ابولا و دیدگاه به حاکمیت در ایالات متحده

گروه بین الملل - توفیق وحیدی آذر، تئوری و بحث توهم توطئه همواره در جهان مطرح بوده و خواهد بود ، این بحث همواره ابزاری بوده است برای ابراز نظر افراد در مقابل آنچه که در جامعه جاری است؛ مردم ناتوان از اعمال قدرت و یا ارائه¬ی نظر؛ چهارچوب دیدگاهی خود را به این روش بیان می دارند. ماجراهای مختلف در جامعه و بروز شایعات و تقابل های گاه خنده دار و زشت،  همواره ریشه در دیدگاه های نهفته دارند که هرگز نباید مورد فراموشی و یا بی اهمیت شمرده شدن واقع گردند. گزارش از نیویورک تایمز  با نگاهی به ابولا و چند موضوع دیگر در مورد تئوری توطئه است.  شاید ما نیز بتوانیم آن را در بسیاری از مسائل اجتماعی کشورمان و حتی موضوع  اسید پاشی و بحث های ناپسند جناحی بعد از آن تعمیم دهیم.                  


به گزارش بولتن نیوز، گسترش ویروس ابولا و مرگ صدها تن از افراد درگیر و گسترش تدریجی آن از طریق افراد مبتلا به نقاط مختلف جهان ؛ منجر به دامن زده شدن شایعه وبحث های مرتبط با تئوری توطئه در جوامع  مختلف و ازهمه مهم تر در ایالات متحده شده است.
شکل رسمی این حادثه در ماه گذشته از طریق دیلی ابزرور یک روزنامه ی لیبریایی منتشر شد که در آن ویروس ابولا به عنوان یک سلاح بیولوژیک ساخت امریکا معرفی گردید که فقط برای از بین بردن مردم جهان تولید شده است. سپس شایعه دیگری در دنیای مجازی گسترش یافت که در آن از شناسایی و ثبت ویروس و همچنین امکان کنترل و واکسیناسیون آن توسط داروهای شرکتهای بزرگ خبر می داد؛ همچنین در خبرهایی دیگر از ایجاد نظم نوین جهانی توسط قدرت های جهانی در ایجاد محدودیت سفر ؛ صادرات مواد و قرنطینه کردن مردم گزارش می گردید.
 عده ای از محافظه کاران آمریکایی نیز تصمیم اوباما برای ارسال نیروهای امریکایی را به عنوان  احساس گناه اوباما در قبال استعمار و بردگی دانستند. یک هنرمند آمریکایی  ابولا را یک اپیدمی کنترل جمعیت اعلان داشت. در حالیکه بسیاری از این شایعات در اینترنت  به حاشیه رانده شدند اما بسیاری دیگر  با سماجت در بازار  شایعات رشد پیدا کردند.
تئوری های توطئه پشت سرهم در خبرها مسیر خود را طی می کنند و در سایه به توضیح ماجراهای غم انگیز و یا گیج کننده می پردازند. اگرچه اغلب  این شایعات به صورت یک ترکیب مخرب دروغ و سخن بی معنی رد می گردند ؛ اما اغلب نشانه گونه ای از ترس اجتماعی هستند.
مایکل بارکون استاد علوم سیاسی  دانشگاه سیراکوس  و نویسنده ی کتاب " تئوری توطئه ، آرمان آخرالزمانی در آمریکای معاصر"  براین اعتقاد است که تئوری توطئه لازم نیست چیزی در باره ما بگوید که درست باشد! آنها نه به علت اینکه درست هستند موثر قلمداد می شوند بلکه  آنها چون یک اضطراب  و اندیشه را می رسانند ، می توانند موثر فرض گردند".
 استاد  دیگر آمریکایی مارک  فنستردر کالج حقوق لوین  و نویسنده ی  "تئوری توطئه ، محرمانگی و قدرت در فرهنگ آمریکایی" ؛ موضوع را به این نحو مطرح می سازد؛ یکی از مفاهیم این شایعات به این صورت است که مقامات بهداشتی با همدستی شرکت های داروسازی بزرگ به عمد به گسترش بیماری دست زده و سپس با فروش دارو به مداوای آن می پردازند.  ابولا به عنوان یک سرمایه گذاری سود آور ممکن است مانند یک طرح اقتصادی مطرح گردد اما در واقع آن یک جنبه واقعی از سیستم مراقبت های بهداشتی  را درک و مطرح می سازد،
"حقیقت این است که ما برای توسعه و تولید دارو به شرکت های خصوصی تکیه می کنیم " ، در حالی که ممکن است که ما این واقعیت را دوست نداشته باشیم و این به هیچ وجه مشکل و یا یک نگاه پارانوئیدی نیست که شرکت های خصوصی فقط سود خود را در نظر دارند."
این تئوری به صورت صحیح کار می کند چون  از واقعیت ها نشات می گیرد. این استاد دانشگاه  با استفاده از صحبتهای استفان کولبرت می گوید:" این به حد کافی صحیح است زیرا زمانی زنگ می خورد که به ابولا می رسد.
این تعجب آور نیست که این گونه مباحث پوپولیستی و ضددولتی در لحظه هایی شایع هستند که نظر سنجی نشان می دهد که اعتماد به دولت در کمترین حد بوده است. در واقع، اکثر تئوری ها در شرایطی  به وجود می آیند که افراد خود را در مقابل صاحبان قدرت ضعیف می بینند.


