اعداد عجیب فوتبال ایران

مهر: با وجود صعود تیم ملی فوتبال ایران به جام جهانی، فوتبال ما در رده‌های سنی و بخش‌های دیگر در چند سال گذشته موفق نشده عنوان چشمگیری را کسب کند؛ تا جایی که بعضی از این ناکامی‌ها خودش را به 50 سال نزدیک کرده است. این ناکامی ها شامل صعود نکردن تیم امید به بازی های المپیک، قهرمان نشدن تیم جوانان و لیگ قهرمانان آسیا و جام ملت های آسیا می‌شود که در مجموع نزدیک به 150 سال ناکامی است!

هر چقدر که تیم‌های ملی فوتسال و فوتبال ساحلی ایران در سال‌های گذشته در آسیا عملکرد چشمگیری داشته‌اند و حتی در مسابقات جهانی هم خودی نشان داده‌اند، سایر تیم‌های فدراسیون فوتبال در خلق ناکامی برای کسب عناوین قهرمانی در آسیا حماسه سازی کرده‌اند؛ به گونه‌ای که تعداد سال‌های ناکامی بعضی از تیم‌ها به حدود نیم قرن می‌رسد.

قهرمانی در جام ملت‌های آسیا، قهرمانی تیم جوانان در آسیا و همچنین صعود تیم امید به مسابقات المپیک از جمله مواردی است که از سال 1976 به بعد برای ایران اتفاق نیفتاده است و مردم ایران را در حسرت موفقیت خود گذاشته‌اند.

خبرگزاری مهر به بهانه حذف تیم فوتبال استقلال در مرحله نیمه نهایی لیگ قهرمانان آسیا و 20 ساله شدن حسرت ایران برای بالا بردن جام این مسابقات و همچنین در پیش بودن مسابقات مقدماتی جام ملت های آسیا نگاهی به آخرین موفقیت‌های سایر رده‌های سنی فوتبال در رقابت‌های مختلف داشته است.

داستان صعود تیم فوتبال امید ایران به مسابقات المپیک، داستان عجیبی است. تیم امید ایران با احتساب المپیک 2016 برزیل، 40 سال از المپیک دور بوده است. آخرین حضور تیم ایران در المپیک به سال 1976 مونترال کانادا بر می‌گردد. بعد از آن هم ایران مجددا در سال 1980 به مسابقات المپیک صعود کرد ولی این رقابت‌ها را تحریم کرد تا فوتبال ایران در این بخش، تجربه ناکامی در حدود نیم قرن داشته باشد.

آخرین باری که تیم ملی برای صعود به المپیک شانس زیادی داشت، با اشتباهات غیر فنی و مسائل سرپرستی خارج از زمین از صعود به مسابقات 2012 لندن بازماند.

اولین حضور ایران در مسابقات جام ملت‌های آسیا در سال 1968 بود که اتفاقا ایران در اولین دوره حضورش به عنوان قهرمانی رسید. با این حال آخرین قهرمانی ایران در مسابقات جام ملت‌های آسیا به سال 1976 بر می‌گردد که تیم ملی موفق شد کویت را با نتیجه یک بر صفر شکست داد. با وجود اینکه ایران در این مدت چهار  بار به جام جهانی صعود کرده است، با این حال در قهرمانی در مسابقات جام ملت‌ها ناکام بوده. پس از آن ایران در سال‌های 1980، 1986، 1996 و 2004 به عناوین سوم دست یافت ولی حتی صعود به فینال جام ملت‌ها هم برای ایران طلسم شد تا با احتساب دوره بعد حسرت ایران برای قهرمانی در جام ملت‌ها 40 ساله شود. یکی از نکات جالب توجه اینکه در 5 دوره اخیر ایران در مرحله یک چهارم نهایی با تیم کره جنوبی مواجه شده است که در سال‌های 1998 امارات و 2004 چین پیروزی‌های فراموش نشدنی برابر این تیم به دست آوردیم ولی در سال‌های 2000، 2007 و 2011 مقابل این تیم شکست خورد و از صعود به جمع چهار تیم برتر بازماند.

