پاسخ‎های جالب بشاراسد به خبرنگار فاکس‎نیوز

 

1ـ آیا با توافق آمریکا و روسیه بر سر طرح نابودی تسلیحات شیمیایی دمشق موافق هستید؟ 

ـ ما طی هفته گذشته به صورت رسمی به عضویت سازمان منع گسترش تسلیحات شیمیایی درآمدیم. منشور این سازمان بر لزوم عدم ساخت، نگهداری و استفاده از این نوع تسلیحات تأکید می‌کند و طبیعتا ما با عضویت خود در آن با تمامی این اصول موافقت کرده و به آن پایبند خواهیم بود.

 

2 ـ چرا اکنون موافقت خود با نابودی تسلیحات شیمیایی را اعلام کرده‌اید؟ چرا در گذشته اقدام به چنین کاری نکردید؟

این درست نیست. اجازه دهید به 10 سال پیش بازگردیم، زمانی که سوریه به عنوان عضو غیر دائم در شورای امنیت سازمان ملل، در سال 2003، لایحه نابودی سلاح‌های کشتار جمعی در منطقه را به سازمان ملل ارائه داد اما دولت آمریکا با این لایحه مخالفت کرد. بنابراین، نمی‌توان گفت که سوریه اکنون با نابودی تسلیحات شیمیایی موافقت کرده است.

 

3 ـ مقامات آمریکایی شما را متهم به دروغ‌گویی کرده‌اند، آنان معتقدند که شما تسلیحات شیمیایی خود را پنهان کردید. آیا سوریه دارای تسلیحات شیمیایی است یا نه؟

ـ در ابتدا بگذارید پیرامون سخنان اوباما و جان کری درباره دروغ‌گویی صحبت کنم. من همین‌جا از این دو نفر می‌خواهم تا با ارائه مدرک بگویند که سوریه حتی یک بار ادعا کرده است که تسلیحات شیمیایی "ندارد". ما هیچگاه اعلام نکرده‌ایم که سلاح شیمیایی نداریم، به عبارتی بهتر هیچگاه وجود تسلیحات شیمیایی در کشور خود را نه تأیید کردیم و نه تکذیب. دولت دمشق همواره اعلام کرده که موضوع تسلیحات شیمیایی، یک موضوع سری است و به کشورهای خارجی ارتباطی ندارد. بنابراین سخنان اوباما و جان کری درباره دروغ‌گویی دمشق، یک "دروغ بزرگ" است.

 

4 ـ می‌توانید صراحتا اعلام کنید آیا این تسلیحات را در اختیار دارید یا خیر؟

ـ البته... پیوستن ما به سازمان خلع تسلیحات شیمیایی در سوریه طی هفته گذشته خود، بیانگر این است که ما دارای تسلیحات شیمیایی هستیم و این موضوع دیگر "راز" نیست.

 

5 ـ برخی از نمایندگان کنگره آمریکا به نیت شما برای نابودی تسلیحات شیمیایی شک دارند. آنان معتقدند که شما تنها برای وقت‌کشی اقدام به قبول این طرح کرده‌اید. نظرتان در این‌باره چیست؟

ـ سوریه تاکنون هیچ توافق‌نامه‌ای با هیچ کشوری در جهان امضا نکرده مگر اینکه به صورت کامل به آن پایبند بوده است.

 

6 ـ یعنی می‌گویید که شما دنبال وقت‌کشی نیستید؟

مراحل اجرای هر توافق‌نامه‌ای نیازمند سازوکارهای خاصی است و این موضوع شامل این توافق‌نامه هم می‌شود. ما به توافقنامه نابودی تسلیحات شیمیایی پایبندیم.

 

7 ـ بنابراین، معتقدید که باراک اوباما باید درباره نابودی تسلیحات شیمیایی به شما اعتماد کند؟ 

ـ اولا باید بگویم کسی که باید به ما اعتماد کند ملت سوریه است نه باراک اوباما. ثانیا موضوع به سازوکارهای توافق‌نامه‌های بین‌المللی مربوط می‌شود، حال اگر کسی به ما اعتماد کند یا نکند همگی باید به مراحل اجرای این توافق‌نامه‌ها پایبند باشند و صبر و حوصله به خرج دهند.

 

8 ـ اما شما یک جدول زمانی محدودی برای نابودی کامل تسلیحات شیمیایی دارید. نظرتان در این‌باره چیست؟

- ما زرادخانه‌های شیمیایی خود را به صورت کامل در اختیار سازمان منع گسترش تسلیحات شیمیایی قرار خواهیم داد.

 

9 ـ آیا حاضرید به بازرسان بین‌المللی اجازه بازرسی از زرادخانه‌های شیمیایی خود را بدهید؟

ـ من نگفتم که ما به صورت جزئی به عضویت سازمان منع گسترش تسلیحات شیمیایی درآمده‌ایم، بلکه به صورت کامل این اقدام را انجام دادیم و به تمامی اصول موجود در منشور این سازمان از جمله صدور مجوز بازرسی از زرادخانه‌های خود برای بازرسان بین‌المللی پایبندیم.

