به گزارش بولتن نیوز، بعد از توافق ژنو، منتقدان داخلی این توافق با اشاره به سخنان طرف غربی آمریکایی و مستند به گزارشهای رسمی آژانس بینالمللی انرژی اتمی، به موضوع توقف برنامههای تحقیق و توسعه هستهای کشورمان اشاره کرده و این موضوع را بهعنوان یک خسارت برای کشور و تخطی اعضا تیم مذاکرهکننده از خطوط قرمز ترسیمی کشور بیان میداشتند. در مقابل یک نظریه نیز مطرح گردید که تیم هستهای به دنبال توقف فعالیت تحقیق و توسعه نبوده بلکه غفلت از خدعه و حیله دشمن و عدم دقت در متن توافق ژنو و پذیرش نگارش کلمات و عباراتی که منشأ تفسیر طرف غربی برای ممانعت از اقدامات ایران برای تحقیق و توسعه قرار گرفته، باعث گردید که عملاً فعالیتهای تحقیق و توسعه در موضوع هستهای کشورمان متوقف گردد.
البته در داخل کشور، دولتمردان و برخی سیاسیون کشور، توقف تحقیق و پژوهش در برنامه هستهای کشورمان را تکذیب نموده و اظهار میداشتند فعالیت هستهای کشورمان ادامه دارد. موضوعی که هر چند در ابتدا قوت بیشتری داشت لیکن هرچه زمان از توافق ژنو گذشت، شدت این تکذیبیهها کاهش یافت و موضوع پذیرش توقف تحقیق و پژوهش به کنایه و صراحت مورد اشاره دولتمردان قرار گرفت.
از مهمترین مواردی که منتقدان توافق ژنو آن را خسارتی برای کشور مینامیدند، توقف فعالیت تحقیق و توسعه ماشینهای نسل پیشرفته سانتریفیوژ ایران بود که این موضوع بهصراحت توسط جناب آقای صالحی در گفتگوی ویژه خبری شبکه دوم سیما در تاریخ 20 فروردین مورد پذیرش قرار گرفت و ایشان اظهار داشت ماشین IR-8 را ایران ساخته بود لیکن به دلیل مذاکرات، فعلاً کار بر روی این ماشین را متوقف کرده است؛ بنابراین نگرانی منتقدان از تکرار دوباره این خطای راهبردی در توافق نهایی، کاملاً پذیرفتنی است. تیم مذاکرهکننده ایرانی چه تضمینی را از طرف مقابل دریافت نموده و یا به ملت داده است که مجدداً این بازی تکرار نشود و به بهانههای واهی از فعالیتهای تحقیق و توسعه کشورمان جلوگیری به عمل نیاید؟
موضوع دیگر پذیرش یک بازه زمانی دهساله برای فعالیتهای هستهای کشورمان است و تا آن زمان، ایران غیر از حدود 5 هزار سانتریفیوژ نسل یک، اجازه نصب و راهاندازی هیچ دستگاه دیگری را ندارد. این مسئله نیز توسط طرف ایرانی و ازجمله آقای صالحی در این برنامه تلویزیونی بهصراحت تائید گردید. به نظر میرسد در این توافق نیز اشتباه بزرگ دیگری رخ داده است.
اگر فرض را بر این بگذاریم که طرف مقابل به وعدههای دادهشده در توافق نهایی (که البته هنوز نیز افکار عمومی دقیقاً این وعدهها را نمیداند چیست) عمل نماید. سؤالی از تیم هستهای کشورمان مطرح است مبنی بر اینکه نیروگاه هستهای بوشهر سالیانه در حدود سی تن سوخت هستهای نیاز دارد و تعهد روسیه نیز تنها تا سال 2021 برای تأمین این سوخت میباشد و در حال حاضر قرارداد دیگری برای تأمین سوخت این نیروگاه منعقد نشده است. اکنون در سال 2015 هستیم و اگر برفرض توافق نهایی حاصل شود علاوه بر توقف دوساله (اقدامات تعلیقی در طول مذاکرات)، ایران تا سال 2025 نخواهد توانست برای تأمین سوخت نیروگاه بوشهر، به توان داخلی تکیه نماید. بهراستی اگر نیاز عملی ایران نیز مدنظر مذاکرهکنندگان قرار میگرفت چرا پذیرش محدودیت تا سال 2021 نبوده است و ایران بر رسیدن به میزان غنیسازی جهت تأمین سوخت بوشهر تأکید نورزیده است. برای تأمین سوخت نیروگاه بوشهر نیز قطعاً امکان استفاده از ماشینهای نسل اول فراهم نخواهد بود زیرا این ماشینها علاوه بر بهرهدهی کم، ازنظر میزان انرژی مورد نیاز و همچنین هزینه ساخت و نصب این تعداد سانتریفیوژ، هزینه گزافی را به کشور تحمیل مینمایند و ناچار ایران باید به سمت تولید و نصب ماشینهای نسلهای پیشرفتهتر جهت تهیه سوخت نیروگاه بوشهر باشد؛ بنابراین قبل از سال 2021 ایران باید علاوه بر به اتمام رساندن تحقیقات و پژوهش در تولید نسل پیشرفته سانتریفیوژ، حداقل ده هزار سانتریفیوژ IR-8 تولید کرده و در تأسیسات نطنز نصب و در مدار غنیسازی قرار داده باشد تا بتواند سوخت مورد نیاز نیروگاه بوشهر را تأمین نماید. آنچه ذکر شد نه یک توهم بلکه کاملاً منطبق بر نیاز عملی کشورمان است؛ بنابراین پذیرش محدودیت دهساله برای کشورمان یک اشتباه است که افکار عمومی کشور انتظار دارند تیم هستهای کشورمان دلایل خود را برای پذیرش این محدودیت اعلام نماید.
شما می توانید مطالب و تصاویر خود را به آدرس زیر ارسال فرمایید.
bultannews@gmail.com