احتمال تغییر برخی مدیران نظارتی بورس بعد از ابقای صالح آبادی

گروه اقتصادی - شوراي بورس در حالي راي به ماندگاري صالح‌آبادي در رياست سازمان بورس داد كه انتظار اعضاي شورا و فعالان بازار سرمايه تغييرات اساسي در بخش‌هاي نظارتي است.




به گزارش خبرنگار بولتن نیوز، در پی ابقای صالح آبادی رئیس سازمان بورس با حکم وزیرامور اقتصادی و دارایی، شنیده ها حاکی از آن است که به دنبال انتقاد بخش خصوصی و فعالان اقتصادی و تجاری، و سهامداران بورس، تعدادی از مدیران این سازمان تغییر خواهند کرد.
برخی منابع پیش بینی کرده اند که  از جمله مدیران بخش های نظارتی ونظارت بر ناشران سازمان بورس با تغییراتی مواجه خواهند شد.

در جلسه پارلمان بخش خصوصی و فعالان بخش خصوصی و بازرگانی کشور با وزرای اقتصادی دولت، برخی فعالان و حاضران در جلسه، در گفت وگو با دکتر طیب نیا وزیر امور اقتصادی ودارایی از عملکرد نهادهای نظارتی و بورس و عملکرد سخت گیرانه  بورس و سختگیری های بی مورد برخی مدیران بورس انتقاد کرده بودند و خواستار اصلاح روند و رسیدگی به موضوع شده بودند.

به گزارش دنیای اقتصاد، ماندگاری صالح آبادی، بهانه‌اي براي تشديد رونق معاملات بازار سهام و رشد 3/2 درصدي بورس پس از طي يك دوره افت بيش از 4 هزار واحدي شده است.
براساس مصوبه جلسه عصر روز دوشنبه شورای عالی بورس كه به ریاست علی طیب‌نیا، وزیر امور اقتصادی و دارایی و با حضور سایر اعضای شورا در محل وزارت اقتصاد برگزار شد، علی صالح‌آبادی در سمت ریاست سازمان بورس و اوراق بهادار ابقا شد.
امور اقتصادی و دارایی در این جلسه، با مثبت ارزیابی‌کردن عملکرد بازار سرمایه در سال‌های اخیر، این بازار را از مجموعه‌های مؤثر و کارآمد در عرصه اقتصادی کشور دانست و تأکید کرد: لازم است تیم مدیریتی فعلی با قدرت و نشاط بیشتر به خدمت‌رسانی در بازار سرمایه ادامه دهند.»
علي طیب‌نیا همچنین بر لزوم برنامه‌ریزی برای ارتقاي جایگاه بازار سرمایه در اقتصاد ملی، به‌ویژه تقویت نقش این بازار در تامین مالی بنگاه‌های اقتصادی تاکید و خاطرنشان کرد: «لازم است به‌گونه‌ای برنامه‌ریزی شود که با تقویت بازار اولیه، نظام تامین مالی در کشور از بانک‌محوری به سمت تامین مالی از بازار سرمایه سوق پیدا کند.»
در اين جلسه شورای عالی بورس که به ریاست دکتر علی طیب‌نیا، وزیر امور اقتصادی و دارایی و ريیس شورا در محل این وزارتخانه برگزار شد، سایر اعضای شورای عالی بورس شامل مهندس نعمت‌زاده، وزیر صنعت، معدن و تجارت، حجت‌الاسلام مرتضوی‌مقدم، معاون اول دادستان کل کشور، آقایان دکتر پورابراهیمی، مقدسی، دکتر ابوالحسنی، زال‌پور، معظمی، پاک‌بین و خانم دکتر فقیه‌نصیری حضور داشتند. در این جلسه، همچنین قائم‌مقام و معاونان وزیر صنعت، معدن و تجارت حضور پیدا کرده بودند.
