یک دیپلمات ارشد تیم مذاکره کننده هسته یی کشورمان گفت: با توجه به سلب اعتمادی که در ژنو قبلی از هیات ایرانی نسبت به نحوه مذاکرات انجام شد، کار دشوارتری در ژنو 3 در پیش رو خواهیم داشت که بخش اول بازگرداندن اعتماد به مذاکره و دیگری کار کردن بر روی نقاط مورد اختلاف است.
سیدعباس عراقچی در گفت وگو با خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، با بیان این که «در مذاکرات ژنو 2 پیشرفت خوبی داشتیم» اظهار کرد: این پیشرفت آن قدر خوب بود که در مقطعی امید به رسیدن به تفاهم نهایی پیش آمد اما این فرصت به دلایلی که همه از آن آگاه هستند از دست رفت اما به معنی این نیست که مذاکرات به نقطه صفر بازگشته باشد. مذاکرات پیشرفت خود را داشته است و ما در بسیاری از زمینه ها به برداشت مشترک و حتی متن مشترک نزدیک شده ایم.
وی خاطرنشان کرد: به دلیل برخی زیاده خواهی هایی که در آخرین لحظات و آخرین روز مذاکرات در ژنو 2 انجام شد، موفق به اتمام سند کار مشترک نشدیم و این کار به جلسه بعدی موکول شد.
وی با تاکید بر این که «این موضوع به معنی "شکست" در مذاکرات نیست» افزود: ما در مذاکرات پیشرفت خوبی داشته ایم و در نشست بعدی در ژنو باید بر نکات مورد اختلاف کار کنیم و اگر امکان داشته باشد به نقطه مشترک برسانیم.
این دیپلمات ارشد تیم مذاکره کننده هسته یی کشورمان افزود: با توجه به سلب اعتمادی که در ژنو قبلی صورت گرفت و ضربه ای که به اعتماد هیات ایرانی نسبت به نحوه مذاکرات طرف مقابل وارد شد، تصور ما این است که کار دشوارتری در ژنو 3 در پیش رو خواهیم داشت که بخش اول بازگرداندن اعتماد به مذاکره و دیگری کار کردن بر روی نقاط مورد اختلاف است.
وی افزود: نه می توانم بگویم خوشبین هستم و نه بدبینم. روند مذاکرات در ژنو 3 در روز اول به ما نشان خواهد داد که تا چه اندازه می توان امیدوار بود
وی درباره موضع گیری ها و اظهارات طرف مقابل در مدت گذشته از مذاکرات 2 تصریح کرد: در ژنو 2 به تفاهم نزدیک شده بودیم اما به دلیل اختلافاتی که بین اعضای 1+5 پیش آمد، برگشتی به عقب داشتیم و باعث شد موارد بیشتری نسبت به مواردی که قبلا توافق شده بود، طلب شود و این از طرف هیات ایرانی "زیاده خواهی" تلقی شد و ما صرف نظر از این که ماهیت این زیاده خواهی برای ما قابل قبول است یا خیر، اصولا با این روند زیاده خواهی در طول مذاکرات مخالفیم.
این عضو تیم مذاکره کننده در پاسخ به پرسش برخی که معتقدند 1+5 چون دیده است ایران وارد تعامل شده است زیاده خواهی می کنند؟ اظهار کرد که آن ها در مذاکرات قبل جدی بودن خطوط قرمزهای ما را آزمایش کردند.
وی گفت: در بین اعضای گروه 1+5 دیدگاه های مختلفی وجود دارد. همه آن ها خواهان حل و فصل و رسیدن به یک تفاهم مذاکراتی هستند اما با شدت و ضعف های مختلف همراه است. بعضا خواهان سرعت در مذاکرات هستند و بعضی خواهان تامل بیشتر. به هرحال این مشکلی است که با آن روبه رو خواهیم بود.
وی در عین حال گفت: در روزهای گذشته در هر دو طرف تحرکات دیپلماتیک بسیار زیاد و گسترده بوده است. مخالفان رسیدن به تفاهم در راس آن رژیم صهیونیستی به شدت فعال شده اند و طرف های غربی مذاکرات و چین و روسیه رفت و آمدها و تماس های تلفنی زیادی داشته اند. در ایران نیز تحرکات مختلفی وجود داشته و آقای روحانی همان طور که روز دوشنبه با رییس جمهور روسیه تلفنی گفت وگو داشتند با چند تن از رهبران کشورهای عضو 1+5 تماس های تلفنی خواهند داشت.
