"دو صدایی" مشکل ریش‌دار امریکا در مذاکرات هسته‌ای

گروه بین‌الملل – همان‌طور که بخاطر دارید، رئیس‌جمهوری ایران در سخنرانی خود در مجمع عمومی سازمان ملل متحد و در بخش پایانی سخنان خود به یک پیش‌شرط مهم در خصوص ایجاد چارچوبی برای مدیریت اختلافات ایران و ایالات متحده اشاره کرد که به این شکل بیان شد: «شنیدن صدای واحد از سیاست خارجی آمریکا.»

به گزارش بولتن، اما هرچقدر از روند مذاکرات هسته‌ای می‌گذرد، متأسفانه شاهد برقرار بودن "دو صدایی" در هیئت امریکایی هستیم. به طور مثال، چند روز پس از سخنرانی روحانی در مجمع عمومی سازمان ملل متحد، دست‌کم دو صدای متناقض از دستگاه سیاست خارجی و امنیت ملی آمریکا شنیده شد که با سفر نخست‌وزیر اسرائیل به ایالات متحده، صداهای بیشتری نیز به این مجموعه اضافه شد.

سوزان رایس، مشاور امنیت ملی کاخ سفید که نظرات او در سیاست خارجی حتی بعضا از نظرات جان کری هم اثرگذارتر است، در اظهار نظری گفته بود که «اوباما نگفته است که حق غنی‌سازی ایران را به‌رسمیت می‌شناسد.» این به‌عبارت ساده‌تر یعنی اینکه اوباما احتمالا قصد ندارد حق غنی‌سازی ایران در خاک خود را به‌رسمیت بشناسد، چیزی که از منظر حقوق بین‌الملل حق ایران است.

اما از سوی دیگر، جان کری، وزیر امور خارجه ایالات متحده ابراز داشت که ایالات متحده تحت شرایطی حاضر است حق غنی‌سازی در سطح پایین را در خاک ایران به رسمیت بشناسد. البته ایران با توجه به ماهیت صلح‌آمیز برنامه هسته‌ای خود، نیازی هم به غنی‌سازی در سطوح بالا ندارد مگر در خصوص رآکتور تهران که نیازمند سوخت 20 درصد غنی‌شده است و البته برای تامین سوخت آن باید چاره اندیشید.

حال و بعد از گذشت زمان مدیدی از رفتار دوگانه امریکا، شاهد تکرار این "دو صدایی" در مسئولین ایالات متحده هستیم. به طور مثال، علیرغم هشدار کاخ سفید مبنی بر اینکه تحریم های جدید، مذاکرات را از مسیر خود خارج کرده و به شکست کامل می رساند، باب کورکر، رئیس کمیته روابط خارجی سنا روز چهارشنبه به رویترز گفت: قانون گذاران جمهوری خواه و دموکرات برای تصویب برنامه خود مبنی بر تشدید تحریم های ایران تلاش خواهند کرد.

کورکر افزود: قانون گذاران نگران این هستند که مذاکره کنندگان دولت اوباما به اندازه کافی بر تهران سخت نگیرند. به گفته وی نمایندگان امریکایی همچنین برای تصویب لایحه ای جداگانه که تایید کنگره در توافق نهایی را ضروری می سازد تلاش می کنند. اصرار بر تحریم ایران از سوی کنگره امریکا باعث شد تا فردای آن روز، دوباره رئیس جدید کمیته روابط خارجی سنا روز پنجشنبه بگوید:

انتظار دارد لایحه ای که به برنامه هسته ای ایران می پردازد در اوایل ماه فوریه (ماه آینده میلادی) در سنای امریکا مورد بحث قرار گرفته و در آستانه رای گیری قرار گیرد. باب کورکر گفته حتی احتمال دارد قبل از ماه فوریه این اتفاق بیفتد. این لایحه قرار است تحریم های شدیدتری را علیه ایران وضع کرده و هرگونه توافق نهایی هسته ای را منوط به تصویب کنگره سازد. کورکر خطاب به خبرنگاران گفت: فکر می کنم در اواخر ماه ژانویه یا اوایل فوریه، این موضوع از سوی سناتورها مورد بحث و رایزنی قرار گیرد.

اما روزنامه النشره نوشت: «"باراک اوباما" رئیس جمهور آمریکا در نشست خبری اعلام کرد: "کاخ سفید تحریم های جدیدی را علیه روسیه در جهت حل پرونده اوکراین اعمال خواهد کرد. ولی فعلا هیچ گونه تحریمی از سوی کاخ سفید علیه ایران تا رسیدن به نتیجه مورد نظر در مذاکرات هسته ای اتخاذ نخواهد شد.»

این روزنامه لبنانی در ادامه نوشت: «باراک اوباما در ادامه این نشست خبری صریحا اعلام کرد:"تحریم هایی که آمریکا تاکنون علیه ایران اعمال کرده است، برای حل مسئله هسته ای ایران کافی خواهد بود و در صورتی که کنگره آمریکا بخواهد تحریم های جدیدی علیه ایران اعمال کند، کاخ سفید از حق وتو در این خصوص استفاده خواهد کرد."»

همه‌ی این گزارش‌ها موید این نکته است که هنوز هم امریکا به مشکل "دو صدایی" مبتلاست و این روزها، با گذشت بیش از یک سال و نیم از اولین دور مذاکرات دولت یازدهم با 5+1 هنوز این معضل حل نشده است. در این شرایط، چگونه می‌توان به موفقیت مذاکرات هسته‌ای امیدوار بود؟