فایننشال تایمز طی گزارشی از رونق گرفتن تجارت الکترونیک در ایران به رغم تحریم ها و فعالیت ۱۵ هزار سایت اینترنتی در این حوزه، محدودیت های نرم افزاری، فیلترینگ و سرعت پایین اینترنت را از جمله موانع توسعه این تجارت برشمرد.
گروه اقتصادی، فایننشال تایمز طی گزارشی از رونق گرفتن تجارت الکترونیک در ایران به رغم تحریم ها و فعالیت ۱۵ هزار سایت اینترنتی در این حوزه، محدودیت های نرم افزاری، فیلترینگ و سرعت پایین اینترنت را از جمله موانع توسعه این تجارت برشمرد.
به گزارش بولتن نیوز به نقل از تسنیم، فایننشال تایمز طی گزارشی نوشت: هنگامی که برادران محمدی سایت خرده فروشی
خود را در سال 2007 راه اندازی کردند، تنها 20000 دلار سرمایه داشتند و
شرکتشان در آپارتمان کوچکی در تهران بود و تنها 5 مهندس را در کنار خود
داشتند.
امروز این شرکت حدود 85 درصد بازار خرده فروشی اینترنتی ایران را تحت
کنترل دارد و بخش تجارت الکترونیک ایران را در دست گرفته است که با وجود
محدودیتهای شدید داخلی و تحریمها همچنان در حال پیشرفت است. این دو برادر
حدود 49 درصد از سهام این شرکت را در دست دارند و ارزش این شرکت نیز حدود
100 میلیون دلار تخمین زده شده است.
محمدی طی مصاحبه ای در دفتر مرکزی 10 طبقه خود در مرکز تهران می
گوید:«بازار ایران به تجارت الکترونیک بسیار تشنه است و محکوم است که به
شدت رشد کند. مهم نیست چه دولتی در راس کار باشد و تحریمها ادامه یابند یا
نه». شرکت مزبور با وجود تغییرات سیاسی و اقتصادی، سالانه به طور متوسط 200
درصد رشد داشته است.
تحلیلگران معتقدند: ایران یکی از بزرگترین بازارهای تجارت الکترونیک جهان
است که هنوز رونق نیافته است. طبق ارقام غیررسمی این بخش در بهترین حالت
خود، 0.7 درصد تولید ناخالص داخلی ایران را تشکیل می دهد که بسیار کمتر از
کشورهای همسایه همچون ترکیه و امارات است. اما پتانسیل بسیار بالایی دارد.
این گزارش افزود: ایران جمعیت جوان و آگاه به تکنولوژی دارد. 70 درصد مردم
ایران زیر 35 سال سن دارند. میزان ورود اینترنت و تلفن همراه به این کشور
در میان کشورهای خاورمیانه، جزو بالاترین رتبه هاست و ایران از نظر این دو
تکنولوژی به ترتیب در رتبه های 55 و 126 قرار دارد. در سالهای اخیر سیستم
پرداخت با کارت بانکی، اعتماد عموم ایرانی ها را به پرداختهای آنلاین
افزایش داده است.
یکی از کارآفرینان اقتصادی در ایران که نخواست نامش فاش شود گفت: «جمعیت
جوان ایران مانند سونامی هستند، که به اینترنت و تلفنهای همراه هوشمند، به
شدت شیفته می شوند. »
اما موانع بسیاری در مسیر تجارت الکترونیک ایران قرار دارند. تحریمها بدان
معناست که کارآفرین آنلاین برای دسترسی به نرم افزار تجارت الکترونیک، نمی
تواند مجوز قانونی بگیرد. سیستم پی بال و دیگر سیستمهای انتقال آنلاین
پول، در دسترس نیستند. سرمایه گذاری خارجی وجود ندارد و تبلیغات در رسانه
های جمعی غیر ممکن است.
مقامات ایرانی نگرانند که برداشتن فیلتر اینترنت موجب نفوذ فرهنگهای فاسد
غربی به ایران شود. مردم ایران همچنین با محدودیتهای داخلی نیز مواجه
هستند. سرعت اینترنت عمدا در حد پایینی نگه داشته شده و بسیاری از سایتها
همچون یوتیوب، فیسبوک و توییتر فیلتر هستند. هرچند برای عبور از این فیلتر،
از نرم افزارهای غیرقانونی استفاده می شود.علاوه براینها موانع اداری نیز
در مسیر اختصاص مجوز به خرده فروشان آنلاین وجود دارد و این بخش فاقد
سرمایه گذاری خطر پذیر و برنامه های حمایتی از نوآوری های شرکتهای تازه
تاسیس در این زمینه است.
بر اساس این گزارش در مسیر خرده فروشان آنلاین، چالشهای فرهنگی نیز به چشم
می خورند که شامل آموزش سرمایه گذاران است تا انتظار نداشته باشند در این
زمینه به سودهای فوری برسند. دیگر چالشها تغییر اولویتهای مصرف کننده ایست
که مدتهاست به بررسی اجناس و چانه زنی برای خرید آن ها عادت کرده است.
تلاشهای دولت میانه رو حسن روحانی برای برداشتن فیلترهای اینترنتی تاکنون موفقیتی در پی نداشته است.
اما اخیرا پیشرفت محسوسی در این زمینه رخ داده است. وزارت ارتباطات
مجوزهای 3G و 4G را به اپراتورهای پیشرو ایران، همراه اول و ایرانسل واگذار
کرده و این شرکتها می توانند اینترنت پر سرعت را در اختیار کاربران خود
قرار دهند. شرکتهای خدمات اینترنتی نیز می توانند اینترنت با پهنای باند 10
مگابیت بر ثانیه را به کاربران خانگی واگذار کنند. سرمایه گذاران تجارت
الکترونیک امیدوارند که این اقدامات توسعه این بخش را تسریع بخشد و کاربران
این سایتها بتوانند فایلهای ویدیویی و عکسهای محصولات را راحت تر مشاهده
کنند.
با وجود مشکلات موجود، حدود 15000 سایت خرید آنلاین در ایران فعالیت می
کنند. اگرچه تاخیر در انجام امور اداری سبب شده است که تنها یک سوم این
سایتها مجوز فعالیت دریافت کنند.
البته به تدریج حمایت از این صنعت نوظهور در حال افزایش است. یک فعال فروش
اینترنتی می گوید: «آنچه هم اکنون ایران به آن نیازمند است، مشاوره است.
زیرا ما استعدادها و منابع خوبی در اختیار داریم اما نمی دانیم چگونه تجارت
دایمی داشته باشیم.»
با این وجود، حمایت از این بخش همچنان ناکافی است. موسس یک شرکت که خدماتی
همچون خرید شخصی برای افراد متمول را انجام می دهد می گوید: عملا هیچ
سرمایه اولیه ای برای کارآفرینان جوان با ایده های خلاقانه وجود ندارد.