 

10 ـ آیا ممکن است به شبکه "فاکس نیوز" اجازه دهید از زرادخانه‌های شیمیایی شما فیلمبرداری کند به صورتی که ملت آمریکا این زرادخانه را ببیند؟

ـ ما در سوریه مانند هر کشور دیگری قواعد و شروط خاص خود را داریم. ما باید ابتدا این پیشنهاد را بررسی کنیم، آنگاه می‌توان گفت که آیا امکان چنین کاری وجود دارد یا خیر.

 

11 ـ آیا می‌توانید در اسرع وقت این تسلیحات را نابود کنید؟ اگر جوابتان نه است، چرا؟

ـ معتقدم که تحقق این امر از نظر فنی پیچیده است و نیازمند صرف مبلغ زیادی است. اما از نظر زمان نابودی این تسلیحات، این کارشناسان هستند که باید بازه زمانی آن را تعیین کنند.

 

12 ـ آیا حاضرید که این تسلیحات را در اختیار آمریکا قرار دهید تا آنها را نابود کند؟

ـ اگر آمریکا واقعا خواهان چنین موضوعی باشد چرا اینکار را انجام نمی‌دهد؟ نابودی تسلیحات شیمیایی ما به زمانی حدود یک سال و بودجه‌ای یک میلیارد دلاری احتیاج دارد. ترجیح می‌دهیم تسلیحات شیمیایی خود را به سازمان‌های رسمی وابسته به سازمان ملل تحویل دهیم.

 

13ـ قصد دارید این تسلیحات را در مکان خاصی نابود کنید؟

ـ ما هیچ مکان خاصی را برای نابودی تسلیحات شیمیایی در نظر نداریم. نابودی این تسلیحات، آلودگی‌های زیست‌محیطی خطرناکی را ایجاد می‌کند و من همین‌جا اعلام می‌کنم هرکشوری که بخواهد ما این تسلیحات را در اختیار آن قرار می‌دهیم تا نابودشان کند.

 

14 ـ شما می‌دانید کشورهایی بوده‌اند که پس از خلع سلاح شیمیایی مورد حمله نظامی قرار گرفتند، با توجه به این موضوع، آیا شما از روسیه تضمین گرفته‌اید که در صورت تحقق خلع سلاح شیمیایی‌تان مورد هجوم قرار نگیرید؟

ـ نقش روسیه در بحران سوریه طی دو سال و نیم گذشته همواره مثبت بوده است. آنها تاکنون سه بار از قانون وتو در شورای امنیت سازمان ملل به خاطر سوریه استفاده کرده‌اند. بنابراین، روسیه همواره از نظر سیاسی پشتیبان دمشق بوده است و نیازی به وجود ضمانت نیست.

 

15 ـ شما طی هفته گذشته شروطی را برای نابودی تسلیحات شیمیایی خود مطرح کردید. این موضوع درست است؟

ـ شروط ما همان شروط سازمان منع گسترش تسلیحات شیمیایی است. باز هم تکرار می‌کنم که ما به تمامی بنود منشور این سازمان پایبند هستیم.

 

16 ـ شما از سوی آمریکا تهدید به حمله نظامی شدید. هنوز هم صحبت از توسل به بند هفت منشور سازمان ملل (مجوز حمله نظامی) هستید. آیا این موضوع باعث اخلال در توافق نابودی تسلیحات شیمیایی دمشق نمی‌شود؟

ـ منظور شما را متوجه نمی‌شوم، چگونه ممکن است در این توافق اخلال ایجاد شود به طوری که اجرای آن به حالت تعلیق درآید؟

 

17ـ شما به خوبی می‌دانید که بند هفتم منشور سازمان ملل، مجوز حمله نظامی را می‌دهد، اگر دمشق مشمول این بند شد، چه اتفاقی برای توافق نابودی تسلیحات شیمیایی می‌افتد؟

ـ به نظر می‌رسد سوء تفاهمی مبنی بر موافقت ما با این طرح به دلیل "تهدیدات آمریکا" وجود دارد. در حقیقت، هنگامی که به عقب‌تر و پیش از ارائه طرح نابودی تسلیحات شیمیایی از سوی مسکو بازمی‌گردیم، به این نکته پی می‌بریم که تهدید آمریکا برای حمله به سوریه هیچ ارتباطی به خلع سلاح شیمیایی ما نداشت، پس نمی‌توان گفت ما این تصمیم را به دلیل این تهدیدات گرفتیم زیرا سوریه هیچگاه زیر بار زور و تهدید نرفته و نخواهد رفت. ما بر اساس طرح روسیه و با توجه به باورها و ارزش‌های خود تصمیم به خلع سلاح شیمیایی گرفتیم. دمشق این توافق را پذیرفته‌ است چه بند هفتم منشور سازمان ملل شامل حال ما بشود چه نشود.

 

18 ـ بنابراین برای شما اصلا مهم نیست که قطعنامه‌ای تحت بند هفتم منشور سازمان ملل علیه‌تان تصویب شود؟

ـ خیر... این موضوع به هیچ وجه برای ما اهمیت ندارد، ما با انگیزه‌های دیگری تصمیم به خلع سلاح شیمیایی خود گرفتیم و به این موضوع پایبند خواهیم ماند.