بازار ابقاي صالح آبادی را چگونه تحليل مي‌كند؟
اما اين خبر هرچند براي بازار سرمايه ايران به معناي ثبات مديريت بورس و ادامه سياست‌هاي توسعه‌اي موجود است، اما از زواياي گوناگون قابل بررسي و تحليل است.
نخست اينكه ابقاي دكتر علي صالح‌آبادي درخواست قاطبه اهالي بازار سرمايه ايران بود. چرا  كه همان طور كه بارها در يادداشت‌هاي كارشناسي و اظهارنظر كارشناسان و بازيگران بازار سرمايه مطرح شده بود، نقش وي در توسعه بازار سرمايه انكارناپذير است. او كه به مدت كمتر از يك سال (از سال 84 تا 85) دبيركل سازمان كارگزاران بورس اوراق بهادار بود، در 3 دوره 30 ماهه نيز اداره نهاد نظارتي بازار سرمايه را بر عهده داشت. در واقع صرف نظر از حدود يك سال دبيركلي او حدود 90 ماه سازمان بورس و اوراق بهادار را اداره كرد تا اين بازار در كنار همه تهديدهايي كه در دولت نهم و دهم به ويژه از ناحيه تصميمات خلق‌الساعه با آن مواجه بود، بتواند از نظر ثبات مديريت رشد خوبي را تجربه كند.
به اين ترتيب او براي 5/2 سال ديگر يعني تا سال 95، در سمت رياست سازمان بورس و اوراق بهادار ماندگار شد تا بتواند ايده‌هاي باقي مانده خود را براي توسعه بازار سرمايه ايران اجرايي كند.
بر اين اساس به طور كلي بازار با ماندگاري صالح‌آبادي در ساختمان ملاصدرا موافق بود و از زمان روي كار آمدن دولت جديد رسانه‌ها، بازيگران بازار سرمايه و كارشناسان بارها و بارها بر ابقاي وي تاكيد داشتند تا دست‌كم يكي از ريسك‌هاي قابل اعتناي بازار سرمايه كه در شرايط حساس كنوني خودنمايي مي‌‌كرد، برطرف شود.اخبار رسيده حاكي از آن است كه علي طيب‌نيا بعد از بررسي عملكرد سازمان بورس و اوراق بهادار و گفت‌وگو با كارشناسان خبره بازار سرمايه به اين نتيجه رسيده كه ابقاي مديريت بورس هم در راستاي اعتدال‌گرايي دولت حسن روحاني است و هم در جهت عمل به خواسته عمده فعالان بازار سرمايه ايران. بر اين اساس علي طيب‌نيا به يكي از درخواست‌هاي اصلي فعالان بازار سرمايه ايران عمل كرد.
از شوراي بورس و رييس سازمان چه انتظاراتي وجود دارد؟
اما فعالان بازار 330 هزارميليارد توماني سرمايه ايران درخواست‌ها و مطالبات ديگري هم از وزير جديد اقتصاد دارند و آن پايان اقدامات فراقانوني و مداخله‌هاي غيرمنطقي و بدون دليل سازمان بورس و اوراق بهادار در بازار سهام است.
بدون شك با پايان دغدغه تغييرات مديريتي در سازمان بورس و اوراق بهادار اين مطالبات به شكلي جدي‌تر از سوي اركان مختلف بازار سرمايه پيگيري و مطالبه خواهد شد.
عمده اين مطالبات به تغييرات در بخش‌هاي نظارتي بازار سرمايه برمي‌گردد. به اين معني كه همان طور كه قاطبه بازار سرمايه موافق ماندگاري علي صالح‌آبادي در سمت رياست سازمان بورس و اوراق بهادار بود، به همان اندازه هم انتقاداتي جدي نسبت به بخش‌هاي نظارتي بورس داشت.
