در این مراسم برگزیدگان این دو جایزه معرفی شدند و لوح تقدیر، تندیس و هدایای خود را از رئیسجمهور دریافت کردند.
بر اساس این گزارش، اسامی برگزیدگان سی و دومین دوره جایزه جهانی کتاب سال جمهوری اسلامی ایران به شرح ذیل است:
محمد عاصف محسنی به خاطر تالیف کتاب «معجم الحادیث المعتبره»
احمد امامی به خاطر تالیف و ترجمه کتاب جامع گیاهان دارویی
جلال ستاری به خاطر ترجمه کتاب جامع شناسی تئاتر ـ ستاری به دلیل کسالت در این برنامه حضور نداشت.
لیلا پهلوانزاده به خاطر تالیف گنجینه فرهنگ آثار معماری ایران
سعید حمیدیان به خاطر تالیف شرح شوق؛ شرح و تحلیل اشعار حافظ
همایون مطیعی به خاطر تالیف کتاب «زمینشناسی درون چاهی»
سید کاظم موسوی بجنوردی به خاطر تالیف دانشنامه تهران بزرگ
علی اوسط ناطقی به خاطر تالیف «موسعة الشهید ثانی»
همچنین بر اساس این گزارش برگزیدگان بیست و دومین دوره جایزه جهانی کتاب سال به شرح ذیل هستند:
هنینگ لورگسن از دانمارک به خاطر تالیف کتاب «یخچالهای ایران؛ کجا؟ چگونه و چرا؟»
پرفسور اسماء اثمرالدین با ملیت بنگلادشی از آمریکا به خاطر تالیف کتاب «مجاهده در راه خدا»؛ جهاد را شهادت در اندیشه اسلام
تاتسوئیچی ساوادا از ژاپن به خاطر ترجمه قرآن کریم به زبان ژاپنی
آنسیلوی بوآلیو با ملیت فرانسوی از هلند به خاطر تالیف کتاب «قرآن به روایت قرآن»؛ واژگان و مجادلات ناظر به خود قرآن
سعدون حماده از لبنان به خاطر کتاب دو جلدی «تاریخ شیعه در لبنان»
دانیل بایوش با ملیت فرانسوی از آمریکا به خاطر تالیف کتاب «روش، ساختار و تحول در کیهانشناسی فارابی»
همچنین جایزه جهانی کتاب سال از نجیب مایل هروی از افغانستان به عنوان پژوهشگر برتر مطالعات اسلام و ایران تقدیر کرد.
چهار اصل مدنظر روحانی برای ممیزی کتاب/ ناشران و نویسندگان برجسته بیایند و نظارت کنند حجتالاسلام روحانی ضمن ابراز خوشحالی از سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی اظهارداشت: خوشحالم که در آستانه 22 بهمن ماه سالروز پیروزی انقلاب اسلامی در جمع شما اندیشمندان و صاحبان قلم و فرهیختگان هستم، کسانی که همواره در طول تاریخ افتخار آفرین بوده و چراغ راه هدایت انسانها بوده و خواهند بود.
به گفته وی، گرچه به ظاهر به نظر میرسد که از 150 سال پیش به این طرف که رسانههای دیگر به رقابت با کتاب آمدهاند، مطبوعات، رادیو، سینما، تئاتر، تلویزیون و بعد در نهایت اینترنت و شبکههای اجتماعی و انواع ابزار و وسایل برای ارتباط انسانها و انتقال اندیشهها امروز به صحنه آمدند، شاید به نظر برسد که در این صورت دوران کتاب تا حدی به سر آمده است و رسانههای دیگر بویژه دیجیتال میتوانند جایگزین کتاب شوند اما واقعیت امر این است که کتاب به هیچ عنوان جایگاه و ارزش خود را از دست نداده است.
وی ادامه داد: همه آن ابزار و وسایل برای انتقال سریعتر مفاهیم و ارتباط سریعتر جایگاه ویژه دارند اما اصل اندیشه و فکر و دانش هنوز هم در اوراق کتاب نهفته است.
