورتی که مسولان پادگان گفتند ما نامه را به شهرداری منطقه دادیم، اگر شهرداری بلافاصله به ما گفته بود که این مکان عرصه است، ما با شما (میراث فرهنگی) وارد گفت‌وگو می‌شدیم نه پس از این مدت.
وی افزود: نهادهای نظامی ضمن این که حافظ جان و مال و امنیت کشورند حافظ میراث و ثروت فرهنگی کشور هم هستند. اگر با این افراد از منظر میراث فرهنگی گفت‌وگو کنیم، این موارد نیز درست می‌شود. مانند اتفاقاتی که تاکنون با مراکز نظامی داشته‌ایم. اکنون در برخی موارد با نهادهای نظامی گفت‌وگو می‌کنیم. به عنوان مثال تاکنون درباره آزادسازی قلعه فلک الافلاک و همچنین آزادسازی پادگان‌ها نه فقط «عشرت آباد» را در دست بحث و گفت‌وگو داریم. معتقدم این موارد با انجام گفت‌وگوی کارشناسی درست می‌شود. البته نمی‌توانم به طور قطع بگویم که اگر طرف حساب این بنای تاریخی یک نهاد نظامی نبود، خیلی زودتر به نتیجه می‌رسیدیم.
هرچه شورای عالی بگوید، همان کار را می‌کنیم
طالبیان در ادامه گفت: «شورای عالی معماری و شهرسازی دستور توقف داده و اکنون مراحل مختلف آن بررسی می‌شود و دوباره به شورا می‌رود. یعنی درباره‌ی کلّیت گزارش‌ها در شورا تصمیم‌گیری می‌کنند، هر تصمیمی که شورای عالی بگیرد، برای همه نهادها که ما نیز عضو آن هستیم اجباری است. این تصمیم شورای عالی مهم است، یعنی اگر تصمیم گرفته شود که این سازه تعدیل یا برچیده شود، آنها چاره‌ای ندارند. اطاعت از قانون شورا برای همه اجباری است. در چند هفته آینده این قضیه کاملا روشن می‌شود.»
وی در پاسخ به اینکه اگر شورا تصمیم بگیرد کار ساخت مجتمع ادامه یابد، میراث فرهنگی هم مجبور به اطاعت است؟ گفت: «ما یکی از اعضای شورا هستیم، از نظر ما این تخلف در عرصه صورت گرفته است، ما چند فرایند داریم بلافاصله اگر انجام شد عین گزارش را برای قوه قضاییه می‌فرستیم و بحث‌های بعدی را فقط از مجاری حقوقی می‌توانیم انجام دهیم. به ویژه که قانون هم این را اعلام کرده اگر کسی در میراث فرهنگی تخلف کرد نمی‌توانیم خودمان مجرم را بازداشت و حکم اجرا کنیم. این قانون ماست توان ما در حد فرایند قانونی است.»
«عشرت‌آباد» داستان دارد
معاون سازمان میراث فرهنگی در ادامه صحبتهایش درباره سکوت شهرداری تهران گفت: «عشرت آباد را باید کنکاش کرد، داستانی دارد. مسولان پادگان با شهرداری‌ها تفاهمی دارند که آنها یک تقاضا می‌دهند. به نظر من موضوع‌شان این نبوده است، موضوع کلی می‌تواند تفسیرهای مختلفی داشته باشد. آنها در سال‌های گذشته تفاهم کرده‌اند که هرجا یک تقاضا برای ساخت‌وساز داشتند و تقاضایشان را برای گرفتن پروانه به شهرداری دادند، اگر آن در مدت یک ماه جواب داد که براساس آن عملیات اجرائی می‌شود، وگرنه اگر جواب ندادند، اتوماتیک‌وار براساس تقاضای خود می‌توانند ساخت‌وساز کنند.»
وی تاکید کرد: بررسی‌های شورای عالی شهرسازی نشان می‌دهد که این‌ها (نهاد نظامی) نامه را به شهرداری داده‌اند و شهرداری باید بلافاصله باز می‌کرد و چون طرح تفصیلی و عرصه و حریم و ضوابط میراث فرهنگی مشخص بوده براساس آن می‌توانست به سرعت جواب دهد، اقدامی که متاسفانه رخ نداد.»
شما می توانید مطالب و تصاویر خود را به آدرس زیر ارسال فرمایید.
bultannews@gmail.com