اقدامات مداخله‌جويانه نهاد نظارتي بورس در روند فعاليت بازار سرمايه، در كنار برخوردهاي قهري با معامله‌گران و محدوديت‌هاي شديد رسانه‌‌اي در سومين دوره مديريت صالح‌آبادي در بورس سبب شد تا انتقادات شديدي نسبت به عملكرد اين سازمان مطرح باشد. از اين رو فعالان بازار سرمايه از علي طيب‌نيا رييس شوراي بورس و همچنين علي صالح‌آبادي رييس ابقاشده سازمان بورس و اوراق بهادار انتظار دارند كه به شرايط نامناسب موجود پايان دهند و براي تغيير و تحولات بخش نظارتي بورس فكري اساسي نمايند.همان طور كه بارها در گزارش‌هاي كارشناسي به آن اشاره شده در هيچ كجاي دنيا بخش‌هاي نظارتي بورس‌ها بيش از 3 سال در سمت خود نمي‌مانند، اما در سازمان بورس فعلي شاهد آن هستيم كه برخي مديريت‌ها 9 سالي است در سمت خود حضور دارند!
همين موضوع هم سبب شده تا اين بخش‌ها خود را در سمت‌هاي خود ماندگار ديده و با تفاسيري نادرست نسبت به اقداماتي فراقانوني دست زده و در نهايت خود را در مقام قيم بازار تصور كنند.مداخله در مجامع شركت‌ها، برخوردهاي سليقه‌اي در توقف و بازگشايي نمادها، نگاه بالا به پايين بورس به اركان فعال در بازار سرمايه، برخوردهاي تبعيض‌آميز در تاييد صلاحيت مديران نهادهاي مالي، ايجاد  انحصار در صنعت كارگزاري، محدوديت‌ رسانه‌ها كه نظارت برآنها بر عهده نهادي مثل وزارت ارشاد است، در كنار ده‌ها مصداق ديگر از جمله مواردي است كه نياز به خانه‌تكاني در بخش‌هاي نظارتي سازمان بورس و اوراق بهادار را ضروري كرده است.
در واقع اگر علي صالح‌آبادي مي‌خواهد تا مثل 90 ماه گذشته كارنامه قابل قبولي را در بازار از خود بر جاي بگذارد بايد تغييراتي عمده در سيستم نظارتي بورس رقم بزند و بخشي از اين تغييرات بدون ترديد با عزل برخي از مديران اتفاق خواهد افتاد.
انتظار براي خانه‌تكاني اساسي در بورس
به تعبيري واضح‌تر مشكلات اخير رخ داده در سازمان بورس و اوراق بهادار بيشتر مربوط به دو سال اخير است و ريشه در ماندگاري برخي از مديران در سمت‌هايشان دارد. اما باز هم اين اقدامات فراقانوني و سليقه‌اي سبب شده كه بازار براي قضاوت درباره عملكرد صالح‌آبادي از جاده انصاف خارج نشود، بلكه همچنان او را به عنوان مديري داراي سلامت نفس و كارآيي لازم براي اداره بازار قبول دارد، اما لزوم تغييراتي اساسي در حوزه نظارتي بورس و پايان اقدامات مداخله‌جويانه را ضروري مي‌داند.
همچنين لازم است سازمان بورس و اوراق بهادار در دوره جديد فعاليت خود شرايط شفاف‌تري را از خود به نمايش بگذارد. به اين معني كه شفافيت را در دو حوزه بازار و در حوزه فعاليت‌هاي خود رقم بزند و اين كار مي‌تواند از انتشار صورت‌هاي مالي سازمان بورس آغاز شود. به هر حال سازمان بورس و اوراق بهادار يك نهاد عمومي غيردولتي است كه از محل كارمزدهاي دريافتي اداره مي‌شود، بنابراين اين انتظار غيرمنطقي نيست كه سازمان بورس صورت‌هاي مالي خود را منتشر كند تا عملكرد خود ناظر بازار سرمايه هم شفاف بشود. يا اينكه سازمان بورس اعلام كند كه هر شخص حقيقي و حقوقي از‌ اين نهاد شكايت دارد مي‌تواند به شوراي بورس مراجعه كند. عدم شفاف‌سازي لازم درخصوص اينكه حتي سهامداري كه يك برگه سهم دارد مي‌تواند از سازمان بورس نزد شوراي بورس شكايت كند سبب شد تا در 8 سال گذشته، تنها 3 فقره شكايت از اين سازمان تسليم شوراي بورس شود.
