آنتونوف روسی جای توپولوف روسی

گروه بین الملل - قطعنامه های سازمان ملل تنها به در مورد هواپیماهای نظامی اعمال می شود ، و فروش هواپیماهای مسافربری به ایران مشکلی ندارد.

به گزارش بولتن نیوز، ایران در نظر دارد 20 فروند هواپیمای جت- 148 و به همان تعداد موتور توربوپراپ 140 خریداری کند. این خبر که توسط رسانه های ایران و از قول یکی از روسای ترافیک هوایی جمهوری اسلامی گزارش شده است. البته این خبر رسما تایید نشده ، اما احتمال تایید آن بسیار زیاد است.

طبق نظر کارشناسان ایرانی ، تا سال 2021 این کشور به حدود 600 فروند هواپیمای مسافربری 270 با ظرفیت 100 تا 150 صندلی نیاز دارد. ایران علاقه مند است تا صنعت هواپیمائی خود را از طریق همکاری با اوکراین و روسیه توسعه دهد. بنابراین ، شرکت صنایع تولید هوپیمایی ایران ( HESA) هواپیماهای AN -140 را با نام تجاری ایران "ایران-"140 ( هواپیمای پروازهای منطقه ای برای 52 مسافر )تولید می کند . ایران در سال 2003 مجوز تولید را خریداری کرده و اولین هواپیمای خود را در سال 2003 تولید کرده است.

با این حال ، این سوال مطرح می شود که آیا ایران واقعا قصد خرید20 فروند هواپیمای An-140 را دارد ، با توجه به آن می تواند این نوع هواپیماها را در داخل خاک خود تولید کند؟ این برنامه را می توان با توجه این واقعیت توضیح داد که سرعت تولید "ایران – "140 بسیار کم است : HESA تاکنون توانسته تنها 14 فروند هواپیما تولید کند در حالیکه ، در ابتدای کار برای تولید سالانه 12 فروند هواپیما برنامه ریزی کرده بود.

به نظر می رسد هواپیماهای An-148 و An-158 ( هواپیماهایی مسافربری در مسافت های کوتاه – با ظرفیت 80-99 مسافر ) در حال حاضر با تقاضای بیشتری مواجه است. ایران قصد دارد مونتاژ این مدل ها را نیز آغاز کند. این کشور تصمیم گرفته تا با تولید هواپیمای مسافربری نسبتا کوچک با ظرفیت تقریبی 50 صندلی کار را آغاز کند ، و سپس خط تولید مدل های بزگتر با 100 صندلی را راه اندازی کرده ، و در نهایت به سطح تولید هواپیماهای بزرگتربرسد. در پایان سال گذشته ، مذاکراتی با شرکت دولتی آنتونوف در مورد خرید 16فروند هواپیمای An-148 و تولید 64 هواپیما توسط HESA صورت گرفت.

رسانه های محلی می گویند که خرید هواپیماهای An-140 و An-148 در آینده ممکن است باعث بروز نگرانی های جدی در جامعه ایران شود .آنگونه که نشریۀ ایراس گزارش کرده ، "با توجه به افزایش تعداد تصادفات و نارضایتی گسترده شهروندان ، چند سال پیش پروژه ای برای کاهش استفاده از هواپیماهای روسی در خطوط حمل و نقل مسافران هوایی راه اندازی شد. " اما این گاهنامه اذعان می کند که تولید کنندگان در سقوط این هواپیماها نقشی نداشته و مقصر شناخته نشده اند . بلکه یکی از دلایل این حوادث- علاوه بر عوامل انسانی – آن است که ایران اغلب هواپیماهای دست دوم روسی را خریداری می کند " که تقریبا اغلب اوقات بدون تعمیرات اساسی عمده ، درخط ناوگان هواپیمایی بکار گرفته می شود . " علاوه بر این ، ظرف چند سال گذشته، هیچ تصادفی با هواپیمای مسافربری در ایران رخ نداده است.

اما این نگرانی ها عمدتا به خاطر نارضایتی مسافران نیست ، بلکه به خاطر توان اوکراین و روسیه در انجام تعهدات خود نسبت به این قرارداد است (An-148 به طور مشترک توسط شرکت دولتی آنتونوف و شرکت سهامی تولید هواپیما ورونژ ساخته می شود ) .

