«مردمی بودن» گوهری که در دولت یازدهم دوباره مدفون می‌شود

به گزارش بولتن نیوز، «خط اصلى دوم{تداوم انقلاب اسلامی}، مردمى بودن است. مردمى بودن در نظام جمهورى اسلامى، يك شاخه‌ى اصلى است. يعنى رأى مردم، هويت مردم، كرامت مردم، خواست مردم، از جمله‌ى عناصر اصلى در نظام جمهورى اسلامى و اين بناى مستحكم است. رأى مردم تعيين‌كننده است. نيازهاى مردم، هدف اساسىِ دولتمردان و نظام جمهورى اسلامى است. اين نيازها، هم نيازهاى مادى است و هم نيازهاى معنوى و اخلاقى و روحى.»

بیانات رهبر انقلاب در هجدهمین سالگرد ارتحال حضرت امام خمینی(ره) 14/03/86

هرچند در جمهوری اسلامی، کلیت نظام از آن حالت برج‌عاج نشینی درآمد و پیوند حکومت-ملت مستحکم‌تر شد، اما این اصلاً بدان معنا نیست که دولت‌های مختلف حاضر در نظام، به یک میزان از این ویژگی را حفظ کردند. به طور مثال، دولت بنی‌صدر به هیچ‌وجه یک دولت مردمی محسوب نمی‌شود. چون گذشته از خیانت‌هایی که انجام داده بود، هیچ رگه‌ای از مردمی بودن و منش آنرا نداشت. اما بالعکس، دولت‌های شهید رجایی و حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، اینگونه بودند و آنقدر این نکته در خصوص‌شان بدیهی‌ست که نیاز به توضیح ندارد.

اما متأسفانه روحیه‌ی مردمی بودن، در طول شانزده سال دولت‌های سازندگی و اصلاحات به محاق می‌رود. به این نحو که دولت و کارگزاران آن، خود را از رده‌ای بالاتر از عموم جامعه تصور کرده و همین تصور اشتباه باعث می‌شد تا برای خود شأن و منزلتی قائل شوند که در آن، جایی برای ارتباط افقی دولت-ملت وجود ندارد. امتیازات و مزایای غیرعادی، افزایش روحیه‌ی تملق، تعطیلی نقد، ظهور خرده طبقه‌ی اجتماعی تکنوکرات-نیمه‌سرمایه‌دار که بعدها افرادی چون خسروی و زنجانی از دل آنها بیرون می‌آیند و ... از دیگر تبعات فاصله‌‌ی کذایی ایجاد شده است.

اگر هیچ استدلالی را در این رابطه قبول نداشته باشیم، همین‌که بدانیم یکی از اساسی‌ترین شعارهای دولت نهم در زمان انتخابات ریاست جمهوری تأکید بر روی مقوله‌ی "مردمی بودن" بود، خود به تنهایی کافی‌ست تا متوجه بشویم که این مقوله در طول سال‌ها، تا چه اندازه به گوهر نایابی تبدیل شده بود. گوهر نایابی که در دولت نهم تحقق عینی پیدا کرد و اشارات مختلف رهبر انقلاب به آن، خود موید حضور خصلت مردمی بودن در دولت نهم است. خصلتی که شاید برخی از مظاهر آن در دولت دهم دچار نوسان شد، اما باز هم ادامه پیدا کرد:

«امتياز سوم هم روحيه‌ى مردمى و خاكى اين دولت است. اين هم خيلى باارزش است. اين را قدر بدانيد. شما امتيازتان به تشخص ظاهرى و شكل و قيافه نيست. امتيازتان به همين است كه خودتان را با مردم هم‌سطح كنيد، به شكل مردم و در ميان مردم باشيد، با مردم تماس بگيريد، با آنها انس پيدا كنيد، از آنها بشنويد. اين امتياز بزرگى است و در شما هست. آن را حفظ كنيد و نگه داريد.»

دیدار رهبر انقلاب با هئیت دولت نهم 02/06/87

اما دریغ که این روحیه، این هم‌سطح شدن با مردم، این تماس با مردم و انس پیدا کردن با آنها دوباره در حال تبدیل شدن به خاطره است. با اینکه دولت یازدهم، شعار اصلی خود را تدبیر قرار داده و یکی از شروط تدبیر، حفظ میراث گذشته است، ولی شاهد آنیم که روح "مردمی بودن" از کالبد دولت فعلی رخت بربسته است. شاهد این مدعا نیز، برخی اضهارنظرهای دولت مردان و بویژه اتفاقاتی‌ست که در طول سفرهای استانی اتفاق افتاده است:

اینکه به قول معاون اول رئیس‌جمهور، مردم باید بین دریافت یارانه و یا حل مشکلات یکی را انتخاب کنند، اینکه بعضی چیزها نباید نقد شوند و اینکه منتقدان کم‌سوادند، اینکه رئیس‌جمهور در سفرهای استانی به شهرستان‌ها سر نمی‌زند، اینکه دیگر نباید نامه‌ای از طرف مردم برای دولت نوشته شود، اینکه محافظین رئیس‌جمهور خیلی خشن‌ هستند، اینکه شنیده شده هزینه‌ی تغییر دکوراسیون بعضی مدیران جدید سر به فلک کشیده، اینکه دوباره بساط دست‌بوسی‌ها راه افتاده و ... از نمونه‌های دوری دولت یازدهم از روحیه‌ی "مردمی بودن" است.

و همه‌ی این‌ها زنگ خطری‌ست نه برای دولت یازدهم که برای حکومت ما. حکومتی که به قول رهبر انقلاب یکی از ارکانش را مردمی بودن تشکیل می‌دهد. اما این رکن رو به افول است. مردمی بودن بی‌ارزش شده است. مردمی بودن مترادف با پوپولیسم شده است. مردمی بدون عین دورغ گفتن به مردم و سر مردم شیره مالیدن شده است. گویا بعضی‌ها، از مردمی بودن دولت‌های پیشین تنها معایبش‌ را دیده‌اند و اصلاً نمی‌دانند که حفظ این روحیه، چه محاسنی دارد و چگونه می‌تواند به پیشبرد اهداف دولت کمک کند.

امیدواریم دولت یازدهم متوجه باشد که ما موظف به حفظ میراث مثبت گذشتگانیم. چه آن گذشتگان دوست ما باشند چه دشمن ما. همچنین امیدواریم دولت یازدهم متوجه باشد که بنا نبود با روی کار آمدن دولت جدید، ما یک قدم به عقب برویم. قرار بود پیشرفت کنیم. قرار بود بیشتر از این‌ها مردمی باشیم. بیشتر از این‌ها پای رنج‌های مردم بنشینیم و خود را با آنها هم‌سطح نشان دهیم. پس چه شد این قول و قرارها؟!