تغيير و تحولات اساسي در راه است
اما درباره اولين مفاد جلسه شوراي بورس با حضور وزير اقتصاد به سراغ دكتر محمدرضا پورابراهيمي عضو حقيقي اين شورا و نماينده مردم كرمان در مجلس شوراي اسلامي رفتيم.
او ضمن تاييد ابقاي صالح‌آبادي در سمت رييس سازمان بورس و اوراق بهادار گفت: در اين نشست عملكرد سازمان بورس در دوره گذشته مناسب ارزيابي شد، اما تاكيد شد كه اين سازمان بايد در دولت تدبير و اميد با شكلي متفاوت و جديد در بازار سرمايه ايران ظاهر شود و تغييراتي اساسي در رويكردهاي خود براي اداره بازار سرمايه داشته باشد.
وي با بيان اينكه سازمان بورس و اوراق بهادار بايد به انتقادات موجود درخصوص اقدامات سليقه‌اي و فراقانوني رخ داده در بازار سرمايه توجه كند، گفت: در اين جلسه اين دغدغه‌ها با علي صالح‌آبادي در ميان گذاشته شد و او هم قول داد تا طي مذاكرات با اركان مختلف بازار سرمايه از جمله كارگزاران، نهادهاي مالي، نهادهاي اجرايي و رسانه‌ها به نقاطي مشترك برسد.اين عضو حقيقي شوراي بورس با بيان اينكه به رييس ابقا شده سازمان اعلام شد كه تغييرات مديريتي در برخي از بخش‌هاي نظارتي اين سازمان ضروري و لازم‌الاجرا است، گفت: در كنار خدمات قابل تقدير انجام شده در سازمان بورس به آقاي دكتر صالح‌آبادي اعلام شده، براي آنكه شكل جديدي از نهاد نظارتي بازار سرمايه را با رويكردهاي جديد در دولت دكتر حسن روحاني داشته باشيم، بايد حتما تغييراتي را در بخش‌هاي نظارتي انجام دهد و البته ما هم در شوراي بورس و هم در مجلس شوراي اسلامي، حسن انجام اين تغييرات را به طور جدي دنبال خواهيم كرد.
وي ابراز اميدواري كرد: تغييرات صالح‌آبادي در بخش‌هاي نظارتي بورس بتواند بر برخي از اقدامات ناروا، غير ضابطه‌مند و در واقع فراقانوني تعدادي از مديران و كارشناسان سازمان بورس در بازار پايان دهد و رضايت همه را جلب كند.
پورابراهیمی گفت: در این جلسه راهبردهای جدید و برنامه‌های عملیاتی خوبی ارائه شد و قرار شد تا مجموعه بازار سرمایه مشکلات اساسی موجود را برطرف کند.
عضو حقیقی شورای عالی بورس با بیان اینکه وزیر اقتصاد بر توجه بیشتر به بازار سرمایه تاکید کرده است، گفت: قرار شد تا بازار سرمایه در چارچوب‌های کلی متمرکز و برنامه‌های خود را در جلسات آینده ارائه کند تا در مورد آنان تصمیم‌گیری شود.
پورابراهیمی خاطرنشان کرد: یکی از مواردی که همواره پیگیر آن بودیم راه‌اندازی بورس ایده بود که ريیس سازمان بورس در این باره قول داده تا 2 ماه آینده آن را عملیاتی کند.