رئیس جمهور با تاکید بر اینکه رادیو، تلویزیون و سینما ابزار امروز ارتباط ریشهشان در کتاب است، خاطرنشان کرد: فیلم یا تئاتر که یک هنر نمایشی است فیلمنامه آن که اساسی هم هست و مفهوم یک کتاب است و از او اقتباس میشود، در بسیاری از امور دقت، ظرافت و حتی گاهی لذت فقط در کتاب است، گاهی آدم از خوانش یک کتاب آنقدر مشعوف میشود و سیراب ، که هیچ چشمهسار دیگری نمیتواند جایگزین آن شود.
به گفته دکتر روحانی البته کتاب به معنای عام کلمه یعنی همه خلقت و همه موجوداتی که خداوند آفریده است کلمهالله هستند و همه سرنوشت امروز و دیروز و فردا در اُمالکتاب است.
روحانی در ادامه با بیان اینکه در روز قیامت هم باز با کتاب مواجه میشویم، افزود: از آغاز تا پایان افتخار ما این است که معجزه پیامبر ما کتاب است و موحدان دیگر را هم به عنوان اهل کتاب میخوانیم و مینامیم، کتاب، مکتوب و قلم همیشه جایگاه خاص خود را دارد.
وی افزود: آنچه از روایات بر میآید در جهان والا و بالا نیز از کتابت و نوشته سخن به میان آمده است که بر ساقه عرش چنین نوشتهاند «ان الحسین مصباح الهدی و سفینه النجاه» کتابت، مکتوب و قلم از عرش برین خدا تا بر روی سنگ نوشتهها و سنگها و انواع ابزار و وسیلهای که اندیشه را میتوان بر آن ثبت کرد، دیده میشود.
رئیس جمهور با بیان اینکه چقدر سخت بود که زندگی داشتیم و کتاب نبود به انتقال تجربیات پیشینیان اشاره کرد و عنوان داشت: چگونه میتوانستیم با 500 یا 1000 سال پیش در صورت نبودن کتاب ارتباط برقرار کنیم و از ذوق و دیدگاه و نظریه آنها بهره ببریم، مگر اندیشه چیزی جز تکامل است، قدم به قدم این خشتها روی هم چیده شده است، بنابراین کتاب بهشت برین ما در این جهان و وسیلهای برای بهشت برین ما در آن جهان خواهد بود.
رئیس جمهور کتاب را کلیدی خواند که باید قفلها و ابهام ها را بگشاید و ظلمات را به نور و روشنایی مبدل سازد، گفت: انقلاب اسلامی ایران که در آستانه سی و هفتمین بهار آن هستیم ریشه در کتاب، قرآن و احادیث دارد، مکتوبات، راهنمای این انقلاب بود و در رأس آن نامهها و اعلامیههای امام عزیزمان و انتقال سخنان او یا از طریق پیاده کردن نوار یا مکتوبات بود که اگر نبود چگونه انقلاب پیروز میشد و بهترین روز در مکتوبات انقلاب روزی بود که کتاب حکومت اسلامی امام از نجف آمد ولو اینکه مخفیانه پخش شد. در این صورت نظریه ولایت فقیه ایشان در زمینه فقه سیاسی برای اولین بار منتشر شد و آن کتاب ما را وارد فاز جدیدی ساخت و همه سخنان امام و مکتوبات امام پس از پیروزی انقلاب بود که راه را برای مدیریت یک جامعه تحت عنوان حکومت اسلامی گشود و امروز هم کلمات و وصیتنامه و مجموعه آثارش همه راهنمای ما خواهد بود.
