تحول عظیم در فلسطین؛
خط گسل حرم قدس/ خط قرمز ما به رسمیت شناخت اسرائیل است
محمود عباس رهبر سازمان آزادیبخش فلسطین (ساف) اتحاد فلسطینی ها در دو سرزمین کرانه باختری رود اردن و نوار غزه را ارثیۀ بزرگ دوران حکومت خود می داند. هر چند که طبق گزارش اسماء الغول خیابان های غزه پس از اعلام خبر توافق آرام به نظر می رسیدند اما این حرکت عباس می تواند به تقویت محبوبیت در حال افول وی کمک کند.
گروه بین الملل - روز ۲۳ آوریل سازمان الفتح و جنبش حماس، توافق آشتی ملی فلسطینیان را که در واقع هدف آن اجرائی کردن دو توافق قبلی دوحه (فوریه ۲۰۱۲) و قاهره(مه ۲۰۱۱) است را به امضاء رساندند.
به گزارش بولتن نیوز به نقل از المانیتور، بر اساس توافق مزبور ظرف پنج هفته یک حکومت موقت با شرکت سیاسیون مستقل، که نه عضو حماس باشند و نه الفتح، شکل خواهد گرفت و ظرف مدت شش ماه انتخابات قوه مجریه و مقننه برگزار خواهد گردید.
محمود عباس رهبر سازمان آزادیبخش فلسطین (ساف) اتحاد فلسطینی ها در دو سرزمین کرانه باختری رود اردن و نوار غزه را ارثیۀ بزرگ دوران حکومت خود می داند. هر چند که طبق گزارش اسماء الغول خیابان های غزه پس از اعلام خبر توافق آرام به نظر می رسیدند اما این حرکت عباس می تواند به تقویت محبوبیت در حال افول وی کمک کند، ضمن اینکه، جلوی چالش های مرگبار رقیب وی محمد دحلان و رقبای دیگر وی را، در صورتی که انتخابات برگزار شود، بگیرد.
محمود عباس در مقایسه با حماس از دست قویتری برخوردار است. حماس، به خصوص پس از برکناری محمد مرسی، با بحران هائی در سیاست داخلی و خارجی روبروست.
رشاء ابو جمال پیشتر گزارش داد که در حالی که محبوبیت حماس رو به کاهش گذاشته محبوبیت جهاد اسلامی رو به افزایش است.
. عدنان ابو عامر که در برخی از مذاکرات آشتی ملی حضور داشته هفته گذشته گزارش داد که "طبق گفته یکی از رهبران حماس که در تلاش های آشتی ملی حضور داشته است موضوع مهم در این توافق خارج شدن سازمان مزبور از یک انزوای فلج کننده است". وی به المانیتور گفت: "شرایط زندگی در غزه به سطح درد و رنجی بی سابقه ای رسیده است. این در حالی است که در مورد روابط رو به وخامت با مصر هیچ نوری در انتهای تونل به چشم نمی خورد. این امر باعث تسریع حصول توافق آشتی شد. (حماس) امیدوار است که آشتی با الفتح روابط (آن سازمان) با مصر را به حال اول باز گرداند و یا حداقل روند تنش آمیز فعلی را متوقف کند".
بنا بر گزارش ابو عامر، طبق توافق مه ۲۰۱۱ "کمیتۀ امنیت عالی...با فرمانی از سوی رئیس جمهور فلسطین متشکل از افسران حرفه ای شکل خواهد گرفت" هر چند که (تصمیم گیری در مورد) سرنوشت بریگاد عزالدین قسام (شاخه نظامی حماس) به بعد موکول شده است.
نظر داوود کُتب این است که اگر توافق سر جای خود باقی بماند حکومت بعدی فلسطینی چیزی شبیه به "مدل لبنان" خواهد بود.
"مقامات ساکن رام الله از لبنان به عنوان نمونه یاد می کنند. در حالی که ایالات متحده و برخی دیگر از حکومت های خارجی حزب الله را یک سازمان تروریستی قلمداد می کنند با این حال اصراری بر اینکه در کابینه (لبنان) شرکت نداشته باشد ندارند. مقامات آمریکائی ملاقات ها و روابط منظمی با چندین حکومت لبنان، که در آن ها وزرائی از حماس شرکت می کردند، داشته اند. در ماه فوریه وزیر امور خارجه (آمریکا) جان کری، به دولت جدید لبنان خوش آمد گفت در حالی که برخی از اعضاء حماس در میان آن ها دیده می شدند. هر چند مقاماتن آمریکائی با آن افراد کابینه ملاقات نکرده اند اما حزب الله نیز هیچ اظهار نظری برای جلب خوشنودی کشور های غربی به منظور بازی گرفته شدن در کابینه ابراز نکرده است".
