در سالهای گذشته تولید فیلمهای کودک و نوجوان همیشه با حواشی مختلفی روبرو بوده است. از سویی برخی مدام دوران طلایی سینمای کودک در دهه 60 را بر سر سینمای ضعیف فعلی میکوبند و در طرف مقابل نیز برخی دستهایشان را به نشانه تسلیم در مقابل فیلمهای دیویدی خارجی انیمیشن که هر روز در گوشه و کنار خیابانها بیشتر دیده میشوند، بالا بردهاند.
اما در این میان، کارکرد بنیاد سینمایی فارابی به عنوان متولی تولید در سینمای ایران چگونه است؟ فارابی هر سال، چند ماه مانده به جشنواره کودک شروع به تولید چندین فیلم میکند تا بتواند جشنوارهاش را سرپا نگه دارد، (خارج از بررسی کیفیت آنها) اکثر آنها را میگذارد داخل کمد تا سال بعد! البته طبیعی است که هرکاری با درصدی خطا همراه است و ممکن است که برخی از این فیلمها یا به تلویزیون راه پیدا کند یا به سینما!
با توجه به حواشی فیلم کودک، بسیاری از کارگردانان از نحوه اکران فیلمهایشان بعد از این جشنواره گلایه داشته و دارند، به همین دلیل هم رییس سازمان سینمایی که طرح دو سالانه شدن جشنواره کودک را مطرح کرده بود در حاشیه اکران فیلمهای نوروزی سال 93 گفت، تصمیمش برای دوسالانه شدن جشنواره کودک هنوز قطعی نیست و در حال بررسی این موضوع است، چرا که تعداد فیلمهای تولید شده کودک مناسب برگزاری جشنواره نیست اما به هرحال فراخوان برگزاری جشنواره فیلم کودک و نوجوان به دبیری مسعودشاهی به تازگی منتشر شده است بنابراین امسال هم جشنواره برگزار خواهد شد و خبری از دوسالانه شدن آن نیست.
در ادامه برخی از سازندگان فیلم کودک در گفتو گو با ایسنا دربارهی ضرورت برگزاری جشنواره کودک با توجه به عدم اکران بسیاری از فیلمها سخن میگویند، البته نباید این موضوع را فراموش کنیم که آیا فیلمهای ساخته شده کیفیت لازم را برای اکران دارند؟ و مخاطب را جذب میکنند؟
به جای حذف جشنوارهی فیلم کودک ....
امیرشهاب رضویان به ایسنا گفت:«به عقیده من مشکل در برگزاری جشنواره کودک نیست. تولید فیلم کودک کم است و همین تعداد کم هم در یک گروه سینمایی کودک اکران نمیشوند. به جای حذف جشنواره کودک، تولید و نمایش را باید گسترش داد و حمایت کرد.»
او ادامه داد:«تجربه ثابت کرده است که یک کودک هنگامی که به سینما میرود، تعدادی از افراد خانواده را هم با خود به سینما میکشاند و فیلم کودک میتواند چرخه اقتصادی خوبی داشته باشد، مشروط بر اینکه در زمینه تولید و توزیع برنامهریزی و سرمایهگذاری هم انجام شود.»
رضویان همچنین درباره اکران آخرین فیلمش «سفرزمان» توضیح داد: «این فیلم در تعطیلات نوروز و از شبکه دو پخش شد و دلیل اصلی آن هم این است که ساز و کار مناسب برای پخش این فیلمها وجود ندارد. تلویزیون نسبت به اکران این فیلم بیمیل نبود اما زمانی که شرایط اکران فیلم کودک سخت است، تهیه کننده ترجیح میدهد فیلم در تلویزیون پخش شود.»
«سفر زمان» در جشنواره کودک اصفهان جایزه ویژه صندوق حمایت از کودکان سازمان ملل یونیسف را دریافت کرد، این فیلم قصه پسر بچهای به نام امیر را روایت میکند که در بین وسایل پدرش یک چراغ جادو پیدا میکند.
اگر این جشنواره هم نباشد، سینمای کودک به کلی تعطیل میشود
مسعود کرامتی، کارگردان اپیزود «بن بست» از فیلم سه اپیزودی «گنجشکک اشی مشی» نیز معتقد است:« با برگزارشدن جشنواره قرار است نشان داده شود که از سینمای کودک حمایت میشود، از طرفی هم میبینیم که هیچ اتفاق دیگری به غیر از جشنواره نمیافتد!»