به گفته روحانی این شما فرهیختگان، اهالی قلم، زنان و مردان این بار سنگین را بر دوش دارید که طراوت و تازگی انقلاب را تزریق کنید. مفاهیم انقلاب را بست و توضیح دهید و به جهانیان بگویید که انقلاب ما انقلاب اعتدال بود، باید ابلاغ کنیم در انقلاب ما خِرَدسوزی، کتابسوزی وجود ندارد، در انقلاب اسلامی ما افراط و تفریط وجود ندارد ضمن اینکه عقلانیت، فهم و فقه مهم است و باز کردن گره از زندگی مادی و معنوی مردم مهم شمرده میشود.
رئیس جمهور در ادامه این مراسم با تاکید بر اینکه این شما فرهیختگان هستید که باید برای امروز جامعه ما بگویید که چگونه باید فکر کنیم حتی چگونه باید نقد کنیم تاکید کرد: نقد کردن هم شیوه میخواهد ، ای کاش میان همه کتابها یک کتاب در زمینه شیوه نقد و نقادی هم بود، ای کاش در کنار جایزه کتاب سال جایزه جوانان و نوجوانانی را که بیشترین کتاب را در طول یکسال خواندهاند گنجانده میشد، حتی جایزهای برای بهترین نقادان کتاب سال گذشته قرار میدادیم که کتابهایی که برگزیده شده اند در طول سال توسط بهترین نقادان نقد و در سال آتی به آنها جایزه اعطا میشد.
روحانی نقد را مسیر حرکت در فضای آزاد دانست و گفت: نقد یعنی مسیر حرکت در فضایی آزاد و امن که این نقد در این فضا امکانپذیر خواهد بود اما نقد را باید یاد بگیریم، نقد آن نیست که چگونه دو نفر راه میروند، قدم را به کجا برمیدارند، این دومی مهم است نه اینکه حرکت تند یک نفر یا سه نفر، نقد کنیم که به کجا رفتن و به چه سمت حرکت کردن و نتیجه قدم چه بوده است و به چه مقصد رسیدن مهم است چرا که کفش چگونه بود و رنگ لباسش چطور بود مهم نیست، باید به جواهر و جوهر پرداخته شود، باید به ماهیت و وجود مسئله بپردازیم.
روحانی در ادامه ضمن اشاره به هیأت نظارت بر کتاب از فرهیختگان دعوت کرد راهگشا باشند و در ادامه افزود: این شما فرهیختگان هستید که باید کتاب بنویسید و نقد و تحلیل کنید، راه نقد را بیاموزید، حتی شما به ما بگویید بر کتاب چگونه باید نظارت شود نه اینکه ما به شما بگوییم.
روحانی در ادامه ضمن اشاره به اعتقاد راسخ خود در این مسیر عنوان داشت: معتقدم و بر این اعتقادم هم پای میفشارم که در هر زمینهای متخصصان آن زمینه، صاحبنظران آن بخش، بهتر از دولت میتوانند نظر دهند، تردید نکنیم اصحاب قلم، اصحاب کتاب راجع به کتاب بهتر از مدیر یک وزارتخانه نظر خواهند داد. چرا باور نمیکنیم راجع به هنر اصحاب هنر بهتر میتوانند سخن بگویند.
رئیس دولت ضمن اشاره به اینکه اگر نقد هست آنها بهتر میدانند نقادی را و باید با آنها مشورت کرد، گفت: همانگونه که گفتم راجع به هنر اصحاب هنر بهتر میتوانند سخن بگویند و اگر نقد هست آنها بهتر نقادی میدانند پس چرا مشورت نمیکنیم، این چه جفا و ظلمی است که بر توسعه روا میداریم، چرا نظر آنها را نمیگیریم، مگر آنها که عمری در اقتصاد کار کردهاند و هزاران ساعت تدریس داشتهاند اقتصاد را بهتر از مدیر معمول که او هم از صاحبنظران است، نمیداند، پس جمع آنها از یک نفر تشخیص بهتری دارد، راه را باز کنیم، سوء ظنها را کنار زنیم و هرکسی را با یک بهانه کنار نزنیم.
