چرا «رهبر انقلاب» از میان همه مناطق جنگی، به منطقه عملیاتی شکست حصر آبادان سفر کرد؟

گروه سیاسی: رهبر انقلاب، دیروز بر خلاف سنت مرسوم به مناطق جنگی دفاع مقدس سفر کرده و در جمع زائرین اردوهای راهیان نور، دقائقی به سخنرانی پرداختند.

به گزارش بولتن، اما رهبر انقلاب از میان همه مناطق جنگی و متدوالی چون فاو، شلمچه، طلائیه، دهلاویه و... که معمولا کاروان راهیان نور به آن مناطق سفر می کنند، به منطقه ای که یادمان "شکست حصر آبادان" بود، رفتند.

به نظر می رسد این اقدام رهبر انقلاب نیز مانند سایر اقدامات ایشان حاوی پیام و نکته هایی است. یکی از آن پیام ها شاید این باشد که توجه مردم و مسئولین را متوجه عملیات شکست حصر آبادان و چگونگی آزادسازی آن جلب کنند.

آزادسازی آبادان در شرایطی صورت پذیرفت که هنوز ارتش و سپاه و نیروهای مردمی از قدرت و توانایی آن چنانی برخوردار نبودند. از طرفی دیگر وجود شخصی چون بنی صدر در سمت فرماندهی کل قوا موجب شده بود که عملا نیروهای انقلابی نتوانند آنگونه که باید عمل کنند. از این رو عزل بنی صدر، موجب تقویت روحیه رزمندگان شد.

محسن رضایی، فرمانده وقت سپاه پاسداران در مورد کمبود شدید منابع انسانی و تسلیحاتی چنین می گوید: در عمليات شكست حصر آبادان به ياد دارم كه به خاطر كمبود 22 نفر رزمنده يك عمليات را عقب انداختيم و اين موضوع نشان دهنده اين است كه شروع پيروزي‌هاي ايران با چه سختي‌ها و كمبودهايي مواجه بود.

وی درباره تاثير شكست حصر آبادان و راهگشا بودن فرمايشات امام در اين عمليات اظهار داشت: امام خميني(ره) تاكيد كرده بودند كه حصر آبادان بايد شكسته شود ولي وضعيتي كه با حضور آقاي بني‌صدر در آن زمان در جبهه‌ها حاكم بود براي اين مسئله مانعي بزرگ محسوب مي‌شد تا ارتش و سپاه نتوانند توانايي‌هايشان را در كنار هم قرار دهند و قدرت واحدي را تشكيل دهند اما با كنار رفتن بني‌صدر ما توانستيم با ارتش همكاري كنيم از اين رو آزادسازي آبادان اولين همكاري مشترك سپاه و ارتش در جنگ بود.

رهبر انقلاب نیز دیروز در سخنان خود در مورد قصد و انگیزه اصلی دشمنان از تدارک جنگ گسترده علیه انقلاب اسلامی چنین می گویند: قصدشان اين بود كه كارى كنند كه نظام اسلامى احساس كند كه قادر بر مقابله‌ى با اين دشمنان نيست؛ ميخواستند كارى كنند كه جمهورى اسلامى را به‌عنوان يك مجموعه‌ى ضعيف و ناتوان معرّفى كنند. خداى متعال دست قدرت خود را نشان داد و دهان دشمنان جمهورى اسلامى و دشمنان پرچم برافراشته‌ى اسلام را با مشت پولادين سنّت الهى خُرد كرد و بينى آنها را به خاك ماليد و نشان داد كه نظام اسلامى، چون متّكى به ايمانهاى مردم و به عواطف مردم است، در مقابل همه‌ى قدرتهاى مادّى جهان، هم ميتواند از خود دفاع كند، هم ميتواند طرف مقابل را وادار به اعتراف به عجز كند. به عجز خودشان اعتراف كردند؛ قبول كردند كه در مقابل مشت قاطع گروندگان به اسلام و مؤمنان به وعده‌هاى الهى، نميتوانند ايستادگى كنند؛ تبليغاتشان خنثى شد. سعى ميكردند به ما مردم ايران - ما مؤمنين به آيات كريمه‌ى الهى - بباورانند كه شما نميتوانيد در مقابل قدرتهاى مادّى دنيا بايستيد؛ ميخواستند اين را به ما بباورانند.

