«بولتن تئاتر»؛ دهمین ویژه نامه روزانۀ جشنواره تئاتر فجر (13 بهمن)

سی و سومین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر شب گذشته با اعلام برگزیدگان بخش‌های مختلف به کار خود پایان داد. این جشنواره که با حضور علاقمندان به هنرهای نمایشی و هنرمندان مختلفی چون فریماه فرجامی، سعید راد، قطب‌الدین صادقی، علی رفیعی، حمید مظفری، بهروز بقایی، مسعود فروتن، رویا تیموریان، مسعود رایگان و ... همراه بود، با حاشیه‌های جالب توجهی روبرو شد.

تغییر ناگهانی مجری مراسم

علی جنتی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، علی مرادخانی معاون هنری وزیر ارشاد، حمید شاه‌آبادی معاون هنری سابق وزیر ارشاد و اردشیر صالح‌پور دبیر جشنواره از جمله دیگر افرادی بودند که در این مراسم حضور داشتند.

علی‌رغم اعلام قبلی دبیر جشنواره مبنی بر اینکه فرزاد حسنی، مجری مراسم اختتامیه خواهد بود، اما در آخرین لحظات عباس سجادی جایگزین وی شده بود که دلیل مشخصی برای آن اعلام نشد و گویا فرزاد حسنی در تالار وحدت حضور داشت.

بولتن تئاتر

اشغال شدن جایگاه اهالی رسانه توسط مهمانان ویژه

یکی از نکاتی که در اختتامیه جشنواره مورد توجه بود، بی جا ماندن اهالی رسانه به دلیل اشغال جایگاهشان توسط مهمانان ویژه بود. در زمان ورود به تالار وحدت به خبرنگاران بلیت‌های جایگاه ویژه داده شده بود اما وقتی آنها برای نشستن و پوشش خبری اخبار جشنواره به طبقه دوم تالار وحدت مراجعه کردند، متوجه حضور افرادی غیر از اهالی رسانه در جایگاهشان شدند که از صندلی‌هایشان بلند نمی‌شدند.

متاسفانه به همین دلیل اهالی رسانه مدتی را بیرون و پشت درهای تالار وحدت سپری کردند تا ساعت 21:15 و بعد از گذشت نزدیک به یک ساعت از آغاز مراسم، با همکاری کارمندان ستاد خبری و معاونت هنری، توانستند در جایگاه ویژه به پوشش اخبار بپردازند.

واکنش به صحبت های دبیر

اردشیر صالح‌پور، دبیر این دوره از جشنواره در برنامه شب گذشته در سخنانی درباره تئاتر کشور صحبت کرد اما از آنجا که صحبت‌های دبیر بسیار طولانی شده بود، در فواصل حرف‌های وی حضار شروع به دست زدن می‌کردند.

صالح‌پور در بخشی از صحبت‌هایش عنوان کرد: به رغم همه کمبودها و کاستی‌ها، نوید این موهبت را می‌دهم که تئاتر در ایران زنده است و افق‌های تازه‌ای را جستجو می‌کند؛ اگرچه همچنان کمبود امکانات و نبود بودجه تئاتر، ایران را با تنگدستی روبرو کرده و تلاش ما را برای رسیدن به تئاتر فاخر و ملی با تاخیر روبرو کرده است.

وی با اشاره به استقبال زیاد هنرمندان در این دوره از جشنواره، عنوان کرد: امسال حدود 30 تا 35 درصد متقاضی بیشتری نسبت به دوره‌های گذشته داشتیم که این امر نشان‌دهنده دلمشغولی اهالی تئاتر به این هنر است. به دلیل دیر انتخاب شدن دبیر و جابجایی‌های مدیریتی، زمانی که به سِمَت دبیری جشنواره انتخاب شدم، فرصتی برای تغییر در فراخوان نبود اما امید است با خِرد جمعی از کاستی‌ها و نقصان‌ها جلوگیری شود.

دبیر جشنواره تئاتر فجر بیان کرد: امید را باید در سرلوحه کار قرار داد، چرا که ناامیدی همان یاس است. در ضمن از آقای روحانی، رئیس‌جمهور محترم می‌خواهم که حضور بیشتری در کنار هنرمندان داشته باشند و به یمن سالی که به نام «فرهنگ» مزین شده است، در راستای دیپلماسی فرهنگی ، حمایت بیشتری از هنرمندان کنند.

