کارشناسان می گویند در زمانی که نرخ بیکاری جوانان به 2 برابر نرخ بیکاری عمومی کشور برسد (در مورد ایران به بیش از 2 برابر رسیده است)، وضعیت بیکاری کارجویان جوان در حالت بحرانی و شرایط نامناسب قرار دارد.
در عین حال، مسعود نیلی مشاور اقتصادی رئیس جمهور نیز با بحرانی دانستن شرایط بیکاری کارجویان جوان کشور، نرخ بیکاری جوانان را رقمی بین 23 تا 26 درصد دانسته است. از سوی وی معتقد است نرخ بیکاری زنان به رقم نجومی 43 درصد رسیده که نشان دهنده عمق مسئله بیکاری در بخش زنان کشور است.
مقامات گوناگونی نیز از دولت تدبیر و امید تاکنون درباره مسئله بیکاری و شرایط نامناسب اشتغال جوانان سخن گفته اند و هشدارهای گوناگونی نیز در اینباره داده شد؛ در عین حال، با وجود نزدیک شدن دولت تدبیر و امید به یکسالگی هنوز کار مشخصی از سوی این دولت در زمینه اشتغال انجام نشده، اما کارشناسان امیدوارند با گشایش هایی که تلاش می شود در مسائل سیاسی و اقتصادی کشور رخ دهد، اوضاع بازار کار اندکی بهبود یابد.
علاوه بر رئیس جمهور، وزیر کار، ترکان و نیلی مشاوران رئیس جمهور، وزیر کشور و وزیر اقتصاد؛ به تازگی وزیر ارشاد هم به جمع مقامات دولتی نگران اشتغال پیوسته و از بابت وضعیت بیکاری جوانان جویای شغل و احتمال بروز آسیب های اجتماعی از بابت بیکار ماندن آنها، ابراز نگرانی کرده است.
وزیر کار نیز اخیرا اعلام کرده است 45 درصد کل جویندگان کار کشور را فارغ التحصیلان دانشگاهی تشکیل می دهند که با توجه به آمارهای رسمی بیکاری کشور که رقم 2.5 میلیون نفر را در حال حاضر نشان می دهد، بیش از 1 میلیون و 100 هزارنفر افرادی هستند که از دانشگاه ها فارغ التحصیل شده و جویای شغل هستند.
ربیعی می گوید بزودی و در سال های آینده 4.5 میلیون نفر تحصیل کرده دیگر نیز به این گروه افزوده می شود که مجموعا تعداد جویندگان کار فارغ التحصیل دانشگاهی کشور را به 5.6 میلیون نفر بالغ خواهد کرد. او معتقد است در اینباره باید اقداماتی به فوریت انجام شود، در غیر اینصورت بازار کار با هجوم میلیون ها کارجوی درس خوانده مواجه خواهد شد.
حمید حاج اسماعیلی؛ کارشناس بازار کار در زمینه آمارهایی که از سوی مقامات دولتی درباره بیکاری ارائه می شود می گوید: درباره بیکاری باید بررسی های تخصصی تری صورت گیرد، چرا که اساسا نمی توان آمارهای موجود را ملاک برنامه ریزی قرار داد.
این کارشناس بازار کار اظهارداشت: بسیاری از افراد در مشاغلی غیررسمی، دلالی و واسطه گری فعالیت دارند که اتفاقا بعضا درآمدهای مناسبی نیز کسب می کنند؛ اما از نگاه آمارها این نوع کارها شغل حساب نمی شود.
حاج اسماعیلی ادامه داد: بنابراین وجود تعداد زیادی از مشاغل غیررسمی باعث می شود تا بیکاری در جامعه چندان محسوس نباشد. با این حال، در برخی استان ها ماند کردستان، ایلام و لرستان به دلایل گوناون از جمله اقلیمی نرخ بیکاری عمومی نیز بالای 20 درصد است.
وی خاطرنشان کرد: در حال حاضر، بیش از 80 درصد پرونده های اختلافی کارگران و کارفرمایان در هیئت های تشخیص و حل اختلاف مربوط به بیمه و معوقات است و این مسائل نشان می دهد که بازار کار در شاریط رکود کامل به سر می برد.
نماینده کارگران در هیئت حل اختلاف با تاکید بر اینکه در حال حاضر حدود 200 هزار نفر بیمه بیکاری دریافت می کنند افزود: درباره بیکاری جوانان یک هشدار جدی وجود دارد به نحوی که آمارها با واقعیت های جامعه مطابقت ندارد.
به گفته این کارشناس بازار کار، معتقد است در حال حاضر دستکم 1 میلیون و 600 هزار نفر فارغ التحصیل جویای کار در کشور وجود دارد. همچنین 1 میلیون نفر زن نیز که زیر 30 سال سن دارند هم جویای کار هستند.
وی برخی مباحث مطرح شده از سوی دولت درباره بیکاری را تبلیغاتی دانست و گفت: نمی توان انتظار داشت تا 2 میلیون و 500 هزار شغل داشته باشیم که کسی تمایلی به انجام آنها نداشته باشد؛ در حالی که کارجویان بسیاری هنوز امکان ورود به بازار کار کشور را نیافته اند.
