مسئولان چقدر کتاب می خوانند؟

بیست و یکمین دوره هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران از امروز شنبه ۲۵ آبان
آغاز و تا شنبه ۲ آذر ادامه خواهد داشت؛ در این راستا برنامه‌هایی در
سراسر کشور برگزار خواهد شد.یکی از برنامه های مهم همه ساله مسئولان
ارائه آمار های متفاوت درخصوص  سرانه مطالعه مردم است. اینکه مردم چند
ساعت در روز مطالعه می‌کنند؟ چند ساعت در هفته مطالعه می‌کنند؟ اوضاع
مطالعه در ایران نسبت به سایر کشورها در چه شرایطی قرار دارد؟ فرهنگ
کتاب‌ و کتابخوانی تا چه حد در میان خانواده‌های ایران جای دارد؟
 اعداد و ارقام گوناگونی از سوی مسئولان مختلف به عنوان سرانه مطالعه در
ایران اعلام می‌شود. آمار متناقضی که قابلیت مقایسه با یکدیگر ندارند و
این ماجراهای تفاوت‌های آماری سرانه مطالعه‌ در ایران و اختلاف‌نظرها
تمامی ندارد و دیگر بویی کهنگی به خود گرفته است.
در سال 87 علی اکبر اشعری رئیس کتابخانه ملی ایران، سرانه مطالعه برای هر
نفر را دو دقیقه در شبانه‌روز اعلام کرد که با افزودن کتاب‌های درسی برای
برخی از افراد در شبانه‌روز به حدود 6 دقیقه می‌رسد، اما همان زمان محمد
سالاری مدیر کل دفتر برنامه‌ریزی و مطالعات فرهنگی و کتابخوانی گفته بود
آمار قدیمی 2 دقیقه در روز که همه جا گفته می‌شود و به آن استناد
می‌کنند، سیاه‌نمایی است و آمار واقعی 120 دقیقه است!
 سال 81 هم مرکز پژوهش‌های وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی 28 استان را بررسی
کرده و اعلام کردند سرانه مطالعه ایرانی‌ها 7 دقیقه در روز است. در بین
این همه آمارهای ضد و نقیض، سازمان ملی جوانان هم آمار جداگانه‌ای منتشر
کرد. اسحاقی معاون مطالعات و تحقیقات سازمان ملی جوانان اعلام کرد: 76
درصد از جوانان، روزانه کمتر از 30 دقیقه مطالعه می‌کنند. سازمان برای به
دست آوردن این آمار، یک پژوهش بین 120 نفر اهل قلم انجام داده است.
کارشناسان سازمان، می‌گویند 46 درصد از جوانان هر روز بین 4 تا 30 دقیقه
مطالعه می‌کنند، 30 درصد آنها کمتر از 4 دقیقه در روز مطالعه می‌کنند، 13
درصد تا یک ساعت مطالعه می‌کنند، 7 درصد یک تا 2 ساعت و فقط 4 درصد
باقیمانده هستند که بیشتر از 2 ساعت در روز کتاب می‌خوانند.
 ارائه آمار متناقض ادامه پیدا کردند تا اینکه منصور واعظی دبیر شورای
فرهنگ عمومی در سال 88 سرانه مطالعه در ایران را 18 دقیقه اعلام کرد و در
آخرین اظهار نظر خود سرانه مطالعه در ایران را 79 دقیقه در روز اعلام
کرد.
در این ترافیک آمار متناقض  صرف نظر از درست یا غلط آمار ارائه شده یک
سوال مطرح است و آن این که مسئولان ما چقدر مطالعه می کنند؟اصلا مطالعه و
کتابخوانی چه جایی در برنامه های روزانه مسئولان مادارد؟دست اندرکاران
فرهنگی و امر کتابخوانی خود چقدر اهل مطالعه هستند؟شکی نیست بخش عمده ای
ازجامعه  آماری ارائه شده مسئولان و خانواده های آنها هستند.آیا اهتمام
به مقوله کتاب و کتابخوانی در مسئولان و خانواده های آنان هست؟ از رئیس
جمهور محبوب گرفته تا مسئولان شهرستانی چقدر اهتمام به مطالعه دارند؟برای
مردم جالب است بدانند مسئولانشان چقدر اهتمام به مطالعه  و کتابخوانی
دارند و از آن مهمتر خانواده هایشان چقدر با کتاب مانوسند؟یقینا در
اهتمام مردم به مطالعه ،این مسئله نقش اساسی دارد؟
مسئولان و کار گزاران باید بدانند مردم در همه امور به آنان نیم نگاهی
دارند و سبک و سیره آنان تاثیر فراوانی در سیره و سبک مردم دارد.همانطور
که مقام معظم رهبری به مسئولان توصیه کردند:
شما اگر اهل مطالعه نباشید،بهتر است مسئولیت هم نداشته باشید، زیرا باز
بی مطالعه می مانید. اما اگر انسان اهل مطالعه و کار علمی باشد،می تواند
مسئولیت هم قبول کند. آن زمان که رئیس جمهور بودم،یک ماه نیم،دوبار نوبت
من بودکه به نماز جمعه بروم. من برای هر نمازجمعه،گاهی پنج ساعت مطالعه
می کردم...باید برای مطالعه زمان گذاشت.
بهتر است مسئولان برای مطالعه وقتی بگذارند تا هم الگویی برای مردم در
کتابخوانی  باشند و هم حرف هایشان بر مردم اثر کند
به هر حال "توسعه فرهنگ مطالعه و كتابخوانی، یك عزم همگانی را می‌طلبد
ولی سهم مسئولان و دست اندرکاران نیز بسیار مهم است. در سال‌های اخیر،
اگرچه مسئولان امر صرفا با ارائه آمار از وضعیت مطالعه ایرانیان به راحتی
از کنار این مسئله عبور کردند اما امسال جا دارد همه مسئولان و کار
گزاران نظام به مردم بگویند کتاب و مطالعه در بین ایشان و خانواده
محترمشان چه جایگاهی دارد و چه مقدار در روز مطالعه می کنند همانطور که
خیلی شفاف مقام معظم رهبری به مردم گفتند:
 در منزل خود من، همه افراد، بدون استثنا، هر شب در حال مطالعه خوابشان
می برد. خود من هم همین طورم. نه این که وسط مطالعه خوابم ببرد. مطالعه
می کنم، تا خوابم می آید، کتاب را می گذارم و می خوابم. همه افراد خانه
ما، وقتی می خواهند بخوابند حتما یک کتاب کنار دستشان است. من فکر می کنم
که همه خانواده های ایرانی باید این گونه باشند. توقع من، این است. باید
پدرها و مادرها، بچه ها را از اول با کتاب، محشور و مانوس کنند. حتی بچه
های کوچک باید با کتاب انس پیدا کنند. (مصاحبه در جریان بازدید از
نمایشگاه کتاب- ۲۶/۲/۱۳۷۴)
بی صبرانه منتظریم تا مسئولان محترم پاسخ این سوالات  را به مردم
بدهند.امید آن که رئیس جمهور محبوب پیشگام این مسئله باشد.

* فعال فرهنگی