صالح‌پور متذکر شد: ختم کلام اینکه تئاتر ایران مراحل رشد، بالندگی و تعالی خود را در این دوران طی می‌کند. بنابراین باید به مراتب شایسته‌تری نایل شود. حضور جوانان زیر 30 سال در بخش نسل نو که امسال خوش درخشیدند و پیوند با هنرمندان پیشکسوت، از برکات جشنواره امسال بود که آینده تئاتر ایران را تضمین خواهد کرد.

بولتن تئاتر

در میانه صحبت‌های صالح‌پور، دست‌های حاضران در سالن به تشویق‌های ممتدی تبدیل شد اما دبیر جشنواره به صحبت‌هایش ادامه می‌داد ولی زمانی که این واکنش‌ها شدیدتر شد، وی با همان لحن همیشگی خطاب به حاضران در سالن گفت: ما در تئاتر یک اصل را آموخته‌ایم و آن هم این است که وقتی بازیگری روی صحنه دیالوگ می‌گوید، مخاطب به حرمت سخنان آن بازیگر، سعی می‌کند کلمات او را بشنود و حرمتش را نگه دارد.

نکته جالب این که در افتتاحیه جشنواره فیلم فجر که شب قبلش برگزار شده بود علیرضا رضاداد در حد 2 دقیقه صحبت کرد.

پخش نماهنگی که با سخنان علی مرادخانی و اردشیر صالح‌پور همراه بود و روند برگزاری جشنواره را به نمایش می‌گذاشت، یکی دیگر از بخش‌های برنامه شب گذشته بود.

اجرای «کاکوبند» همراه با تشویق تماشاگران

همچنین در ادامه برنامه امیر کربلایی‌زاده از بازیگران جوان تئاتر به اجرای یک برنامه کوتاه استندآپ کمدی پرداخت.

همچنین گروه «کاکوبند» نیز که برگزیده جایزه ویدئو کلیپ ققنوس بودند، در مراسم اختتامیه به اجرای موسیقی پرداختند که با تشویق حاضران همراه شد.

برگزاری بزرگداشت از چهار هنرمند عرصه تئاتر یکی دیگر از بخش‌های برنامه اختتامیه شب گذشته بود.

در این بخش با حضور علی جنتی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، علی مرادخانی معاون وزیر ارشاد، رویا تیموریان و حمید مظفری از جعفر والی، حسینعلی طباطبایی، احمد سپاسدار و بدرالسادات برنجانی تجلیل شد که البته والی به دلیل حضور نداشتن در ایران، در این مراسم شرکت نکرد و یکی از افراد خانواده‌اش جایزه وی را دریافت کرد.

بخش یادبودها نیز یکی دیگر از بخش‌های مراسم اختتامیه بود که در این بخش با پخش ویدیویی از هنرمندان تازه درگذشته‌ای چون مرتضی احمدی، ناصر گیتی‌جاه، ماه‌گل مهر، باقر صحرارودی، مهدی کاشانیان، کیمیا یادگاری‌نژاد، محسن جعفری، سارا بنی‌صدر، علی‌اکبر رزم‌آرا، مصطفی عطایی، علی سبحانی، انوشیروان ارجمند، مجید بهرامی، حمید مهرآرا، جواد ثریا، احمد بیگدلی، احمد سبحانی، رضا رضاپور، سید علی صالح کوتاه و صمد پل‌سنگی یاد شد.

بولتن تئاتر

بازار داغ عکس سلفی

یکی از نکات جالب توجه در مراسم اختتامیه شب گذشته، گرفتن عکس سِلفی برگزیدگان و البته برخی از داوران روی صحنه تالار وحدت بود که در همین راستا رضا موسوی قبل از ورودش به صحنه، پشت به جمعیت از خودش عکس سلفی گرفت.

همچنین گروه نمایش «پراکسیس» که با نمایش «بیرون پشت در» به کارگردانی ایمان اسکندری موفق به دریافت چندین جایزه از بخش بین‌الملل جشنواره شدند نیز هنگام دریافت جایزه ویژه جشنواره خود، پشت به جمعیت روی صحنه تالار وحدت از خودشان عکس سلفی گرفتند.