او ادامه داد: «همین که این جشنواره هست، مسئولان میتوانند بگویند ما به فکر سینمای کودک هستیم و از آن حمایت میکنیم. اگر همین جشنواره کودک هم برگزار نشود کسی درباره سینمای کودک حرف هم نمیزند، حداقل سالی یکبار چند نفر درباره سینمای کودک حرف میزنند، بحث میکنند یا وعده وعید میدهند و اگر اینها هم نباشد، سینمای کودک به کلی تعطیل میشود.»
اپیزود «بن بست» درباره جلیل، نوجوان 15 سالهایست که پس از سه سال زندانی از کانون اصلاح و تربیت آزاد میشود و به دنبال ردی از مادرش میگردد.
برگزاری جشنواره اهداف خاص خودش را دارد
مجید شاکری کارگردان انیمیشن «افسانه سرزمین گوهران» معتقد است: «فکر میکنم علت اکران شدن یا نشدن فیلمها نباید مانع برگزاری جشنواره فیلم کودک شود، زیرا برگزاری جشنواره اهداف خاص خودش را دارد و موجب حفظ انرژی، تولید و همچنین مخاطب کودک و نوجوان میشود.»
او ادامه داد: «اگر فیلمهای جشنواره کودک، موقعیت اکران داشته باشند بسیار خوب است اما نباید فراموش کرد که دو سال گذشته سالهای دشواری برای تولید انیمیشن و فیلم کودک بوده است.»
این کارگردان درباره اکران فیلمش توضیح داد: «صحبتهایی برای اکران«افسانه سرزمین گوهران» شده است اما کماکان اکران آن اتفاق نیفتاده و احتمال اکران آن کم است.»
این فیلم داستان درباره پسر نوجوانی است که در شهر افسانهای "گوهران" زندگی میکند. موقعیت شهر به خاطر سنگ اسرارآمیز گوهران توسط دیوها به خطر میافتد و دیوها بعد از ربودن سنگ قصد دارند شهر را هم به تصرف خود در آورند.
احتمالا باید این فیلم را در کویر کاشان پخش میکردند!
حسینعلی لیالستانی که فیلم «ساکن خانه چوبی» را در جشنواره بیست و هفتم کودک داشته است به ایسنا گفت: «آنقدر فیلم کودک ساخته نمیشود که هرساله جشنواره آن برگزار شود. در جشنواره کودک که در اصفهان برگزارشد معتقد بودند که فیلم من مربوط به کودک نمیشود، در جشنواره فیلم فجر گفتند که این فیلم مربوط به کودک است، احتمالا باید این فیلم را در کویر کاشان پخش میکردند!»
این کارگردان ابراز عقیده کرد:«جشنواره فیلم کودک بیشترشبیه به شو میماند و اگر فیلمی هم در آن پخش نشود تنها با حضور عموپورنگ اجرا میشود. واقعا نمیدانم جای این جشنواره کجاست؟ با این تفاسیر فکر میکنم نیازی به برگزاری جشنواره کودک نباشد.»
او در عین حال گفت: «فیلم کودک به حمایت نیاز دارد. امیدوارم آنقدر فیلمهای با کیفیت داشته باشیم که جشنواره با آبرو بیشتری برگزار شود، البته بستگی به تعریف ما از جشنواره دارد، شاید جشنواره سکوی پرتاب فیلم و فیلمساز خوب باشد، در گذشته فیلمسازان خوبی مانند کامبوزیا پرتوی داشتیم که فیلمهای خوبی درباره کودک می ساختند که الان نیستند.»
لیالستانی مطرح کرد: «فیلمساز چون از جایی حمایت نمیشود باید خودش را به در و دیوار بزند تا فیلمی بسازد.»
او همچنین درباره اکران«ساکن خانه چوبی» گفت: «تهیه کننده فیلم برای اکران عمومی آن اقداماتی انجام داده است و مرکز گسترش سینمای تجربی هم قول پخش آن در چند سینما را داده است اما آقای علیمردانی به دنبال پخش فیلم در سطح گستردهتری هستند.»
