به گزارش بولتن نیوز به نقل از اشراف، اندیشکده واشنگتن در یادداشتی به قلم «مایکل سینگ» مدیرعامل این مؤسسه به بررسی موضوع لغو تحریمهای ایران پرداخته است. در این گزارش آمده است لغو تحریمهای اعمالشده علیه ایران از سوی دولت آمریکا در حالی اتفاق میافتد که مذاکرهکنندگان ایران در طی روند مذاکرات امتیازات چندانی را اعطاء نکردهاند. نویسنده در ادامه عنوان میکند که در طی آخرین دور مذاکرات هستهای ایران که در عمان برگزار شد مذاکرهکنندگان ایرانی بر لغو پیش از موعد تحریمهای شورای امنیت سازمان ملل متحد به عنوان بخشی از هرگونه توافق تأکید و اصرار داشتند و مقامات آمریکا نیز آمادهاند تا تحریمهای اعمالشده علیه ایران را لغو نمایند. این در حالی است که در صورت لغو تحریمهای اعمالشده از سوی سازمان ملل و شورای امنیت این سازمان اعمال تحریمهای مجدد علیه ایران سریع و آسان نخواهد بود و این امر احتمالاً با مشکلاتی روبروست. نویسنده در پایان عنوان میکند که توافق پیش رو باید از قدرت و استحکام کافی برای مقابله با ایران برخوردار باشد و مقامات کاخ سفید نیز باید رویکرد و سیاستهای وسیع و همهجانبهتری را در قبال ایران اتخاذ کنند.
■ یکی از موضوعات اصلی و مورد منازعه در روند مذاکرات لغو تحریمها است ■
در موضوع لغو تحریمهای مرتبط با برنامه هستهای ایران باید گفت که باراک اوباما، رئیسجمهوری آمریکا کارآمدترین ابزار مقابله با دیگر فعالیتهای غیرقانونی ایران را بیاثر ساخته و به نظام ایران به خاطر قدمهایی که تاکنون برنداشته پاداشهای بسیاری داده است. در حال حاضر زمان زیادی تا پایان مذاکرات بر سر برنامه هستهای ایران باقی نمانده است و یکی از موضوعات اصلی و مورد منازعه در روند مذاکرات همان لغو تحریمها است. اما بدون شک این تنها موضوع مورد بحث در این مذاکرات نیست. بر طبق گزارشها در آخرین دور مذاکرات که در عمان برگزار شد، مذاکرهکنندگان ایرانی بر لغو پیش از موعد تحریمهای شورای امنیت سازمان ملل متحد به عنوان بخشی از هرگونه توافقی تأکید و اصرار داشتند. بر طبق سایر گزارشهای دیگر دولت اوباما نیز آماده است تا در همان مراحل اول اجرای توافق تمامی تحریمهای مرتبط با پرونده هستهای ایران را به حالت تعلیق درآورد.
■ کنگره مانع اصلی مذاکرات ایران و آمریکاست ■
هم درخواست ایران و هم پیشنهاد آمریکا هر دو نشان از تلاش برای از میان برداشتن یک مانع از این میان دارد و این مانع همان کنگره آمریکا است. مقامات کاخ سفید به خوبی میدانند که اگر بخواهند به صورت پیش از موعد تحریمهای اعمالشده علیه ایران را به عنوان بخشی از یک توافق لغو نمایند به احتمال زیاد با مخالفت گروهی از نمایندگان کنگره این کشور روبرو خواهند شد و مخالفان کنگره این امر را به سختی خواهند پذیرفت، بنابراین در این شرایط رئیسجمهور آمریکا به ناچار به اختیارات خود در زمینه لغو تحریمها متوسل خواهد شد. ایران نیز به نوبه خود احتمالاً درمییابد که حمایت نامطمئن و غیرقطعی از هرگونه توافقی در آمریکا به معنای آن است که شانس بسیار کمی برای لغو تحریمهای سازمان ملل علیه ایران وجود دارد، مرحلهای که حق وتوی آمریکا میتواند بهراحتی از آن جلوگیری کند.
