آیا لبنان آخرین شانس خود برای رسیدن به صلح را از دست داده است؟
مفاهیم سیاسی موجود در نامۀ محمد شطح به ایران و بودجه نظامی عربستان سعودی
با کشته شدن شطح ، امکان حل و فصل مسالمت آمیز این مشکل با ضربه ای جدی مواجه شد . در حال حاضر هیچ چهرۀ دیگری در صحنه سیاسی لبنان و در حد و اندازه و اعتبار او وجود ندارد تا بتواند چندین جناح مبارزه را دور یک میز مذاکره بنشاند...
گروه بین الملل – برخی نویسندگان لبنان معتقدند که تنها راه ایجاد آرامش در این کشور، مذاکره، گفت وگو و میانه روی است زیرا برخوردهای خشن و درگیری ها عملا بر شدت این اختلاف ها افزوده است. در این زمینه شاهد مدعا نامه محمد شطح یکی از وزرای میانه روی لبنان به دکتر روحانی رئیس جمهور ایران است که در آن خواستار همکاری ایران برای کاهش درگیری ها در لبنان است.
به گزارش بولتن نیوز، در تاریخ 31 دسامبر سایت های سیندی گیت و البوابه، نوشتند: اکثر مردم لبنان ، صرف نظر از منازعات و درگیری هایی که با آن دست به گریبانند ، به شدت به گفته های فیروز، خوانندۀ مشهور، باور دارند که در آوازی می خواند: حتی اگر تا سر حد جنون برسی من تو ( لبنان ) را دوست دارم / چون عشق تو / ما را دوباره دور هم جمع می کند / زمانی که ما پراکنده شویم .
اما ، بعد از انفجاری که در روز 27 دسامبر ، منجر به کشته شدن محمد شطح گردید ، این سوال مطرح می شود که آیا ایمان و اعتقاد آنها به لبنان متحد، باز هم می تواند از دور دیگری از خشونت ها جان سالم به در برد.
در کشوری که به خاطر درگیری های فرقه ای بوضوح به دو قسمت مجزا تقسیم شده ، شطح از دید بسیاری، به عنوان صدایی متوسط و نامزد بالقوۀ نخست وزیری تلقی می شد. در لبنان، رئیس جمهور همواره فردی مسیحی است و نخست وزیر، فردی مسلمان و سنی مذهب و سخنگوی دولت همیشه شیعه است.
شطح همچنین دوست نزدیک و مشاور سعد حریری ، پسر رئیس جمهور سابق لبنان، رفیق حریری بود ، فردی که ترور وی در سال 2005 ، موجب ائتلاف 14 مارس گردید . کشتن وی همچنین به تشکیل دادگاه ویژه ای برای لبنان (STL ) منجر شد که مسئولیت تحقیق در مورد ترور رفیق حریری را بر عهده گرفت ، این دادگاه تاکنون، پنج عضو حزب الله لبنان را به جرم دست داشتن در ترور رفیق حریری متهم کرده است. این سازمان تا کنون حاضر به پذیرش هیچیک از این اتهامات نشده است.
پس از ترور شطح ، وال استریت ژورنال نامۀ سرگشادۀ او را خطاب به حسن روحانی رئیس جمهور اعتدال گرای ایران منتشرکرد . شطح در این نامه، از ایران خواسته بود تا لحن حمایت خود از حزب الله را ملایم تر کند و به همکاری با احزاب مسلح لبنان در درگیری های خارجی به ویژه در سوریه پایان دهد. او از ایران خواست با مفاد اعلامیۀ بعبدا همراه شود که به دنبال حمایت از لبنان و اتخاذ مواضع بیطرف در درگیری ها و ائتلاف های منطقه ای و بین المللی است.
منظور شطح بوضوح نقش حزب الله در جنگ سوریه بود . وی در آخرین پیام ( و اکنون بد فرجام ) خود، در صفحۀ توئیترش نوشت :حزب الله با اعمال فشار شدید به دنبال کسب قدرت در مسائل امنیتی و سیاست خارجی لبنان است، مشابه قدرتی که سوریه به مدت 15سال در لبنان از آن برخوردار بود.