در این مدل از اتهام قطعا به نظر می¬رسدکه وزارت دفاع در یک دیدگاه  مالتوسی، ابولا را در یک آزمایشگاه نظامی برای کاهش جمعیت جهان ایجاد کرده است . دیدگاه توطئه برعلیه محرومان بسیار موثر است زیرا که اغلب توده ها تنها  راه چاره و تمایل را در این دیدگاه می یابند. جیمز برادریک استاد دانشگاه نیوجرسی و نویسنده شبکه توطئه:"راهنمای تئوری های توطئه های در اینترنت"؛ می¬گوید : آنها بازتاب و تقویت کننده ی این ایده است که شهروندان عادی قربانیان دولت هستند."
شیوع بیماری های ویروسی، به عنوان یک مدل ، به مدت طولانی موضوع جذب نظریه پردازان توطئه شده بود، زمانی  رهبران یهودی تولدو، اسپانیا،  با شروع بیماری در قرون وسطی به خاطر گسترش طاعون سیاه مورد سرزنش قرار گرفتند. در سال های اخیرا نیز در مورد بیماری فراگیر ایدز موضوع پیدایش آن  به صورت  یک توطئه دولتی مطرح گردید.
ویروس ابولا براساس نظر کارشناسان تغذیه کننده ی یک تئوری قدیمی توطئه است.یک قاتل خاموش که وارد بدن بی دفاع گردیده و ساکت برای هفته ها می خوابد. منشا آن شناخته شده نیست اما علائم آن مخوف است.
پروفسور بارکون در این مورد می گوید: بیماری ها دارای ویژگی های خاص توطئه می باشند زیرا غیر قابل مشاهده بوده و به صورت نامرئی انتقال می یابند. حواس ما چگونگی گسترش خطر را اعلام نمی کند. تئوری دارای پاسخ مشخص، برای آنچه که خراب و خطرناک است  دارد.
بسیاری از  نظریه پردازان توطئه مدعی داشتن اطلاعات درونی و پشت پرده اند. اما در مورد ابولا چنین اطلاعات غلط یا ادعایی که دولت  را دخیل در آن و یا درکنار آن می بیند ، می تواند موجب فرسودن اعتماد عمومی در زمانی گردد که به آنها  نیاز بسیار است. برادریک می گوید: اگر عکس العمل طرح این موضوعات مشابه عکس العمل در مقابل یک سخنرانی رادیویی یا یک مهمانی شام باشد ؛ در این حال می توان گفت  آسیب چندان زیادی به وجود نخواهد آمد اما  تحقیر وپائین آوردن وجهه عمومی "سازمان کنترل بیماری ها" در  منظر عمومی به عنوان عروسک خیمه شب بازی نظم نوین جهانی موضوع خطرناکی می تواند محسوب گردد.
با این حال بسیاری از صاحب نظران در موضوع تئوری های توطئه نکات مهمی را دریافته اند زیرا آنها امکان تنفس و ارائه ترس ها و احساس نهفته را به وجود می آورند.
پروفسور فستنر می گوید: من این پدیده¬ ها را به عنوان چهارچوب گذاری و فریم بندی جهان فرض می کنم و لزوما این موارد چیزهای بدی نیستند.
تئوری های توطئه درگفتمان آمریکایی راهی برای گفتن موضوعات جامعه است که بیان می دارد ما چه کسی هستیم!

*کارشناس ارشد علوم سیاسی