نخستین دوره مسابقات فوتبال قهرمانی جوانان آسیا در سال 1959 در مالزی برگزار شد و کره‌جنوبی با پیروزی 2 بر یک در دیدار نهایی برابر مالزی نخستین قهرمان این رقابت‌ها لقب گرفت، مسابقاتی که در عمر 53 ساله خود با روش‌های مختلف برگزار شد و تاکنون 13 تیم توانسته‌اند به تنهایی یا مشترکا فاتح این مسابقات شوند.

مسابقات قهرمانی جوانان آسیا تا سال 1978 هر یک سال برگزار می‌شد اما از آن سال به بعد این مسابقات هر دو سال یکبار انجام شده که در این بین تنها در سال 1982 تا 1985 وقفه سه ساله در انجام این جام صورت گرفت. تیم جوانان کشورمان هم در این سال‌ها تنها در سال 1976 که مسابقات در تهران برگزار می‌شد، با پیروزی 2 بر صفر برابر ژاپن به عنوان قهرمانی دست یافت ولی در سال‌های 1974، 1975و 1976 به ترتیب با تیم‌های هند، عراق و کره شمالی مشترکا عنوان قهرمانی را بدست آورد.

در سال 1977 تیم ایران با شکست 4 بر 3 برابر عراق، به عنوان نایب قهرمانی دست یافت که این مقام پایان دوران طلایی فوتبال جوانان ایران در آسیا بود.

در سال 1969 تیم جوانان کشورمان با پیروزی برابر رژیم اشغالگرقدس در دیدار رده بندی به عنوان سوم دست یافت و در سال 2000 با شکست برابر چین در ضربات پنالتی عنوان چهارمی این جام را در کارنامه اش ثبت کرد. ضمن اینکه تیم فوتبال جوانان ایران، پس از آنکه در سال 2000 به جام جهانی صعود کرد، تاکنون موفق به تکرار آن موفقیت نشده و صعود به جام جهانی نشده است. همچنین فوتبال ایران 35 سال است در رسیدن به قهرمانی این مسابقات ناکام مانده است.

حذف تیم فوتبال استقلال ایران برابر تیم اف‌سی سئول کره جنوبی حسرت ایران برای قهرمانی در مسابقات لیگ قهرمانان آسیا را 20 ساله کرد. تاکنون تیم‌های فوتبال سپاهان اصفهان (هشت مرتبه)، استقلال تهران (شش مرتبه)، پرسپولیس، ذوب‌آهن اصفهان، صبای قم (هرکدام سه مرتبه) و پاس تهران، فولادخوزستان، سایپای کرج، مس کرمان و تراکتورسازی تبریز نمایندگان ایران در دوره‌های گذشته این جام بوده‌اند که تیم‌های سپاهان و ذوب‌آهن با کسب عنوان نایب قهرمانی، تنها افتخارات تیم‌‎های باشگاهی ایران در این جام را بدست آورده‌اند.

آخرین قهرمانی تیم‌های ایرانی در مسابقات باشگاهی آسیا به سال 1992-93  باز می‌گردد که طی آن تیم پاس ایران موفق شد با پیروزی برابر الشباب عربستان عنوان قهرمانی آن رقابت‌ها را از آن خود کند.

هرچند قهرمانی در بازی‌های آسیایی نسبت به رقابت‌های نام برده اهمیت کمتری دارد ولی به هر حال تیم ایران همیشه به این مسابقات توجه جدی داشته است. آخرین قهرمانی ایران در بازی‌های آسیایی به سال 2002 بر می‌گردد که با هدایت برانکو ایوانکوویچ به دست آمد. در آن دوره، تیم ایران با شکست ژاپن در فینال برای آخرین بار قهرمانی را از آن خود کرد. بهترین عنوان ایران در این رقابت‌ها بعد از سال 2002، در سال 2006 به دست آمد که ایران به عنوان سومی بسنده کرد.