این فیلم روایت تنهاییهای دختر پس از عزیمت داییاش به جبهه است.حسن علیمردانی تهیه کننده آن پیش از این درباره اکران این فیلم گفته بود: «درصد مالکیت فیلم بر عهده سینمای مستند و تجربی است. این فیلم چون با نام مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی است کار اولی محسوب میشود و فعلا وضعیت نمایش فیلم در هالهای از ابهام قرار دارد.»
اکران فیلمهای فرهنگی متوجه نهادهای حامی دولتی است
کارگردان فیلم «فصل بلوغ» نیز درباره ضرورت برگزاری جشنواره کودک با توجه به اینکه بسیاری از فیلمهایی که در این جشنواره پخش شده، هنوز اکران نشده است،گفت:«جشنواره یک محفل خاص است که خواص رشتههای به خصوص دور هم جمع میشوند و درباره چند و چون موضوع با هم بحث میکنند یا آثار خود را به معرض تماشاگرانی که مقداری خاصتر هستند میگذارند.»
رهبر قنبری ادامه داد: «دیدگاههای انفرادی حاکم بر آن جشنواره و نقطه نظرات دیگری هم در جشنواره وجود دارد. اما لزوما اکران این چنین نیست و بستگی تام به شرایط عمومی و رویکرد مخاطب دارد، یعنی این مخاطب است که انتخاب میکند تا فیلمی را ببیند یا نبیند و این بستگی به سطح فرهنگی مخاطب دارد.»
او گفت: « لزوما فیلمهایی که در جشنواره هستند قرار نیست که مورد استقبال همه دیدگاهها یا منطبق با رای هر مخاطبی باشد، بلکه به نوعی فیلم تربیت کننده، فرهنگ و هنر آموز میتواند نوعی تفکر متعال را تبلیغ کند و یا در خودش داشته باشد.»
قنبری همچنین درباره اکران فیلمش گفت: «طبیعتا پیگیری مسائل مربوط به اکران به عهده تهیه کننده است و اگر اکران فیلم تا کنون نامشخص بوده به دلیل آن است که موضوع مالکیت فیلم نامعلوم بوده است، یعنی 60 درصد مالکیت این فیلم مربوط به مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی میشد که در ارائه بودجه امتناع میکرد.»
«فصل بلوغ» درباره دونوجوان است که طی حوادثی به بلوغ اجتماعی میرسند.
فیلم « آفتاب مهتاب زمین» ساخته علی قوی تن یک ملودرام اجتماعی است. کارگردان این فیلم در گفتو گویی اعلام کرده بود که قرار بود وزارت ارشاد و فارابی برای اکران فیلمهایی که به موضوع کودک میپردازد سینماهایی را اختصاص دهند که متاسفانه تا به امروز مهیا نشده و به دلیل تقاضای 12 کشوراروپایی و آمریکایی و برنامه ریزیهای صورت گرفته دو فیلم "آفتاب، مهتاب، زمین" و "پرواز بادبادکها" را برای نمایش به کشورهای طرف قرار دادمان فرستادم.
در خلاصه داستان این فیلم آمده است، یک مرد روحانی برای احقاق حق خود وارد روستایی میشود که همه آدمهای آنجا برایش غریبهاند.
به گزارش ایسنا، از میان فیلمهای جشنوارهی کودک سپری شده میتوان از «بچگیتو فراموش نکن» جلال فاطمی نام برد. این فیلم درباره ارتباط متقابل کودکان و بزرگترها و آرزوهای آنهاست کودکان میخواهند بزرگ شوند و بزرگترها دلشان میخواهد کودک باشند، ولی گاهی آرزوها در صورت تحقق با مشکلاتی همراهند است.
محمد حسن نجمی تهیه کننده آن از اکران فیلمش در مهرماه خبر داده است.
«تنهای تنهای تنها» ساخته احسان عبدی پور، «عملیات مهدکودک» به کارگردانی فرزاد اژدری و «دل بی قرار» ساخته قربان محمد پور از معدود فیلمهای اکران شده جشنواره کودک سال گذشته هستند. البته فیلم «تابستان طولانی» نیز در 15 فروردین و «سفر زمان» دوم فروردین از تلویزیون به نمایش درآمدهاند.
شما می توانید مطالب و تصاویر خود را به آدرس زیر ارسال فرمایید.
bultannews@gmail.com