از این رو بد نیست، نیم نگاهی به عملیات شکست حصر آبادان و چگونگی آزادسازی مناطق جنوبی کشور و نتایج و آثار آن داشته باشیم:

محاصره شهر آبادان:

پس از تجاوز عراق در ۳۱ شهریور ۱۳۵۹ و اشغال سریع بخش هایی از خاك ایران، خرمشهر مهم ترین شهر بندری ایران، پس از ۴۰ روز مقاومت دلیرانه، با خیانت آشكار لیبرال ها و منافقین، به دست دشمن افتاد. پس از سقوط خرمشهر، رژیم عراق در صدد برآمد تا جزیره آبادان را هم اشغال كند و تلاش كرد تا از طریق شرق كارون و شمال بهمنشیر وارد آبادان شود، زیرا عبور از این قسمت آسان تر از عبور از رودخانه كارون در جنوب خرمشهر بود. با چنین وضعیتی آبادان در یك محاصره ۳۳۰ درجه ای قرار می گرفت و عبور از رودخانه بهمنشیر می توانست آن را با خطر جدی روبه رو كند. دشمن می پنداشت اگر بتواند از این رودخانه بگذرد، آبادان را برای همیشه از آن خود كرده است. عراقی ها برای تصرف آبادان در ۸ آبان ۱۳۵۹، در منطقه ذوالفقاری روی رودخانه بهمنشیر پل شناور نصب و با عبور دادن قسمتی از نیروهای خود، وارد جزیره آبادان شدند و از آن جهت منطقه ذوالفقاری را انتخاب كرده بودند كه با استفاده از پوشش نخلستان ها بتوانند از دید رزمندگان اسلام دور مانده و به راحتی وارد شهر گردند.

طرح عملیات ثامن الائمه(ع)

پایدار ماندن سرپل دشمن در شرق کارون تهدید بالقوه خطرناکی برای جزیره آبادان بود زیرا با اشغال جزیره آبادان تمام کرانه شمالی اروندرود در کنترل عراق قرار می گرفت و بنادر ماهشهر و امام خمینی(ره) و تاسیسات اقتصادی و دریایی ایران در خور موسی در کنترل مستقیم و غیر مستقیم دولت عراق قرار می گرفت. در برابر چنین رویدادی کشور ایران از بخش کرانه ای شمال غربی خلیج فارس محروم می گردید و مجبور می شد برای استفاده بی خطر از آبراه دریایی، تاسیسات اقتصادی و نظامی و بندری منطقه را به بنادر دیگر مانند بندر دیلم، گناوه یا بوشهر تغییر مکان دهد که این امر مستلزم صرف میلیاردها دلار هزینه و سال های متمادی وقت بود.

با حصر آبادان، امام خمینی (ره) در یک دستور قاطع فرمودند:« حصرآبادان باید شکسته شود.»

از آنجا که وسعت منطقه عملیاتی بالغ بر 130 کیلومترمربع بود و حوزه دید بسیار وسیعی داشت، امکان اختفای تحرکات نظامی در طول روز میسر نبود لذا مقرر شد عملیات در تاریکی شب انجام شود تا دشمن نتواند از نیروهای زرهی خود بهره لازم را ببرد.

سرانجام عملیات ثامن‌الائمه(ع) با هدف انهدام نیروهای دشمن در شرق کارون و تصرف و این منطقه، در ساعت یک بامداد پنجم مهرماه سال 1360 با رمز مقدس " نصر‌من‌الله و فتح قریب " شروع شد.

این عملیات با همکاری ارتش، سپاه، بسیج و نیروهای ژاندارمری انجام شد و نیروهای عمل کننده در این عملیات بزرگ از «لشگر 77 خراسان» شامل سه تیپ سپاه پاسداران انقلاب اسلامی،16 گردان نیروی پیاده در سازمان سه قرارگاه تیپی، «تیپ 37 زرهی شیراز»، «گردان 251 تانک» از «لشگر 16 زرهی»، «گردان 107 ژاندارمری»، «گروه رزمی 291 تانک» بودند و جهادسازندگی علاوه بر احداث جاده " وحدت " در فروردین 1360، امور مقدماتی عملیات را انجام دادند.