همه به جريان آزاد اطلاع‌رساني تمكين كنند
وي گفت: سازمان بورس و اوراق بهادار در دوره جديد بايد از فرصت نقدينگي موجود در كشور براي جذب سرمايه استفاده كند، چراكه در حال حاضر عددي معادل 600 هزار ميليارد تومان برآورد وجود نقدينگي شناور در كشور وجود دارد و در شرايط اقتصادي موجود كه داراي تورم توام با ركود است، به طور حتم نقش بورس حساس‌تر از گذشته است. اين عضو شوراي بورس از راه‌اندازي صندوق‌هاي زمين و ساختمان، صندوق‌هاي مخاطره‌پذير و صندوق دارايي‌هاي وقفي به عنوان اقداماتي عنوان كرد كه نهاد ناظر بايد در دوره جديد براي عملياتي كردن آنها توجه ويژه‌اي به آنها داشته باشد. وي ابراز اميدواري كرد: در دوره جديد، نفت به عنوان مهم‌ترين دارايي و كالاي كشور بتواند در بازار شفافي مثل بورس قابل معامله باشد. او درباره جايگاه رسانه‌ها در رويكرد جديد شوراي بورس هم گفت: يكي از دغدغه‌هاي موجود در بازار سرمايه جريان آزاد اطلاع‌رساني است كه بايد به آن تمكين كرد، از اين رو قرار شد تا رييس سازمان بورس شخصا در جلساتي با اهالي رسانه به عنوان بخش مهمي از بازار، دغدغه‌هاي رسانه‌ها را بشنود و از محدوديت‌هاي رسانه‌اي در بازار سرمايه كه نماد شفافيت است، جلوگيري كند.
صالح‌آبادي درباره اين نشست چه گفت؟
اما علي صالح‌آبادی هم درباره جلسه روز دوشنبه شوراي بورس گفت: در اين جلسه، درخصوص محورهای کلی و اصولی بازار سرمایه که باید در سال‌های آینده به‌عنوان مبنای حرکت این بازار مدنظر قرار گیرد، صحبت‌های خوبی انجام شد.
 وی با اشاره به اینکه یکی از نکات قوت جلسه روز دوشنبه، حضور شخص وزیر صنعت، معدن و تجارت به عنوان عضو شورا در این جلسه بود، گفت: با توجه به اینکه بسیاری از بنگاه‌های حاضر در بازار سرمایه، شرکت‌های تولیدی هستند که باید از این بنگاه‌ها حمایت مناسبی انجام گیرد، حضور مهندس نعمت‌زاده در نخستین جلسه شورا در دولت جدید اتفاق بسیار مثبتی بود.
سخنگوی سازمان بورس افزود: خوشبختانه بنگاه‌های صنعتی ما هم در بورس اوراق بهادار حضور دارند و هم محصولاتشان در بورس کالا عرضه می‌شود، بنابراین ما هم ازطریق سازوکارهای بازار سهام می‌توانیم به این شرکت‌ها کمک کنیم و هم از طریق سازوکارهای بورس کالا.
صالح‌آبادی در ادامه، اهم برنامه‌های آینده سازمان بورس و اوراق بهادار را مدنظر قرار داد و گفت: بازار اوراق بهادار و بازار کالا باید کارا باشد که این کارایی مؤلفه‌هایی دارد، ازجمله وجود ابزارهای مالی متنوع، کشف عادلانه قیمت، تخصیص بهینه سرمایه، تقارن و شفافیت اطلاعات، توزیع و مدیریت ریسک، حفظ و توسعه نقدشوندگی در بازار سرمایه، تامین مالی بنگاه‌های تولیدی در بازار سرمایه، فراهم‌کردن سازوکار مناسب برای واگذاری شرکت‌های دولتی، بسترسازی برای خصوصی‌سازی و کوچک‌کردن دولت؛ همچنین بازار سرمایه باید بتواند شرایط بازار رقابتی را فراهم و درمجموع به بخش واقعی اقتصاد کمک کند و این هم امکان‌پذیر نیست، مگر با نظارت و نظارت صحیح و درست و حمایت از سرمایه‌گذارانی که در این بازار سرمایه‌گذاری می‌کنند.
