گروه بین الملل، در حالیکه چشمانداز دستیابی ایران و کره شمالی به زرادخانههای هستهای عملیاتی ممکن است نگرانکننده باشد، دستیابی دو کشور چین و هند به موشکهای مجهز به کلاهکهای «میرو» جهان را با تهدید و خطرات جدیتری روبرو میسازد.
به گزارش بولتن نیوز به نقل از اشراف، نشنال اینترست در یادداشتی به قلم زاکری کِک به بررسی موضوع دستیابی دو کشور چین و هند به موشکهای مجهز به کلاهکهای هستهای «میرو» پرداخته است. نویسنده معتقد است اگرچه احتمال دستیابی ایران و کره شمالی به زرادخانههای هستهای عملیاتی میتواند تاحدی نگرانکننده باشد، اما دستیابی چین و هند به موشکهای مجهز به کلاهکهای «میرو»،جهان را با تهدید و خطرات جدیتری روبرو میسازد. پیشرفتهای چین و هند در این زمینه و تلاش این دو کشور برای گسترش زرادخانههای هستهای خود باعث خواهد شد تا دیگر قدرتهای هستهای جهان نظیر روسیه و آمریکا احساس خطر کرده و برای مقابله با خطر فزاینده چین و هند، تسلیحات و زرادخانههای هستهای خود را گسترش دهند.
■ خطرناکترین تهدیدات هستهای در جهان دو کشور چین و هند هستند■
درحالیکه این روزها همه جا صحبت از برنامه هستهای ایران و کره شمالی است، خطرناکترین تهدید هستهای پیش روی جهان همچنان تا حد بسیار زیادی ناشناخته باقی مانده است و کسی بدان توجه چندانی نمیکند. در واقع این تهدید خطرناک از سوی دو کشور چین و هند متوجه جهان است. چین و هند در شرف استقرار و نصب کلاهک چندگانه هستهای یا «میرو» (MIRV)بر روی موشکهای بالستیک خود هستند و این پیشرفتی است که به احتمال زیاد عواقب و پیامدهای محسوس و بسیار گستردهای را در سطح منطقه و فراتر از آن خواهد داشت.
■ نحوه عملکرد موشکهای مجهز به سیستم کلاهکهای چندگانه ■
موشکهایی مجهز به سیستم کلاهکهای چندگانه (MIRV)، قادرند به صورت همزمان چند کلاهک هستهای را با خود حمل کرده و هر یک از این کلاهکها را به سمت اهداف مختلفی هدایت نمایند. این فناوری نظامی عامل قدرتمندی در جهت ایجاد بیثباتی در تعادل استراتژیک محسوب میشود، چراکه تمرکز اصلی کلاهکهای «میرو» بر ضربه اول قرار دارد و نوعی باور و ذهنیت هستهای را در کشورها ایجاد میکند که بر اساس آن، اگر ما از تمامی تسلیحات هستهای خود استفاده نکنیم، به احتمال بسیار زیاد دشمن پیشدستی کرده و با استفاده از تسلیحات هستهای خود تمامی زرادخانهها و تسلیحات ما را نابود خواهد کرد.
■ اهمیت استفاده از فناوری کلاهکهای هستهای «میرو» و مزایای این سیستم■
علاوه بر آسیبپذیری کمتر در مقابل سیستمهای موشک ضد بالستیک، میتوان گفت که فناوری کلاهکهای «میرو» به واسطه دو دلیل عمده از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. اولین و بدیهیترین علت آن این است که تنها یک موشک مجهز به سیستم کلاهکهای چندگانه (MIRV)میتواند به طور همزمان تعداد بسیار زیادی از سایتهای هستهای دشمن را نابود کند. بنابراین دستکم از نظر تئوریک میتوان گفت، برای نابودی کامل تسلیحات بازدارنده طرف مقابل تنها کافی است بخش کوچکی از توان و قدرت موشکی خود را به کار گیریم. دوم آنکه، موشکهای مجهز به کلاهکهای «میرو» کشورها را قادر میسازند تا با بهکارگیری دو یا چند موشک برای یک هدف واحد، میزان تلفات و خسارات وارده را به بالاترین حد ممکن برسانند.
■ سیستم کلاهکهای چندگانه (MIRV)موجب افزایش رقابت تسلیحاتی خواهد شد■
به عبارت دیگر، کلاهکهای «میرو» فناوری قدرتمندی در جهت برهم زدن توازن و ثبات استراتژیک به شمار میآیند، چراکه این کلاهکها زرادخانههای هستهای دشمن را آسیبپذیر ساخته و میتوانند آنها را در همان حمله غافلگیرانه نخست خود تماماً نابود سازند. برای جبران این واقعیت، کشورها نیز باید شیوههای مبتکرانهای بیابند که تسلیحات بازدارنده خود را (نظیر بمب و موشک) از اولین حمله دشمن مصون نگاه دارند. این امر مستلزم افزایش تعداد زرادخانهها و همچنین پراکنده کردن آنها در مناطق مختلف است، بدین ترتیب اجرای موفقیتآمیز حمله اول از سوی دشمن بسیار مشکلتر خواهد شد. به عنوان مثال، در سال ۱۹۶۸ میلادی که آمریکا اولین موشک مسلح به کلاهک «میرو» را مستقر ساخت، شوروی سابق کمتر از ۱۰ هزار کلاهک هستهای در اختیار داشت. با این حال یک دهه بعد، تعداد کلاهکهای هستهای شوروی سابق به بیش از ۲۵ هزار عدد افزایش یافت. البته شوروی سابق در حین اینکه موشکهای مجهز به کلاهک «میرو» را مستقر میساخت، زرادخانههایش را نیز گسترش داد چراکه یک موشک به تعداد بیشتری کلاهک هستهای نیاز داشت.