طبق گزارش جولیان پکه در واکنش به توافق آشتی فلسطینیان اسرائیل مذاکرات خود با دولت خود گردان فلسطین و نماینده آمریکا، ایلنا راس-لِیتینن، رئیس کمیته روابط خارجی مجلس نمایندگان در امور خاورمیانه و شمال آفریقا را به حال تعلیق در آورده و از آمریکا خواست که کمک های خود به دولت خود گردان را متوقف کند. طبق گفته خانم جن ساکی سخنگوی وزارت خارجه آمریکا محمود عباس روز ۲۵ آوریل به جان کری گفته است که "هر دولتی که تشکیل گردد دولت او خواهد بود و سیاست های او را پی گیری خواهد کرد". به عبارت دیگر عباس تلویحا گفته است که دولت جدید اسرائیل را به رسمیت خواهد شناخت و خشونت را محکوم خواهد کرد. جن ساکی افزود که جان کری تحولات اخیر را "لحظه گذار و بخشی از یک پروسه می بیند".
بر اساس برگه ای که از سوی نماینده ساف به آمریکا ارائه شده است "توافق ۲۳ آوریل تاثیری بر مذاکرات صلح نخواهد داشت. ساف مذاکره برای رسیدن به یک توافق صلح را با اسرائیل ادامه خواهد داد و از پیروی از روش عدم خشونت برای پایان دادن به اشغال (سر زمین های فلسطینی) و تحکیم قرارداد های پیشین با اسرائیل ادامه خواهد داد. دولت موقت به تعهدات مزبور و دستور کار ساف وفادار خواهد ماند".
شلمی الدار و بن کسپیت معتقدند که اسرائیل باید توافق فلسطینی ها را یک فرصت تلقی کند و نه یک فاجعه. الدار می نویسد:
"در گذشته خواست اسرائیل از حماس این بود که اسرائیل را به رسمیت بشناسد، توافق های قبلی با دولت خود گردان را بپذیرد، و دست از تروریسم بردارد. حماس اسرائیل را به رسمیت نخواهد شناخت. بر اساس جهان بینی رهبران حماس چنین حرکتی کفر و الحاد تلقی می شود. به همین دلیل حماس اجازه خواهد داد که عباس و تشکیلات خود گردان مسائل دیپلماتیک و مدنی را با اسرائیل حل و فصل کنند. حماس بر خلاف گذشته با توافق هائی که قبلا به عمل آمده و رسمیت پیدا کرده از در جنگ وارد نخواهد شد."
"علاوه بر آن به دلیل ادغام شدن در ساف، که توافق اسلو را با اسرائیل امضاء کرده است، جنبش حماس به طور تلویحی موجودیت اسرائیل را به رسمیت خواهد شناخت. بر اثر گذشت سال ها حماس این واقعیت را پذیرفته که موجودیت اسرائیل یک عمل انجام شده است. با این حال اعلام چنین مطلبی در انظار عمومی مترادف با اذعان به شکست باور ها و راه و رسمش خواهد بود".
کسپیت قدری محتاط تر است اما او نیز نتیجه می گیرد:
"شک و تردید به کنار، نباید فراموش کرد که باید به این حرکت شانس داد. آیا ممکن است که حماس دست از تروریسم بکشد و وارد چادر مذاکرات شود؟ آیا ممکن است حماس بخشی از دولت جدید نباشد و به عباس اجازه دهد که مذاکراتش را با اسرائیل ادامه دهد؟ تحت شرایطی چنین تحولی می تواند یک واکنش مثبت به سه شرط توافق شده (شناسائی اسرائیل توسط حماس، قبول توافق های گذشته بین اسرائیل و ساف و محکوم کردن مبازره مسلحانه) تلقی شود. اگر چنین باشد این حکایت از یک تحول تاریخی دارد. آیا چنین است؟ تاریخ، آمار، و منطق حکایت از آن دارد که چنین نخواهد بود. اما باید اجازه داد که امید سو سو بزند".