■ نقش و تأثیر سازمان ملل متحد در اعمال تحریمها علیه ایران ■
اما هر دو گام برای آمریکا بسیار مشکلساز خواهد بود. پس از لغو و برداشتهشدن تحریمهای سازمان ملل، در صورت تقلب و یا تخطی ایران از مفاد توافق، اعمال دوباره، سریع و آسان این تحریمها بسیار مشکل خواهد بود. اگرچه دو کشور روسیه و چین بین سالهای ۲۰۰۶ تا ۲۰۱۰ میلادی در شش نوبت به اعمال تحریمها علیه ایران رأی مثبت دادهاند، اما به احتمال بسیار زیاد آنها با هرگونه اعمال تحریمهای جدید و مجدد علیه ایران مخالفت خواهند کرد. معیارها و اقدامات سازمان ملل اساس و بخش عمده بسیاری از تحریمهای بینالمللی را تشکیل میدهد و این سازمان ملل است که مبنا و زیرساختهای قانونی به منظور اعمال تحریمهای بیشمار علیه ایران را بوجود میآورد. پس در صورتی که قطعنامههای سازمان ملل متحد در این موضوع لغو شوند، این زیرساختهای قانونی نیز به خودی خود از هم فرومیپاشند. بنابراین به نظر میرسد لغو تحریمهای سازمان ملل باید در مراحل نهایی هرگونه توافقی قرار داشته باشد نه در مرحله ابتدایی آن.
■ تحریمهای اعمالشده علیه ایران تنها به خاطر برنامه هستهای این کشور نیست ■
یکی از پیچیدگیها و دشواریهای موجود در زمینه لغو تحریمهای آمریکا علیه ایران عبارت "تحریمهای مرتبط با مسئله هستهای” است، عبارتی که به وضوح در متن توافق موقت میان ایران و گروه ۱+۵ در نوامبر سال گذشته با عنوان «طرح اقدام مشترک» دیده میشود اما این آن چیزی نیست که در قانون آمریکا بدان اشاره شده باشد. در واقع اکثر تحریمهای اعمالشده از سوی ایران تنها به تلاشهای هستهای این کشور محدود نمیشوند بلکه با دیگر اقدامات غیرقانونی این کشور نیز مرتبط هستند. به عنوان مثال، به واسطه اعلام پولشویی در سیستم بانکی ایران از سوی وزارت خزانهداری آمریکا، علیه بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران تحریمهایی اعمال شد. یکی دیگر از موارد این تحریمها مشارکت ایران در حمایت مالی از تروریسم است. در مقابل، برخی از اقداماتی که به وضوح با فعالیتهای هستهای این کشور در ارتباط هستند (به عنوان مثال، قطعنامه ۱۷۳۷ شورای امنیت سازمان ملل متحد) تحریمهای دیگری را نیز شامل میشوند که حتی در صورت انعقاد هرگونه توافق نهایی با ایران باید همچنان حفظ شده و ادامه پیدا کنند که یکی از این موارد ممنوعیت صادرات اسلحه به ایران است.
■ دولت اوباما در بیاثر کردن تحریمها علیه ایران نقش بسزایی داشته است ■
در موضوع لغو تحریمهای مرتبط با برنامه هستهای ایران باید گفت که باراک اوباما، رئیسجمهوری آمریکا کارآمدترین ابزار مقابله با دیگر فعالیتهای غیرقانونی ایران را بیاثر ساخته و به نظام ایران به خاطر قدمهایی که تاکنون برنداشته پاداشهای بسیاری داده است. این امر میتواند تا حدی یکی از تأثیرات جانبی شیوه تدوین قوانین زیربنایی و اصلی باشد. اما اگر توافق پیشرو از استحکام و قدرت کافی برخوردار باشد، و یا اگر کاخسفید و کنگره آمریکا بتوانند شیوه و عملکرد ویژهای را به منظور مقابله با دیگر فعالیتهای غیرقانونی ایران و همچنین حمایت از تروریسم ابداع کنند، و حتی بهتر از آن اگر ایران با توقف این اقدامات و فعالیتها به عنوان بخشی از توافق موافقت نماید در آن صورت این مسیر هموارتر خواهد شد. اما به جای تمرکز صرف بر روی کنگره آمریکا برای حل این مسئله، دولت اوباما باید سیاست گستردهتری را در قبال ایران و منطقه خاورمیانه اتخاذ نموده و برای توافقی تلاش کند که از پشتیبانی و حمایت تمامی گروههای سیاسی آمریکا برخوردار باشد.
شما می توانید مطالب و تصاویر خود را به آدرس زیر ارسال فرمایید.
bultannews@gmail.com