امریکن انترپرایز گزارش داد:
ایران در یمن به دنبال چیست؟
مقامات ارشد ایران عملیات نظامی ریاض علیه حوثی‌ها را محکوم کردند. محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه ایران نیز برنامه‌ی صلحی را ارائه داد و در آن خواستار آتش‌بس و انجام گفتگو شد. اما ایران واقعاً به دنبال چیست؟
به گزارش بولتن نیوز، اندیشکده امریکن انترپرایز در یادداشتی به قلم جی. متیو مک‌آینیس نوشت: آیت‌الله خامنه‌ای رهبر معظم ایران و دیگر رهبران ارشد آن کشور با صدایی رسا، عملیات نظامی ریاض علیه حوثی‌ها در هفته‌ی گذشته را محکوم کردند. محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه‌ی ایران نیز برنامه‌ی صلحی را ارائه داد و در آن خواستار آتش‌بس و انجام گفتگو شد. اما ایران واقعاً به دنبال چیست؟ در اینجا به پنج مؤلفه‌ی اصلی طرح راهبردی تهران در یمن اشاره می‌کنیم:
■ ایران در تلاش برای خنثی کردن ائتلاف نظامی دولت‌های عرب سنّی ■
- فروپاشیدن ائتلاف سنّی. شرکت کردن مصر، امارات متحده‌ی عربی، قطر، بحرین، کویت، اردن، مراکش، و سودان در عملیات توفان قاطع – که از پشتیبانی ایالات متحده و حمایت کلامی ترکیه و پاکستان برخوردار است – یک پیروزی دیپلماتیک برای عربستان سعودی به شمار می‌آمد. و اکنون خطوط جدیدی برای نشان دادن حوزه‌ی نفوذ در منطقه ترسیم شده است. رهبران ایران که به نحوی آشکار نگران شده‌اند، در تلاش‌اند تا این خساراتِ وارده را جبران کنند؛ و نخستین گام آنها این است که پاکستان و ترکیه را متقاعد سازند تا از پشتیبانی نظامی از این حرکت سعودی‌ها خودداری نمایند. سپس ایران تلاش خواهد کرد تا این ائتلاف شکل‌گرفته به رهبری سعودی را متزلزل سازد. و این کار را احتمالاً از طریق کار کردن بر روی شکاف‌هایی که از دیرباز در میان دولت‌های عرب وجود داشته است انجام خواهد داد.
■ تهران و ریاض تمایلی به وارد شدن به جنگ مستقیم نظامی ندارند ■
- جلوگیری از تشدید اوضاع به درگیری مستقیم نظامی. حتی با وجود اینکه انتقاد ایران از ائتلاف شکل‌گرفته به رهبری سعودی روز به روز افزایش می‌یابد، تهران هیچ تمایلی برای وارد شدن به یک جنگ نظامی با ریاض را ندارد. تشدید اوضاع می‌تواند دخالت مستقیم‌تر از سوی ایالات متحده را در پی داشته باشد و موجب شود تا ایران بیش از پیش در منطقه مورد مخالفت قرار گیرد. سیاست‌مداران نیز نباید بیش از اندازه مسئله‌ی اعزام و استقرار ناوشکن نیروی دریایی ایران و کشتی پشتیبان ایرانی در خلیج عدن در هفته‌ی گذشته را بزرگ کنند، چرا که این اقدامات بخشی از تدابیر ایران برای شرکت در عملیات بین‌المللی مقابله با دزدان دریایی است و بدین منظور صورت می‌گیرد. ایران در واقع می‌خواهد ریاض را از این کارها [(یورش به یمن)] بازدارد، ولی هیچ‌یک از دو طرف در وضعیتی نیستند که بر سرِ یمن یک نبرد دریایی راه بیندازند.
■ ایران تاکنون از مداخله‌ی مستقیم و کامل علیه ائتلاف سعودی خودداری نموده است ■
- هموار نمودن شرایط برای شکست دادن سعودی. {آیت‌الله} خامنه‌ای در نهم آوریل با تمسخرِ کمپین شکل‌گرفته، عنوان نمود که سعودی‌ها "هیچ شانسی ندارند” و پوزه‌ی آنها "به خاک مالیده خواهد شد.”. البته ممکن است که ایشان درست بگویند. بدون بهره‌گیری از اطلاعات دقیق به منظور پشتیبانی از هدف‌گیری‌های نظامی و جلوگیری از ایجاد خسارت و تلفات در میان شهروندان غیرنظامی، حملات هوایی سعودی نتوانسته است تا جلوی پیشروی حوثی‌ها را بگیرد، هرچند که این حملات به نیروهای ضد حوثی کمک کرده است تا دستاوردهایی جزئی در شهر جنوبی و کلیدی عدن به دست آورند. به رغم گزارش‌های رسیده مبنی بر دستگیری دو افسر سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در نزدیکی عدن، مداخله‌ی کامل ایران در یمن هنوز هم در هاله‌ای از ابهام است. رساندن کمک‌های نظامی به یمن هنوز نیز [برای ایران] دشوار است، چرا که نیروی دریایی ایالات متحده از عبورِ محموله‌های مشکوک نظامی ایران جلوگیری می‌کند. ایران با جلوگیری از یورش زمینی به رهبری سعودی، بر روی فعالیت‌های مخفیانه‌ی خود سرپوش می‌گذارد و امیدوار است تا ریاض به دردسر بیفتد.