نقش حزب الله در صحنه سیاسی لبنان مدت ها منبع تنش در داخل این کشور بوده است . با این حال، نامۀ شطح نشان می دهد که او آماده بوده تا راه حلی برای این مشکل پیدا کند و در اولین قدم، این روال دیرینه را بر هم بزند و به جای پیگیری مسیر جنگ ، راه گفتگو و میانجیگری را در پیش بگیرد.
با کشته شدن شطح ، امکان حل و فصل مسالمت آمیز این مشکل با ضربه ای جدی مواجه شد . در حال حاضر هیچ چهرۀ دیگری در صحنه سیاسی لبنان و در حد و اندازه و اعتبار او وجود ندارد تا بتواند چندین جناح مبارزه را دور یک میز مذاکره بنشاند.
پیچیدگی دیگری که راه رسیدن به راه حل مسالمت آمیز را سخت تر می کند، خلاء قدرت قانون اساسی لبنان است. دورۀ مجلس لبنان نُه ماه پیش به پایان رسیده و این کشور نُه ماه است که بدون کابینه اداره می شود و مدت زمان ریاست جمهوری نیز قرار است در ماه مه آینده به پایان برسد . در مقایسه با شرایط سخت و بن بستی که نظام سیاسی لبنان درآن دست و پا می زند، به نظر می رسد اعضای ستیزه جوی کنگره آمریکا ، در یک مهمانی بزرگ با دوستان نزدیکشان فالوده می خورند.
میشل سلیمان ، رئیس جمهور لبنان، تاثیر آرامش بخش اعتدال شطح را در سیاست لبنان به خوبی شناخته بود که "وی را به جرم تروریست محکوم کرد، جرمی که جان وزیر سابق ،محمد شطح، این ، سیاستمدار اعتدال گرای طرفدار گفتگو را به خطر می انداخت. "
اینجاست که می گویند: به عمل کار برآید به سخن دانی نیست. یا : دو صد جمله چون نیم کردار نیست.
و اقدامات اخیر سلیمان آنقدر پر سرو صدا بود که احساسات مرتبط با حرف های شطح را در این نامه مرتفع کند. رئیس جمهور لبنان توافقنامه ای را با عربستان سعودی امضا کرد ، که به موجب آن این پادشاهی غنی نفتی مبلغ 3 میلیارد دلار کمک نظامی به لبنان بدهد.
اگر جنگ سوریه را از ورای منشور جنگ منطقه ای بزرگتری میان عربستان سعودی و ایران ببینیم ، آنگاه این توافقنامه چگونه می تواند استقلال لبنان را از لحاظ ادارۀ آینده سیاسی این کشور حفظ کند؟ این نکته ای کلیدی است که در آخرین نامۀ شطح مطرح شده است.
اگر تاریخ لبنان به ما تنها یک نکته آموخته باشد، آن نکته این است که رویکرد نظامی صرف، نه تنها از میزان درگیری ها نکاسته ، بلکه منجر به درگیری های بیشتری می شود. چنانچه مبارزات بیشتری در کار باشد ، آنگاه بمب گذاری 27 دسامبر، تنها یکی از چندین انفجارهایی خواهد بود که در راه است . سناریویی که این کشور تاب تحمل آن را ندارد.
در ماه های اخیر ، درآمد گردشگری لبنان ، که 13 ٪ از تولید ناخالص ملی این کشور را تامین می کند، به شدت کاهش یافته است . علاوه بر این، سیستم آموزشی مشهور و بین المللی دانشگاه بیروت که نهادهایی مانند دانشگاه آمریکایی بیروت و دانشگاه سنت جوزف دُ بیروت، را در بر می گیرد، از دانشجویان و کمک های مالی بین المللی بی بهره خواهد ماند.
