پاکستان بین ایران و عربستان سعودی میانجی گری می کند

گروه بین الملل - پاکستان بر طناب محکمی که بین ریاض، متحد نزدیکش و تهران، همسایه مهمش کشیده شده قدم می گذارد. 

به گزارش بولتن نیوز، راجا موهان در ایندیانا اکسپرس نوشت: پاکستان در میان نگرانی های روزافزون عربستان از تغییر معادلۀ قدرت خاور میانه به نفع ایران، بر طناب محکمی که میان ریاض، متحد نزدیک خود و تهران، همسایه اصلی اش کشیده شده قدم برمی دارد.

 هفته گذشته، فرمانده ارتش پاکستان ، ژنرال راحیل شریف، مهمان ویژۀ بزرگترین مانور نظامی بود که تاکنون توسط عربستان سعودی انجام شده است. مانوری که تا حد زیادی نشان از عزم و اراده سیاسی علیه ایران تلقی شد.

این هفته نیز، نواز شریف نخست وزیر پاکستان عازم تهران است تا به ایران اطمینان بدهد که اسلام آباد هرگز به نیابت از طرف عربستان سعودی در جنگ داخلی سوریه وارد عمل نمی شود.
 
سوریه در خاور میانه ، به یکی از صحنه های بزرگ رقابت عربستان و ایران برسر اولویت های منطقه ای بدل شده است. تهران از رژیم بشار اسد حمایت می کند در حالی که عربستان حامی گروه های شبه نظامی سنی است که به دنبال تلاش بیرون راندن اسد از دمشق هستند.
 
در چند ماه گذشته، حدس و گمان های روز افزون و فراوانی شنیده شده که عربستان سعودی به ارتش پاکستان فشار می آورد تا نیروهای داوطلب را برای مبارزه علیه رژیم سوریه استخدام کند و آموزش بدهد. پاداش 1.5 میلیارد دلاری اخیر ریاض به پاکستان نیز به عنوان دستخوشی برای تمایل اسلام آباد به تامین نیروی جنگندۀ نظامی مورد نظر استراتژی عربستان در سوریه تلقی شده است.
 
بر کسی پوشیده نیست که عربستان سعودی دین بزرگی به گردن نواز شریف ، دارد.  هنگامی که ژنرال پرویز مشرف شریف را از قدرت برکنار کرد و وی را در حصر قرار داد ، ریاض او را از حصر خلاص کرد و در جده به وی پناهندگی داد. پاداش مالی عربستان نیز به دنبال، ملاقات های متعدد ولیعهد عربستان با وزیر امور خارجه پاکستان صورت گرفت.

 آل سعود به شدت نسبت به آصف علی زرداری بدگمان بود، زیرا او را به عنوان فردی نزدیک به ایران می دانستند.  یکی از آخرین رفتارهای سیاسی زرداری ، سفر به مرز ایران، در مارس 2013 و افتتاح عملیات ساخت و ساز خط لوله گاز طبیعی بین دو کشور بود.
 
یکی از اولین اقدامات شریف در سال گذشته و پس از به دست گرفتن قدرت این بود که نشان دهد پاکستان دیگر به این پروژه علاقه مند نیست. این تصور به طور گسترده ای جا افتاد که شریف تحت فشار آمریکا و عربستان دست به این اقدام می زند. از آن زمان به بعد شریف تا حدی عقب نشینی کرده و مدام می گوید اسلام آباد مایل نیست این پروژه را رها کند. تهران نیز احتمالا طی سفر شریف به ایران، منتظر پاسخ روشنی از سوی اوست.
 
همچنین، تنش های نظامی در حال رشدی در مرز پاکستان و ایران به چشم می خورد ، چرا که گروه های شبه نظامی سنی مستقر در پاکستان ، نیروهای امنیتی ایران را هدف قرار می دهند.  علاوه بر این، ابعاد فرقه ای رقابت عربستان و ایران ، تنش ها بین شیعه و سنی در پاکستان را تقویت می کند. چند سال گذشته شاهد حملات مکرر افراط گرایان سنی علیه اقلیت شیعه در پاکستان بوده ایم.
 
پاکستان همچنانکه به عمق رقابت عربستان و ایران کشیده می شود، در عین حال چهره ای متهورانه از خود بروز می دهد. برخی مقامات پاکستانی در بحث میانجی میان اختلافات ریاض و تهران، مدعی نقش   بالقوه و موثری  برای اسلام آباد هستند.
البته این ادعا ، چندان جدی گرفته نمی شود و شک نیست که سنت سیاسی مدیریت تناقض ها از سوی پاکستان، به شیوۀ "دویدن با خرگوش و شکار با سگ تازی" اکنون به محک آزمون بزرگی گذاشته می شود.   
 نویسنده این مقاله عضو برجستۀ بنیاد تحقیقات آبزرور ، دهلی نو و ویرایشگر هند اکسپرس است  .