مفاهيم پایه ارز

گروه اقتصادی، واژه ارز از مصدر ارزيدن در بانکداری بين المللی به معنای پول خارجی است که گاهی بصورت اسعار (جمع سعر) به معنی پولهای بيگانه نيز به کار ميرود.

به گزارش بولتن نیوز، نکته ای که در تعريف ارز می بايست مورد توجه قرار گيرد ، اين است که ارز تنها منحصر به اسکناس منتشر شده توسط بانکهای مرکزی کشورها نيست بلکه اين اصطلاح اسنادی از قبيل چک،سفته و برات را هم که برای پرداختهای بين المللی بکارميروند شامل ميشودکه آنهارا وسايل پرداخت يا (Instruments of Payment)می نامند. درکشورهائی که پول آنها در بازارهای بين المللی قابل تبديل نيست، ميزان ارزی که هربانک نگهداری می کند عبارتست از مسکوکات واسکناسهای بيگانه، موجودی آن بانک نزد بانکهای خارجی و کليه دارائيهائی که سريعا قابل نقد شدن و يا تبديل به پول خارجی باشد.

منابع و مصارف ارزی:

منابع ارزی هرکشور عبارتست از عوايد بدست آمده از صادرات به ممالک ديگر و وجوهی که از طريق استقراض و پرداختهای يک جانبه حاصل می شود.مصارف ارزی نيزهزينه هائی است که هر کشوربابت واردات کالا وخدمات به خارج پرداخت ميکند.

صادرات را می توان به دو نوع تقسيم نمود: مرعی و غير مرعی

صادرات مرعی عبارتست از صدور کالا به خارج از کشور توسط دولت يا افراد و موسسات خصوصی.

صادرات غيرمرعی عوايد ارزی به دست آمده از انجام کاربرای کشورهای ديگر و يا درآمد ارزی که بابت آنها کالائی صادر نشده و خدمتی نيز برای خارجيان انجام نگرفته باشد.مانند بهره حاصل از سرمايه گذاری ايران در خارج و وامهائی که ايران به دولتها و موسسات خارجی اعطا کرده باشد.  اين صادرات را ميتوان به ۵ گروه تقسيم کرد.

۱-درآمدعوامل توليد درخارج ۲-جهانگردان و مسافران خارجی ۳-سفارتخانه ها و نمايندگيهای خارجی ۴-وامهای دريافتی وبهره های حاصل از سرمايه گذاريها ۵-دريافتهای يک جانبه يا کمکهای بلا عوض.

ارز ها دريک طبقه بندی به دو دسته قابل تبديل (Convertible) و غير قابل تبديل (Inconvertible) تقسيم می شوند.حالت تبديل نيز خود به دو صورت انجام ميگيرد. حالت کامل و حالت محدود يا Limited convertibility. ريال ايران جزو ارزهای با قابليت محدود است.

ارز بازرگانی

ارزی است که نتيجه مبادلات تجاری و دادوستداست.مثل ارز حاصل از صادرات کالا يا ارزی که به مصرف واردات کالا ميرسد.

ارزغيربازرگانی

ارزی است که ازمنابع غيربازرگانی حاصل شود مثل ارزی که ازانتقال سرمايه ويا مسافران خارجی به دست آيد.

منبع: بانکی دات آی آر