نامه شطح ، نکته مهمی در خود دارد : برای لبنان عاقلانه تر این است که از قدم نهادن در هر راهی که این کشور را به سمت درگیری های بیشتر سوق می دهد ، اجتناب کند. توجه رهبران این کشور باید بر التیام زخم های قدیمی از طریق گفتگو های آتی و در نشست هایی مانند کنفرانس ژنو II و دادگاه رفیق حریری، متمرکز شود . و گرنه احتمالا وقایع غیر قابل تصوری رخ خواهد داد و ترانه های فیروز، دیگر قلب های هموطنان لبنانی اش را نمی لرزاند.
به گزارش بولتن نیوز، در تاریخ 31 دسامبر سایت های سیندی گیت و البوابه، نوشتند: اکثر مردم لبنان ، صرف نظر از منازعات و درگیری هایی که با آن دست به گریبانند ، به شدت به گفته های فیروز، خوانندۀ مشهور، باور دارند که در آوازی می خواند: حتی اگر تا سر حد جنون برسی من تو ( لبنان ) را دوست دارم / چون عشق تو / ما را دوباره دور هم جمع می کند / زمانی که ما پراکنده شویم .
اما ، بعد از انفجاری که در روز 27 دسامبر ، منجر به کشته شدن محمد شطح گردید ، این سوال مطرح می شود که آیا ایمان و اعتقاد آنها به لبنان متحد، باز هم می تواند از دور دیگری از خشونت ها جان سالم به در برد.
در کشوری که به خاطر درگیری های فرقه ای بوضوح به دو قسمت مجزا تقسیم شده ، شطح از دید بسیاری، به عنوان صدایی متوسط و نامزد بالقوۀ نخست وزیری تلقی می شد. در لبنان، رئیس جمهور همواره فردی مسیحی است و نخست وزیر، فردی مسلمان و سنی مذهب و سخنگوی دولت همیشه شیعه است.
شطح همچنین دوست نزدیک و مشاور سعد حریری ، پسر رئیس جمهور سابق لبنان، رفیق حریری بود ، فردی که ترور وی در سال 2005 ، موجب ائتلاف 14 مارس گردید . کشتن وی همچنین به تشکیل دادگاه ویژه ای برای لبنان (STL ) منجر شد که مسئولیت تحقیق در مورد ترور رفیق حریری را بر عهده گرفت ، این دادگاه تاکنون، پنج عضو حزب الله لبنان را به جرم دست داشتن در ترور رفیق حریری متهم کرده است. این سازمان تا کنون حاضر به پذیرش هیچیک از این اتهامات نشده است.
پس از ترور شطح ، وال استریت ژورنال نامۀ سرگشادۀ او را خطاب به حسن روحانی رئیس جمهور اعتدال گرای ایران منتشرکرد . شطح در این نامه، از ایران خواسته بود تا لحن حمایت خود از حزب الله را ملایم تر کند و به همکاری با احزاب مسلح لبنان در درگیری های خارجی به ویژه در سوریه پایان دهد. او از ایران خواست با مفاد اعلامیۀ بعبدا همراه شود که به دنبال حمایت از لبنان و اتخاذ مواضع بیطرف در درگیری ها و ائتلاف های منطقه ای و بین المللی است.
منظور شطح بوضوح نقش حزب الله در جنگ سوریه بود . وی در آخرین پیام ( و اکنون بد فرجام ) خود، در صفحۀ توئیترش نوشت :حزب الله با اعمال فشار شدید به دنبال کسب قدرت در مسائل امنیتی و سیاست خارجی لبنان است، مشابه قدرتی که سوریه به مدت 15سال در لبنان از آن برخوردار بود.
نقش حزب الله در صحنه سیاسی لبنان مدت ها منبع تنش در داخل این کشور بوده است . با این حال، نامۀ شطح نشان می دهد که او آماده بوده تا راه حلی برای این مشکل پیدا کند و در اولین قدم، این روال دیرینه را بر هم بزند و به جای پیگیری مسیر جنگ ، راه گفتگو و میانجیگری را در پیش بگیرد.