همانگونه که آلون پینکاس هشدار می دهد نه عباس و نه نتانیاهو نمی توانند بر این تحولات حساب زیادی باز کنند حتی اگر مانور بر روی این تحولات حامیان آن ها راضی کند.
اکیوا الدار توجه خوانندگانش را به صدور اجازه احداث یک ساختمان هفت طبقه توسط کمیته برنامه ریزی شهری اورشلیم به یک گروه "شهرک نشین" در مجاورت "شهر قدیمی" اورشلیم (بیت المقدس) جلب می کند. این امر می تواند به هبرونیزه کردن (بیت المقدس، مانند ایجاد شهرک های یهودی نشین) منجر شود.
الدار می نویسد "بر پا کردن یک ساختمان عظیم در مرکز طوفان (جائی که فلسطینی ها در آن اسکان دارند و برایشان مقدس است) و در محله پر جمعیت اورشلیم شرقی، با کالج مخصوص دانشجویانی که قصد دارند در آینده خاخام شوند، (آن هم) تماما با کسب مجوز، بخشی از هبرونیزه کردن (شهر بیت المقدس) است. مانند "حرم ابراهیمی" که دولت ها می آیند و می روند و شهرک نشینان یک قطعه دیگر از زمین های اعراب را فتح می کنند (و به تملک خود در می آورند)".
کسپیت می نویسدحرم قدس (جائی که مسجد الاقصی در آن بنا شده) خط گسلی است که اگر قرار باشد خشونتی بالا بگیرد از اینجا آغاز خواهد شد.
"این بار با آنکه مواد منفجره با دقت در بشکه باروت جا داده شده اند، مذاکرات به بن بست رسیده، ابر هائی که بر آسمان دیپلماسی خود نمائی می کنند و تنش روز افزون بر سر حرم قدس وضعیت انفجار آمیزی را فراهم کرده است. در روز ۲۰ آوریل دو پلیس اسرائیلی و دهها تن از فلسطینی ها در درگیری ها مجروح شدند. با آنکه نیرو های پلیس در نهایت آمادگی تا آخرین نفرات خود را به خدمت گرفته اند مجبورند که زیر فشار صد ها مسلمان سر به شورش برداشته، که برخی از آنان از جنگجویان حماس به شمار می روند، سر تسلیم فرود آورند. آنان راه را بر دعا کنندگان یهودی (که قصد ورد به مکان مقدس خود را دارند) می بندند. دو طرف بر سر حق حاکمیت، آزادی مذهب و وضعیت موجود با یکدیگر در ستیزند. زمانی که این وضعیت منفجر شود همه ما علت اصلی آن را فراموش می کنیم و در عوض شروع به شمارش تعداد کشته شدگان می کنیم".
همچنین امروز ابومرزوق از رهبران حماس گفته است: خط قرمز ما به رسمیت شناخت اسرائیل است.
محمود عباس رهبر سازمان آزادیبخش فلسطین (ساف) اتحاد فلسطینی ها در دو سرزمین کرانه باختری رود اردن و نوار غزه را ارثیۀ بزرگ دوران حکومت خود می داند. هر چند که طبق گزارش اسماء الغول خیابان های غزه پس از اعلام خبر توافق آرام به نظر می رسیدند اما این حرکت عباس می تواند به تقویت محبوبیت در حال افول وی کمک کند، ضمن اینکه، جلوی چالش های مرگبار رقیب وی محمد دحلان و رقبای دیگر وی را، در صورتی که انتخابات برگزار شود، بگیرد.
محمود عباس در مقایسه با حماس از دست قویتری برخوردار است. حماس، به خصوص پس از برکناری محمد مرسی، با بحران هائی در سیاست داخلی و خارجی روبروست.
رشاء ابو جمال پیشتر گزارش داد که در حالی که محبوبیت حماس رو به کاهش گذاشته محبوبیت جهاد اسلامی رو به افزایش است.
. عدنان ابو عامر که در برخی از مذاکرات آشتی ملی حضور داشته هفته گذشته گزارش داد که "طبق گفته یکی از رهبران حماس که در تلاش های آشتی ملی حضور داشته است موضوع مهم در این توافق خارج شدن سازمان مزبور از یک انزوای فلج کننده است". وی به المانیتور گفت: "شرایط زندگی در غزه به سطح درد و رنجی بی سابقه ای رسیده است. این در حالی است که در مورد روابط رو به وخامت با مصر هیچ نوری در انتهای تونل به چشم نمی خورد. این امر باعث تسریع حصول توافق آشتی شد. (حماس) امیدوار است که آشتی با الفتح روابط (آن سازمان) با مصر را به حال اول باز گرداند و یا حداقل روند تنش آمیز فعلی را متوقف کند".