 

19 ـ آمریکا از شما خواسته تا ظرف یک هفته لیستی از زرادخانه‌های شیمیایی خود را ارائه دهید. آیا چنین کاری را انجام می‌دهید؟

ـ اولا ما درباره این موضوع باید با سازمان‌های ذیربط هماهنگ باشیم نه آمریکا. ثانیا عنصر "وقت" مشکل ما نیست بلکه مشکل سازمان خلع تسلیحات شیمیایی است، زیرا این سازمان مسئول نابودی است این تسلیحات است نه ما. دمشق فقط اقداماتی از جمله، ارائه اطلاعات دقیق، فراهم کردن زمینه برای بازرسی از زرادخانه‌های خود را به سازمان ملل ارائه می‌دهد.

 

20 ـ کارشناسان معتقدند که در شرایط کنونی سوریه، نابودی تسلیحات شیمیایی بسیار سخت است، نظر شما چیست؟

ـ به نظر من حتی در صورت پایان وضع کنونی کشور، باز هم نابودی این تسلیحات بسیار سخت خواهد بود و ممکن است مدت‌ها به طول بی‌انجامد. فقط می‌توانم بگویم که نابودی این تسلیحات حدود یک سال طول خواهد کشید اما زمان دقیق تحقق این امر را کارشناسان باید اعلام کنند.

 

21 ـ گزارش تیم متخصصان سازمان ملل نشان می‌دهد که از گاز سارین در سطح گسترده‌ای در دمشق استفاده شده است و این موضوع جان بسیاری از غیرنظامیان از جمله کودکان را گرفته است، آیا شما اطلاعات موجود در این گزارش را قبول دارید؟

ـ من نمی‌گویم که این اطلاعات را قبول دارم یا ندارم. ما باید منتظر باشیم تا بازرسان سازمان ملل ادله‌ای را که با استناد به آنها این اطلاعات را منتشر کرده‌اند، در اختیارمان قرار دهدند تا بتوانیم با شفافیت بیشتری در این‌باره صحبت کنیم. بدون سند درباره گزارش سازمان ملل قضاوت نمی‌کنم. بازرسان این سازمان بار دیگر برای تکمیل تحقیقات خود به سوریه بازمی‌گردند. در ضمن باید بگویم که ما هم می‌دانستیم از گاز سارین استفاده شده است، تمامی اطلاعات همین را می‌گوید.

 

21 ـ بان‌کی‌مون در واکنش به گزارش تیم سازمان ملل اعلام کرده است که آنچه در سوریه اتفاق افتاده جنایت جنگی و نقض آشکار قوانین بین‌المللی است، آیا موافقید؟

ـ البته ... آنچه اتفاق افتاده از نظر ما هم جنایت جنگی است.

 

22 ـ من مطمئن هستم شما تصاویر کودکان قربانی تسلیحات شیمیایی در حومه دمشق را دیده‌اید. درست است؟

ـ بله دیده‌ام. اما هیچکس تا به حال درباره واقعی بودن این تصاویر و فیلم‌ها تحقیق نکرده و همه چیز پس از اتمام تحقیقات تیم سازمان ملل مشخص خواهد شد. نمی‌توان بر اساس فیلم درباره گزارش سازمان ملل قضاوت کرد خصوصا اینکه سوریه طی دوسال و نیم گذشته بارها و بارها از دورغ‌سازی رسانه‌ها و اینترنت ضربه خورده است.

 

23 ـ گزارش سازمان ملل می‌گوید که حدود یک تن گاز سارین به وسیله موشک در حومه دمشق شلیک شده است. خوب.. گروه‌های مخالف که توان حمل این مقدار گاز سارین را ندارند و اساسا چنین موشک‌هایی را نیز در اختیار ندارند. درست است؟

ـ اولا، گاز سارین را "گاز آشپزخانه‌ای" می‌نامند. می‌دانید چرا؟ چون هر شخصی می‌تواند این گاز را در خانه خود بسازد. ثانیا شما به خوبی می‌دانید که گروه‌های تروریستی سوریه از سوی بسیاری از دولت‌ها در جهان حمایت می‌شوند و این دولت‌ها به آسانی می‌توانند آنها را مجهز به گاز سارین و موشک‌های پیشرفته کنند. ما اسنادی داریم که نشان می‌دهد این تروریست‌ها بوده‌اند که از تسلیحات شیمیایی در دمشق استفاده کرده‌اند.

 

24 ـ آیا این درست است که استفاده از تسلیحات شیمایی توسط ارتش صورت گرفته است؟

ـ این موضوع به چند دلیل غیر ممکن است؛ اول اینکه هیچ حکومت عاقلی از تسلیحات شیمیایی علیه نظامیان و نیروهای امنیتی خود استفاده نمی‌کند، ثانیا چطور ممکن است ارتشی که همواره در حال پیشروی در مبارزه با تروریست‌ها است از این تسلیحات استفاده کند؟ آن‌هم ارتشی که نه در حالت شکست به سر می‌برد و نه عقب‌نشینی. ثالثا ما اگر نیت استفاده از این تسلیحات علیه تروریست‌ها را داشتیم پس چرا سال گذشته که وضعیتی به مراتب پیچیده‌تر نسبت به اکنون داشتیم، این کار را نکردیم؟ رابعا تنها واحدهای متخصص توانایی استفاده از این تسلیحات را دارند نه نظامیان معمولی.

