مراسم تودیع معارفه دبیرعلمی کتاب سال ایران

گروه ادبیات، نشر و رسانه، معاون فرهنگی وزیر ارشاد گفت: یکی از بخش‌هایی که می‌تواند به اتقان جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران بینجامد، توجه به دبیر علمی و دبیرخانه این جایزه بزرگ است.

به گزارش بولتن نیوز، مراسم تودیع و معارفه دبیر علمی کتاب سال جمهوری اسلامی ایران عصر امروز با حضور سیدعباس صالحی، نجفقلی حبیبی، محمدعلی مهدوی‌راد، نجفعلی میرزایی، غلامی جلیسه، یونس کرامتی، حجت‌الاسلام ایزدپناه، دکتر یحیی بنو نویسنده فرانسوی و برخی از اصحاب رسانه در سرای اهل قلم خانه کتاب برگزار شد.

میرزایی در ابتدای این جلسه گفت: جایزه کتاب سال فاخرترین و معتبرترین جایزه کتاب جمهوری اسلامی است، اما به خاطر پاره‌ای از مسائل، اکنون آسیب دیده و نقش خود را در حوزه نشر از دست داده و کمرنگ شده است. حضور نجفقلی حبیبی به عنوان دبیر جایزه کتاب سال، دوره بسیار شیرین بوده و حضور مهدوی راد در این عرصه نیز گام‌های جدی برای بازگرداندن جایزه کتاب سال به جایگاه خود بوده است.

وی افزود: به جایزه کتاب سال باید به چشم یک جایزه معیار و میزان نگاه کرد. خانه کتاب در این جایزه مسئولیت خطیری دارد که حجم بسیاری از کتاب‌ها را با داوران مختلف بررسی می‌کند. این جایزه باید جایگاه واقعی خود را در حوزه کتاب پیدا کند. وقتی که حاکمیت اخلاق حاکم شد و بر تکثرهای سیاسی مستولی گردید می‌توان به رشد یافتن اندیشه‌ها و بالندگی فکر بیانجامد. خاطره حضور حبیبی نشان از حاکمیت اخلاق و انصاف در مدیریت ایشان حضور دارد و ایشان دارای سلامت اخلاقی در حوزه مدیریت هستند. کتاب سال در آینده دارای تحولاتی خواهد شد. بازنگری در آیین‌نامه کتاب سال از جمله برنامه‌هایی است که با حضور جناب مهدوی راد صورت خواهد گرفت. کارگروهی تشکیل گردیده تا جایزه کتاب سال بعد از چند سال در آیین‌نامه‌اش تغییراتی ایجاد شود.

ادغام کتاب اول و کتاب فصل موجب شد که در آیین‌نامه این جایزه بازنگری صورت گیرد و این اتفاق با حضور وزیر جدید صورت خواهد گرفت.

مدیرعامل خانه کتاب گفت:‌دبیر کتاب سال دبیر مشترک کتاب پروین و کتاب جلال نیز هست و در آن حوزه هم باید نظراتی وجود داشته باشد که البته حجت‌الاسلام مهدوی راد نسبت به این جوایز توجه دارند. جزء ولایت‌پذیری، مصالح نظام و اخلاق از ویژگی‌های شخصیت حبیبی است و همچنین باید گفت که مهدوی راد از پیشگامان روشنفکری علمی است که علاوه بر شاگردی مقام معظم رهبری یک قرآن‌پژوه برجسته نیز هست.

حبیبی: احساس کردم باید زود بروم

در ادامه این برنامه نجفقلی حبیبی گفت: من حدود آذرماه سال گذشته دبیری جایزه کتاب سال را به صورت ناگهانی و بدون اینکه جناب جنتی به من اطلاع بدهد دریافت کردم. کار کتاب سال کار جاری است و در طول سال با حضور 700 الی 800 اساتید آثار داوری می‌شود و کارمندان دبیرخانه نیز با سخت‌کوشی کار را جلو می‌برند.

وی افزود: از آنجا که حکم دبیر این جایزه زمان یک ساله برای وی قید شده، بنده فکر می‌کردم از آنجایی که دیر آمده‌ام باید زودتر نیز بروم تا دبیر بعدی بتواند کارهای سال جاری را انجام دهد، پس با این وجود تیرماه به صورت خصوصی این موضوع را با آقای صالحی مطرح کردم تا بتوانم هم به مطالعات خودم برسم و هم اینکه دبیر سال بعدی بیاید و بتواند با فرصت به کار کتاب سال بپردازد، علاوه بر این، تغییر مدیریت، یکی از برکات هر نظام سیاسی و اجتماعی است که می‌تواند تحول‌آفرین باشد و این مربوط به همه جای جهان است و ما باید عادت کنیم که به میزها نچسبیم و تاریخ هم نشان داده که این چسبیدن‌ها خطرناک است.

وی افزود: امیدوارم که این جایزه بتواند کتاب را به جایگاه واقعی خود برگرداند و برخلاف تبلیغات اشتباهی که صورت گرفته و می‌گویند که دوره کتاب تمام شده، بتواند جایگاه واقعی کتاب را بر همه آشکار سازد. وقتی کتابی به عنوان کتاب سال انتخاب می‌شود چند محور را دربرمی‌گیرد. علاوه بر تشویق آن دانشمند برای تألیف کتاب جوانان را ترغیب می‌کند تا در نوشته‌های خود از آن کتاب الگو بردارند.

مهدوی‌راد: یک سال به خاطر اینکه به کتابی جفا می‌شد، من از این جایزه کنار رفتم.

