در استان گلستان شیب تند رشته کوه های البرز که خود سرچشمه رودهای فراوانی است، آبشارهای کوچک و بزرگ بسیاری به وجود آورده که از نواحی مختلف سرازیر است و جلوههای زییایی را ایجاد کرده است.
در حال حاضر بیش از 60 آبشار کوچک و بزرگ در استان گلستان شناسایی شده است. از جمله آبشارهای زیبای این سرزمین میتوان به آبشار شیرآباد، لوه، کبودوال، گلستان، باران کوه، زیارت ، دوآب و شادان (هفت طبقه) اشاره کرد که در جای جای این استان پراکنده شده است.
آبشار لُوه: در فاصله 14 کیلومتری غرب پارک ملی گلستان و در جنوب روستای لوه در شهر گالیکش قرار دارد و مجموعه آبشارهایی به همین نام نیز در اطراف آن است.
از تقاطع راه اصلی تا این آبشارها نزدیک به 5 کیلومتر فاصله است. مجموعه آبشارهای لوه از چندین آبشار کوچک و بزرگ بهصورت پلکانی تشکیل شده که هر کدام آنها، حوضچههایی را تشکیل دادهاند. ارتفاع یکی از آبشارها به 15 متر میرسد. همجواری این آبشار با پارک ملی گلستان و شاهراه تهران- مشهد، در کنار طبیعت زیبا و هوای لطیف آن، ارزش جهانگردی ویژهای به آن بخشیده است.
آبشار کبودوال: این آبشار در 4 کیلومتری جنوب شهرستان علیآباد کتول و در عمق درهای از جنگلهای انبوه قرار دارد. آب این آبشار که از چشمههای جنوبی ارتفاعات تشکیل شده است، زلال و شفاف و قابل آشامیدن است.
این آبشار یکی از مهمترین تفرجگاهها استان محسوب میشود و از تنوع گونههای گیاهی و چشمههای فراوان برخوردار است. این آبشار در فصول بهار و تابستان محل تفریح انبوه زیادی از مردم منطقه و گردشگران و طبیعتدوستان میباشد.
آبشار گلستان: آبشار گلستان در بالادست گردشگاه آبشار در پارک ملی گلستان واقع شده است. ارتفاع آبشار حدود 19.5 متر و دارای آب همیشگی است.
آبشار زیارت: این آبشار در 18 كیلومتری شهر گرگان و در 5 كیلومتری جنوب روستای زیارت واقع شده است. آبشار زیارت در مسیر یكی از شعبات فرعی رودخانه خاصه رود قرار دارد.
این رود از ارتفاع حدود 16 متری به داخل حوضچهای میریزد. این آبشار در فصول بهار و تابستان محل بازدید و گردش مردم منطقه و سایر نقاط كشور است. راه دسترسی به این آبشار از داخل روستای زیارت به سمت جنوب است و تا 100 متری آبشار راه ماشین رو نیز ایجاد شده است.
آبشار رنگو :آبشار رنگو در 6 كیلومتری جنوب غربی شهرستان گرگان واقع شده است. این آبشار كه بستری نیم دایرهای شكل دارد، شامل یک محل ریزش اصلی و چند محل ریزش فرعی است و حدود 7 متر ارتفاع دارد.
جنگل رنگو دارای گرمابه قدیمی، امامزاده ابراهیم است و از لحاظ طبیعی دارای طبیعت زیبا اطراف آبشار و دره های مسیر رودخانه های منطقه است. همچنین حدود 5 ساعت پیاده روی در امتداد دره و رود خانه آبشار رنگو خودنمایی می كند. این منطقه از مسیر پارك جنگلی و روستای توشن در 5 كیلومتری جنوب گرگان قابل دسترسی است.
آبشارهای شیرآباد: مجموعه غار و آبشارهای شیرآباد بهعنوان یک اثر طبیعی ملی به سازمان حفاظت محیط زیست معرفی شده است. غار و آبشارهای شیرآباد در شهرستان رامیان و در نزدیکی شهر خانببین واقع شدهاند.
از خانببین به روستای شیرآباد حدود 5 کیلومتر به سمت جنوب راه میباشد. بعد از روستای شیرآباد و گذشت 3 کیلومتر از جاده آسفالته، راه مالرویی وجود دارد که به سمت آبشارها پیش میرود. آبشار اول 25 متر ارتفاع و 81 متر عمق و آبشار دوم آن 12 متر ارتفاع و 80 متر عمق دارد و به عنوان و عروس آبشارهای منطقه نیز شناخته میشود. آبشارهای شیرآباد همه ساله تعداد بیشماری از مسافران و علاقهمندان طبیعت را به سوی خود جذب میکنند.
گل فشان ها، جاذبه های فراموش شده گردشگری گلستان
سه گل فشان در گلستان وجود دارد. گلفشان «قارنیارق» در شرق گمیشان، «نفتلیجه» در شمال شرق گمیشان و «اینچه» در کنار تالاب اینچه برون گلفشانهای معروف استان گلستان هستند و همگی با خروج گاز، آب حاوی کلرید سدیم و موادنفتی آروماتیکی فعال هستند.