- ما تمامی اسنادی را که نشان می‌دهد تروریست‌ها مسئول حمله شیمیایی به حومه دمشق هستند، در اختیار مقامات روسی قرار داده‌ایم. مگر ماهواره‌های روسی منطقه‌ای که از آنجا حمله شیمیایی صورت گرفت را رصد نکرده‌اند؟ پس چرا این موضوع همواره نادیده گرفته شده است؟

 

25 ـ جناب رئیس‌جمهور! آیا اجازه می‌دهید اعضای تیم متخصصان سازمان ملل بار دیگر برای تکمیل تحقیقات خود به سوریه بیایند؟

ـ البته .. این ما بودیم که این تیم را دعوت به تحقیق در سوریه کردیم و باز هم این ما بودیم که پس از خروج آنان از کشور، درخواست کردیم که بار دیگر برای تکمیل تحقیقات خود به سوریه بازگردند اما دولت آمریکا آنها را وادار کرد تا پیش از پایان مأموریت خود دمشق را ترک کنند. دمشق، تمامی اختیارات لازم را در اختیار تیم سازمان ملل قرار داد، ما از آنها خواستیم تا نه تنها درباره استفاده از تسلیحات شیمیایی بلکه درباره عاملان استفاده از آنها و چگونگی انجام شدن این موضوع هم تحقیق کنند اما آمریکا با اعمال فشار بر سازمان ملل و تیم اعزامی آن، مأموریت این تیم را منحصر به تحقیق درباره "استفاده یا عدم استفاده" از تسلیحات شیمیایی کرد زیرا به خوبی می‌دانست که اگر تحقیقات به صورت کامل و همه‌جانبه انجام شود یک نتیجه بیشتر در پی نخواهد داشت و آن مشخص شدن "استفاده گروه‌های ترویستی از تسلیحات شیمیایی" است. 

 

26 ـ آیا قبول دارید که درگیری کنونی در سوریه یک "جنگ داخلی" است؟

ـ نه قبول ندارم. جنگی که تروریست‌های بیش از 80 کشور جهان با حمایت چندین دولت بیگانه در آن شرکت می‌کنند، جنگ داخلی نیست بلکه نوعی جدید از جنگ در دنیای کنونی است. شما به راحتی می‌توانید ببینید که حدود 90 درصد از شورشیان در سوریه، وابسته به گروه ترویستی "القاعده" هستند.

 

27 ـ یک مؤسسه آماری، تعداد مخالفان مسلح در سوریه را 100 هزار نفر اعلام کرده که تعداد زیادی از آنان وابسته به القاعده هستند. آیا تمام این افراد غیر سوری هستند؟ منابع مالی آنها از کجا تأمین می‌شود؟ 

ـ اولا هیچ شخص یا مؤسسه‌ای آمار دقیق از تعداد مخالفان و گروه‌های افراطی را ندارد. این افراد با هواپیما به کشورهایی که در همسایگی ما هستند منتقل می‌شوند و از آنجا مانند هر شخص دیگری از مرزها عبور می‌کنند و برای جهاد وارد سوریه می‌شوند. درست است، می‌دانیم ده‌ها هزار نفر از اعضای گروه‌های جهادی در سوریه هستند اما آمار دقیقی وجود ندارد.

 

28 ـ آیا شما معتقدید تمامی کسانی که با آنها در حال جنگ هستید، جهادی هستند؟

نه ... باید بگویم اغلب آنها جهادی هستند. در ابتدای بحران سوریه تعداد این افراد کم بود اما از پایان سال 2012 تا کنون تعداد آنها افزایش یافته است.

 

29 ـ آیا می‌توانید آمار قربانیان بحران سوریه از آغاز تاکنون را در اختیار ما بگذارید؟

از ابتدای بحران تاکنون ده‌ها هزار نفر در پی اقدامات گروه‌های تروریستی در سوریه کشته شده‌اند که از این تعداد، بیش از 15 هزار نفر از نظامیان بوده‌اند.

 

30 ـ آیا این ارتش بشار اسد است که ملت خود را به خاک و خون کشیده است؟

ـ مردم بی‌گناه سوریه توسط تروریست‌ها کشته می‌شوند نه ارتش. هیچ دولت عاقلی ملت خود را نمی‌کشد.

چطور ممکن است که دو سال و نیم مقاومت کنی درحالی که ملت خود را به خاک و خون کشیدی؟ چطور ممکن است که دو سال و نیم مقاومت کنی در حالی که کشورهای غربی و منطقه‌ای، همگی علیه تو هستند؟ نه این حقیقت ندارد.

 

31 ـ آیا افقی برای آشتی ملی در سوریه وجود دارد؟

ـ بله ... البته شما باید گروه‌های مخالف را از تروریست‌ها جدا کنید. همانطور که در تمامی کشورهای جهان مرسوم است، مخالف، حرف و نظر خود را می‌گوید و برنامه‌هایش را ارائه می‌دهد اما کسی که سلاح به دست می‌گیرد، مردم و بی‌گناهان را می‌کشد و سر می‌برد، مخالف نیست. آشتی ملی زمانی محقق می‌شود که سوریه از لوث وجود تروریست‌ها پاک شود.