حجت‌الاسلام مهدوی راد در ادامه مراسم تودیع و معارفه دبیر کتاب سال گفت: من در اولین جلسه جایزه جلال هم گفتم اگر بتوانم جایزه کتاب سال را که نماد توجه به میراث مکتوب در فرهنگ است به سمتی ببریم که ناشی از محتوا و ساختار باشد به موفقیت رسیده‌ایم. من از دومین سال برگزاری این جایزه همیشه در کتاب این جایزه بوده‌ام، غیر از یکی دو سال که به دلایلی نیامدم، البته اولین کتاب سال جهانی جمهوری اسلامی را نیز خودم برگزار کردم که تفسیر المنیر که یک تفسیر صوری است را در این دوره برگزیدیم. البته این کتاب در حالی که برگزیده شود به اساتیدی مانند حضرت آیت‌الله جوادی آملی دادیم که ایشان نیز این کتاب را ستودند.

وی افزود: ما اگر از نظر بازنگری دقیق ملاک‌ها و معیارها و شفاف‌سازی آهنگ حرکت و فرایند صحیح گزینش داوران و مسائل مربوط به داوری که منتج به اعتمادسازی واقعی شود کارهایی انجام دهیم می‌توانیم بگوییم که یک اتفاقی رخ داده است. در حوزه اجرای این جایزه مشکلاتی بسیاری بوده ولی در اینجا نیتی نیست که به آنها اشاره کنیم. حتی یک سال به خاطر اینکه به کتابی جفا می‌شد، من از این جایزه کنار رفتم.

وی افزود: خانه کتاب که اجراکننده اصلی این جایزه است باید در اجرا کار را به گونه‌ای شکل دهد تا در آینده کسانی که کتابشان برگزیده می‌شود به این جایزه افتخار کنند. اگر بتوانیم یک جایزه ویژه درنظر بگیریم و کتابی که مثلاً در حوزه فرهنگ و اقتصاد تألیف شده را به صورت ویژه برگزیده کنیم، یکی از اتفاقات مثبت حوزه کتاب خواهد بود. یک کار دیگری که به نظرم خانه کتاب باید انجام دهد این است که کتاب‌های برگزیده را به نقد و بررسی بگذارد تا جامعه بداند این کتاب برگزیده شده است و نوقلمان هم بتوانند با استفاده از این نقدها و بررسی‌ها به خلق اثر دست بزنند و اگر بتوانیم مسیری که جناب حبیبی در طول یک سال گذشته پیش گرفته بوده است را ادامه بدهیم، بسیار امیدوارکننده خواهد بود.

صالحی: سی و دومین جایزه کتاب سال می‌تواند تراز تولید علم و پژوهش کشور را نشان دهد

در پایان این مراسم، سیدعباس صالحی که با تأخیر خود را به این مراسم رسانده بود گفت: کتاب سال فرصتی برای رصد و ارزیابی حوزه نشر و کتاب کشور است و هیچ جایزه‌ای مشابه این جایزه نیست، زیرا بیش از 30 هزار اثر بررسی و از میان آنها منتخب می‌شود و این یک فرصت کار برای حوزه نشر کشور بوده و باید آن را قدر دانست. برای حوزه تولید محتوا و علم نیز این جایزه یک فرصت ارزشمند است که می‌تواند از یک منظر بیرونی خود را بنگرد و بررسی کند.

سی و دومین جایزه کتاب سال می‌تواند تراز تولید علم و پژوهش کشور را نشان دهد و افق‌های پدید آمده در حوزه کتاب را گسترش داده و ادامه‌دهنده آنها باشد. انصافاً می‌توان ظرفیت کتاب سال را بیش از آنچه که هست گسترش داد.

وی افزود: حرکت‌های خوبی در سال‌های گذشته صورت گرفته که البته هیچ‌کدام از این حرکات از مخاطرات دور نیست، برای مثال، مخاطره سلیقه‌گرایی،‌مخاطره تصمیم‌های نادرست و مخاطره اشتباه در داوری از جمله این مخاطرات است. یکی از بخش‌هایی که می‌تواند به اتقان این جایزه بینجامد، دبیر علمی و دبیرخانه این جایزه است.

معاون فرهنگی وزیر ارشاد گفت: همراهی در کنار دکتر حبیبی یک فرصت برای دوره سی و یکم جایزه کتاب سال بود و شخصیت علمی و نوع نگاه ایشان به علم، مقبولیت در جبهه نخبگانی کشور ایجاد می‌کرد.

صالحی ادامه داد: در مورد بازنگری آیین‌نامه کتاب سال نیز در این جلسه صحبت شد که انتخاب دوره‌ای دبیر سال می‌تواند گستره‌ای از مخاطبین و دانشمندان را به این جایزه متصل کند که این نتیجه‌گیری دوستان بوده است. رفاقت و انس من به بیش از چند دهه با مهدوی راد برمی‌گردد. ایشان در حوزه‌های کتاب‌شناسی و کتاب‌پژوهی مشغول هستند و اگر بخواهم با احتیاط بگویم یکی از افرادی است که در ایران با کتاب انس دارد. ارتباط ایشان با اهالی نشر و نخبگان حوزه و دانشگاه از ویژگی‌های شخصیت وی است. تخصص وی به تفسیر و علوم قرآنی از دیگر ویژگی‌های مهدوی‌راد بوده و ذوق سلیم و خلاق به دور از سلیقه‌گرایی و سیاسی‌گرایی از دیگر نکات برجسته شخصیت مهدوی راد است. امیدوارم که در این فرصت باقی‌مانده با تلاش‌های ایشان امسال شاهد شکوفایی این جایزه باشیم.