6 نکته مثبت سفر اردوغان به تهران

گروه بین الملل، در حالی که نزاع طائفه‌ای و منطقه‌ای بر خاورمیانه در جنگ‌های عراق، سوریه و یمن حکمفرماست و ایران و ترکیه دو جبهه مقابل در این درگیری‌ها را تشکیل می دهند و بلافاصله پس از انتشار بیانیه لوزان و اعلام تفاهم اولیه در پرونده هسته ای ایران میان کشورمان و 1+5 رجب طیب اردوغان خود را به تهران رساند و با مقامات بلندپایه کشورمان دیدار کرد.

به گزارش بولتن نیوز، این ها وقتی معنایی عمیق تر می یابند که توجه کنیم این سفر درست دو هفته پس از آن انجام گرفته که اردوغان در گفت و گو با شبکه تلویزیونی فرانس24 ادعا کرد، ایران درحال تلاش برای تسلط بر خاورمیانه است و تلاش‌های آن باعث آزار آنکارا، عربستان و کشورهای عرب خلیج‌فارس شده است.

رئیس‌جمهور ترکیه در این گفت و گوی مطبوعاتی در یکی از تندترین و بی سابقه ترین اظهارنظرها و سخنانش علیه ایران، تاکید کرد اصلاً نمی‌توان شرایط فعلی را تحمل کرد و ایران باید این را بفهمد. او ضمن حمایت از حمله عربستان به یمن گفت تهران باید نیروهای خود را از یمن، سوریه و عراق خارج کند و به استقلال و حاکمیت این کشورها احترام بگذارد.


رئیس‌جمهور ترکیه همچنین هدف از تلاش‌های جمهوری اسلامی ایران در عراق برای نابودی داعش را نیز «افزایش نفوذ» تهران در این کشور عنوان کرد و مدعی شد ایران در حال تعقیب داعش است تا جای آن را در منطقه بگیرد. جالب اینجاست که این اظهارات اردوغان بی پاسخ نماند و فارغ از واکنش صریح و سریع مقامات وزارت خارجه و دیگر مقامات بلندپایه کشورمان، مدعیات عجیب و دور از انتظار اردوغان، موجی از اعتراض‌های عمومی تر نیز در شبکه های اجتماعی از سوی آحاد مختلف مردم ایران به‌دنبال داشت.

در یک چنین شرایطی سفر به ظاهر نابه هنگام رئیس‌جمهور ترکیه به کشورمان که البته از حدود یک ماه پیش هماهنگ شده بود،  با تحلیل های متعدد و متفاوتی روبرو شده و فارغ از آن عده ای آنچنان که اشاره شد، این سفر را به مذاکرات هسته ای لوزان، وضعیت نابه سامان کشورهای همسایه دو کشور و نیز دلجویی از ایران به دلیل اظهارات دو هفته پیش مرتبط می دانند، عده ای نیز اردوغان را حامل پیام دولت سعودی به مقامات کشورمان می دانند.

بر این اساس، صبح امروز یک مقام آگاه در گفت و گو با یکی از پایگاه های خبری داخلی، با اشاره به این مهم، افزود: در این پیام از ایران خواسته شده در موضوع یمن ورود کند و از هم پیمانان خود یعنی حوثی ها بخواهد پای میز مذاکرات برای حل سیاسی بحران یمن بنشیند.

به هر تفسیر، به نظر می رسد بحث درخصوص عوامل و دلایل احتمالی سفر رئیس جمهور ترکیه به کشورمان را بتوان در موارد 6گانه زیر خلاصه کرد و به بیان دیگر توجه به این 6 مسئله در هر نوع بازخوانی و تفسیر و تحلیل این اقدام دیپلماتیک در چارچوب روابط تهران-آنکارا حائز اهمیت خواهد بود.

1. شرایط حساس منطقه و جهان اسلام، ضرورت ایفای نقش مثبت و مؤثر ترکیه در آن و همکاری آن با جمهوری اسلامی ایران برای ایجاد صلح و ثبات در منطقه را ضروری می سازد.

2. سفر اردوغان از یک ماه قبل تنظیم شده و ماهیت دوجانبه داشته و موضوعات دوجانبه از اهمیت خاصی برخوردار است.

3.  در صورت همکاری بین جمهوری اسلامی ایران و ترکیه مسیر تحولات منطقه ای به سمت ایجاد ثبات بیشتر در منطقه خواهد رفت.

4. ایران و ترکیه به عنوان دو کشور مهم عضو سازمان کنفرانس اسلامی لازم است، همکاری نزدیکتر با یکدیگر داشته تا بتوانند بحران های منطقه ای را در راستای پیشبرد اهداف اسلامی کاهش دهند.

5. ایران و ترکیه علیرغم برخی اختلاف دیدگاه ها به روابط دو جانبه ادامه داده و این موضوع می تواند الگویی برای سایر کشورهای منطقه باشد روابط خوب دو جانبه ایران و ترکیه حتی منجر  به کاهش اختلاف نظرهای دو کشور نیز شده است.

6. بمباران مردم مظلوم یمن نتیجه ای در بر نخواهد داشت. ایران و ترکیه به عنوان دو کشور تاثیر گذار منطقه لازم است با همکاری یکدیگر از ادامه حملات هوایی جلوگیری نمایند تا زمینه برای کمک رسانی به مجروحین و آوارگان فراهم شود و درادامه مذاکرات سیاسی با مشارکت تمام گروه های یمنی شروع شود.

بدین ترتیب درحالی که غریب به اتفاق تحلیل ها و تفاسیر ارائه شده درخصوص سفر اردوغان و هیات همراه ترک به کشورمان و دیدار به مقامات ارشد سیاسی کشورمان، به دلیل سابقه بدی که به ویژه در یک سال اخیر در پی سوظن های مطرح شده درخصوص همکاری ترکیه با داعش از یکسو و نیز در یک ماه اخیر درپی مواضع اتخاذشده ازسوی این کشور در بحث بحران یمن و نیز اظهارات دو هفته اخیر درباره کشورمان، در اذهان تحلیلگران شکل گرفته، منفی و با نوعی موشکافی برای یافتن توطئه احتمالی است، به نظر می رسد، جوانب مثبت فراوانی که این اقدام پیش دستانه ترکیه برای همکاری با کشورمان در برخواهد داشت، نادیده مانده است.


با این همه و باوجود آن که قرار نیست به هیچ عنوان اقدامات سوء همسایه غربی مان در یک سال اخیر را فراموش کنیم و نیز با دقت در این مهم که ترکیه همیشه سیاستی منفعت طلبانه را پیش گرفته و در شرایط متفاوت سیاسی تنها به منافع خود می اندیشد و در این راستا حاضر به فداکردن هر دوست و دشمنی است، می توان با حفظ موضع برتری که به طور کلی کشورمان نسبت به ترکیه دارد، این درخواست ترکیه برای افزایش همکاری های دوجانبه به فال نیک گرفته و از این فرصت در جهت پشبرد اهداف سیاسی و اقتصادی کشورمان در منطقه و جهان استفاده کنیم.