 

32 ـ برنامه شما برای حل سیاسی بحران سوریه چیست؟

ـ تا زمان بازگشت ثبات به کشور نمی‌توان هیچ برنامه سیاسی برای حل بحران کنونی در نظر گرفت. گام اول پایان بحران، جلوگیری از ورود تروریست‌ها به کشور، توقف حمایت مالی و تسلیحاتی از آنان است. آنگاه می‌توان از حل سیاسی بحران سوریه سخن گفت، آنگاه همه‌ی سوری ها سر میز مذاکره می‌نشینند و درباره نظام سیاسی کشور خود، قانون اساسی و همه چیز دیگر تصمیم می‌گیرند. من همواره اعلام آمادگی برای مذاکه با احزاب داخلی و خارجی کرده‌ام. مذاکره‌ای با تروریست‌ها وجود نخواهد داشت.

 

33 ـ آیا آماده‌اید تا حکم عفو تمامی سوری‌های مخالف خود را صادر کنید؟

اگر این مخالفان، قوانین را نقض نکرده باشند، می‌توانند آزادانه در سوریه زندگی کنند زیرا مخالف دولت بودن جرم نیست. می‌بینید که مخالفان داخلی ما آزادانه به زندگی خود ادامه می‌دهند.

 

34 ـ نظرتان درباره پناهندگان سوریه چیست؟ آیا برای بازگشت آنان اقدامی می‌کنید؟

ـ تاکنون میلیون‌ها سوری آواره شده‌ و از کشور خارج شده‌اند. طبیعی است که آنان خوهان بازگشت هستند. ما تمام تلاش خود را برای بازسازی مناطق آسیب‌دیده و بازگشت آنان انجام می‌دهیم.

 

35 ـ آیا شما تاکنون با باراک اوباما گفتگو کرده‌اید؟ آیا مایل به گفتگو با وی هستید؟

ـ من تا به حال هیچ گفتگویی با اوباما نداشته‌ام. اینکه آیا با وی گفتگو می‌کنم یا خیر بستگی به موضوع گفتگو دارد، من علاقه‌ای به گپ زدن ندارم.

 

36 ـ اگر بخواهید پیامی به اوباما بدهید، آن پیام چیست؟

ـ به او خواهم گفت: به ندای ملت خود گوش فرا ده و بهترین را برای آن انتخاب کن... همین کافی است.

 

37 ـ شما پیش از اینکه رئیس‌جمهور شوید، پزشک بودید و قسم خوردید که زیانی به بیماران نرسانید. آیا یک پزشک هنگامی یک پست سیاسی را برعهده می‌گیرد، چنین قسمی برایش معنی نخواهد داشت؟

ـ اولا باید بگویم که پزشک تنها قسم می‌خورد که بهترین تصمیم را درباره بیمار تحت نظر خود بگیرد. یک پزشک ممکن است پایی را قطع کند و یا هرکار دیگر، بنابراین شما نمی‌توانید بگویید این فرد، پزشکی بدی است زیرا تمام کار و ی انسانی است. همین امر نیز بر یک سیاستمدار صدق می‌کند اما در چارچوبی گسترده‌تر. موضوع این است آیا تصمیمی که می‌گیرم به نفع مردم سوریه است یا نه.

- وقتی که تروریست‌ها به مردم و منازل آنها هجوم می‌آورند، شما توقع دارید که ما چکار کنیم؟ بایستیم و تماشا کنیم؟ ما می‌گوییم که با خشونت مخالف هستیم. آیا تنها حرف زدن کافیست؟ آیا مردم نمی‌گویند که تو فرمانده کل قوا هستی، نیروهای ارتش و پلیس در اختیار توست و بنابر قانون اساسی باید از ملت خود دفاع کنی؟ من دقیقا همین‌کار را انجام می‌دهم، از مردم دفاع می‌کنم و ارتش را موظف به حمایت آنان کرده‌ام و این همان کاری است که هر دولت دیگری باید انجام دهد.

- دولت آمریکا در برخورد با شورشیان در لوس آنجلس در دهه 90 چکار کرد؟ آیا ارتش خود را برای مقابله با آنان به خیابان‌ها نفرستاد؟ این کار را کرد. موضوع مهم‌تر این است که شما ممکن است تصمیمی بگیرید که ضررهایی هم داشته باشد اما این تصمیم به نفع اکثریت قریب به اتفاق مردم خواهد بود پس باید همیشه تصمیمی را اتخاذ کرد که نفع اکثریت در آن است. گاهی اوقات هم انسان مجبور می‌شود بین دو گزینه بد و بدتر، بد را انتخاب کند.

 

38 ـ هنگامی که شما رئیس‌جمهور شدید مردم امید زیادی به شما داشتند تا جایی که لقب "اصلاح‌گر" را به شما دادند اما اکنون منتقدان شما به شما "دیکتاتور" می‌گویند. شما نسبت به این موضوع چه دیدی دارید؟

ـ اگر شما درباره "امید" صحبت می‌کنید پس بگذارید بگویم که من امید مردم سوریه هستم و برایم مهم نیست که امید یک بیگانه، شخص یا یک مسئول خارجی باشم. پس شما باید به ملت سوریه نگاه کنید، آیا این ملت به من لقب دیکتاتور می‌دهد؟ آیا کسانی که به من دیکتاتور می‌گویند، به هم‌پیمانان خود نیز همین را می‌گویند؟ آیا از دیکتاتوری در کشورهای حاشیه خلیج فارس سخنی به زبان می‌آورند؟ طبیعتا نه ... دیکتاتوری با دموکراسی فرق می‌کند. لازمه برقراری دموکراسی در کشور این است که طرف مخالف شما فقط حرف خود را نزد، پای میز مذاکره بنشیند و از لج بازی دست بردارد. من همچنان در پی اصلاح هستم هیچ تغییری نسبت به گذشته نکرده‌ام، همچنان به ارزش‌ها پایبندم.