نیروهای سپاه اسلام با عبور از میدان‌های مین و تله‌های انفجاری و موانع ایذائی در حالی که به شدت با آتشبارهای خطوط پشتیبانی حمایت می‌شدند به مواضع دشمن یورش برده و دشمن را سخت غافلگیر کردند. همچنین به سرعت خاکریزهای مقدماتی دشمن تسخیر شد و نیروهای دشمن مورد تعقیب قرار گرفتند.

لشکر زرهی عراق با قدرت تمام درهم کوبیده شده و نیروهای آن تحت تعقیب قرار گرفتند. با فرار دشمن به غرب کارون، بهترین موضع پدافندی و ضدپاتک نصیب نیروهای ایران شد. پس از دو روز نبرد بی‌امان رزمندگان اسلام، پس‌مانده‌های ارتش بعثی به غرب کارون فرار کرده و در آنجا زمین‌گیر شدند.

نتایج عملیات ثامن الائمه(ع)

این عملیات نتایجی را چون خارج شدن قوای دشمن از شهر آبادان، آزاد شدن دو جاده مهم اهواز - آبادان و ماهشهر- آبادان و آزادسازی کامل شرق کارون به وسعت 130 کیلومتر مربع در پی داشت.

با پیروزی درخشان سپاه اسلام در شکستن حصر آبادان، روحیه امید در سرتاسر جبهه‌ها و در میان مردم دمیده شد و سیل خروشان ملت با شادی و شور، بیش از پیش به سوی جبهه‌ها روانه شدند.

عملیات ثامن‌الائمه (ع) به منزله نقطه عطف و حلقه وصلی برای تغییر استراتژی جنگ از وضعیت گذشته به وضعیت جدید محسوب می‌شود. بعد از حذف بنی‌صدر، برای نخستین بار بود که نیروهای عمل کننده در این حد گسترده با هم ترکیب شده و به نحو شایسته‌ای با یکدیگر همکاری و هماهنگی می‌کردند به طوری که این اقدام الگوی مناسبی برای ادامه همکاری ارتش و سپاه در عملیاتهای دیگر شد.

مقاومت، مهم ترین پیام شکست حصر آبادان

از این رو به نظر می رسد پیام اصلی عملیات شکست حصر آبادان و همچنین سخنان دیروز رهبر انقلاب، مقاومت و ایستادگی و حسن ظن به وعده های صدق الهی است. در این صورت است که می توان در برابر همه قدرت های بزرگ دنیا ایستاد و سر خم نکرد و حتی ذره ای از منافع ملی و دینی عدول نکرد.

به همین دلیل است که رهبر انقلاب در سخنان دیروز خود شکست یک ملت را زمانی می دانند که به این نقطه برسند که تصور کنند کاری نمی توانند انجام دهند:

به شما برادران عزيز و به همه‌ى ملّت ايران عرض كنم: شكست يك ملّت آن‌وقتى اتّفاق مى‌افتد كه معتقد بشود كه نميتواند كارى انجام بدهد؛ اين اوّلِ شكست هر ملّتى است. آنها خواستند اين احساس را در دوران جنگ تحميلى در دل ايرانيان به‌وجود بياورند، امّا قضيّه به‌عكس شد. جنگ تحميلى - يعنى دفاع مقدّس ملّت ايران - نشان داد كه يك ملّت در سايه‌ى اتّحاد، در سايه‌ى ايمان به خدا، در سايه‌ى حُسن‌ظنّ به خداى متعال و اعتقاد به صدق وعده‌ى الهى، ميتواند از همه‌ى گذرگاه‌هاى دشوار عبور كند و ميتواند در مقابل دشمنان بايستد و ميتواند دشمن را وادار به هزيمت و عقب‌نشينى كند؛ جنگ تحميلى اين را به همه‌ى ما نشان داد.