منطقه غنی از انرژی خلیج فارس تشنه گاز است

به گزارش بولتن نیوز، خبرگزاری رویترز از کویت/دوبی، کویت هفته گذشته و ظرف 72 ساعت برای کمک به پاسخگویی نیازهای رو به رشد خود، یک قرارداد واردات گاز به ارزش  15 میلیارد دلار با شرکتهای انگلیسی-هلندی شل و بی پی امضا کرد.

پرسشی که این جا مطرح می شود، این است که چرا کویت، عربستان سعودی و امارات که از اعضای سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) هستند با کمبود گاز رو به رو هستند، در حالی که منطقه خلیج فارس حدود 30 درصد از ذخایر جهان را به خود اختصاص داده است.

در دهه های گذشته در حالی که این تولیدکنندگان به دنبال کشف ذخایر بزرگ نفتی خود بودند، کشف ذخایر گاز را نادیده گرفتند؛ تنشهای سیاسی و قیمتهای پایین گاز نیز توسعه طرحهای گازی را کند کرد و به افزایش خرید گاز از کشور همسایه آنها، قطر کمک کرد.

با آن که کشف و توسعه ذخایر گاز منطقه خلیج فارس به دلیل کیفیت پایین و سولفور بالا به میلیاردها دلار سرمایه گذاری نیاز دارد، اما تقاضای رو به رشد گاز به دلیل رشد جمعیت و توسعه صنایع، تغییرهای تدریجی را در این صنعت ایجاد کرده است.

کلی ملککار از  مشاور انرژی موسسه انرژی آی اچ اس گفت: بیشتر تولیدکنندگان نفتی خاومیانه هم اکنون به فواید اقتصادی و محیط زیستی افزایش تولید گاز پی برده اند و بعضی در میان مدت به دلیل افزایش تقاضای برق به واردات گاز روی آورده اند.

کویت و امارات متحده عربی از جمله این کشورها هستند که برای پاسخگویی به نیازهای برقی خود به ویژه در فصل تابستان که مصرف سوخت کولرهای گازی به اوج می رسد، وابستگیشان را به گاز وارداتی افزایش داده اند اما عربستان سعودی گازی وارد نمی کند.

جنگ و جدلهای سیاسی داخلی مدتها مذاکرات کویت با شرکتهای بزرگ نفتی را برای کمک به توسعه ذخایر گاز آن به تعویق انداخته است و این موضوع می تواند خرید گاز آن را نیز تحت تاثیر قرار دهد؛ کویت یک قرارداد پنج ساله ال ان جی به ارزش سه میلیارد دلار با شرکت بی پی و یک قرارداد دیگر 6 ساله به ارزش 12 میلیارد دلار با شرکت شل امضا کرده است.

پس از فشار نمایندگان کویتی، در سال 2011 میلادی بازرسی هایی روی یک توافقنامه خدمات گازی با شرکت شل انجام شد.

امان عبد الکادی از موسسه مشاوره ای یوروآسیا گروپ گفت: با آن که کویت این قراردادهای گازی را با شرکتهای شل و بی پی امضا کرده است اما این خطر نیز وجود دارد که نمایندگان پارلمان کویت این قراردادها را زیر سوال ببرند.

کویت همچنین ماه گذشته میلادی یک قرارداد گازی کوتاه مدت با قطر امضا کرد اما تحلیلگران می گویند به دلیل اختلافهای سیاسی با دوحه، تبدیل این قرارداد به قراردادی بلندمدت دور از انتظار است.

یک شبکه گازی منطقه ای که مدتها مورد بحث بود، می توانست مشکلات عرضه گاز را حل و فصل کند اما کشمکشهای سیاسی مانع از اجرای آن شده است.

بنا بر اعلام آی اچ اس، تقاضای گاز در کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس (جی سی سی) احتمال دارد از 256 میلیارد مترمکعب در سال 2011 با بیش از 50 درصد افزایش به 400 میلیارد مترمکعب در سال 2030 برسد.

اعتراض های عربستان سعودی در گذشته، طرحی را برای انتقال گاز قطر با خط لوله به کویت متوقف کرده بود؛ ضمن آن که بسیاری از کشورهای جی سی سی کشمکشهای طولانی مرزی با یکدیگر دارند.

ریاض همچنین مخالف انتقال گاز قطر به امارات بود، اما طرح دلفین انرژی بدون در نظر گرفتن این مخالفت پیش رفت؛ این خط لوله هم اکنون روزانه حدود دو میلیارد مترمکعب گاز قطر را به امارات و عمان انتقال می دهد.

امارات نیز از اواخر دهه 1970 ال ان جی صادر می کرد اما افزایش تقاضای داخلی و کندی توسعه طرحهای تولید داخلی گاز ، این کشور را طی پنج سال گذشته به یک واردکننده عمده گاز تبدیل کرد.

عراق نیز که در سال 1990 به کویت حمله کرد، می تواند به این منطقه گاز عرضه کند اما این کشور خودش با کمبود شدید برق روبه روست.

ایران نیز که دارنده بزرگترین ذخایر گازی جهان است، مانند هر کشور دیگر برخوردار از گاز طبیعی در جهان در چارچوب برنامه های توسعه ای و تولیدی خود می تواند این بازار جدید را پوشش دهد.

والریه مارسل از موسسه چتم هاوس گفت: ایران با موانعی رو به روست و از جمله آنها این است که دیگر عرضه کنندگان منطقه ای بازار را شلوغ کرده اند و همسایگان آن علاقه ای به پرداخت قیمتهای بالاتر به این کشور ندارند و خود این کشور نیز مشکلات مالی و عملیاتی داخلی دارد.

قطر نیز به ایران پیشنهاد داده است که این کشور را کمک می کند تا گاز بیشتری از میدان مشترک گازی میان دو کشور (پارس جنوبی) برداشت کند؛ به نظر می رسد دوحه نگران است که حفاریهای بیشتر شاید ضریب بازیافت را در پارس جنوبی کاهش دهد.

شرکت دولتی سعودی آرامکو عربستان اعلام کرد: با پیش بینی افزایش سریع مصرف، عربستان سعودی، دارنده پنجمین ذخایر بزرگ گازی جهان، در حال کشف ذخایر نامتعارف است و این موضوع بازی گردان استراتژی تولید بالادستی این کشور محسوب می شود.

پیش بینی می شود که تقاضای گاز عربستان تا سال 2030 در مقایسه با سطوح سالانه 3.5 تریلیون فوت مکعب سال 2011 حدود دوبرابر شود.

عربستان بخش زیادی از نفت خام خود را برای تولید برق استفاده می کند و تحلیلگران هشدار داده اند که افزایش مصرف آن، حجم نفت اختصاص داده شده برای صادرات را کاهش می دهد.

علی النعیمی، وزیر نفت عربستان ذخایرنامتعارف این کشور ار حدود 600 تریلیون فوت مکعب برآورد کرده که این رقم بیش از دوبرابر ذخایر متعارف اثبات شده آن است.

الحسینی، از مدیران ارشد سابق شرکت آرامکو گفت: این موضوع نشان می دهد که مشکل عربستان نه منابع بلکه چگونگی کشف، توسعه و تولید آنهاست.