 

39 ـ برگردیم به دوسال و نیم گذشته زمانی که تظاهرات مسالمت‌آمیز مردم در اعتراض به اقدامات شما آغاز شد. منتقدان می‌گویند که مردم در آن زمان خواستار کناره‌گیری شما نبودند اما هجوم تانک‌های ارتش به آنان و شکنجه تظاهرکنندگان کار را به اینجا کشاند. نظرتان درباره این مقوله چیست؟

ـ بگذارید در پاسخ به سؤال شما چند سؤال ساده بپرسم. اگر از "زور" در برخورد با مردم استفاده کردم پس چرا در اولین سخنرانی‌های خود در ابتدای آغاز تظاهرات، صراحتا اعلام کردم که تظاهرکنندگان خواسته‎‌‎های مشروعی از دولت خود دارند؟ اگر خواهان استفاده از زور بودم چرا قوانین جدیدی را برای احزاب وضع کردم؟ قوانینی که حتی خود آنها هم آن را پیشنهاد ندادند. چرا قانون اساسی جدیدی را به رفراندوم گذاشتم؟ جواب این است که به دموکراسی پایبند بودم و هستم.

باید بدانید که برخی از مخالفان من که در ابتدا علیه دولت تظاهرات می‌کردند، اکنون شانه به شانه ارتش در حال مبارزه با تروریست‌ها هستند، زیرا آنها خواستار "اصلاح" بودند نه "اقدامات تروریستی". بنابراین از آغاز ناآرامی‌ها در سوریه دو حالت مختلف وجود دارد. اول مردمی که برای اصلاح تظاهرات کردند و دوم گروهی که به کشتار نظامیان پرداختند و نا امن کردن کشور. این مردم سوریه هستند که تعیین می‌کنند اداره کشورشان چگونه باشد، پارلمانی باشد یا ریاست جمهوری، یا شبه ریاست جمهوری. این یعنی دموکراسی.

 

40 ـ آیا شما واقعا خواسته‌های مشروع مردم سوریه را به رسمیت شماردید یا با سرکوب آنان راه را برای ورود تروریست‌ها به این کشور هموار کردید؟

من از همان ابتدا خواسته‌های مردم را مشروع خوانده و آنها را به رسمیت شماردم. پیش از ورود تروریست‌های خارجی به کشور در سال 2011 و شش روز پس از درگیری‌های داخلی، اعلام کردم که اصلاحات را به طور جدی آغاز می‌کنم و این کار را کردم. بعد از دو یا سه ماه این مردم سوریه بودند که در سال 2002 با حضور پای صندو‌ق‌‎های رأی، به قانون اساسی جدید رأی دادند. اینکه شما می‌گویید من مردم را سرکوب کردم واقعیت ندارد. به نظر می‌رسد از چیز دیگری یا کشور دیگری صحبت می‌کنید زیرا چنین چیزی به هیچ وجه در سوریه اتفاق نیفتاده است. اگر سرکوب مردم توسط ارتش واقعیت داشته باشد چطور می‌توانستم تاکنون مقاومت کنم؟ چه رئیس‌جمهوری می‌تواند بدون پشتوانه مردمی در پست 

خود باقی بماند؟ مگر می‌شود بدون حمایت مردم و تنها به دلیل "حب قدرت" در پست خود باقی مانده باشم؟ نه این محال است.

 

41 ـ از تاکتیک جنگی خود بگویید. بسیاری از شهرهای بزرگ سوریه به شهرهایی جنگ‌زده تبدیل شده‌اند. جنگنده‌های ارتش در حال بمباران این شهرها هستند. آیا این بمباران‌ها باعث کشته شدن غیرنظامیان نمی‌شود؟ 

ـ طوری صحبت می‌کنید که گویی وقتی تروریست‌ها به منطقه‌ای حمله می‌کنند، مردم در آن منطقه باقی می‌مانند. این محال است. هنگامی که تروریست‌ها به جایی حمله می‌کنند، مردم از ترس استفاده از آنان به عنوان "سپر انسانی" توسط تروریست‌ها از آن منطقه فرار می‌کنند، به همین دلیل است که شما امروز تعداد زیادی پناهنده سوری در کشورهای مختلف می‌بینید. پس ارتش به مناطق سکونت مردم هجوم نمی‌آورد.