رئیس جمهور با بیان اینکه اندیشمندان، تحصیلکردهها، حوزویان، کتابخواندهها، کتابنوشتهها جزء جواهرات و معادن ما هستند، تصریح کرد: آیا میتوان به کوچکترین بهانه یک معدن طلا را بست؟ اگر فردی یک بار اشکال داشته مشکل را با زبان نرم به او بگوییم چرا سوء ظن پیدا کردهایم؟ چرا سرمایهها را بخاطر یک نقص کوچک تعطیل میکنیم؟
روحانی به حوزه ممیزی کتاب هم اشاره کرد و با بیان اینکه نمیگویم ممیزی باشد یا نباشد، گفت: نمیگویم ممیزی بر کتاب باشد یا نباشد، میگویم صد اصل برای ممیزی پیدا کردهایم، باید دو یا سه اصل قرار دهیم و اخلاق هم به عنوان یک اصل باشد؛ در ادامه مقدسات، ارزشها، امنیت و مصالح ملی هم اصلهای مهم باشد، صد اصل نمیشود.
روحانی به خط قرمزها اشاره کرد و گفت: این خط قرمز، خط قرمز که میگویید، یا مثلث یا مربع یا ذوزنقه است، هزار ضلع که نداریم، آنقدر کثیرالاضلاع داشتهایم اما چقدر؟ ما باید نظارت کتاب را قدم به قدم به صاحبان امر واگذار کنیم تا آنها بیایند، ناشران و نویسندگان برجسته بیایند و آنها نظارت کنند.
روحانی در ادامه عنوان داشت: امروزه هزاران و دهها هزار رسانه متولد میشود، نباید اینقدر مته به خشخاش بگذاریم، تحریک نکنیم بلکه توضیح بدهیم، شما برگزیدگان باید بگویید بر امور فرهنگی چگونه باید نظارت صورت گیرد تا گفتههای شما آئین نامه شود، تا گفتههای شما به قانون مبدل شود، قانونی که ریشهاش نظرات صاحبنظران باشد استحکام بیشتری خواهد داشت.
رئیس جمهور با بیان اینکه ما باید برای بهترین کتابها و جوانان و نوجوانانی که بیشترین کتابها را میخوانند هم جشن بگیریم به تیراژ پایین کتاب اشاره کرد و از آن به عنوان شرح ماجرای تراژدی شده نام برد و اضافه کرد: چرا جوان ما کتاب نمیخواند؟ نقص از کجاست، از عرضه کننده یا متقاضی است؟ کتاب ما جاذبه ندارد؟ یا نوجوان تشویق لازم نشده است؟ شما بگویید مشکلات کتاب باید چگونه حل شود.
روحانی در خاتمه با بیان اینکه ما از دوران مدرسه باید کتابخوانی را بیاموزیم و چه اشکال دارد نمرهای برای خوانش خلاصه چند کتاب اختصاص یابد، بیان کرد: هر راهی وجود دارد حتی در برخی کشورها در مسیر رهگذران در مترو، هواپیما، ماشین و قطار مطالعه صورت میگیرد اما چرا ما عادت به مطالعه نداریم پس بیایید همه جامعه را به نوشتن کتابهای لازم تشویق کنیم.
ایران به مدد آثاری چون «مثنوی» و «قانون» در جهان تأثیرگذار است، نه با جنگ مراسم سیودومین دوره جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران و بیستودومین
دوره جایزه جهانی کتاب با حضور حسن روحانی رئیسجمهور در سالن سران اجلاس
آغاز به کار کرد.
علی جنتی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در این مراسم در سخنانی گفت: کتاب
جانمایه بسیاری از انقلابهای بزرگ در جهان و یکی از پایههای اساسی توسعه
فرهنگی هر کشور است و از شاخصهای توسعهیافتگی در جهان سرانه مطالعه مردم
است.