گل فشان قارنیارق معروف به قارنیارق در 18 کیلومتری شمال غرب شهرستان آق قلا و درحاشیه شرقی روستای سقرتپه واقع شده و از مهم ترین گل فشان های استان است. قارنیاریق تپه در زبان تركمنى به معناى تپه شكم پاره است و این مفهوم با ویژگی هاى آن هم خوانى دارد. این گل فشان در فاصله 29 كیلومترى شمال خاورى گمیشان و در 12 كیلومتری شمال غربی آق قلا وكیلومتر هفت جاده قلعه جیق با قطر خارجی 700 متر دارای یك فرو افتادگی در داخل به عمق تقریبی پنج تا 10 متر بوده و در مركز این چاله یك تپه مخروطی شكل كه در راس آن چاله ای قرار داشته، دهانه گل فشان متروكه ای را نشان می دهد.
گلفشان ها به جز خودشان جاذبه های گردشگری دیگر مانند تالاب ها، صحرا، بازارچه مرزی، سد وشمگیر و بسیاری مجموعه های دیگر استان را معرفی می كنند.
تالاب های گلستان گنجینه طبیعت
تالاب های آلاگل، آلماگل، آجی گل و گمیشان از مجموعه تالاب های بین المللی کشور در دشت ترکمن صحرا و در نزدیک مرز ایران و ترکمنستان از مناطق مهم دیدنی استان است که سالانه طبیعت گردان و گردشگران زیادی را به خود جذب می کند.
این تالابها زیستگاه مناسبی برای پرندگان آبزی و کنار آبزی مهاجر به شمار می روند و به دلیل این جاذبه های طبیعی در ایام مختلف پذیرای خیل بی شماری از مسافران و گردشگران است.
برای رسیدن به این تالابها، باید مسیر ۸۰ کیلومتری شهر گنبدکاووس تا بخش مرزی داشلی برون در شمال این شهرستان را طی کرد که در این مسیر می توان طبیعت بسیار زیبای شقایق ها و گندم زارها در فصل رویش و زندگی شتران در طبیعت کویری منطقه را مشاهده کرد.
این سه تالاب بین المللی که در شمال گرگان و گنبدکاووس قرار گرفته است با سه هزار و ۲۷ هکتار وسعت، محل زمستان گذرانی پرندگان آبزی و کنارآبزی که از شمال سیبری به این تالابها مهاجرت می کنند و نیز زیستگاه برخی پرندگان بومی به شمار می رود.
تالاب آلاگل: تالاب آلاگل در 60 کیلومتری شمال گنبد کاووس و در شرق جاده آققلا به اینچهبرون واقع شده است. مساحت آن در زمان پرآبی به 2500 هکتار و عمق آن به 5/2 متر میرسد. آب این تالاب همانند تالابهای آجیگل و آلماگل از رودخانه مرزی اترک و زهکشیهای طبیعی نهرهای شور به نامهای سامان و شورجه تأمین میشود.
بعضی از نقاط پیرامونی تالاب با نی و جگن و درختچههای گز پوشیده شده و بستر آن را در اکثر نقاط، پوشش سبزی از جلبک بهطور یکنواخت دربر گرفته است. هر ساله در فصل مهاجرت، هزاران پرنده به این تالاب و دیگر تالابهای استان آمده و انواع قو، فلامینگو، اردک، پرستوی دریایی، چنگر، غاز، سلیم، کاکائی، بالکان، آبچلیک و ... را میتوان در آنجا مشاهده کرد.
تالاب آجی گل :این تالاب در شمال شهرستان گنبد كاووس و در جنوب روستای تنگلی واقع شده است. مساحت آن حدود 360 هكتار میباشد. در ضلع غربی این تالاب دریاچه نمک به مساحت حدود 80 هكتار قرار گرفته است. عمق این تالاب از 1 تا 15 متر در نقاط مختلف متغیر است. آب این تالاب نیز از رود مرزی اترک تأمین میگردد.
تالاب آلماگل :تالاب آلماگل كه كوچکتر از تالابهای آلاگل و آجی گل میباشد، در حدود 55 کیلومتری شمال شهرستان گنبد كاووس و در ضلع شمالی جاده گرگان به اینچه برون واقع شده است. مساحت آن بالغ بر 200 هكتار میباشد و عمق آن از 1 تا 3 متر در نقاط مختلف، متغیر است.
تالاب گمیشان: در شمال غرب بخش گمیشان در شهرستان بندر ترکمن تالابی زیبا واقع شده است. ضلع جنوبی تالاب به رودخانه گرگانرود، ضلع شمالی آن به مرز ایران و ترکمنستان، ضلع غربی آن به دریای خزر و شرق آن به دشت گمیشان متصل است و حدود 7 کیلومتر نیز در خاک کشور ترکمنستان امتداد دارد.
بخش شمالی تالاب گمیشان به علت دارا بودن شرایط مطلوب به عنوان منطقه حفاظت شده معرفی و در فهرست تالابهای بینالمللی در کنوانسیون رامسر قرار گرفته است.