همچنین به این نکته پرداختیم که این رژیم با یک سری چالش های ساختاری مواجه است که حتی تغییر مهره ها نیز نمی تواند به حل آنها کمک کند.
در شماره قبل نیز با توجه به رقابت تنگاتنگ موضوع اقتصاد با امنیت, به چرایی این تغییر رویکرد در نسل صهیونیست های فعلی پرداختیم. با این حال نتایج انتخابات و پیروزی نتانیاهو بر رقبای چپگرای خود نشان داد که موضوع امنیت همچنان از اهمیت بسیار بالایی در سرزمین های اشغالی برخوردار است و امنیت به رویایی دست نیافتنی برای صهیونیست ها بدل شده است. در این یادداشت به چرایی اهمیت فوق العاده امنیت برای صهیونیست ها می پردازیم.
هفتاد سال در جستجوی امنیت
نخستین مسایل و مشکلات امنیتی رژیم صهیونیستی مربوط به ژئوپلتیک و موجودیت این رژیم است که به عنوان بافتی ناهمگون و ساختگی در میان کشورهای عرب و مسلمان منطقه قرار گرفته است. از این رو با توجه به پیش بینی ناپذیری تحولات خاورمیانه، احتمال هر رویدادی حتی در کشورهایی که ظاهراً با این رژیم پیمان امنیتی دارند وجود دارد که برآیند آن موجب آسیب پذیر بودن امنیت اسراییل در برابر تحولات محیطی است. طرح خاورمیانه بزرگی که از سوی آمریکایی ها نیز دنبال می شود دقیقاً به همین دلیل است و یکی از اهدافش این است که با اعمال تغییراتی در کشورهای منطقه؛ زمینه به قدرت رسیدن گروه هایی که رویکرد اعتراضی به اسراییل ندارند را فراهم کند. بر همین اساس یکی از سیاست ها و اهداف اصلی این طرح تحت کنترل درآوردن هر چه بیشتر گروه های تندرو و ممانعت از به قدرت رسیدن آنهاست چرا که به قدرت رسیدن هر یک از آنها پیامدهای ناگواری بر امنیت رژیم صهیونیستی خواهد داشت. برای مثال با سقوط مرسی و روی کار آمدن نظامیان در مصر بخش زیادی از دغدغه های صهیونیست ها برطرف شد. همین نگاه در مورد گروه های فلسطینی هم صادق است و صهیونیست ها به این دلیل تشکیلات خودگردان را راحت تر از حماس تحمل می کنند که نه تنها رویکرد تهاجمی نداشته بلکه خواهان همکاری با این رژیم نیز هست.
عمق استراتژیک
دومین چالش پیش روی صهیونیست ها، وسعت کم و نداشتن عمق استراتژیک است که موجب شده در برابر کمترین تهدیدی به شدت آسیب پذیر باشند و نتایج جنگهای اخیر هم نشان داد که ارتشی که تبلیغات فراوانی مبنی بر شکست ناپذیری آن میشد، چگونه در مواجهه با گروهی کوچک و غیرحرفه ای همچون حماس دچار بحران می شود. جالب اینکه قابلیت های نظامی و دفاعی حماس به گونه ای است که به راحتی از بین نخواهد رفت و تجربه تاریخی نشان داده است که بنیان های چنین گروه هایی در فلسطین همواره در حال تقویت شدن است و برای مثال در صورت روی کار آمدن گروهی مشابه حماس در کرانه باختری، پیامدهای مخرب آن بر موجودیت این رژیم قابل پیش بینی نیست. جالب است بدانیم شهرهای مهمی همچون تل آویو و اشلون کمتر از هجده کیلومتر با کرانه باختری فاصله دارند و با توجه به قرار گرفتن طرف فلسطینی در ارتفاعات، حتی با سلاح های ساده ای همچون کاتیوشا هم می توان قلب سیاسی این رژیم را متزلزل کرد.
برآیند این مسایل سبب شده تا بر خلاف ادعاهای این رژیم و حتی اصرار مجامع بین المللی مبنی بر تشکیل دو دولت مستقل در فلسطین، سران تل آویو به دلایلی که پیشتر ذکر شد، حتی به این موضوع نیز پایبند نیستند و به دلیل ترس از امنیت، وجود یک کشور فلسطینی در کنار خود را بر نمی تابند. در حقیقت شرایط خاص سرزمین های اشغالی، رهبران اسراییل را در مخمصه ای قرار داده که نه توان مقابله با سلاح های نه چندان پیشرفته طرف فلسطینی را دارند و نه انگیزه ای برای صلح، چرا که یکی از شروط برقرای صلح و تشکیل دو دولت مستقل، عقب نشینی صهیونیست ها تا مرزهای 1967 است که به گفته کارشناسان این رژیم در صورت واگذاری این مناطق به فلسطینی ها، حکم مرگ خودمان را امضا کرده ایم.
البته صرف نظر از واقعیت هایی که در مورد آسیب پذیری رژیم صهیونیستی وجود دارد، تاکید ویژه سران تل آویو در خصوص مساله امنیت، انگیزه های دیگری هم دارد. یکی از مهم ترین این اهداف سرپوش گذاشتن سران این رژیم بر ضعف ها و کاستی های موجود در سرزمین های اشغالی و کم اهمیت نشان دادن بحران های اجتماعی و داخلی در مقایسه با مساله امنیت است که به ادعای آنها در حدی نیست که منجر به فروپاشی این رژیم بشود. بر همین اساس رژیم تل آویو با فرافکنی و طرح مساله ای خارجی، به ساکنان این مناطق این گونه القا می کند که به دلیل مبارزه برای تاسیس و تثبیت سرزمین یهودی، تنها موضوع با اهمیت برای سرمایه گذاری، مساله امنیت است که می بایست برای تحقق آن همه متحدان اسراییل بیش از پیش به آن کمک کنند.
برآیند موارد فوق موجب شده است در طول سالهای استقرار این رژیم همواره گفتمان امنیت حاکم بوده و اسراییل صرف نظر از چگونگی شکل گیری و نداشتن خاستگاه مشخص، به دلیل بافت و ترکیب جمعیت، وسعت، مذهب و دیگر عوامل مرتبط به عنوان ماهیتی جدا از هویت اسلامی منطقه، همواره با کابوسی به نام امنیت دست به گریبان باشد.