انتشار شمارۀ جدید فصلنامۀ وزین «ارغنون»

گروه ادبیات، نشر و رسانه، شمارۀ جدید فصلنامه ارغنون با یادداشتی از احمد مسجد جامعی در مورد چگونگی شکل‌گیری و انتشار این نشریه منتشر شد.

به گزارش بولتن نیوز، فصلنامه ارغنون، دوره جدید انتشار خود را آغاز کرده است. شماره 1 و 2 این نشریه، به موضوع «آزادی اراده» پرداخته که از میان مقالات آن، می‌توان به «جبر مطلق»، نوشته پیر سایمون لاپلاس، «هیدگر و مفهوم آزادی» اثر بهمن پازوکی، «در ذات آزادی» نوشته مارتین هیدگر، «آزادی و تعین‌گرایی»، نوشته یورگن هابرماس، «برهانی برای ناسازگارگرایی» اثر پیتر ون‌ان‌واگن، «آزادی اراده و مفهوم شخص» نوشته هری فرنکفورت و «سلامت روانی و متافیزیک مسئولیت» اثر سوزان ولف اشاره کرد.

احمد مسجدجامعی رئیس شورای شهر تهران در مقدمه این فصلنامه به داستان شکل گیری ارغنون پرداخته و نوشته است:

داستان مجله ارغنون به مدتی قبل از انتشار رسمی آن برمی‌گردد؛ زمانی که دفتر ادبیات داستانی در حوزه مطالعات فرهنگی در وزارت ارشاد شکل گرفت تا همراه با تجربه ارزشمند کتاب‌های برگزیده سال، کمکی باشد برای شناخت، نقد و ترجمه ادبیات جهان.

در کنار این رویکرد ضرورت بحث نظری درباره نقد ادبی، شعر، رمان،فیلم، داستانهای عامه پسند و مسائل و مبانی مدرنیسم و پست مدرنیسم خود را نشان داد و در آن شخصیت‌های مهم فرهنگی کشور که در این حوزه صاحب نظر بودند، به همکاری فراخوانده شدند.

کسانی مانند کامران فانی، عزت الله فولادوند، رضا داوری اردکانی، رضا سید حسینی، ابوالحسن نجفی، اسماعیل سعادت، احمد سمیعی گیلانی، عبدالله کوثری، علی محمد حق شناس، عبدالله توکل و دیگرانی از همکاران اداری مانند سید محمود یوسف ثانی، علی اصغر محمدخانی، سیدعلی مرتضویان، محمد ابراهیم اقلیدی، مرتضی شفیعی شکیب، مهدی افشار، مرحوم حسین ابراهیمی(الوند)، احمد غلامی و پیروز قاسمی که خود جزو زبدگان ادبیات و فرهنگ هستند، کم و بیش در این بحث‌ها حضور می‌یافتند.

ادامه این بحث‌ها در حوزه ادبیات محدود نماند و در مباحث فلسفی و عناوینی از قبیل فرهنگ، تکنولوژی، اخلاق، رمانتیسم، الهیات، عقلانیت، روانکاوی، زندگی روزمره و جامعه شناسی هم ادامه یافت.

شخصیت های اثرگذار در تفکر غربی مانند فروید، نیچه، هایدگر، مارکس، هابرماس، گادامر و ... بسط پیدا کرد. بحث‌هایی که همگی آنها نگاهی به شیوه تفکر جدید غربی داشت و از این لحاظ می‌توان آن را نوعی غرب شناسی خواند.

این مباحث جزء نخستین قدم ها در پرداخت جدی به چنین موضوعاتی بود که به دور از مباحث روزمره سیاسی و هیجانات ژورنالیستی به چنان مسائلی می‌پرداخت. در آن سال‌ها، دو دیدگاه عمده رایج بود؛ گروهی از سرشیفتگی به غرب وارد این مباحث می‌شدند و گروه غرب ستیزی که دون کیشوت‌وار با همه مظاهر آن به جدال می‌پرداختند.

وجه مشترک هر دوجریان اصلا عدم شناخت از موضوعی بود که بر سر آن نزاع داشتند. ازاین رو طرح مطالبی در شناخت جدی، عمیق و دست اول از تفکر جدید غربی ضرورت داشت.