بنا بر گزارش ابو عامر، طبق توافق مه ۲۰۱۱ "کمیتۀ امنیت عالی...با فرمانی از سوی رئیس جمهور فلسطین متشکل از افسران حرفه ای شکل خواهد گرفت" هر چند که (تصمیم گیری در مورد) سرنوشت بریگاد عزالدین قسام (شاخه نظامی حماس) به بعد موکول شده است.
نظر داوود کُتب این است که اگر توافق سر جای خود باقی بماند حکومت بعدی فلسطینی چیزی شبیه به "مدل لبنان" خواهد بود.
"مقامات ساکن رام الله از لبنان به عنوان نمونه یاد می کنند. در حالی که ایالات متحده و برخی دیگر از حکومت های خارجی حزب الله را یک سازمان تروریستی قلمداد می کنند با این حال اصراری بر اینکه در کابینه (لبنان) شرکت نداشته باشد ندارند. مقامات آمریکائی ملاقات ها و روابط منظمی با چندین حکومت لبنان، که در آن ها وزرائی از حماس شرکت می کردند، داشته اند. در ماه فوریه وزیر امور خارجه (آمریکا) جان کری، به دولت جدید لبنان خوش آمد گفت در حالی که برخی از اعضاء حماس در میان آن ها دیده می شدند. هر چند مقاماتن آمریکائی با آن افراد کابینه ملاقات نکرده اند اما حزب الله نیز هیچ اظهار نظری برای جلب خوشنودی کشور های غربی به منظور بازی گرفته شدن در کابینه ابراز نکرده است".
طبق گزارش جولیان پکه در واکنش به توافق آشتی فلسطینیان اسرائیل مذاکرات خود با دولت خود گردان فلسطین و نماینده آمریکا، ایلنا راس-لِیتینن، رئیس کمیته روابط خارجی مجلس نمایندگان در امور خاورمیانه و شمال آفریقا را به حال تعلیق در آورده و از آمریکا خواست که کمک های خود به دولت خود گردان را متوقف کند. طبق گفته خانم جن ساکی سخنگوی وزارت خارجه آمریکا محمود عباس روز ۲۵ آوریل به جان کری گفته است که "هر دولتی که تشکیل گردد دولت او خواهد بود و سیاست های او را پی گیری خواهد کرد". به عبارت دیگر عباس تلویحا گفته است که دولت جدید اسرائیل را به رسمیت خواهد شناخت و خشونت را محکوم خواهد کرد. جن ساکی افزود که جان کری تحولات اخیر را "لحظه گذار و بخشی از یک پروسه می بیند".
بر اساس برگه ای که از سوی نماینده ساف به آمریکا ارائه شده است "توافق ۲۳ آوریل تاثیری بر مذاکرات صلح نخواهد داشت. ساف مذاکره برای رسیدن به یک توافق صلح را با اسرائیل ادامه خواهد داد و از پیروی از روش عدم خشونت برای پایان دادن به اشغال (سر زمین های فلسطینی) و تحکیم قرارداد های پیشین با اسرائیل ادامه خواهد داد. دولت موقت به تعهدات مزبور و دستور کار ساف وفادار خواهد ماند".
شلمی الدار و بن کسپیت معتقدند که اسرائیل باید توافق فلسطینی ها را یک فرصت تلقی کند و نه یک فاجعه. الدار می نویسد:
"در گذشته خواست اسرائیل از حماس این بود که اسرائیل را به رسمیت بشناسد، توافق های قبلی با دولت خود گردان را بپذیرد، و دست از تروریسم بردارد. حماس اسرائیل را به رسمیت نخواهد شناخت. بر اساس جهان بینی رهبران حماس چنین حرکتی کفر و الحاد تلقی می شود. به همین دلیل حماس اجازه خواهد داد که عباس و تشکیلات خود گردان مسائل دیپلماتیک و مدنی را با اسرائیل حل و فصل کنند. حماس بر خلاف گذشته با توافق هائی که قبلا به عمل آمده و رسمیت پیدا کرده از در جنگ وارد نخواهد شد."