■ ایران در تلاش برای جایگزین ساختن خود به جای سعودی برای تصمیم‌گیری‌های منطقه‌ای ■
- به تصویر کشاندن ایران به عنوان کشوری مسئول‌تر و مسئولیت‌پذیرتر. سخنان مقامات ایران در طول هفته‌ی گذشته، عربستان سعودی را به عنوان کشوری غیرمسئول، و ایران را به عنوان یک بازیگر منطقه‌ای که مسئولیت‌پذیر و قابل‌اطمینان شده است، ترسیم می‌کند. {آیت‌الله} خامنه‌ای حتی تصمیمات امنیتی [اتخاذشده] تحت پادشاه جدید سعودی را تصمیمات "جوانان بی‌تجربه و خامی” که "به قدرت رسیده‌اند و جاهلیت و وحشیگری را جایگزین آرامش و خویشتن‌داری ساخته‌اند” توصیف نمود. بیشتر رهبران و مقامات سعودی بالای ۵۰ سال دارند، اما با یک وزیر دفاع جدید سی‌ساله و یک کمپین نظامی نصفه‌نیمه، انتقادها افزایش خواهد یافت. حتی اگر این ادعای تهران که آن کشور به عنوان یک قدرت منطقه‌ای، توانایی تثبیت اوضاع در منطقه را دارد زیاد متقاعدکننده نباشد، اما باز هم متوجه ساختن تردید نسبت به توانایی ریاض [برای پیشبرد مقاصدش] موجب بروز اختلاف در میان متحدان عربستان سعودی خواهد شد.
■ ایران خواستار حلِ بحران یمن از طریق دیپلماسی و گفتگوست ■
- تلاش برای یافتن راه‌حل از طریق گفتگو. ایران این مسئله را دریافته است که وضعیت یمن ممکن است به یک جنگ داخلی غیرقابل کنترل کشیده شود. فروپاشی یمن آن هم در این شرایط که تهران اکنون درگیرِ عراق و سوریه است، به سود ایران نیست. و ایران حتی به قیمت ضرر دیدن سعودی در این معادله، می‌خواهد جلوی این کار را بگیرد. البته این مسئله نیز دارای اهمیت است که تهران آن گونه که عنوان می‌شود موافقِ اقدامات حوثی‌ها نیست، به ویژه پس از کودتای حوثی‌ها در ماه ژانویه. بنابراین، حل‌وفصل [این بحران] از طریق گفتگو گزینه‌ای است که ایران ترجیح می‌دهد. در واقع برای ایران، جلوگیری از بروزِ شرایطی که در سوریه و لیبی روی داد، از اهمیت بیشتری نسبت به تسلط یافتن حوثی‌ها بر یمن برخوردار است.
■ رویکرد آمریکا در قبال بحران یمن، و نیز عراق و سوریه، چه خواهد بود؟ ■
در واقع اگر هدف ایران، تشکیلِ یک [رژیم] حوثی که به عنوان یک گروه نیابتی اهداف ایران در یمن را پیاده کند باشد، شکست دادن ریاض و اتحادِ سنّی جدیدش به اولویت نخست تهران تبدیل شده است. آیا ایالات متحده تلاش خواهد کرد تا از این نیروی جمعی که به رهبری سعودی شکل گرفته است (و ما دهه‌هاست که در پی این بوده‌ایم که این اتفاق روی دهد)، پشتیبانی کند؟ آیا ایالات متحده ریاض را برای دست یافتن به یک استراتژی نظامی بهتر به منظور ایستادگی در برابر افزایش نفوذ ایران در شبه‌جزیره [ی عربستان] یاری خواهد رساند؟ و یا آیا ما از پشتیبانی خود دست خواهیم کشید و به سمت "برقراری توازن و تعادل” در میان قدرت‌های اصلی منطقه‌ای خواهیم پرداخت که دولت‌های عرب از آن می‌ترسند و ایران خواستارِ آن است؟ تصمیماتی که ما در مورد یمن خواهیم گرفت – شاید حتی به اندازه‌ی تصمیماتی که در مورد عراق یا سوریه خواهیم گرفت – ممکن است ترسیم‌کننده‌ی دورنمای سیاسی و امنیتی خاورمیانه پس از توافق هسته‌ای [اعلام‌شده] باشد.
