بررسی عملکرد معاونت مطبوعاتی وزارت ارشاد از رامین تا محمد زاده

گروه سیاسی_ پیمان کمالی،  عملکرد اثرگذار معاونت مطبوعاتی وزارت ارشاد در سال‌های قبل از معاونت محمد زاده در وزارت ارشاد فاقد وجود خارجی بود. این در حالی است که با توجه به اینکه مهمترین بند قانون مطبوعات جمهوری اسلامی ایران، رسالت مطبوعاتی است و متأسفانه دیده می‌شد که معاونت مطبوعاتی در دوره های قبل از محمدزاده بیشتر عملکردی تدارکاتی داشته است و در راستای ترویج فرهنگ و شعور مطبوعات عملکرد قابل قبولی نداشته است.

به گزارش بولتن نیوز، در این گزارش سعی شده تا بدون جانبداری از شخص خاصی به بررسی عملکرد دو دوره معاون مطبوعاتی وزارت ارشاد در زمان رامین و محمد زاده پرداخته شده و نقاط قوت و ضعف این معاونت مورد بازنگری قرار گیرد و امید است در دوره چهارساله دولت تدبیر و امید شاهد بالندگی هر چه بیشتر در این بخش مهم باشیم که نیازمند مدیرانی توانمند است:

عملكرد مديريت مطبوعات كشور در 3 ساله اخير

الف- محمدجعفر محمدزاده در مسئوليت مطبوعات دولت دهم هم اهتمام شايسته‌اي در انجام وظايف خود داشته‌اند و هم دچار افراط و تفريط نشده‌اند نه در رويكرد و نه در عملكرد. معاونت مطبوعاتي در دوره ايشان متغيرها را هم خوب ديده و هم خوب عمل كرده است چه در متغير موضوعات چه در متغير جامعه هدف و چه در متغير شيوه و روش و در اخلاق، در همه اين‌ها و حتي المقدور متعادل و خوب اقدام كرده است.

تنها نقدي كه احتياطا بر اين دوره مي‌توان وارد كرد ميزان فراواني مجوزها براي انتشار مطبوعات (درحدود دو هزار مجوز) است كه به نظر مي‌رسد اين مقدار ورودي سنگين باشد و ممكن است آسيب‌هايي هم داشته باشد البته اغلب صاحب نظران در اين خصوص هم موافق و مؤيد عملكرد معاونت مطبوعاتي هستند و اين مقدار معتنابه مجوز را از نقاط برجسته دوره اخير مي‌دانند.

ب- عملكرد عمومي مطبوعات در سه ساله اخير (به استثناي ايام انتخابات) كه روال و رويه مناسب‌تر از ادوار گذشته را فراروي تحليل‌گران اين عرصه خطير اجتماعي قرار مي‌دهد و جامعه مطبوعاتي در مجموعه رفتار به رغم چالش‌هاي لازم دچار تنش نشد حاكي از اداره و مديريت مطلوب اين مجموعه بوده است.

براي درك و مقايسه آنچه معروض گرديد كافي است نگاهي به گذشته مطبوعات داشته باشيم. در برخي از دوره‌ها و به خصوص در دوره محمد علی رامین وضعيت تفريطي است نقش مطبوعات نقش مناسب و مطلوب نيست و اصحاب رسانه و مطبوعات به چشم نمي‌آمدند .

رامین در روز اول کاری خود، لغو امتیاز روزنامه سرمایه را به مدیران روزنامه خبرداد و کار خود را با لغو امتیاز یک روزنامه آغاز کرد.

 در دوره‌هاي ديگر نیز شرايط افراط و زياده‌روي حاكم بوده است به نحوي كه سياست‌هاي عمومي و اهداف كلان، روزانه مورد تعرض زنجيره‌‌اي عناصر قلم به دستي قرار مي‌گرفتند كه مي‌خواستند نشريات اعطايي را در اختيار باندها و گروه‌هاي بي‌شناسنامه قرار دهند. در واقع در دوره رامین همچنان که در روزنامه آفتاب یزد و نمایشگاه بین المللی نیز شاهد آن بودیم حرکتهای غیر حرفه ای معاونت مطبوعات وزارت ارشاد موجب به هم ریختگی نظم روزنامه ها شده بود و همگی به دنبال این بودند تا تازیانه های رامین به آنها برخورد نکند. موضوعی که در دوره محمد زاده به ندرت پیش آمد و یا اصلا شاهد آن نبودیم.

ج- از نكات برجسته ديگر ديدن آمايش جديد در بخش رسانه ای کشور  از طريق حجم فراوان ابتكارات و نوآوري‌هاي معاونت مطبوعاتي در دوره محمد زاده است که  اين ابتكارات در دوقالب ديده مي‌شود الف- در سازوكارهايي كه در گذشته‌ها بوده است مثل نمايشگاه‌ها، جشنواره‌ي ساليانه مطبوعات و... ب- در قالب خلاقيت‌هايي كه در گذشته نظير نداشته مثل ايجاد سراي روزنامه‌نگاران در سراسر كشور، تأسيس اتحاديه مطبوعات جوان اسلام، تدوين دانشنامه‌ي جامع مطبوعات ايران، تأسيس موزه مطبوعات، اعطاي روزنامه به همه‌ي استان‌هاي كشور، برگزاري هوشمندانه جشنواره فصلي مطبوعات و خبرگزاري‌ها براساس يك نيازسنجي راهبردي و...