نشریه ارغنون برای پاسخگویی به چنین نیازی تاسیس شد. به همین دلیل بنای کار خود را  بر ترجمه درست و دقیق متون مهم حوزه نظری غرب قرار داد. بدین شکل که بعد از تعیین موضوع و محور ویژه هر شماره، فهرستی از مقالات را آماده می‌ساخت و برای ترجمه به زبان فارسی در اختیار مترجمان صاحب‌نظر قرار می‌داد و پس از بازخوانی و ویرایش دقیق به چاپ می‌سپرد.

عمده  این موضوعات و مقالات در آن دوره در زبان فارسی ‌نو بود و یا آنکه از زاویه‌ای نو به این عناوین می‌پرداخت. گمان می‌کنم بعضی از آنها برای خواننده فرهیخته ایرانی هنوز هم نو و بدیع است.

انتشار ارغنون به آسانی صورت نمی‌گرفت و پیوسته گرفتار مشکلاتی از درون و بیرون تشکیلات اداری بود. آن وضعیت را می‌توان در این نکته ترسیم کرد که انتشار این مجله قائم به مدیران آن روزگار وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بود که با آمدن آنها در حوزه مدیریت شکل گرفت و با جا به جا شدن معاون فرهنگی، مدتی متوقف ماند و با بازگشت مجدد معاون ذی‌ربط، دوباره راه خود را ادامه داد و پس از رفتن دگر باره  آنها برای هشت سال به محاق تعطیلی افتاد. جالب آنکه آخری شماره نشریه درباره «مرگ» بود.

هرچند که نیاز جامعه فرهنگی و دانشگاهی چنان بود که در برابر چاپ های مجدد آن به ویژه پس از عرضه در فضای غیررسمی امکان مقاومت نبود و با شکل جدید و حذف برخی نام‌های مسئولان تجدید چاپ شدو همچنان با استقبال گسترده مخاطبان و علاقه‌مندان به ویژه در فضای آموزش و پژوهش در رشته های ادبیات، فلسفه وهنر روبه روست.

معلوم است که انتشار این نشریه مدیون ذوق و شوق، صبر و حوصله و دقت نظر بسیار استادان و صاحب نظرانی بود که با نشریه صمیمانه همکاری داشتند و کمترین بهره مالی و مادی را از آن بردند.

بزرگوارانی همچون مراد فرهاد پور، یوسف اباذری، ضیاء موحد، شاپور اعتماد، حسین پاینده، محمد صنعتی، منوچهر بدیعی و دیگرانی که نان هریک از آنها زینتی برای نشریه است. بین آن همکاران برخی به رحمت خدا رفتند، مثل استاد رضا سید حسینی که پیش از مرگ داغ فرزند جوان و دانشمندش بابک را که همکار مجله نیز بود، دید و استاد یوسف علی آبادی که در ویژه نامه فلسفه تحلیلی آثاری ارزشمند ارائه داده و دکتر سهراب علوی نیا که از دیگر مترجمان همکار مجله بود.

اینک بسیار خوشحالم که هم اصحاب اندیشه تصمیم به انتشار مجدد ارغنون گرفته اند و هم در وزارت ارشاد امکان این کار فراهم آمده است. همین که نشیه ای پس از نزدیک به یک دهه تعطیلی دوباره پا به میدان می‌گذارد، نشان از آن دارد که امید برای گفتن و شنیدن نظرها و اندیشه ها زنده است. ادب آنها را بایستی ارج نهاد که از تلاش و تجربه گذشته یاد و درخواست نوشتن این مقدمه را کرده اند. با آرزوی توفیق برای همه آنها.

 یادآوری می‌شود، علی پورمحمدی که پیش از این به عنوان سردبیر و مدیرمسئول در نشریاتی همچون «خردنامه» و «متن» در حوزه مطبوعات فعالیت کرده، مدیرمسئول این نشریه است.

امیر کرباسی، سیدمجید کمالی، محمود مروارید، سیدنصرالله موسویان و احمدرضا همتی‌مقدم به عنوان اعضای هیئت تحریریه با فصلنامه ارغنون همکاری می‌کنند.
 
صاحب‌امتیاز این نشریه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است و در زمان مدیریت احمد مسجدجامعی بر این وزارتخانه، وی مدیرمسئول «ارغنون» بوده است.

شماره 1 و 2 فصلنامه ارغنون متشکل از 17 مقاله در 374 صفحه در اختیار علاقه‌مندان حوزه‌های نظری و فلسفی قرار گرفته است.