برخی آثار به اسم اثر دینی ساخته می‌شوند ولی به فیلم ضددینی تبدیل می‌شوند

اما در ادامه و در آغاز بحث فراستی اشاره‌ای به این موضوع کرد که آوینی از لغت فرم استفاده نمی‌کند و معمولاً تکنیک را به کار می‌برد؛ او تکنیک و و فرم را بی ارتباط به هم خواند و تصریح کرد که هنر یعنی فرم و اگر فرم نباشد محتوایی نیز نخواهیم داشت.

شهاب اسفندیاری دیگر مهمان این برنامه درباره نظر شهید آوینی درباره مفاهیم مذکور گفت: «آوینی برای فرم تعریفی ارائه می‌دهد و آن را ربط می‌دهد به واژه‌ تخنه، ایشان ذوق هنری را هم بخشی از تکنیک می‌داند و تعریف فراتری از تعریف ما دارند».

او اشاره‌ای نیز به مفهوم عمومی فرم کرد و ادامه داد: «طبق این تعاریف و مثلاً آنچه در فرهنگ آکسفورد آمده به عناصر تشکیل‌ دهنده‌ی یک فیلم و رابطه‌ای که بین این عناصر وجود دارد فرم گفته می‌شود.»

او در بخش دیگری از صحبت‌های خود سبک را از همه فرم جدا دانسته و افزود: «لزومآ به فیلمی که انسجام ندارد نمی‌توانیم بگوییم فرم بدی دارد، شاید این سبک خاص آن فیلم باشد»

او همچنین در مورد جریانی صحبت کرد که به صرف فرم یک فیلم و بدون بررسی ویژگی‌های ایدئولوژیک در مورد یک فیلم قضاوت می‌کردند و با توضیحاتی، موضوع را بسیار پیچیده و به نوعی غیر قابل تنیجه‌گیری دانست.

در ادامه فراستی عموم تعاریف ارائه‌شده توسط اسفندیاری را اشتباه دانسته و تکنیک را چیزی خواند که برای ورود به مدیوم احتیاج است؛ او گفت: «ما باید اول تکنیک را بفهمیم و از آن پس امکان ورود به فرم وجود دارد»، فراستی همچنین با ارائه چند مثال، مشکل اصلی سینمای ایران و حتی فیلم‌های خارجی را محتوا زده بودن همه فیلم‌ها دانست.

نکات دیگر محوری صحبت‌های فراستی این بود که سینمایی که نتواند شخصیت و فضا را توصیف کند، نمی‌تواند به فرم برسد و فیلم، اول باید فیلم باشد، یعنی فرم داشته باشد. وقتی به این مرحله برسد تازه می‌توان درمورد محتوای آن صحبت کرد و محتوا باید مجرد از فرم بررسی شود.

او اضافه کرد: برخی آثار به اسم اثر دینی ساخته می‌شوند ولی نهایتاً به فیلم ضد دینی تبدیل می‌شوند چرا که فرم نگرفته‌اند.

او همچنین در مورد تفاوت مضمون و محتوا و فرم گفت: مضمون با فرم ارتقا پیدا میکند و به محتوا تبدیل می‌شود، ما باید وارد بحث فرم و محتوا و بحث سینمای ملی شویم.

در ادامه این نشست شهاب اسفندیاری رسیدن به فرم ملی در سینما و فرم هنر انقلاب نه ممکن است نه مطلوب. او در ضمن اضافه کرد: تمام تلاش‌ها برای رسیدن به یک فرم ملی و یک فرم خاص شکست خورده؛ به عنوان مثال در ژاپن، اگر هم به یک فرم ملی برسیم نمی‌شود آن را اعمال کرد چرا که به مرگ هنر انقلاب تبدیل می‌شود، ما وقتی صحبت از سینمای انقلاب می‌کنیم باید یک حدی از تنوع را بپذیریم.

اسفندیاری در ضمن افزود: فرم را نباید یک چیز دوری تعریف کرد، در سینمای بعد از انقلاب ما به چیزهایی رسیدیم که تا قبل از آن نداشتیم. او همچنین بر عدم اشکال بررسی فرم و محتوا به طور کاملاً جدا و منفک از هم تأکید کرد.

در ادامه مبحث فرم ملی، فراستی فرم ملی را یک امر زیستی دانست و نه یک امر بخشنامه‌ای و گفت: باید نشست و فرم ملی را استخراج کرد، فرمی که در خدمت سینمای ملی ایرانی باشد، تا بفهمیم اصلاً ریتم اصلی زندگی ما چیست.

او در مورد سینمای دینی نیز یک آن و لحظه دینی را بازتعریف ‌کرده و افزود: من دنبال آن، آن دینی هستم. او همچنین در بخش دیگری از سخنان خود بر ورود ویژگی‌های ایرانی به فرم ملی تأکید کرد.

لازم به ذکر است قبل از این، همایش حکمت هنر با سخنرانی مجید شاه حسینی و شهریار زرشناس در حوزه هنری از طرف موسسه اشراق (جبهه فکری انقلاب اسلامی) برگزار شده بود که سومین نشست آن با مشارکت بسیج دانشجویی دانشگاه سوره، دوشنبه 8 اردیبهشت از ساعت 13 تا 16 در دانشگاه سوره برگزار شد.