این عضو تیم مذاکره کننده هسته یی ایران با اشاره به سفر وزیر امور خارجه کشورمان به ایتالیا برای دیدار با مقامات این کشور، اظهار کرد: این سفر قبل از عزیمت به ژنو گرچه از قبل هماهنگ شده اما در راستای رایزنی ها موثر است. ضمن اینکه با سفیران برخی از این کشورها در روزهای گذشته در تهران نیز رایزنی هایی نیز شده است.
عراقچی درباره برنامه و هماهنگی های صورت گرفته برای شروع مذاکرات ژنو 3 گفت: مذاکرات این دوره در ژنو ظهر چهارشنبه با ناهار کاری خانم اشتون و آقای ظریف آغاز می شود. در این جلسه درباره آخرین نتایج گفت وگوها رایزنی می شود و پس از آن جلسه ایران و 1+5 برگزار می شود.
وی در پاسخ به این پرسش که احتمال دارد مذاکرات به روز جمعه کشیده شود؟ خاطرنشان کرد: اگر پیشرفت ها در مذاکرات به خوبی جلو رود، مذاکرات تا جمعه تمدید می شود. البته هفته آینده نشست وزیران خارجه اکو در تهران برگزار می شود و جلسات کارشناسان ارشد اکو از روز یکشنبه در تهران آغاز می شود؛ بنابراین هیات دیپلماتیک ایران برای انجام امور این نشست باید زودتر به تهران برگردد.
وی درباره سفر جان کری در روز جمعه هفته جاری به سرزمین های اشغالی تصریح کرد: هر دو طرف متحدان و دوستانی دارند که با آن ها مشورت و تبادل نظر خواهند کرد و آن ها را در جریان کارها قرار خواهند داد. رژیم صهیونیستی و آمریکا دو متحد نزدیک هستند و طبیعی است که بین آن ها مشورت هایی وجود داشته باشد. همان طور که ما نیز با دوستان مان مشورت و رایزنی های مستمر داریم. این گفت وگوها امر چندان عجیبی نیست.
عراقچی همچنین درباره اظهارات رییس جمهور فرانسه و شرط هایی که برای توافق با ایران در مذاکرات هسته یی گفت: من آن چه که ایشان گفته است را به عنوان این که بخشی از مذاکرات بوده باشد را تایید نمی کنم. توافق دو طرف مذاکره در ژنو این بود که جزییات مذاکرات بیان نشود و اعضای طرف مقابل نیز تاکنون به آن پایبند بوده اند و جزییاتی اعلام نشده است. اظهارات آقای اولاند، صرف نظر از این که تا چه اندازه به درستی بیان و ترجمه شده باشد، از نظر ما ملاکی برای قضاوت نیست.
وی افزود: این که کشوری قبل از مذاکره شرطی برای مذاکره بگذارد را نمی پذیریم و همه چیز باید در مذاکرات بحث شود و به توافق رسیده شود همان طور که پیش از این گفته ایم، خطوط قرمزی داریم که مبتنی بر حقوق ماست. این موارد اصول سیاست هسته یی ما محسوب می شود و از آن ها عبور نخواهیم کرد. اما غیر از آن خطوط موارد دیگر را قابل مذاکره می دانیم. این موارد در طول مذاکرات روشن خواهد شد و اصلا اقدام پسندیده ای نیست که یک طرف قبل از مذاکرات شروط مختلفی قرار دهد و خلاف حسن نیتی است که در هر مذاکره لازم است.
وی درباره این که «در صورت توافق احتمالی در ژنو با چه متنی رو به رو خواهیم شد و عنوان آن چیست؟» گفت: ایده های مختلفی وجود دارد که این سند کاری چه عنوانی داشته باشد اما به نظر می رسد ایده قالبی که بین طرف های مختلف مذاکراتی است، صدور «بیانیه مشترک» است که حاوی سه بخش عمده باشد؛ تبیین هدف مشترک، اقدامات مربوط به گام اول و مشخصات گام آخر، سه بخش این بیانیه است که همان چارچوبی است که ایران آن را در ابتدا پیشنهاد داد. گام اول و آخر شامل مقولات بسیار گسترده و پیچیده ای است.
معاون وزیر امور خارجه ادامه داد: گام اول مهم ترین بخش این سند است که اقدامات عملی را برای یک دوره زمانی مشخص تعیین می کند. این گام مشتمل بر اقدامات اعتمادساز است که از سوی دو طرف باید انجام شود. اقدامات اعتمادساز ما شامل مواردی می شود که اطمینان نسبت به صلح آمیز بودن برنامه ما را بیشتر می کند و اقدامات اعتمادسازی که آن ها باید انجام دهند برداشتن بخشی از تحریم هاست که می تواند متناسب با کارهایی که ایران انجام می دهد، درنظر گرفته شود.