مسعود فروتن بعد از اهدای جایزه بخش پوستر و عکس، پشت میکروفن قرار گرفت و گفت: من یک اعتراض و درواقع یک خواهش دارم؛ چون جای تله تئاتر در جشنواره و تلویزیون ما خالی است. تله تئاتر، آبروی تئاتر و تلویزیون است. پس از همه خواهش می‌کنم که این تقاضا را داشته باشند که تله تئاتر دوباره راه بیفتد.

اهدای تندیس جشنواره به 5 نوجوان

ماریا حاجیها نیز که جایزه بهترین طراحی گریم را در بخش تازه‌های تئاتر از آن خود کرده بود، بعد از دریافت جایزه‌اش در سخنانی کوتاه عنوان کرد: من 30 سال است که گریم می‌کنم اما تابحال جایزه‌ای به من داده نشده بود و الان از این بابت بسیار خرسندم اما گلایه‌ام از آقای صالح‌پور این است که ما در بخش بین‌الملل هم یک کاندیدای گریم داشتیم که متاسفانه حذف شده است؛ می‌خواهم دلیلش را اعلام کنید. همچنین می‌خواهم بگویم که این جایزه مال من نیست بلکه متعلق به واحد گریم تئاتر شهر، سنگلج و تالار وحدت است.

اجرای رقص لِزگی پنج نوجوان نیز با استقبال مخاطبان روبرو شد.

بعد از پایان این اجرا، یکی از این نوجوانان جلو آمد و گفت: ما تابحال در پنج جشنواره شرکت کرده‌ایم و جایزه گرفتیم اما الان فقط یک تندیس جشنواره تئاتر فجر را کم داریم.

بعد از گفتن این حرف، فردی که مسئول اهدای تندیس‌های جشنواره بود، یک تندیس به این نوجوان هدیه داد اما وی که باورش نمی‌شد تندیسی به آنها اهدا شود، ابتدا از گرفتن آن امتناع می‌کرد.

در همین حین نیز عباس سجادی، مجری برنامه به شوخی عنوان کرد: این آقایی که تندیس را به بچه‌ها اهدا کرده، قرار است پول تندیس از حقوقش کم شود.

بولتن تئاتر

کمی هیجان در بخش پایانی جشنواره

یکی دیگر از اتفاقات جالب مراسم اختتامیه شب گذشته، بخش اهدای برگزیدگان بخش بین‌الملل بود که تنها بخشی از جشنواره بود که معرفی برگزیدگانش با هیجان همراه شد. به این ترتیب که به جای معرفی نامزدها و برگزیدگان توسط مجری برنامه، نام نامزدهای هر بخش به شکل تصویری روی ویدیو پروژکشن نقش می‌بست و بعد از چند ثانیه کسانی که جزو برگزیدگان نبودند، یک به یک نامشان از تصویر حذف می‌شد و در انتها تنها نام برگزیده هر بخش باقی می‌ماند که این قسمت با استقبال و هیجان حضار در سالن همراه بود.

در بخش اهدای جایزه بهترین بازیگری مرد بخش بین‌الملل که به صورت مشترک به خسرو شهراز و توماج دانش بهزادی اهدا شد، دانیال حکیمی که قرار بود جایزه دانش بهزادی را به وی اهدا کند، به شوخی جایزه را پشت سرش پنهان کرده بود و حاضر نبود آن را به این بازیگر بدهد.

در همین حین خسرو شهراز نیز پشت میکروفون قرار گرفت و گفت: انتخاب من، دلیل برتری‌ام نسبت به دیگران نیست. امروز هر چه دارم از غلامحسین لطفی دارم و سر تعظیم جلوی او فرو می‌آورم. این جایزه را هم تقدیم با عشق به بانوی زندگی خودم می‌کنم. همچنین بسیار دوست داشتم که سارا اسکندری، طراح گریم نمایش «اولیور توئیست» را امروز روی صحنه ببینم چون او برای کار بسیار زحمت کشید.

