کد خبر: ۲۱۶۵۶۷
تاریخ انتشار:
دور زدن تحریمها و افزایش صادرات نفت ایران بدون نقض تحریمها

میانگین صادرات نفت ایران بین ژانویه تا مه 2014 به 1.4 میلیون بشکه در روز رسید

ایران با صادرات روزافزون نفت فوق سبک به چین و دیگر بازارهای آسیایی که باعث افزایش حجم تجارت سالانه آن به میزان میلیاردها دلار می شود در حال پیدا کردن راهی برای دور زدن تحریم های غرب است. از ماه ژانویه تا ماه می, صادرات نفت و میعانات ایران حدود 300 هزار بشکه در روز بیشتر از میانگین سال 2013 بود.
گروه بین الملل، این صادرات همزمان با ادامه مذاکره در مورد برنامه هسته ای و بهبود جزیی روابط ایران با غرب انجام می شود, و کارشناسان انرژی می گویندکه این کشور از آمریکا و اروپا انتظار دارد تا افزایش جریان صادرات را تحمل کنند.  

به گزارش بولتن نیوز به نقل از نیویورک تایمز، طبق آمار گمرک ایران، این کشور طی ماههای اخیر 525 هزار بشکه در روز نفت فوق سبک صادر کرده است که به عنوان میعانات شناخته می شوند، بیش از دو برابر مقداری که پارسال صادر می شد. متخصصان براساس حجم تجارت ایران و قیمت های بازار می گویند که در سه ماهه گذشته، این میزان فروش موجب افزایش 1.5 میلیارد دلاری حجم تجارت خارجی شده است که در سال به 6 میلیارد دلار خواهد رسید.  
نتیجه این امر افزایش کلی صادرات نفت به چین و دیگر بازارهای آسیایی بدون نقض تحریم ها بوده است. مقامات آمریکایی هدف دارند که صادرات نفت ایران را در حدود یک میلیون بشکه در روز نگه دارند، اما مطابق با اعلام وزارت انرژی وقتی این رقم را با فروش مشتقات نفتی جمع کنیم می بینیم که میانگین صادرات آنها بین ژانویه تا مه به 1.4 میلیون بشکه می رسد.  
مقامات دولت گفتند که از افزایش حجم فروش آگاه هستند و به صورت دوره ای با شرکای تجاری ایران مذاکره کرده اند, و آنها می گویندکه چنین خریدهایی در تحریم ها ذکر نشده اند. اما مقامات می گویند تحریم ها هنوز هم موثر هستند چون صادرات نفت بعد از دوسال به صورت قابل توجهی کمتر باقی مانده است.  
آموس هاکستاین, سفیر ویژه و هماهنگ کننده امور بین الملل انرژی وزارت خارجه خارجی در یک مصحابه گفت: "پیاده سازی تحریم ها موجب کاهش قابل توجه و جدی صادرات نفت ایران شده است."
این میعانات می توانند یک محصول جانبی گاز طبیعی یا نفت باشند. اما از دید تحریم ها, آنها وقتی تحریم هستند که از یک میدان نفتی خارج شوند, نه وقتی که از یک میدان گاز طبیعی تولید شوند, گرچه به طور معمول با درجات سنگین تری نفت ترکیب می شوند تا سوخت تولید شود.  
مقامات دولت گفتند که کشورهایی که اجازه ادامه وارادات نفت ایران را داشتند یعنی چین، هند، کره جنوبی، ترکیه، تایوان و ژاپن به لحاظ فنی ممنوعیتی برای خرید میعانات گازی ندارند و توافق با واشنگتن را نقض نکرده اند.
افزایش صادرات میعانات گازی موجب بازگشت مقدار کوچکی از درآمد نفتی از دست رفته ایران می شود. مطابق با تخمین های اوپک، ارزش صادرات نفت ایران در سال 2013 به به 62 میلیارد دلار کاهش یافت, در حالی که در سال 2012 به مقدار 102 میلیارد دلار و در سال 2011 به مقدار 115 میلیارد دلار بود.  
اما لغزش هایی هم وجود داشته است. وزارت انرژی گزارش داد که از ماه ژانویه تا ماه می, صادرات نفت و میعانات ایران حدود 300 هزار بشکه در روز بیشتر از میانگین سال 2013 بود و چین و هند مسبب اصلی این افزایش هستند. مساله دیگر فروش نفت به سوریه است، یک متحد نزدیک ایران.  
گرگ پریدی، رییس بخش انرژی جهانی در گروه اوراسیا, یک موسسه مشاوره ای می گوید: "آنها یک راه گریز پیدا کردند که خریداران می توانند از آن استفاده کنند." اما وی اضافه کرد که علی رغم فروش میعانات، "تحریم ها در حال بی اثر شدن نیستند."
سفارت چین و مسئول امور ایران در واشنگتن به ایمیل ارسال شده برای دادن نظر در مورد افزایش فروش پاسخ ندادند.  
به خاطر تحریم ها صادرات نفت خام به اکثر کشورها ممنوع شده است. در مورد گاز طبیعی, ایران در اواخر سال 2012 از صادرات آن به اتحادیه اروپا محروم شده بود اما در مورد بازارهای آسیایی این طور نیست که همین امر موجب باز شدن راه برای افزایش فروش میعانات گازی ایران شده است.  