عراقچی در پاسخ به این پرسش که آیا قرار است موضوع غنی سازی ایران به عنوان یک "واقعیت" پذیرفته شود یا به عنوان یک "حق"؟ تصریح کرد: دو بحث در این باره وجود دارد. این که اصولا غنی سازی ایران مورد پذیرش واقع شود و دیگر این که با چه عنوانی مورد پذیرش قرار گیرد. درباره این که با چه عنوانی پذیرش شود، اختلاف نظری وجود دارد بین ما و غربی ها. به عبارتی غربی ها و بسیاری از کشورهای دیگر. آن ها معتقدند در ان پی تی غنی سازی به عنوان یک حق وجود ندارد. در حالی که ماده 4 معاهده ان پی تی تصریح می کند که کشورها حق تحقیق، توسعه، تولید و استفاده از انرژی صلح آمیز هسته یی را دارند و اشاره ای به غنی سازی نمی کند، اما از آن جا که غنی سازی بخشی از این حق محسوب می شود، به عنوان یک حق مطرح است اما آن ها تفسیر دیگری از آن دارند اما به عنوان یک اقدام عملی و یک واقعیت در صحنه عمل به آن نگاه می کند. این اختلاف تفسیر بین کشورهای غربی و بسیاری از کشورهای دیگر از جمله ایران وجود دارد.
این عضو ارشد تیم مذاکره کننده ایران با 1+5 گفت: این که در مذاکرات به غنی سازی در ایران اشاره شود و غنی سازی در ایران مورد پذیرش واقع شود، هم در گفتار و هم در عمل، از نظر ما ضروری است که سند این را بپذیرد که غنی سازی در عمل در ایران ادامه پیدا کند و هم این که سند اشاره کند که غنی سازی وجود خواهد داشت. از نظر ما این موضوع خط قرمز است که بسیاری از هیات ها آن را پذیرفته اند اما این که در جمله بندی ها و ادبیات این موضوع چگونه و با چه عنوانی پردازش شود هنوز محل اختلاف است.
وی ادامه داد: چالش اصلی ما در همه بخش ها مربوط به نگارش و ادبیات بیانیه است. ما نسبت به همه قسمت های سند حساسیت داریم و باید همه قسمت های مربوط به آن دقیق باشد از جمله مباحث مربوط به رفع تحریم ها که منافع ایران باید در آن رعایت شود. این توافق ها مقدمه ای برای راه حل نهایی است؛ بنابراین دو طرف باید از مواردی که در عمل باعث سوءتفاهم و اختلاف نظر شود و مذاکرات نهایی تحت تاثیر قرار گیرد، حتما اجتناب کنند.
وی درباره احتمال حضور وزیران خارجه 1+5 در مذاکرات ژنو 3 با بیان این که «اگر وزیران خارجه به این نتیجه برسند که در مذاکرات احتمال رسیدن به تفاهم وجود دارد، نشست حتما با حضور وزیران برگزار می شود»، گفت: قطعا این بار وزیران خارجه بیشتر از نشست قبلی برای حضور احتیاط می کنند.
وی در پاسخ به این پرسش که برخی معتقدند وزارت خارجه از رایزنی با اعضای 1+5 یا کشورهای موثر دیگر غافل شده است و این امکان داشت که نسبت به اقدام فرانسه در مذاکرات ژنو 2 پیش بینی کند؟ گفت: وزارت خارجه در این باره تلاش های خود را کرده است، اما هیچ کاری بی ایراد نیست.
این عضو ارشد تیم مذاکره کننده ایران با 1+5 درباره برخی اظهارات که از جانب مقامات آمریکایی در روزهای گذشته درباره رفع بخش کوچکی از تحریم ها علیه ایران مطرح شده است؟ گفت: بسیاری از مطالب که دو طرف به خصوص طرف مقابل ما برای راضی کردن افکار عمومی داخل خود، مطرح می کند را نباید جدی گرفت.
وی درباره آزاد کردن پول های ایران در بانک های خارجی در دو سال گذشته گفت: وقتی تحریم های بانکی برداشته شود به این معنی است که پول های ایران قابل برداشت خواهد بود.
عراقچی درباره برخی موضوعات مطرح شده نسبت به عملکرد کلی تیم مذاکره کننده ایران تاکید کرد: مسوولیت پرونده هسته یی ایران کماکان با شورای عالی امنیت ملی است و مسوول مذاکره وزارت خارجه انتخاب شده است، کما این که مسوول بخش های فنی آن سازمان انرژی اتمی است و درباره بخش های فنی فعالیت هسته یی ایران تصمیم گیری و اجرا می کند.
شما می توانید مطالب و تصاویر خود را به آدرس زیر ارسال فرمایید.
bultannews@gmail.com