AN - 148 اولین پرواز خود را در سال 2004 انجام داد و استفاده از اولین ناوگان این نوع هواپیما در سال 2009 آغاز شده و از آن زمان به بعد، تنها 26 فروند هواپیما ساخته شده ، که به طور عمده در روسیه به کار گرفته می شود .هیچیک از دو کشور مورد بحث یعنی اوکراین و روسیه تاکنون موفق نشده اند به سرعت تولید مناسب یعنی ( 25 تا 30 فروند هواپیما در سال ) برسند ، زیرا لازمۀ این امر، مدرنیزه کردن فرآیند تولید است که بسیار هم گران تمام می شود. با توجه به حضور سایر مشتریان و متقاضان بازار برای An-148 ، این سوال مطرح می شود که ایران تاکی می خواهد یا می تواند در صف نوبت منتظر بماند؟

با این حال ، با توجه به سوء ظن نسبت به برنامۀ توسعه هسته ای ایران و محدودیت های تجاری ایالات متحده و اتحادیه اروپا ، که مانع از خرید هواپیماهای غربی از سوی این کشور شده، ایران در حال حاضر در موقعیتی نیست که بتواند شرایط سختی را دیکته کند. اما هنوز هم علاقه ای برای اینکار وجود دارد. به تازگی دولت ایران اعلام کرد که در صورت برداشته شدن تحریم ها، آمادگی خرید بوئینگ و ایرباس را دارد ، اما تحریم ها همچنان پابرجاست. علاوه بر این، مجلس نمایندگان ایالات متحده ، قانون جدیدی را به تصویب رسانده که باعث افزایش تحریم های اقتصادی علیه ایران می شود . صادرات نفت ایران به طور فزاینده ای کاهش یافته ،و دولت ایالات متحده قصد دارد صادرات این کشور را تا سال 2015 بطور کامل قطع کند.

به نظر می رسد اوکراین هیچ دلیلی برای ترس از خشم از ایالات متحده ندارد : قطعنامه های سازمان ملل متحد در مورد هواپیماهای نظامی اعمال می شود ، بنابراین آنها می توانند هواپیماهای مسافربری را با خیال راحت بفروشند . این روزها دادگاه اتحادیه اروپا، تصمیم گرفته تا تحریم های اتحادیه اروپا در مورد شرکت پیشروی حمل و نقل ایران IRISL را لغو کند . این تصمیم بر اساس این واقعیت اتخاذ شده که اتحادیه اروپا نتوانسته شواهدی دال بر کمک این شرکت به برنامه توسعه سلاح های هسته ای ایران ، ارائه دهد. اوکراین خود را درگیر این جنگ بین المللی نمی کند.

در همین حال ، تحریم های تحمیل شده بر کشورهای خاص، روزنۀ بازارهای امیدوار کننده ای را به روی صنعت حمل و نقل هوایی اوکراین باز کرده است . در اوایل همین امسال بود اطلاعاتی منتشر شد که نشان می داد شرکت آوینت سرگرم ساخت هواپیماهای 148 و158 ، برای شرکت هوایی کورویوی کره شمالی ( ایالات متحده، کره شمالی را نیز تحریم کرده) است . در ماه فوریه نیز ، رویترز عقد قراردادی میان اوکراین و سودان ( که ایالات متحده روابط تجاری خود را با این کشور محدود کرده) را در رابطه با خرید پنج ناوگان هوایی An-148/158 گزارش کرده است.

به دست آوردن جای پایی محکم در این بازارها بسیار حائز اهمیت است ، حتی اگر در آینده مجبور به تامین قطعات یدکی باشیم . به خصوص با توجه به این واقعیت که فروش هواپیما به روسیه همواره با خطراتی همراه است، وابستگی این کشور به مسائل سیاسی بیش از حد زیاد است و همچنین نباید به بازار اروپای غربی امیدوار باشیم، زیرا در آن بازار رقابت بسیار سختی در جریان است، به عنوان مثال، از سوی کنسرسیوم حمل و نقل هوایی فرانسه -ایتالیایی ATR که رقیب سرسختی است. این شرکت نوعی هواپیمای منطقه ای ATR- 72، را تولید می کند که رقیب An-140 ماست . این رقابت سخت چندان هم به موضوع کیفیت مربوط نمی شود بلکه به دلیل ان است که اروپایی شانس بیشتری برای لابی منافع خود دارند و درامور مربوط به کاربری و نگاه داری هواپیماهای خود از تخصص گسترده ای برخوردارند.