برای سالگرد درگذشت استاد «مرتضی حنانه»

گروه موسیقی، مرتضی حنانه در 11 اسفند 1301 در خانواده ای که اکثر آن ها به شغل مهندسی اشتغال داشتند متولدشد. پدر او خدمات چشمگیری در ترویج دانش در ایران انجام داد که تاسیس دبیرستان ایرانشهر یکی از آن ها است.

به گزارش بولتن نیوز، محمدحنانه به استعداد پسرش در زمینه موسیقی پی می برد و پس از پایان دوره دبستان او را به هنرستان موسیقی می فرستد. در آن زمان هنرستان موسیقی تحت نظارت 10 موسیقیدان چک اداره می شد. مرتضی حنانه شروع به آموختن "هورن" می کند که از سازهای ارکستر سنفونیک می باشد. با کشیده شدن دامنه جنگ جهانی دوم به ایران، هنرستان موسیقی تعطیل می شود ولی این حادثه باعث یاس و کنار گذاردن موسیقی از جانب حنانه نمی شود. او با کمک جوانان علاقممندی مانند غلامحسین غریب و حسن شیروانی کنسرت های متعددی به طور آزاد در سالن های انجمن های فرهنگی و هنری برپا نمود. پس از چندی با پیوستن پرویز محمود به این جمع، پایه ارکستر سنفونیک تهران گداشته شد.

برگزاری جشن هزاره ابن سینا در سال 1332 حادثه مهمی را در زندگی حنانه ایجاد کرد. او در این جشن ارکستر سنفونیک را در اجرای آفریده خود "سوئیت شهر مرجان" رهبری کرد. این اجرا بسیار مورد توجه چرولی  سفیر وقت ایتالیا در ایران قرار گرفت و بورس مطالعاتی یک ساله ای را در اختیار حنانه گذاشت. او به این ترتیب پس از یک سال رهبری ارکستر سنفونیک تهران، در سال 1333 رهسپار ایتالیا شد و با کوشش فراوان توانست در انستیتوی موسیقی مذهبی واتیکان نام نویسی کند و در زمینه های مختلف هارمونی کلاسیک، هارمونی جدید، آوازهای گریگوریان و کنترپوان به تحصیل و مطالعه بپردازد. پس از پایان گرفتن مدت بورس، حنانه همچنان در ایتالیا ماند و به تحصیل ادامه داد و برای گذران زندگی به کارهای جنبی پرداخت. او از نخستین کسانی است که زبان فیلم های ایتالیایی را به فارسی برگرداند. از مشهورترین کارهای دوبلاژ او می توان از "جاده" فدریکو فلینی، "طلای ناپل" از ویتوریو دسیکا و "نان و عشقهای مختلف" نام برد. به این ترتیب او توانست تحصیلات خود را در انستیتو موسیقی واتیکان به پایان رساند. او در سال 1340 به ایران بازگشت

مرتضی حنانه پس از مراجعت از ایتالیا، علاوه بر تدریس "ارکستراسیون" و اداره کلاس هورن در هنرستان موسیقی، به عضویت شورای عالی موسیقی رادیو ایران درآمد و در همین زمان بود که ارکستر سنفونیک رادیو ایران را به نام ارکستر فارابی پایه گذاری کرد. ارکستر فارابی در طول 7 سال زندگی خود نزدیک به 80 قطعه آهنگ از آهنگسازان ایران را در رادیو به ضبط و اجرا درآورد.

در سال 1965 حنانه از طرف رادیو ایران و بنا به دعوت سازمان جهانی یونسکو، به "تریبون انترناسیونال آهنگسازان رادیو تلویزیون" اعزام گردید و در آن جا قطعاتی از "اوراتوریو" اثر خود را اجرا کرد که از رادیو ایرلند و سوئیس پخش شد.

پس از افتتاح تلویزیون ایران، حنانه در سمت مشاور سرپرستی اقدام به تاسیس کلاس هایی جهت تعلیم فنی خوانندگان کرد و ارکستر سازهای ایرانی را تشکیل داد. او در فستیوال شیراز قطعه "کاکوتی" را با ارکستر مجلسی تلویزیون به رهبری خود اجرا کرد که موفق به دریافت جایزه "گراند مانسیون اسپسیال" گردید. در فستیوال دوم نیز قطعه "کاپریس" او به رهبری فرهاد مشکوه اجرا شد و در سال 1350 موفق به اخذ جایزه بهترین آهنگساز برای فیلم "فرار از تله" به کارگردانی جلال مقدم گردید. حنانه ساختن موسیقی برای فیلم را از سال 1327 با نام "ایران سرزمین طلای سیاه" که محصول وزارت فرهنگ و هنر بود آغاز کرد. فیلم های صمد و فولادزره دیو، راز درخت سنجد، قلندر و باباشمل نیز به موسیقی مرتضی حنانه آراسته شده است.

از نوشته ها و آثار او می توان از کاپریس (برای پیانو و ارکستر سنفونیک)، صبر و ظفر(دو قطعه برای ارکستر مجلسی با هارپ و پیانو)، دعا (برای کر و سولوها و ارکستر سنفونیک)، بزرگداشت فردوسی (برای پیانو و آواز)، لالائی (برای پیانو سولو) و مهرگان(برای ارکستر سنفونیک) نام برد. او همچنین ارکستراسیون شارل کوکلن را در 5 جلد ترجمه کرده است. چگونه ملودی بسازیم، دروازه های متروک، تئوری آرمونی زوج، مقاصدالالحان عبدالقادر مراغه یی از جمله قطعات و تصانیف و آهنگ های متعددی است که او برای ارکستر تنظیم کرده است.

مرتضی حنانه در سال 1368 بر اثر بیماری درگذشت و در جوار امام زاده طاهر کرج به خاک سپرده شد.

موسیقیدانی بزرگ که درست در ساعت ۲۳.۴۵ دقیقه دوشنبه ۲۴ مهر ماه ۱۳۶۷ به ابدیت پیوست و خود شنونده موسیقی افلاک شد.

قطعه "مارش عزا" رو استاد، فقط به قصد اینکه در مراسم تشییع جنازه اش استفاده شود، با دقت و وسواس بسیار، کروکی مشخص و طراحی دقیق حضور مشایعت کننده گان و حتی ریتم حرکت گام حمل کننده گان تابوت همگام با ریتم صربه های طبل ساخته و خود رهبری کرده است.
متاسفانه این اثر هیچگاه؛ آن طور که خواست استاد بود، در هیچ مراسمی اجرای زنده نشد.

تأثیر افکار و تئوری هارمونی زوج حنانه بر روی موسیقی علمی این مرز و بوم غیر قابل انکار و نفی است. همانطور که نام او بر تارک موسیقی ایران همیشه مانا و درخشان خواهد ماند.