 

42 ـ آمارها از کشته شدن 110 هزار غیرنظامی در سوریه حکایت دارند، آیا تمام این اشخاص توسط تروریست ها کشته شده‌اند؟

ـ منبع این آمارها، کارشناسان آمریکایی هستند که پای خود را از آمریکا بیرون نگذاشته‌اند. از حقایق صحبت کنید نه از آمارهایی که معلوم نیست از کجا آمده است. تاکنون ده‌ها هزار نفر در سوریه کشته شده و هزاران نفر دیگر نیز مفقود شدند که نمی‌توانیم آنان را کشته شده به حاسب بیاوریم. شما طوری از آمار قربانیان غیر نظامی صحبت می‌کنید که گویی از یک جدول آماری ساده یاد می‌کنید بدون اینکه بدانید این قربانیان خانواده‌هایی دارند و این یک فاجعه است. ما با این مردم زندگی می‌کنیم. موضوع تنها یک آمار ساده نیست، بلکه ما از آماری سخن می‌گوییم که تمامی خانواده‌های سوری را داغدار عزیزی کرده است درست همچون خانواده من، ما هم در این جنگ افرادی را در خانواده خود از دست دادیم، دوستانی را از دست دادیم و به همین خاطر است که با تروریست‌ها مبارزه می‌کنیم. اگر مبارزه با این افراد را متوقف کنیم، آمار قربانیان چندین برابر شده و به میلیون‌ها نفر خواهد رسید.

 

43 ـ آیا معتقدید که مخالفان شما ساخته و پرداخته از خارج کشور هستند؟

ـ به این نکته دقت کنید که ما در داخل کشور مخالفانی داریم که دارای پایگاه مردمی هستند و ما هم آنان را به رسمیت می‌شناسیم اما کسانی که ساز مخالفت با دولت از خارج را کوک می‌کنند چه کسانی هستند؟ پایگاه مردمی آنان کجاست؟ از سوی چه کسانی و چه دولت‌هایی منابع مالی آنان تأمین می‌شود؟ همه ما می‌دانیم که برخی از این افراد وابسته به آمریکا و برخی دیگر وابسته به انگلیس، فرانسه، قطر و عربستان هستند. مخالفان واقعی، وابسته به ملت سوریه هستند.

 

44 ـ به نظر می‌رسد شما با موافقت با توافق روسیه و آمریکا برای نابودی این تسلیحات، راه را برای برقراری صلح در سوریه هموار می‌کنید. به نظر شما آیا زمان صلح در سوریه با این اقدام فرا رسیده است؟

ـ درگیری کنونی در سوریه هیچ رابطه مستقیمی با تسلیحات شیمیایی ما ندارد و موافقت ما با طرح روسیه مبنی بر نابودی این تسلیحات همانطور که گفتم تنها در راستای تأمین منافع ملت سوریه صورت گرفت نه هیچ چیز دیگری. برقراری صلح در سوریه به موارد زیادی بستگی دارد که از جمله آنها "دست کشیدن کشورهای حامی ترویست‌ها" از کمک‌های مالی و تسلیحاتی به آنان است.

 

45 ـ بسیاری از کشورها از جمله ایران، ترکیه و چین هم به گونه‌ای درگیر تحولات اخیر سوریه هستند. آیا آماده همکاری با این کشورها برای جلوگیری از اقدامات خشونت‌آمیز در کشور خود هستید؟

ـ ما همواره از برگزاری کنفرانس "ژنو2" به عنوان راهکار سیاسی پایان بحران سوریه حمایت کرده‌ایم. با تمامی فرستادگان ویژه سازمان ملل در سوریه همکاری داشته‌ایم اما کشورهایی از جمله روسیه و چین هیچگاه برای ما مانع‌تراشی نکردند و این آمریکا بود که با سنگ‌اندازی‌های خود مانع از رسیدن به یک راه حل سیاسی برای حل بحران سوریه شد. علت این اقدامات آمریکا هم این است که آنها می‌دانند مخالفان قدرتمندی در سوریه وجود ندارند و آمریکایی‌ها نخواهند توانست در کنفرانس "ژنو2" روی آنان حساب کنند.

 

46 ـ اگر به این نتیجه برسید که کناره‌گیری شما به نفع ملت سوریه است، آیا حاضرید از سمت خود کنار بروید؟

ـ باقی ماندن یا نماندن من در پست ریاست جمهوری تنها به ملت سوریه بستگی دارد و این موضوع در صندوق‌های رأی مشخص خواهد شد. اگر ملت سوریه من را نخواهد باید از سمت خود کناره‌گیری کنم. تنها آمریکا و هم‌پیمانان اروپایی آن هستند که در این موضوع و امور داخلی سوریه دخالت می‌کنند.

 

47 ـ آیا باید منتظر کاندیداتوری بشار اسد در انتخابات ریاست جمهوری سال 2014 در سوریه بود؟

ـ باید از سویی وضعیت کشور را در نظر بگیرم و از سوی دیگر میل و رغبت مردم نسبت به این موضوع را آزمایش کنم تا ببینم آیا برای این انتخابات کاندید خواهم شد یا نه. اگر فضا را منفی ارزیابی کنم کاندید نخواهم شد اما الان زود است که درباره این موضوع صحبت کنیم زیرا تحولات سوریه هر روز رنگ جدیدی را به خود می‌گیرد و نمی‌توان پیش‌بینی کرد که فردا چه اتفاقاتی خواهد افتاد.