■ ایران در تلاش برای خنثی کردن ائتلاف نظامی دولت‌های عرب سنّی ■
- فروپاشیدن ائتلاف سنّی. شرکت کردن مصر، امارات متحده‌ی عربی، قطر، بحرین، کویت، اردن، مراکش، و سودان در عملیات توفان قاطع – که از پشتیبانی ایالات متحده و حمایت کلامی ترکیه و پاکستان برخوردار است – یک پیروزی دیپلماتیک برای عربستان سعودی به شمار می‌آمد. و اکنون خطوط جدیدی برای نشان دادن حوزه‌ی نفوذ در منطقه ترسیم شده است. رهبران ایران که به نحوی آشکار نگران شده‌اند، در تلاش‌اند تا این خساراتِ وارده را جبران کنند؛ و نخستین گام آنها این است که پاکستان و ترکیه را متقاعد سازند تا از پشتیبانی نظامی از این حرکت سعودی‌ها خودداری نمایند. سپس ایران تلاش خواهد کرد تا این ائتلاف شکل‌گرفته به رهبری سعودی را متزلزل سازد. و این کار را احتمالاً از طریق کار کردن بر روی شکاف‌هایی که از دیرباز در میان دولت‌های عرب وجود داشته است انجام خواهد داد.
■ تهران و ریاض تمایلی به وارد شدن به جنگ مستقیم نظامی ندارند ■
- جلوگیری از تشدید اوضاع به درگیری مستقیم نظامی. حتی با وجود اینکه انتقاد ایران از ائتلاف شکل‌گرفته به رهبری سعودی روز به روز افزایش می‌یابد، تهران هیچ تمایلی برای وارد شدن به یک جنگ نظامی با ریاض را ندارد. تشدید اوضاع می‌تواند دخالت مستقیم‌تر از سوی ایالات متحده را در پی داشته باشد و موجب شود تا ایران بیش از پیش در منطقه مورد مخالفت قرار گیرد. سیاست‌مداران نیز نباید بیش از اندازه مسئله‌ی اعزام و استقرار ناوشکن نیروی دریایی ایران و کشتی پشتیبان ایرانی در خلیج عدن در هفته‌ی گذشته را بزرگ کنند، چرا که این اقدامات بخشی از تدابیر ایران برای شرکت در عملیات بین‌المللی مقابله با دزدان دریایی است و بدین منظور صورت می‌گیرد. ایران در واقع می‌خواهد ریاض را از این کارها [(یورش به یمن)] بازدارد، ولی هیچ‌یک از دو طرف در وضعیتی نیستند که بر سرِ یمن یک نبرد دریایی راه بیندازند.
■ ایران تاکنون از مداخله‌ی مستقیم و کامل علیه ائتلاف سعودی خودداری نموده است ■
- هموار نمودن شرایط برای شکست دادن سعودی. {آیت‌الله} خامنه‌ای در نهم آوریل با تمسخرِ کمپین شکل‌گرفته، عنوان نمود که سعودی‌ها "هیچ شانسی ندارند” و پوزه‌ی آنها "به خاک مالیده خواهد شد.”. البته ممکن است که ایشان درست بگویند. بدون بهره‌گیری از اطلاعات دقیق به منظور پشتیبانی از هدف‌گیری‌های نظامی و جلوگیری از ایجاد خسارت و تلفات در میان شهروندان غیرنظامی، حملات هوایی سعودی نتوانسته است تا جلوی پیشروی حوثی‌ها را بگیرد، هرچند که این حملات به نیروهای ضد حوثی کمک کرده است تا دستاوردهایی جزئی در شهر جنوبی و کلیدی عدن به دست آورند. به رغم گزارش‌های رسیده مبنی بر دستگیری دو افسر سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در نزدیکی عدن، مداخله‌ی کامل ایران در یمن هنوز هم در هاله‌ای از ابهام است. رساندن کمک‌های نظامی به یمن هنوز نیز [برای ایران] دشوار است، چرا که نیروی دریایی ایالات متحده از عبورِ محموله‌های مشکوک نظامی ایران جلوگیری می‌کند. ایران با جلوگیری از یورش زمینی به رهبری سعودی، بر روی فعالیت‌های مخفیانه‌ی خود سرپوش می‌گذارد و امیدوار است تا ریاض به دردسر بیفتد.