وی ادامه داد: کتاب معجزه پیامبر اسلام است و انقلاب ما نیز انقلاب فرهنگی
مبتنی بر خردورزی بوده است. توسعه فرهنگ مطالعه و کتابخوانی از شعارهای
اساسی جمهوری اسلامی ایران است.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با اشاره به کتاب تاثیرگذار گفت: کتاب اگر
برخواسته از اندیشهای نو، جذاب و دلنشین باشد و سازوکار تولید علم را در
درون خود به درستی مشخص کند، تاثیرگذار خواهد بود. باید شوق مطالعه را در
جامعه به وجود آورد تا مردم کتاب را در سبد اقتصاد خانوار خود قرار دهند.
جنتی گفت: برخلاف بسیاری از جوامع که از طریق جنگ سعی در گسترش نفوذ خود
در جوامع دیگر دارند، ایران اسلامی به مدد فرهنگ غنی خود و آثاری چون
مثنوی معنوی، قانون ابنسینا و... توانسته در میان جوامع مختلف اثرگذار
باشد. ترجمه آثار ارزشمند دانشمندان ایرانی به بسیاری از زبانهای زنده
دنیا نیز گواه همین مدعا است. امروز نیز ایرانیان با گسترش علم و دانش خود
توانستند برتری علمی خود را به اثبات برسانند.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی تصریح کرد: تولید کتاب جلوهگاه حیات طیبه است و
با ژرفنگری اهل قلم است که میتوان جامعه امروز بشر را از افراطیگری دور
کرد. آفت امروز جامعه بشری دوری از کتاب است. بدون تردید تولید اندیشه
نیاز امروز جامعه است و برای بهبود و کیفیت همه باید دست به دست هم دهیم و
در قلمروهای گوناگون از نظریهسازان تقدیر شود، به نوآوران جایزه داده شود.
وی با بیان این مطلب که وزارت ارشاد جایزه کتاب سال را برای شناسایی آثار
ارزشمند و تبیین فعالیتهای حوزه کتاب در دستور کار خود قرار داده است،
گفت: کتابهای طول سال با نگاه ژرفبین بررسی شده و به نقد گذاشته میشود.
نقد کتابهای فصل، جایزه جلال، شعر فجر و... از جمله جشنوارههایی هستند
که به این هدف کمک میکنند. وزارت ارشاد در چارچوب وظایف قانونی خود
کوشیده با تشکیل هیئت نظارت بر نشر در حوزه فرهنگ و بررسی کتاب شرایط
مساعدتری را برای این منظور فراهم کند.
حجتالاسلام مهدویراد، دبیر علمی سی و دومین دوره جایزه کتاب سال، دیگر
سخنران این مراسم بود. وی کتاب را مهمترین نماد فرزانگی و دانشورزی خواند و
گفت: کتاب چگونگی میراث مکتوب و آگاهی ملتهای را نشان میدهد کتاب برآیند
ذهنورزی عالمان بوده و همیشه نشانه فرهنگدوستی ملتها است.
وی با اشاره به آثار ارزیابی این دوره جایزه کتاب سال، گفت: در مجموعه 23
هزار و 721 عنوان کتاب چاپ اول نشریافته از فروردین تا اسفند 92 مورد بررسی
قرار گرفت. 238 عنوان در مرحله نهایی توسط چهار داور متخصص در هر رشته
مورد ارزیابی قرار گرفته است. از این میان هشت عنوان کتاب برگزیده و 25
عنوان تقدیر داشتهایم.
مهدویراد تصریح کرد: مایه تأسف است که اعلام کنیم، سیطره کمیت پیشتازی
میکند و ما در کیفیت دستمان کوتاه است، البته باید آسیبشناسی شود و دولت
مسیر پژوهش را بیشتر هموار و هدایت کند. من امیدوارم که با نسلی که در
قبیله قلم هستند جریان پژوهش به درستی تدبیر شود و ما در آینده به
آرمانهای بلندمان که کیفیت مسلط بر کمیت است دست پیدا کنیم.