مدل «جمهوری اسلامی»، علت العلل دشمنی غرب با ایران

گروه سیاسی: پر بیراه نیست اگر بگوییم یکی از مهم ترین دلایلی که کشورهای غربی و در رأس آن ایالات متحده با کشور ایران همواره مخالفت می کنند، به شکل حکومت موجود در ایران باز می گردد.

به گزارش بولتن، تا پیش از وقوع انقلاب اسلامی، تنها دو مدل و شیوه حکومت داری در جهان مطرح بود که البته جفت شان نیز از یک آبشخور تغذیه می کردند: مدل کاپیتالیسم و مدل سوسیالیسم. اما پیروزی انقلاب اسلامی موجب شد تا شکل جدیدی از حکومت که تا پیش از این در جهان سابقه نداشت، روی کار آمده و به جهان معرفی شود. آن مدل نیز چیزی نبود جز "جمهوری اسلامی".

مدل "جمهوری اسلامی" که برخاسته از هوشیاری و درایت امام خمینی بود نشان داد بر خلاف تصور مرسوم که "دین" را مقوله ای متعلق به جهان سنت دانسته و آن را فاقد توانایی بازتولید فرهنگی- سیاسی در دوران مدرن می دانند، بر عکس، می تواند در قالب و اشکال جدید حکومت و با توجه به مقتضیات جدید جهان، خود را بازتولید کند. همین امر بود که باعث شد انقلاب اسلامی به سرعت در جهان مخصوصا جهان اسلام مورد توجه قرار گرفته و بسیاری از کشورهای مسلمان به دنبال الگوگیری از آن باشند. و اصلا همین اقبال زیاد به مدل جمهوری اسلامی بود که موجب شد نظام سلطه متوجه خطر آن شود و به فکر مقابله و مواجهه صریح و رو در رو با آن شود قبل از اینکه به سایر مناطق جهان سرایت کند.

چنانچه می دانیم "جمهوری اسلامی" متشکل از دو کلمه "جمهوری" و "اسلامی" است. کلمه جمهوری به معنای توده مردم است و بالتبع حکومت جمهوری نیز ترجمان حکومت توده مردم است. لغتنامه دهخدا و فرهنگ معین حکومت جمهوری را این چنین تعریف کرده اند: حکومتی که زمام آن در دست نمایندگان لت باشد.

واژه جمهوری ماخوذ از لغت Republic و برگرفته از ریشه لاتینی Respublica به معنی چیز یا امر (Res) مربوط به همگان ((Publicus است. پس از مصطلح شدن واژه جمهوری در ادبیات فارسی، مراد از آن نوعی نظام سیاسی بود که به جای پادشاه و سلطان، که اقتدار موروثی داشت یک نفر از طرف مردم برای مدت معینی برای اداره امور کشور انتخاب می شد.

بنابراین جمهوریت نوعی سامان سیاسی است برای قید زدن به قدرت از یک سو و اعتلای مقام اخلاقی افراد جامعه از سوی دیگر. جمهوریت گفتمانی است که در نهایت معطوف به نفی سلطه است به همین دلیل تاکید بر آزادی مدنی (مثبت)، هم نافی آزادی لیبرالی (طبیعی و منفی) است و هم ضد جباریت فردی و ساختار توتالیتر. در گفتمان جمهوریت حاکمیت سیاسی از یک سو با قید زدن به قدرت نقش سامان دهی سیاسی پیدا می کند و از سوی دیگر به محقق شدن اداره اخلاقی - انسانی شهروند می انجامند.

بنابراین "جمهوري اسلامي" در واقع ساختار و قالبي بود كه انديشه آرماني امام خميني(ره) راجع به حكومت را محقق ساخت و انديشه سياسي ايشان را از ساحت نظر به صحنه عمل پيوند داد. آرمان امام خميني(ره) تشكيل حكومت اسلامي بود. اين حكومت مي بايستي به جاي حكومت ظالمانه و غير ديني كه به شكل نظام سلطنتي بر ايران سلطه افكنده بود ايجاد شود. اما ايجاد آن در گرو ارائه شدن در قالبي بود كه توانايي استقرار در شكلي از اشكال نظام هاي سياسي را دارا باشد. لذا امام خميني(ره) با ارائه مدل حكومتي جمهوري اسلامي توانست به همه اهداف خود نايل آيد. بنابراين مفهوم جمهوري اسلامي در نظر گاه امام مفهومي پيچيده، مبهم و نامشخص نيست بلكه مفهومي ساده، روشن و مشخص است. ايشان در تعبيري ساده در اين باره مي فرمايد:

"اما شكل حكومت ما جمهوري است، جمهوري به معناي اينكه متكي به آراي اكثريت است و اسلامي براي اينكه متكي به قانون اسلام است." و همين موضوع را بارها تكرار مي كنند؛ ایشان در پاسخ اين خبرنگار روزنامه لوموند فرانسه كه "حضرت عالي مي فرماييد كه بايستي در ايران جمهوري اسلامي استقرار پيدا كند و اين براي ما فرانسويها چندان مفهوم نيست، زيرا كه جمهوري مي تواند بدون پايه مذهبي باشد، نظر شما چيست؟ جمهوري شما برپايه سوسياليسم است؟ مشروطيت است؟ به انتخاباتي استوار است؟ دموكراتيك است؟ چگونه است؟" پاسخ مي دهند:

"اما جمهوري به همان معنايي كه همه جا جمهوري است، اينكه ما جمهوري اسلامي مي گوييم براي اين است كه هم شرايط منتخب و هم احكامي كه در ايران جاري شده، اينها بر اسلام متكي است، لكن انتخاب با ملت است؛ طرز جمهوري هم همان جمهوري است كه همه جا هست."

در مصاحبه با بي بي سي نیز می فرمایند: "حكومت جمهوري اسلامي هم يك جمهوري است مثل ساير جمهوري ها، لكن قانونش قانون اسلامي است."

همچنین در مصاحبه با تلويزيون فرانسه می گویند: "جمهوري اسلامي مثل ساير جمهوري هاست، لكن محتوايش قانون اسلام است."

و نیز در مصاحبه با تلويزيون ايتاليا اذعان می کنند: "حكومت، جمهوري اسلامي است مثل ساير جمهوري ها و احكام اسلام هم احكام مترقي و مبتني بر دموكراسي و پيشرفته و با همه مظاهر تمدن موافق."

همچنین در پاسخ به خبرنگار روزنامه تایمز که پرسید: "دنیای غرب، شناخت صحیحی از حکومت اسلامی شما ندارد» پاسخ دادند: «ما خواستار جمهوری اسلامی می‌باشیم، جمهوری فرم و شکل حکومت را تشکیل می‌دهد واسلام محتوای آن فرم را که قوانین الهی است."

از این رو جمهوری اسلامی بر دو اصل استوار است: اصل احکام الهی که در حقیقت حدود و ثغور حکومت را مشخص می کند، و اصل اتکا به آرای مردمی که موجب شکل گیری شأن جمهوریت نظام می شود.

در دوران زعامت رهبر انقلاب نیز، ایشان مانند امام خمینی همواره بر این و اصل تأکید ورزیده و آن را توامان با هم تلقی کرده اند. ایشان در ابتکاری که برخاسته از شرایط روز بود، از اصطلاح "مردم سالاری دینی" برای تبیین دقیق تر مفهوم جمهوری اسلامی استفاده کرده و می گویند:

"مردم‌سالاری و جمهوریت در نظام ما، براساس مردم‌سالاری دینی است؛ یعنی به نظر اسلام متکی بوده و فقط یک قرارداد عرفی نیست. مراجعه به آرای عمومی در آنجایی که لازم است، نظر اسلام است. لذا تعهد اسلامی به وجود می‌آید. مثل کشورهای غربی نیست که یک قرارداد عرفی باشد تا بتوانند به‌راحتی نقض کنند. در نظام جمهوری اسلامی، مردم‌سالاری یک وظیفه است. مسئولان برای حفظ این خصوصیت تعهد دینی دارند و پیش خدا باید جواب بدهند."

از این حیث، علت العلل مخالفت و دشمنی نظام سلطه با ایران را می بایست در نظام سیاسی ایران یعنی جمهوری اسلامی دانست. مساله پرونده هسته ای ایران، موضوعات حقوق بشری و امثالهم تنها بهانه ای بیش نیست برای دشمنی با ایران، آن چیزی که علت اصلی این دشمنی است مدل جدیدی است که ایران بعد از انقلاب اسلامی به جهان معرفی کرده و موجب بیداری جهان اسلام شد.