■ ایران در تلاش برای جایگزین ساختن خود به جای سعودی برای تصمیم‌گیری‌های منطقه‌ای ■
- به تصویر کشاندن ایران به عنوان کشوری مسئول‌تر و مسئولیت‌پذیرتر. سخنان مقامات ایران در طول هفته‌ی گذشته، عربستان سعودی را به عنوان کشوری غیرمسئول، و ایران را به عنوان یک بازیگر منطقه‌ای که مسئولیت‌پذیر و قابل‌اطمینان شده است، ترسیم می‌کند. {آیت‌الله} خامنه‌ای حتی تصمیمات امنیتی [اتخاذشده] تحت پادشاه جدید سعودی را تصمیمات "جوانان بی‌تجربه و خامی” که "به قدرت رسیده‌اند و جاهلیت و وحشیگری را جایگزین آرامش و خویشتن‌داری ساخته‌اند” توصیف نمود. بیشتر رهبران و مقامات سعودی بالای ۵۰ سال دارند، اما با یک وزیر دفاع جدید سی‌ساله و یک کمپین نظامی نصفه‌نیمه، انتقادها افزایش خواهد یافت. حتی اگر این ادعای تهران که آن کشور به عنوان یک قدرت منطقه‌ای، توانایی تثبیت اوضاع در منطقه را دارد زیاد متقاعدکننده نباشد، اما باز هم متوجه ساختن تردید نسبت به توانایی ریاض [برای پیشبرد مقاصدش] موجب بروز اختلاف در میان متحدان عربستان سعودی خواهد شد.
■ ایران خواستار حلِ بحران یمن از طریق دیپلماسی و گفتگوست ■
- تلاش برای یافتن راه‌حل از طریق گفتگو. ایران این مسئله را دریافته است که وضعیت یمن ممکن است به یک جنگ داخلی غیرقابل کنترل کشیده شود. فروپاشی یمن آن هم در این شرایط که تهران اکنون درگیرِ عراق و سوریه است، به سود ایران نیست. و ایران حتی به قیمت ضرر دیدن سعودی در این معادله، می‌خواهد جلوی این کار را بگیرد. البته این مسئله نیز دارای اهمیت است که تهران آن گونه که عنوان می‌شود موافقِ اقدامات حوثی‌ها نیست، به ویژه پس از کودتای حوثی‌ها در ماه ژانویه. بنابراین، حل‌وفصل [این بحران] از طریق گفتگو گزینه‌ای است که ایران ترجیح می‌دهد. در واقع برای ایران، جلوگیری از بروزِ شرایطی که در سوریه و لیبی روی داد، از اهمیت بیشتری نسبت به تسلط یافتن حوثی‌ها بر یمن برخوردار است.
■ رویکرد آمریکا در قبال بحران یمن، و نیز عراق و سوریه، چه خواهد بود؟ ■
در واقع اگر هدف ایران، تشکیلِ یک [رژیم] حوثی که به عنوان یک گروه نیابتی اهداف ایران در یمن را پیاده کند باشد، شکست دادن ریاض و اتحادِ سنّی جدیدش به اولویت نخست تهران تبدیل شده است. آیا ایالات متحده تلاش خواهد کرد تا از این نیروی جمعی که به رهبری سعودی شکل گرفته است (و ما دهه‌هاست که در پی این بوده‌ایم که این اتفاق روی دهد)، پشتیبانی کند؟ آیا ایالات متحده ریاض را برای دست یافتن به یک استراتژی نظامی بهتر به منظور ایستادگی در برابر افزایش نفوذ ایران در شبه‌جزیره [ی عربستان] یاری خواهد رساند؟ و یا آیا ما از پشتیبانی خود دست خواهیم کشید و به سمت "برقراری توازن و تعادل” در میان قدرت‌های اصلی منطقه‌ای خواهیم پرداخت که دولت‌های عرب از آن می‌ترسند و ایران خواستارِ آن است؟ تصمیماتی که ما در مورد یمن خواهیم گرفت – شاید حتی به اندازه‌ی تصمیماتی که در مورد عراق یا سوریه خواهیم گرفت – ممکن است ترسیم‌کننده‌ی دورنمای سیاسی و امنیتی خاورمیانه پس از توافق هسته‌ای [اعلام‌شده] باشد.
منبع: اشراف
شما می توانید مطالب و تصاویر خود را به آدرس زیر ارسال فرمایید.
bultannews@gmail.com
ناشناس
| 
۱۲:۴۱ - ۱۳۹۴/۰۱/۳۰
پاسخ
ایران هم بالاخره نقش مهم خود در منطقه را می خواهد 