ابزارهای مالی جدید مهمان بازار مي‌شوند
 سخنگوی سازمان بورس و اوراق بهادار با اشاره به ضرورت توجه به سلایق مختلف سرمایه‌گذاری گفت: در این بازار باید سلایق مختلف سرمایه‌گذاری را مد نظر قرار داد، برخی ریسک‌گریز هستند و برخی ریسک‌پذیر، در نتیجه لازم است، ابزارهای متفاوتی طراحی شود که افراد با سلایق و علایق متفاوت بتوانند از این بازار بهره ببرند و به آن جذب شوند که این نیازمند طراحی‌های مختلف است. وی خاطرنشان کرد: البته فقط طراحی ابزارهای مالی جدید کفایت نمی‌کند، باید فرهنگ‌سازی مناسبی در جامعه در این خصوص این ابزارها انجام بگیرد. هم در جامعه سرمایه‌گذاری که خواهان سرمایه‌گذاری در این بازار هستند، هم در جامعه هدف که بنگاه‌هایی هستند که به تامین مالی از طریق بازار سرمایه نیاز دارند، بنگاه‌ها باید این رویکرد را داشته باشند که برای تامین مالی بنگاه‌های خود از طریق این بازار وارد عمل بشوند، پس لازم است در این خصوص هم فرهنگ‌سازی شده و بنگاه‌ها با این روش‌ها آشنا شوند تا بتوانند برای تامین مالی خود از بازار سرمایه استفاده کنند.‌
توصیه‌های طيب‌نيا برای توسعه بازار سرمایه
صالح‌آبادی درباره توصیه‌ها و انتظارات وزیر اقتصاد در جهت توسعه بازار سرمایه هم گفت: دکتر طیب‌نیا تاکید ویژه‌ای بر توسعه بازار به‌ویژه افزایش نقش بازار سرمایه در تامین مالی ازطریق تقویت بازار اولیه دارد. وی اظهار كرد: بنگاه‌ها باید به سمتی حرکت کنند که احساس کنند تامین مالی خود را ازطریق بازار سرمایه انجام بدهند که برای این مهم باید طراحی‌های مختلفی انجام بگیرد تا بنگاه‌ها بتوانند وارد بازار سرمایه شوند و هم عرضه سهام کنند و از طریق فروش سهم تامین مالی کنند هم اینکه افزایش سرمایه بدهند و از ابزارهای جدید استفاده کنند، به‌علاوه در بورس کالا با عرضه‌های سلف بتوانند کالاهای خود را پیش فروش و تامین مالی کوتاه‌مدت کنند.
وی خاطرنشان کرد: ظرفیت‌های بازار سرمایه زیاد است و بازار سرمایه در حال حاضر توسعه خوبی پیدا کرده است، در گذشته ظرفیت بازار کوچک و حجم و ارزش معاملات کم بود، بنابراین این بازار نمی‌توانست در تامین مالی در خدمت بنگاه‌ها باشد، اما امروز خوشبختانه اقدامات زیادی ازجمله اجرای اصل 44 قانون اساسی و ورود بنگاه‌های بزرگ به بورس صورت گرفته و ظرفیت بازار سرمایه را افزایش داده است و البته فرهنگ‌سازی خوبی برای ورود مردم به این بازار انجام گرفته است، بنابراین با توجه به اینکه بازار سرمایه به جایگاه مناسبی رسیده، می‌توانیم ماموریت‌های بزرگ‌تری برای بورس متصور باشیم.
رییس سازمان بورس و اوراق بهادار گفت: بنگاه‌های مختلف، دستگاه و وزراتخانه‌هایی که درگیر کار تولیدی هستند وارد بازار شوند و تامین منابع مالی خود را از این طریق انجام بدهند. این در واقع رویکرد جدی وزیر اقتصاد بود که باید به بنگاه‌های اقتصادی در مسیر پذیرش در بازار سرمایه و تامین مالی از این بازار کمک شود و البته بازار ثانویه هم مد نظر باشد، چون هر اندازه نقدشوندگی و شفافیت بازار ثانویه بیشتر شود و این بازار کاراتر عمل کند، به تقویت بازار اولیه کمک بیشتری می‌کند؛ لذا توسعه متوازن دو بازار اولیه و ثانویه مدنظر است.