با کشته شدن شطح ، امکان حل و فصل مسالمت آمیز این مشکل با ضربه ای جدی مواجه شد . در حال حاضر هیچ چهرۀ دیگری در صحنه سیاسی لبنان و در حد و اندازه و اعتبار او وجود ندارد تا بتواند چندین جناح مبارزه را دور یک میز مذاکره بنشاند.
پیچیدگی دیگری که راه رسیدن به راه حل مسالمت آمیز را سخت تر می کند، خلاء قدرت قانون اساسی لبنان است. دورۀ مجلس لبنان نُه ماه پیش به پایان رسیده و این کشور نُه ماه است که بدون کابینه اداره می شود و مدت زمان ریاست جمهوری نیز قرار است در ماه مه آینده به پایان برسد . در مقایسه با شرایط سخت و بن بستی که نظام سیاسی لبنان درآن دست و پا می زند، به نظر می رسد اعضای ستیزه جوی کنگره آمریکا ، در یک مهمانی بزرگ با دوستان نزدیکشان فالوده می خورند.
میشل سلیمان ، رئیس جمهور لبنان، تاثیر آرامش بخش اعتدال شطح را در سیاست لبنان به خوبی شناخته بود که "وی را به جرم تروریست محکوم کرد، جرمی که جان وزیر سابق ،محمد شطح، این ، سیاستمدار اعتدال گرای طرفدار گفتگو را به خطر می انداخت. "
اینجاست که می گویند: به عمل کار برآید به سخن دانی نیست. یا : دو صد جمله چون نیم کردار نیست.
و اقدامات اخیر سلیمان آنقدر پر سرو صدا بود که احساسات مرتبط با حرف های شطح را در این نامه مرتفع کند. رئیس جمهور لبنان توافقنامه ای را با عربستان سعودی امضا کرد ، که به موجب آن این پادشاهی غنی نفتی مبلغ 3 میلیارد دلار کمک نظامی به لبنان بدهد.
اگر جنگ سوریه را از ورای منشور جنگ منطقه ای بزرگتری میان عربستان سعودی و ایران ببینیم ، آنگاه این توافقنامه چگونه می تواند استقلال لبنان را از لحاظ ادارۀ آینده سیاسی این کشور حفظ کند؟ این نکته ای کلیدی است که در آخرین نامۀ شطح مطرح شده است.
اگر تاریخ لبنان به ما تنها یک نکته آموخته باشد، آن نکته این است که رویکرد نظامی صرف، نه تنها از میزان درگیری ها نکاسته ، بلکه منجر به درگیری های بیشتری می شود. چنانچه مبارزات بیشتری در کار باشد ، آنگاه بمب گذاری 27 دسامبر، تنها یکی از چندین انفجارهایی خواهد بود که در راه است . سناریویی که این کشور تاب تحمل آن را ندارد.
در ماه های اخیر ، درآمد گردشگری لبنان ، که 13 ٪ از تولید ناخالص ملی این کشور را تامین می کند، به شدت کاهش یافته است . علاوه بر این، سیستم آموزشی مشهور و بین المللی دانشگاه بیروت که نهادهایی مانند دانشگاه آمریکایی بیروت و دانشگاه سنت جوزف دُ بیروت، را در بر می گیرد، از دانشجویان و کمک های مالی بین المللی بی بهره خواهد ماند.
نامه شطح ، نکته مهمی در خود دارد : برای لبنان عاقلانه تر این است که از قدم نهادن در هر راهی که این کشور را به سمت درگیری های بیشتر سوق می دهد ، اجتناب کند. توجه رهبران این کشور باید بر التیام زخم های قدیمی از طریق گفتگو های آتی و در نشست هایی مانند کنفرانس ژنو II و دادگاه رفیق حریری، متمرکز شود . و گرنه احتمالا وقایع غیر قابل تصوری رخ خواهد داد و ترانه های فیروز، دیگر قلب های هموطنان لبنانی اش را نمی لرزاند.
شما می توانید مطالب و تصاویر خود را به آدرس زیر ارسال فرمایید.
bultannews@gmail.com