 

48 ـ روزنامه "نیویورک تایمز" به نقل از باراک اوباما نوشته است که وی خلع سلاح شیمیایی دمشق را بزرگترین هدف آمریکا در سوریه می‌داند. آیا شما به این موضوع به عنوان چشم‌اندازی جهت بازنگری روابط دمشق و واشنگتن نگاه می‌کنید؟

ـ برقراری روابط با آمریکا مستلزم احترام متقابل است. سوریه هیچگاه به دولت و ملت آمریکا به چشم دشمن خود نگاه نکرده است. ما همواره خواهان برقراری روابط حسنه با تمامی کشورهای جهان و در رأس آنها آمریکا بوده‌ایم اما این روابط باید مبتنی بر "احترام متقابل" باشیم اما این به معنای آن نیست که ما باید همسو با سیاست‌های واشنگتن باشیم. آمریکا باید قبول کند که ما هم منافعی داریم، ما هم دارای اراده‌ای مستقل هستیم و تمدنی داریم و باید بر اساس اصل احترام با ما برخورد کند.

 

49 ـ آیا به دنبال تدوین قانون اساسی جدیدی هستید که آزادی بیشتری به ملت سوریه بدهد؟

ـ قانون اساسی ما آزادی زیادی به ملت سوریه می‌دهد. اما ابتدا باید معنای این آزادی مشخص باشد. تدوین قانون اساسی جدید، موضوعی است که احزاب سوری باید بر سر میز مذاکرات نشسته و درباره آن گفتگو کنند.

 

50 ـ نظرتان درباره انتخابات ریاست جمهوری آینده چیست؟ آیا شخص دیگری هم جز بشار اسد می‌تواند رئیس‌جمهور سوریه باشد؟ در مورد مرحله انتقالی نظرتان چیست؟

ـ قانون اساسی ما بر لزوم برگزاری انتخابات آزاد تأکید دارد و طبیعتا هر شخصی که میل داشته باشد می‌تواند در این انتخابات کاندید شده و سکان هدایت کشور را به دست بگیرد. درباره مرحله انتقالی هم باید بگویم اگر ملت سوریه مرا نخواهد، به طور مسالمت‌آمیزی از سمت خود کناره‌گیری می‌کنم تا مرحله انتقالی آغاز شود و در غیر این صورت کناره‌گیری نخواهم کرد.

 

51 ـ سوریه 5 سال آینده را چگونه می‌بینید؟ 

ـ پس از پایان درگیری‌های کنونی با چالش‌های فراوانی مواجه خواهیم بود. چالش اول ما رهایی کامل از تروریست‌ها در کشور است اما موضوع مهم‌تر، رهایی یافتن سوریه از ایدئولوژی‌ای است که این تروریست‌ها با خود به سوریه آوردند، تروریست‌هایی که آثار روحی وحشتناکی در قلب‌ها و اذهان جوانان سوری بوجود آوردند. شما از کودکانی که تروریست‌ها آن‌ها را مجبور به قطع سر طرفداران دولت می‌کنند چه انتظاری دارید؟ شما از کودکانی که تروریست‌ها آنها را مجبور به دیدن صحنه‌های قطع سر بیگاناهان می‌کنند چه انتظاری دارید؟ این چیزها چه تأثیری در این کودکان خواهد گذاشت؟ در آینده قرار است چه اتفاقی برای این کودکان که جوانان آینده سوریه هستند، بیفتد؟ بنابراین باید از سویی به بازسازی روحی و فکری نسل کنونی ملت سوریه بپردازیم از سوی دیگر، بازسازی زیرساخت‌های تخریب شده خود را آغاز کنیم. در این میان اقتصاد هم ضرباتی خورده است که نیازمند اصلاح است.

 

52 ـ به عنوان سؤال آخر خیلی راغب هستم که بدانم با توجه به وضعیت کنونی سوریه، قربانیان زیاد، خرابی‌های بسیار، افزایش حجم پناهندگان سوری به کشورهای دیگر، آیا بشار اسد مجالی برای بازگشت امنیت و آرامش به سوریه می‌بیند؟ به نظر می‌رسد مخالفان بر بخش‌های زیادی از سوریه تسلط یافته‌اند. درست است؟

ـ من به عنوان رئیس‌جمهور کشوری که از نظر امنیت در رتبه چهارم جهان قرار داشت باید به شما بگویم اکنون که ملت سوریه معنای تروریسم را درک کرده است و دو سال و نیم با این پدیده دست و پنجه نرم کرده است، بدون شک از دولت خود حمایت می‌کند. در مورد این آمار هم باید بگویم ما مشغول جنگ با دشمن خارجی نیستیم که بگوییم چند درصد از مناطق تحت تسلط ما و چند درصد تحت تسلط تروریست‌ها است. طبیعتا ارتش در تمامی مناطق حضور ندارد. مشکل در نفوذ این تروریست‌ها به کشور است نه حضور آنها در منطقه‌ای خاص، زیرا ما حتی اگر آنان را در منطقه‌ای به زمین بزنیم آنان به جای دیگری نفوذ می‌کنند چون فقط به دنبال قتل و غارت هستند. بازهم تکرار می‌کنم این افراد یا سوریه را ترک خواهند کرد یا در خاک ما کشته خواهند شد اما مشکل، ایدئولوژی این افراد است که باقی خواهد ماند و تهدیدی برای کشورهای مجاور سوریه و جهان از جمله آمریکا خواهد بود.