■ دستیابی چین و هند به سیستم کلاهکهای «میرو» پیامدهای بسیاری به همراه خواهد داشت■
در خصوص دو کشور چین و هند نیز باید اذعان کرد که ظهور و گسترش موشکهای مجهز به کلاهکهای چندگانه (MIRV) میتواند بر نگرش هستهای این دو کشور تأثیر بسزایی داشته و پیامدهای گستردهای را به همراه داشته باشد. یکی از قابلتوجهترین جنبههای هر کشور هستهای این است که این کشورها برای تأمین نیازهای بازدارنده خود تنها به یک زرادخانه هستهای بسیار کوچک اتکا میکنند. این امر به ویژه در مورد هند و چین صدق میکند چراکه به طور کلی این دو کشور حداقل میزان بازدارندگی را تاکنون حفظ کرده و به دکترین هستهای تحت عنوان NFU«استفاده در صورت حمله هستهای توسط دشمن» نیز متعهد بودهاند. با این حال، معرفی و اشاعه فناوری موشکهای مجهز به کلاهکهای «میرو»، انگیزه و محرکهای لازم را در هر دو طرف ایجاد میکند تا زرادخانههای خود را وسعت بخشیده و از این طریق از خود در برابر خطر نخستین حمله دشمن محافظت کنند.
■ تبعات اقدامات هند برای کشور همسایه این کشور یعنی پاکستان ■
البته عواقب و پیامدهای دستیابی چین و هند به موشکهای مجهز به کلاهکهای چندگانه (MIRV) تنها به این دو کشور محدود نخواهد شد. واضح و مبرهن است که دستیابی هند به موشکهای مجهز به کلاهک هستهای «میرو»، بلافاصله قابلیت مقاومت نیروهای هستهای پاکستان را نیز تهدید خواهد کرد. این امر در کوتاهمدت احتمالاً باعث خواهد شد تا پاکستان زرادخانه هستهای خود را در مناطق مختلف پراکنده سازد. در نتیجه همین اقدام، پاکستان در برابر گروههای تروریستی اسلامگرای داخل کشور آسیبپذیرتر خواهد شد. در بلندمدت نیز پاکستان احساس فشار کرده و برای جبران ضعف خود تلاش میکند تا زرادخانه خود را گسترش داده و توانایی و قابلیتهایی را در زمینه تولید موشکهای مجهز به کلاهک «میرو» به دست آورد.
■ رقابت تسلیحاتی چین و روسیه برای گسترش زرادخانههای هستهای خود ■
مسکو نیز در آینده در شرایط و تنگنای مشابهی قرار خواهد داشت. از زمان فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، روسیه برای جبران ضعفهای متعارف خود همواره به زرادخانه هستهای بسیار گستردهای متکی بوده است. از آنجا که چین نیز همچنان به نوسازی و مدرنیزه کردن نیروهای نظامی متعارف خود ادامه میدهد، لذا از نقطهنظر رهبران روسیه نیاز دستیابی به زرادخانههای هستهای بیشتر و گستردهتر در آینده ضرورت بیشتری پیدا خواهد کرد. در حال حاضر، تعداد کلاهکهای هستهای روسیه بسیار بیشتر از چین است و همین امر مایه اطمینان خاطر و آرامش روسیه است.
■کاهش برتری هستهای روسیه نسبت به چین ■
اما همچنان که چین به تجهیز موشکهای مجهز به سیستم کلاهکهای چندگانه (MIRV) و همچنین گسترش زرادخانههای هستهای خود ادامه میدهد، مسکو متوجه خواهد شد که برتری هستهایاش نسبت به چین به سرعت در حال کاهش و نابودی است. این در حالی است که روسیه با اقداماتی نظیر لغو تمامی پیمانهای کنترل تسلیحاتی با آمریکا و همچنین توسعه و گسترش زرادخانه مختص به خود به این روند واکنش نشان میدهد. در چنین شرایطی، رئیسجمهور آمریکا نیز تحت فشارهای شدید داخلی قرار خواهد گرفت تا بتواند همپای روسیه پیش رفته و میزان کلاهکهای هستهای خود را با روسیه برابر کند. بنابراین، در حالیکه چشمانداز دستیابی ایران و کره شمالی به زرادخانههای هستهای عملیاتی ممکن است نگرانکننده باشد، دستیابی دو کشور چین و هند به موشکهای مجهز به کلاهکهای «میرو» جهان را با تهدید و خطرات جدیتری روبرو میسازد.