امنیتی شدن موضوع فضایی به سود هیچکس نیست
گروه سیاسی - عباس خاراباف*، در روزهای گذشته، خبری در رسانه‌ها منتشر شد مبنی بر اینکه رئیس جمهور طی حکمی معاون علمی و فناوری خود را موظف به ایجاد مرکز ملی فضایی با هدف هماهنگی، سیاست‌گذاری، برنامه‌ریزی و نظارت بر فعالیت‌های فضایی کرده است.
به گزارش بولتن نیوز، صرف‌نظر از ضرورت وجود چنین مرکزی برای کشور ما به عنوان یک قدرت نوپا در عرصه فعالیت‌های فضایی، واکنش رسانه‌های عمدتا وابسته به جریان مخالف دولت به این موضوع در نوع خود بسیار جالب توجه بود. تیترهای جنجالی که خبر از انحلال سازمان فضایی یا پژوهشگاه فضایی و برباد رفتن دستاوردهای فضایی میداد همچنین تحلیل‌های منتشرشده در زمینه معامله احتمالی دولت با کشورهای ۱+۵ بر سر منافع فضایی، همگی حاکی از نگرانی عمیق برخی از ایجاد این مرکز بود. اینکه چرا عده‌ای از تقویت هماهنگی، برنامه‌ریزی و نظارت بر فعالیت‌های فضایی تا این حد نگران شده‌اند و موضوع را به رسانه‌ها کشانده‌اند در این مقال نمی‌گنجد. اما آیا موضوع مرکز ملی فضایی و اصلاحات مورد نظر دولت برای ساماندهی فعالیت‌های فضایی که طرح‌ریزی آن سابقه‌ای به درازای دولت تدبیر و امید دارد، ربطی به مذاکرات هسته‌ای و تحریم‌ها دارد؟ یا ارتباط دادن این موضوعات در مقطع کنونی تنها با هدف فشار به دولت و البته با تحریک همان عده نگران صورت می‌گیرد؟
نکته حساسی که باید مورد توجه قرار گیرد آن است که اگر ارتباطی بین موضوع فضایی و مذاکرات هسته‌ای وجود نداشته باشد، این گمانه‌زنی‌ها آن هم بطور علنی مصداق گرا دادن به دشمن است و تنها کار را بر تیم مذاکره کننده و فعالان حوزه فضا سخت خواهد کرد. مدعیان حفظ منافع فضایی قطعا می‌دانند که منافع ملی، عرصه ماجراجویی سیاسی و جناحی نیست و دانشمندان جوان ما نباید بهای قدرت‌طلبی و بی‌تدبیری آنها را بپردازند. البته ماهیت صلح‌آمیز فعالیت‌های فضایی کشورمان بر همگان آشکار است و با تدبیر مسؤولین و اصلاحات ساختاری مطلوب، روند توسعه فضایی کشور پرشتاب‌تر از گذشته ادامه خواهد یافت. اما با توجه به دغدغه‌های دلسوزان واقعی حوزه فضایی و برای کاهش احتمال هر نوع ارتباط یافتن فعالیت‌های فضایی با موضوعات حساسیت‌برانگیز پیشنهاد می‌شود در ساختار جدید، اولا مدیران فضایی حتی‌الامکان از میان افراد با سوابق غیرنظامی و دارای وجهه علمی و بین‌المللی انتخاب شوند، ثانیا هر نوع فعالیتی که شائبه نظامی بودن برنامه‌های فضایی کشور را تقویت می‌کند به خارج از مجموعه سازمان فضایی منتقل شود، ثالثا مجموعه‌هایی که سوابق غیرفضایی و تولیدات بعضا با کاربری دومنظوره دارند از سازمان فضایی منفک و جهت استمرار فعالیت به جایگاه مناسب در دولت انتقال داده شوند. به این ترتیب امید است با اقدامات مذکور همچنین گسترش همکاری‌های بین‌المللی، صلح‌آمیز بودن برنامه‌های فضایی کشور هیچگاه مورد تشکیک قرار نگیرد.
در پایان ذکر این نکته ضروری است که تجربه تلخ تحریم هسته‌ای نشان داد دشمنان از هر دستاویزی برای جلوگیری از پیشرفت و توسعه ایران بهره خواهند برد. لذا در شرایط حساس کنونی باید هوشمندانه عمل کرد و از موضع‌گیری‌ها و اظهارات غیرمسؤولانه اجتناب نمود. گره زدن تغییر در ساختار حوزه فضایی کشور به موضوع تحریم‌ها با هر هدفی که باشد مردود است. چراکه تغییر و تحول در ساختار سازمان‌های نوپا امری اجتناب‌ناپذیر است و این تغییرات در سایه ارزیابی مداوم از عملکرد و دستاوردهای سازمانی صورت می‌گیرد. به علاوه، یک دهه فعالیت فضایی کشور نشان می‌دهد که دستاوردهای فضایی بیش از آن که مرهون ساختارها باشد مدیون تلاش و پشتکار پژوهشگران بی‌ادعای این عرصه بوده است. پژوهشگرانی که در هر ساختاری تنها با انگیزه ارتقای علمی-صنعتی کشور و فارغ از ملاحظات فردی و گروهی، پرتلاش و موفق ظاهر می‌شوند. بنابراین اگر پس از نزدیک به دوسال بررسی و مطالعه کارشناسی، بازسازی ساختاری حوزه فعالیت‌های فضایی در دستور کار دولت قرار گرفته است و جمع‌بندی رئیس جمهور محترم بر این امر محقق شده است، همگی باید در جهت اجرای آن همکاری و مشارکت کنیم. به امید روزی که ایران اسلامی در همه عرصه‌ها از جمله فناوری فضایی، پیشتاز و سربلند باشد.