گرچه افزایش صادرات موجب شده ایران از مزایای اقتصادی رویکرد دیپلماتیک بهره مند شود, مقامات دولت می گویند که مزایای فروش میعانات هنوز به خاطر تحریم بانک مرکزی ایران محدود شده است. تحت این تحریم, پول فروش گاز نیز مانند نفت نمی تواند منتقل شود و باید در کشور خریدار باقی بماند. این یعنی می توان از آنها برای خرید محصولات از چین یا هند استفاده کرد اما برای تقویت برنامه هسته ای ایران نمی توانند مورداستفاده قرار گیرند.  
ایران اکنون میلیاردها دلار در پرداخت های نفتی طلبکار است چون ارزش کالاهایی که می خواهد بخرد با ارزش فروش نفت آن برابر نیست.  
ریچارد نفیو, معاون مسئول امور تحریم وزارت خارجه گفت: "چیزی که در خطر است دارایی های بانک مرکزی ایران است، از هرجایی که باشد."
با این وجود, کارشناسان می گویند که افزایش صادرات احتمالا موجب تشدید تنش بین دولت اوباما و منتقدان در کنگره می شود که می گویند فشار وارد بر ایران به اندازه ای نیست که باعث عقب نشینی این کشور از توسعه توانایی برای ساخت تسلیحات اتمی شود.
دنیز ناتالی, یک متخصص خاورمیانه در دانشگاه ملی دفاع در واشنگتن می گوید: "اگر این مقدار به میلیاردها دلار برسد آنگاه می تواند منجر به اقدامات تلافی جویانه شود. این مساله می تواند موجب افزایش نگرانی ها در مورد غیر قابل اعتماد بودن ایران شود."
ایران به عنوان یک منبع انرژی عظیم, اولین منابع گاز طبیعی جهان را در اختیار دارد, و مطابق با اعلام وزارت انرژی یکی از پنج تولید کننده عمده گاز است. این کشور در میزان ذخایر نفت خام رتبه چهارم را دارد.  
ایران ظاهرا با توسعه میدان گازی عظیم پارس جنوبی به دنبال افزایش بیشتر صادرات میعانات است. شرکت ملی پالایش و توزیع نفت ایران اخیرا طرحی برای ساخت یک پالایشگاه میعانات گازی با ظرفیت 60 هزار بشکه در روز اعلام کرده است.  
میعانات یک محصول خاکستری در جهان نفت و گاز است و حتی اوپک نیز در تعریف دقیق این محصول ناتوان است. تحت قوانین اوپک, میعانات در آمار صادرات نفت خام اعضا محسوب نمی شوند گرچه معمولا در آمار تولید نفت و ذخایر گنجانده می شوند.  
آژانس های رگولاتوری آمریکایی آنها را نوعی نفت خام می شمارند و شدیدا از صادرات این محصول توسط تولیدکنندگان جلوگیری می کنند.  
لری گولدشتین, یکی از مدیر انبنیاد پژوهش سیاست انرژی، سازمانی که بخشی از بودجه اش را صنعت نفت می پردازد می گوید:" تحت مقررات آمریکا, ما نمی توانیم میعانات را صادر کنیم چون نفت خام است, اما در مورد تحریم های ایران آنها می توانند میعانات را صادر کنند چون نفت خام نیست. از دیدگاه سیاستگذاری, این امر یک تناقض آشکار است."
اما شاید این مساله در حال تغییر باشد. در ماه ژوئن, وزارت تجارت اولین مجوز صادرات را به دو شرکت آمریکایی برای صادرات میعانات کم فرآوری شده صادر کرد, با این استدلال که آنها دیگر نفت خام نیستند بلکه یک محصول پالایش شده هستند. صادرات محصولات پتروشیمی مانند بنزین و گازوییل قانونی است گرچه فروش خارجی نفت خام از دهه 1970 تقریبا به طور کامل ممنوع است.  
یک تانکر حاوی 400 هزار بشکه میعانات بندر گالوستون در تکس را به مقصد کره جنوبی ترک کرد ، و یک تانکر دیگر نیز همین ماه با میعانات فرآوری شده این بندر را ترک خواهد کرد.  
در پایان, متخصصان انرژی می گویند با توجه به احتمال قطع منابع عمده نفت به خاطر آشفتگی ها در لیبی، عراق، و اکراین, افزایش صادرات میعانات ایران به بازار جهانی حداقل برای کوتاه مدتمی تواند مزایایی هم داشته باشد.
فرانک وراسترو یک استراتژیست انرژی و ژئوپولیتیک در مرکز مطالعات استراتژیک و بین المللی می گوید: " در بازار کنونی ورود کمی نفت اضافی چیز خوبی است."

شما می توانید مطالب و تصاویر خود را به آدرس زیر ارسال فرمایید.

bultannews@gmail.com

نظر شما

آخرین اخبار

پربازدید ها

پربحث ترین عناوین