دانش بهزادی نیز بعد از دریافت جایزه‌اش از دانیال حکیمی، گفت: این جایزه را مدیون «بِکمان»، یعنی شخصیتی که در نمایش «بیرون پشت در» ایفا می‌کردم، هستم. همچنین از پدرم تشکر می‌کنم که بهترین استاد من در زندگی بوده است. امیدوارم بعد از دریافت این جایزه، بتوانم با همسرم به خانه مشترکمان برویم.

جایزه بهترین بازیگری زن بخش بین‌الملل توسط رویا تیموریان و الهام پاوه‌نژاد به طور مشترک به ستاره اسکندری و الهام کُردا برای بازیگری در نمایش «هم‌هوایی» اهدا شد.

ستاره اسکندری بعد از دریافت جایزه‌اش، گفت: «ای ایران، ای مرز پرگهر، ای خاکت سرچشمه هنر، دور از تو اندیشه بدان، دور از تو اندیشه بدان». جای باران کوثری امشب اینجا خیلی خالی بود. چون شاید اگر مثلث ما سه نفر نبود، هر دوی ما الان اینجا نبودیم.

بولتن تئاتر

مساوات: از تهمت ها و توهین ها نمی گذرم

در بخش کارگردانی، محمد مساوات که جایزه بهترین کارگردان بخش بین‌الملل را از آن خود کرده بود، بعد از دریافت جایزه‌اش پشت میکروفن قرار گرفت و با گلایه و بغض گفت: خدا نگذره، خدا نگذره ... ما 40 شب در ایرانشهر اجرا رفتیم اما هیچ حرف و حدیثی پیش نیامد. در صورتی که یک روز در جشنواره فجر اجرا داشتیم اما بعد از آن من احساس آدمی را دارم که احرام بسته است.

وی ادامه داد: آنقدر در مورد این نمایش در سایت «تیوال» حرف زدند و به ما تهمت زدند که گفتند که نمایش را از یک کار مزخرف کپی کرده‌ایم که باعث شد همه ما خستگی بر تنمان بماند. ولی من از همه آنهایی که به من تهمت زدند، نمی‌گذرم. از شهروز دل‌افکار نیز نمی‌گذرم چون من می‌خواستم جایزه‌ام را به محمود استادمحمد تقدیم کنم.

مساوات بعد از این صحبت‌ها، شعری را با این عنوان خواند: «قاصدک دشت نقره‌فام این بود جواب این سلام»

کارگردان «خانه‌واده» در پایان صحبت‌هایش گفت: ببخشید اگر صدایم بد بود اما باید این شعر را می‌خواندم. در ضمن ما سه نفر هستیم؛ من، اشکان خیل‌نژاد و جابر رمضانی.

صحبت‌های مساوات، تماشاگران را تحت تاثیر قرار داد و آنها نیز به تشویق وی پرداختند.

مسعود رایگان، یکی از داوران بخش بین‌الملل که روی سِن حضور داشت، در رابطه با صحبت‌های مساوات بیان کرد: من اولین بار است که مساوات را می‌دیدم اما به او به خاطر نمایشنامه‌ای که نوشته، دست مریزاد می‌گویم. به همین جهت تقدیر ویژه هیات داوران به جمع بازیگران نمایش «خانه‌واده» تقدیم می‌شود. دستتان درد نکند که یک گروه منسجم هستید و باز هم به شما خسته نباشید می‌گویم.

بولتن تئاتر

یکی دیگر از اتفاقات جالب توجه در مراسم شب گذشته، بخش اهدای جایزه بزرگ جشنواره بود. این جایزه که به تازگی در چارچوب جشنواره تعریف شده، با وجود اینکه برای اولین بار قرار بود اهدا شود، اما هیچ برگزیده‌ای از طرف هیات داوران نداشت.

بولتن تئاتر در بخش مسابقه مرور تئاتر ایران هیأت داوران این بخش متشکل از ایرج راد، ناصر آقایی و رحمت امینی برگریدگان گرایش‌های مختلف در این بخش را به شرح ذیل معرفی کردند:

موسیقی

نامزدها:

مسعود عباسی برای موسیقی نمایش «رویش ناگزیر دخی ها در حاشیه» از خمین

کورش سروش برای موسیقی نمایش «ملاقات بانوی سالخورده» از تهران

مسعود محمدیان برای موسیقی نمایش «ترانه های تلخ تارا» از تبریز

محمد فرشته نژاد برای موسیقی نمایش «سایه سار سکوت» از تهران

احسان آنالویی برای موسیقی نمایش «هزار شلاق» از خرم آباد

حسین اصیلی و علی اسدی برای موسیقی نمایش «آقای قاضی صدایم را می‌شنوید؟» از میناب

برگزیده: احسان آنالویی برای موسیقی نمایش «هزار شلاق» از خرم آباد

طراحی صحنه

نامزدها:

صابر محمدی برای طراحی صحنه نمایش «کسی دست به عصا توی شکمم راه می‌رود» از گچساران

مسلم نارکی برای طراحی صحنه نمایش «کابوس زنی در خواب» از گچساران

هادی حجازی فر برای طراحی صحنه نمایش «ملاقات بانوی سالخورده» از تهران

فاتح بادپروا برای طراحی صحنه نمایش «رقصی برای بازگشت عروس» از مریوان

روح اله امامی برای طراحی صحنه نمایش «هزار شلاق» از خرم آباد

برگزیده: هادی حجازی فر برای طراحی صحنه نمایش «ملاقات بانوی سالخورده» از تهران

بازیگری مرد

نامزدها:

فرید کیامرثی برای بازی در نمایش «کسی دست به عصا توی شکمم راه میرود» از گچساران

سعید دشتی برای بازی در نمایش «سیارود» از کرج

سعید محبی امین برای بازی در نمایش «چهار نمایشنامه منتشر نشده از مهران صوفی» از تهران

فرید قبادی برای بازی در نمایش «سایه سار سکوت» از تهران

ابراهیم مرادی برای بازی در نمایش «دردسرهای مرد مرده» از کرمانشاه

حمید عرب برای بازی در نمایش «هزار شلاق» از خرم آباد

برگزیده: هیأت داوران در این بخش برگزیده نداشت و تنها از فرید قبادی و سعید محبی امین تقدیر شد.

بازیگری زن

نامزدها:

اعظم فرزین برای بازی در نمایش «کسی دست به عصا توی شکمم راه میرود» از گچساران

طیبه نیک آزاد برای بازی در نمایش «بهشت پنجاه درجه بالای صفر» از آبادان

بیتا آزادی برای بازی در نمایش «ترانه های تلخ تارا» از تبریز

ژیلا آل رشاد برای بازی در نمایش «ترانه های تلخ تارا» از تبریزپریناز لطف اللهی برای بازی در نمایش «ملاقات بانوی سالخورده» از تهران

سمیه مهری برای بازی در نمایش «دردسرهای مرد مرده» از کرمانشاه

برگزیده: هیأت داوران در این بخش برگزیده نداشت و تنها از طیبه نیک آزاد، ژیلا آل رشاد و بیتا آزادی تقدیر شد.

نمایشنامه نویسی

نامزدها:

محمدرضا عطایی فر برای نگارش نمایشنامه «سایه سار سکوت» از تهران

ناصر حبیبیان برای نگارش نمایشنامه «هزار شلاق» از خرم آباد

صابر محمدی برای نگارش نمایشنامه «کسی دست به عصا توی شکمم راه می رود» از گچساران

مجید کاظم زاده مژدهی برای نگارش نمایشنامه «عبور از مه» رشت

‌ ابراهیم عادل نیا برای نگارش نمایشنامه «کافه سایه» از اردبیل

برگزیده: ناصر حبیبیان برای نگارش نمایشنامه «هزار شلاق» از خرم آباد

کارگردانی

نامزدها:

علی شفیعی برای کارگردانی نمایش «کسی دست به عصا توی شکمم راه می رود» از گچساران

مهدی محمدی برای کارگردانی نمایش «رویش ناگزیر دخی ها در حاشیه» از خمین

هادی حجازی فر برای کارگردانی نمایش «ملاقات بانوی سالخورده» از تهران

احسان ملکی برای کارگردانی نمایش «هزار شلاق» از خرم آباد

محمدرضا عطایی فر برای کارگردانی نمایش «سایه سار سکوت» از تهران

برگزیده: هادی حجازی فر برای کارگردانی نمایش «ملاقات بانوی سالخورده» از تهران

سی و سومین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر با دبیری اردشیر صالح‌پور از 1 تا 12 بهمن‌ماه برگزار شد.