*کارشناس و محقق هوافضا
به گزارش بولتن نیوز، صرف‌نظر از ضرورت وجود چنین مرکزی برای کشور ما به عنوان یک قدرت نوپا در عرصه فعالیت‌های فضایی، واکنش رسانه‌های عمدتا وابسته به جریان مخالف دولت به این موضوع در نوع خود بسیار جالب توجه بود. تیترهای جنجالی که خبر از انحلال سازمان فضایی یا پژوهشگاه فضایی و برباد رفتن دستاوردهای فضایی میداد همچنین تحلیل‌های منتشرشده در زمینه معامله احتمالی دولت با کشورهای ۱+۵ بر سر منافع فضایی، همگی حاکی از نگرانی عمیق برخی از ایجاد این مرکز بود. اینکه چرا عده‌ای از تقویت هماهنگی، برنامه‌ریزی و نظارت بر فعالیت‌های فضایی تا این حد نگران شده‌اند و موضوع را به رسانه‌ها کشانده‌اند در این مقال نمی‌گنجد. اما آیا موضوع مرکز ملی فضایی و اصلاحات مورد نظر دولت برای ساماندهی فعالیت‌های فضایی که طرح‌ریزی آن سابقه‌ای به درازای دولت تدبیر و امید دارد، ربطی به مذاکرات هسته‌ای و تحریم‌ها دارد؟ یا ارتباط دادن این موضوعات در مقطع کنونی تنها با هدف فشار به دولت و البته با تحریک همان عده نگران صورت می‌گیرد؟
نکته حساسی که باید مورد توجه قرار گیرد آن است که اگر ارتباطی بین موضوع فضایی و مذاکرات هسته‌ای وجود نداشته باشد، این گمانه‌زنی‌ها آن هم بطور علنی مصداق گرا دادن به دشمن است و تنها کار را بر تیم مذاکره کننده و فعالان حوزه فضا سخت خواهد کرد. مدعیان حفظ منافع فضایی قطعا می‌دانند که منافع ملی، عرصه ماجراجویی سیاسی و جناحی نیست و دانشمندان جوان ما نباید بهای قدرت‌طلبی و بی‌تدبیری آنها را بپردازند. البته ماهیت صلح‌آمیز فعالیت‌های فضایی کشورمان بر همگان آشکار است و با تدبیر مسؤولین و اصلاحات ساختاری مطلوب، روند توسعه فضایی کشور پرشتاب‌تر از گذشته ادامه خواهد یافت. اما با توجه به دغدغه‌های دلسوزان واقعی حوزه فضایی و برای کاهش احتمال هر نوع ارتباط یافتن فعالیت‌های فضایی با موضوعات حساسیت‌برانگیز پیشنهاد می‌شود در ساختار جدید، اولا مدیران فضایی حتی‌الامکان از میان افراد با سوابق غیرنظامی و دارای وجهه علمی و بین‌المللی انتخاب شوند، ثانیا هر نوع فعالیتی که شائبه نظامی بودن برنامه‌های فضایی کشور را تقویت می‌کند به خارج از مجموعه سازمان فضایی منتقل شود، ثالثا مجموعه‌هایی که سوابق غیرفضایی و تولیدات بعضا با کاربری دومنظوره دارند از سازمان فضایی منفک و جهت استمرار فعالیت به جایگاه مناسب در دولت انتقال داده شوند. به این ترتیب امید است با اقدامات مذکور همچنین گسترش همکاری‌های بین‌المللی، صلح‌آمیز بودن برنامه‌های فضایی کشور هیچگاه مورد تشکیک قرار نگیرد.
در پایان ذکر این نکته ضروری است که تجربه تلخ تحریم هسته‌ای نشان داد دشمنان از هر دستاویزی برای جلوگیری از پیشرفت و توسعه ایران بهره خواهند برد. لذا در شرایط حساس کنونی باید هوشمندانه عمل کرد و از موضع‌گیری‌ها و اظهارات غیرمسؤولانه اجتناب نمود. گره زدن تغییر در ساختار حوزه فضایی کشور به موضوع تحریم‌ها با هر هدفی که باشد مردود است. چراکه تغییر و تحول در ساختار سازمان‌های نوپا امری اجتناب‌ناپذیر است و این تغییرات در سایه ارزیابی مداوم از عملکرد و دستاوردهای سازمانی صورت می‌گیرد. به علاوه، یک دهه فعالیت فضایی کشور نشان می‌دهد که دستاوردهای فضایی بیش از آن که مرهون ساختارها باشد مدیون تلاش و پشتکار پژوهشگران بی‌ادعای این عرصه بوده است. پژوهشگرانی که در هر ساختاری تنها با انگیزه ارتقای علمی-صنعتی کشور و فارغ از ملاحظات فردی و گروهی، پرتلاش و موفق ظاهر می‌شوند. بنابراین اگر پس از نزدیک به دوسال بررسی و مطالعه کارشناسی، بازسازی ساختاری حوزه فعالیت‌های فضایی در دستور کار دولت قرار گرفته است و جمع‌بندی رئیس جمهور محترم بر این امر محقق شده است، همگی باید در جهت اجرای آن همکاری و مشارکت کنیم. به امید روزی که ایران اسلامی در همه عرصه‌ها از جمله فناوری فضایی، پیشتاز و سربلند باشد.
*کارشناس و محقق هوافضا
شما می توانید مطالب و تصاویر خود را به آدرس زیر ارسال فرمایید.
bultannews@gmail.com