"علاوه بر آن به دلیل ادغام شدن در ساف، که توافق اسلو را با اسرائیل امضاء کرده است، جنبش حماس به طور تلویحی موجودیت اسرائیل را به رسمیت خواهد شناخت. بر اثر گذشت سال ها حماس این واقعیت را پذیرفته که موجودیت اسرائیل یک عمل انجام شده است. با این حال اعلام چنین مطلبی در انظار عمومی مترادف با اذعان به شکست باور ها و راه و رسمش خواهد بود".
کسپیت قدری محتاط تر است اما او نیز نتیجه می گیرد:
"شک و تردید به کنار، نباید فراموش کرد که باید به این حرکت شانس داد. آیا ممکن است که حماس دست از تروریسم بکشد و وارد چادر مذاکرات شود؟ آیا ممکن است حماس بخشی از دولت جدید نباشد و به عباس اجازه دهد که مذاکراتش را با اسرائیل ادامه دهد؟ تحت شرایطی چنین تحولی می تواند یک واکنش مثبت به سه شرط توافق شده (شناسائی اسرائیل توسط حماس، قبول توافق های گذشته بین اسرائیل و ساف و محکوم کردن مبازره مسلحانه) تلقی شود. اگر چنین باشد این حکایت از یک تحول تاریخی دارد. آیا چنین است؟ تاریخ، آمار، و منطق حکایت از آن دارد که چنین نخواهد بود. اما باید اجازه داد که امید سو سو بزند".
همانگونه که آلون پینکاس هشدار می دهد نه عباس و نه نتانیاهو نمی توانند بر این تحولات حساب زیادی باز کنند حتی اگر مانور بر روی این تحولات حامیان آن ها راضی کند.
اکیوا الدار توجه خوانندگانش را به صدور اجازه احداث یک ساختمان هفت طبقه توسط کمیته برنامه ریزی شهری اورشلیم به یک گروه "شهرک نشین" در مجاورت "شهر قدیمی" اورشلیم (بیت المقدس) جلب می کند. این امر می تواند به هبرونیزه کردن (بیت المقدس، مانند ایجاد شهرک های یهودی نشین) منجر شود.
الدار می نویسد "بر پا کردن یک ساختمان عظیم در مرکز طوفان (جائی که فلسطینی ها در آن اسکان دارند و برایشان مقدس است) و در محله پر جمعیت اورشلیم شرقی، با کالج مخصوص دانشجویانی که قصد دارند در آینده خاخام شوند، (آن هم) تماما با کسب مجوز، بخشی از هبرونیزه کردن (شهر بیت المقدس) است. مانند "حرم ابراهیمی" که دولت ها می آیند و می روند و شهرک نشینان یک قطعه دیگر از زمین های اعراب را فتح می کنند (و به تملک خود در می آورند)".
کسپیت می نویسدحرم قدس (جائی که مسجد الاقصی در آن بنا شده) خط گسلی است که اگر قرار باشد خشونتی بالا بگیرد از اینجا آغاز خواهد شد.
"این بار با آنکه مواد منفجره با دقت در بشکه باروت جا داده شده اند، مذاکرات به بن بست رسیده، ابر هائی که بر آسمان دیپلماسی خود نمائی می کنند و تنش روز افزون بر سر حرم قدس وضعیت انفجار آمیزی را فراهم کرده است. در روز ۲۰ آوریل دو پلیس اسرائیلی و دهها تن از فلسطینی ها در درگیری ها مجروح شدند. با آنکه نیرو های پلیس در نهایت آمادگی تا آخرین نفرات خود را به خدمت گرفته اند مجبورند که زیر فشار صد ها مسلمان سر به شورش برداشته، که برخی از آنان از جنگجویان حماس به شمار می روند، سر تسلیم فرود آورند. آنان راه را بر دعا کنندگان یهودی (که قصد ورد به مکان مقدس خود را دارند) می بندند. دو طرف بر سر حق حاکمیت، آزادی مذهب و وضعیت موجود با یکدیگر در ستیزند. زمانی که این وضعیت منفجر شود همه ما علت اصلی آن را فراموش می کنیم و در عوض شروع به شمارش تعداد کشته شدگان می کنیم".
همچنین امروز ابومرزوق از رهبران حماس گفته است: خط قرمز ما به رسمیت شناخت اسرائیل است.
شما می توانید مطالب و تصاویر خود را به آدرس زیر ارسال فرمایید.
bultannews@gmail.com
