چیستی و چگونگی وحدت حوزه و دانشگاه: سوال از ما، پاسخ از رهبر انقلاب

گروه فرهنگی، 27 آذر ماه هر سال را روز وحدت حوزه و دانشگاه می‌دانند. چون در این روز، بزرگ‌مرد تحقق این پیوند مبارک، یعنی استاد مفتح طی اقدام کور منافقین به فیض شهادت نائل آمدند و برای گرامی داشت شخصیت و اقدامات ایشان، این روز را به نام روز پیوند حوزه و دانشگاه نام‌گذاری کردند.

به گزارش بولتن نیوز، هر ساله در این ایام، افراد گوناگونی به ارائه‌ی نظر در خصوص چیستی و چگونگی این وحدت می‌پردازند. اما به نظر می‌رسد با توجه به اشرافی که رهبر انقلاب در این مورد دارند، لازم است تا قبل از هر ایده پردازی و یا برای تکمیل دیدگاه‌یمان در این رابطه، تأملی در بیانات ایشان پیرامون پیوند حوزه و دانشگاه داشته باشیم.
ما سعی کرده‌ایم برای انجام این مهم، سه سوال اساسی طراحی کرده و پاسخ آنها را از لابه‌لای بیانات معظم له استخراج کنیم. حال، نظر شما را به این سوالات و پاسخ‌های رهبر انقلاب جلب می‌کنیم:

وحدت حوزه و دانشگاه از منظر رهبر انقلاب به چه معناست؟
از چیزهایی که امام بزرگوار روی آن تأکید می‌کردند، ارتباط حوزه و دانشگاه بود. (بیانات رهبر انقلاب در دیدار جمعی از روحانیون 1370/12/01)
وحدت حوزه و دانشگاه عبارت از این است كه ما این دو كانون علمی، این دو مركز تعلیم و تعلّم را از لحاظ اخلاق حاكم بر آنها، از لحاظ سیستم و سازماندهی حاكم بر آنها، و از لحاظ برخی از محتواها به هم نزدیك كنیم. (بیانات رهبر انقلاب در مراسم سالگرد شهادت دکتر مفتح ۱۳۶۴/۰۹/۲۶)
در نظام اسلامی، علم و دین پابه‌پا باید حرکت کند. وحدت حوزه و دانشگاه، یعنی این. وحدت حوزه و دانشگاه، معنایش این نیست که حتماً بایستی تخصصهای حوزه‌یی در دانشگاه و تخصصهای دانشگاهی در حوزه دنبال بشود. (بیانات در دیدار جمعی از دانشجویان و طلاب ۱۳۶۸/۰۹/۲۹)
حوزه کامل؛ دانشگاه کامل. هر کدام به معنای کمال حقیقی خودشان؛ و هماهنگی این دو با هم. آن‌وقت ملت، ملت مستقل، و جامعه ایرانی، جامعه الگو دهنده خواهد شد. (بیانات در دیدار جمعی از دانشجویان و طلاب ۱۳۷۲/۰۹/۲۴)
وظیفه‌ی نخبگان فکری و فرهنگی جامعه و حوزه و دانشگاه، مدیریت تحوّلات اجتماعی است. نه باید تحوّلات را سرکوب کرد، نه باید تسلیم هر تحوّلی شد. خوب، این تحوّل برای پیشرفت است. (بیانات رهبر انقلاب در دیدار دانشگاهیان سمنان 1385/08/18)
باید «تولید نظریه‌ و فکر»، تبدیل‌ به‌ یک‌ ارزش‌ عمومی‌ در حوزه‌ و دانشگاه‌ شود و در قلمروهای‌ گوناگون‌ عقل‌ نظری‌ و عملی‌، از نظریه‌سازان‌، تقدیر بعمل‌ آید و به‌ نوآوران‌، جایزه‌ داده‌ شود و سخنانشان‌ شنیده‌ شود تا دیگران‌ نیز به‌ خلاقیت‌ و اجتهاد، تشویق‌ شوند. باید ایده‌ها در چارچوب‌ منطق‌ و اخلاق‌ و در جهت‌ رشد اسلامی‌ با یکدیگر رقابت‌ کنند و مصاف‌ دهند تا جهان‌ اسلام‌، اعاده‌ هویت‌ و عزت‌ کند و ملت‌ ایران‌ به‌ رتبه‌ای‌ جهانی‌ که‌ استحقاق‌ آن‌ را دارد بار دیگر دست‌ یابد. (پاسخ رهبر انقلاب به نامه جمعی از دانش آموختگان و پژوهشگران حوزه علمیه در مورد کرسی‌های نظریه‌پردازی 1381/11/16)


از نظر رهبر انقلاب در پیوند حوزه و دانشگاه، دانشگاه چه چیزهایی را باید از حوزه فراگیرد؟
یك چیز دیگری كه به نظر من توی حوزه‌های علمیه وجود دارد و به آن توجه می‌شود و اهتمام می‌شود و خوب است كه در دانشگاهها بیاید، احساس وظیفه كردن در این درس خواندن است. (بیانات رهبر انقلاب در مراسم سالگرد شهادت دکتر مفتح ۱۳۶۴/۰۹/۲۶)
ما برای انتقال معارف اسلامی به اعماق جامعه و به دبیرستانها، به دانشجویان دانشگاهها، به دانش‌آموزان دبیرستانها و به خیلی از نقاط این جامعه احتیاج داریم به انسانهایی كه از اسلام و از مبانی اسلامی و از تفكر الهی اسلام آگاه باشند. (بیانات رهبر انقلاب در مراسم سالگرد شهادت دکتر مفتح ۱۳۶۴/۰۹/۲۶)


در دیدگاه مقام معظم رهبری، حزوه‌های علمیه چه تغییراتی باید کرده و کدام موارد را باید از دانشگاه دریافت کند؟
شهید مفتح یكی از چهره‌های فاضل و برجسته بود و یكی از روحانیون متجدد بود. یعنی جزو كسانی بود كه معتقد بود، حوزه‌ی علمیه باید این حصاری را كه به دور خودش كشیده، باز كند. (بیانات رهبر انقلاب در مراسم سالگرد شهادت دکتر مفتح ۱۳۶۴/۰۹/۲۶)
تخصص‌گرائی یك اخلاق دانشگاهی است كه می‌تواند وارد حوزه‌ها بشود و با هدفهای مختلف، رشته‌های درسی گوناگون و روشهای گوناگون بوجود بیاید. (بیانات رهبر انقلاب در مراسم سالگرد شهادت دکتر مفتح ۱۳۶۴/۰۹/۲۶)
حوزه‌ی علمیه قم، به عنوان قلّه حوزه‌های علمیه، و به دنبال آن حوزه‌های دیگر علمیه، باید کاری کنند که دین خدا در بین مردم، مورد رغبت و شوق قرار گیرد. (بیانات در دیدار جمعی از دانشجویان و طلاب ۱۳۷۲/۰۹/۲۴)