اين ابتكارات و فضاها و فعاليت‌ها و منابع جديدِ ناشي از آن، حقاً و انصافاً خدمت بزرگي به اصحاب مطبوعات است و به تعبيري يك آتوريته جديد و نو براي مانورهاي گوناگون فعالان اين عرصه فراهم آورده و از اين به بعد اين ظرفيت‌ها به ظرفيت‌ها و گنجايش‌هاي آمايش رسانه‌هاي مكتوب و مجازي اضافه مي‌شود.

د- بلا شك يكي از مهم‌ترين وظايفي كه بر عهده حوزه معاونت مطبوعاتي وزارت ارشاد مي‌باشد و مي‌تواند بخش عمده‌اي از ارزيابي‌هاي مسئولان، مردم، ‌رسانه‌ها و دلسوزان را از اين معاونت شكل دهد بخش نظارت بر مطبوعات و خبرگزاري‌ها و شيوه‌ها و سياست‌هايي است كه در اين زمينه اتخاذ مي‌شود. آنچه در بعض ادوار گذشته و به خصوص در دوره معاونت  محمد علی رامین به چشم خورد و نقص جدي اين حوزه محسوب مي‌شود رويه افراطي و تفريطي و برخوردهاي سليقه اي با تخلفات رسانه‌اي است که خوشبختانه در دوره محمد زاده بساط آن جمع شد و روزنامه ها و نشریات سالهای آرامتری را نسبت به دوره های مدیران قبلی سپری کردند.

از مهم‌ترين مزيت‌هاي دوره اخير معاونت مطبوعاتي كه حقاً در كارنامه آقاي محمدزاده درخشش و برجستگي خاص دارد اصلاح روش‌ها و تدوين برنامه‌ها و سياست‌هايي است كه عملاً موضع اين معاونت را در عرصه نظارت بيش از همه ادوار گذشته به عدالت، منطق، تدبير و مديريت و نظارت حرفه‌اي نزديك كرده است.

تعامل مطلوب با همه رسانه‌ها و برخورد مسئولانه

تعامل مطلوب با همه رسانه‌ها و برخورد مسئولانه با نقائصي كه ممكن است درعملكرد مطبوعات و خبرگزاري‌ها به هر دليل پديد آيد باعث شده است تا هم افكار عمومي و بيش‌تر دلسوزان و مسئولان نظام و هم فعالان و اصحاب رسانه از اين تمشيت و نظارت بالغانه رضايت مناسبي داشته باشند.

اينكه پرونده هيچ نشريه‌اي بدون اعلام قبلي و به طور ناگهاني در دستور كار هيأت نظارت قرار نگيرد و با هيچ رسانه‌اي قبل از تذكرات متعدد برخورد حذفي صورت نگيرد و اينكه مسئوليت انعكاس مطالب طرح شده از تريبون‌هاي رسمي كشور به ناحق برعهده رسانه منعكس كننده قرار نگيرد فقط بعضي از مصاديق اصلاحاتي است كه در حوزه نظارت بر مطبوعات انجام گرفته است.

و در نهايت اينكه معاونت مطبوعاتي در دوره دكتر محمدجعفر محمدزاده به ترازي از كاركرد مبتكرانه و حرفه‌اي از سياست‌گذاري، برنامه‌ريزي و اجرا دست يافت كه اميد مي‌رود با ادامه اين مسير تكاملي مطبوعات، خبرگزاري‌ها و همه رسانه‌هاي ما همچنان كه در اين دروه مشاهده شد در آينده نيز به جايگاه واقعي خويش بيش‌تر از پيش نايل شوند.

معاونت مطبوعاتی وزارت ارشاد در سال‌های قبل از معاونت محمد زاده در وزارت ارشاد فاقد وجود خارجی بود. این در حالی است که با توجه به اینکه مهمترین بند قانون مطبوعات جمهوری اسلامی ایران، رسالت مطبوعاتی است و متأسفانه دیده می‌شد که معاونت مطبوعاتی در دوره های قبل از محمدزاده بیشتر عملکردی تدارکاتی داشته است و در راستای ترویج فرهنگ و شعور مطبوعات عملکرد قابل قبولی نداشته است.

محمد زاده ضمن آسیب شناسی قبلی در مسیر رامین قدم نگذاشت

در واقع محمد زاده ضمن آسیب شناسی قبلی در مسیر رامین قدم نگذاشت و راه جدیدی را در معاونت مطبوعاتی باز کرد و با تعامل در خور توجه با رسانه ها موفقیت شایانی کسب کرد. پیش از محمد زاده شاهد بازدارندگی و برخورد با رسانه ها بوده ایم که این امر به صلاح جامعه مطبوعاتی نبود. ناراحتی رسانه ها مختص نشریات طیف خاص سیاسی نبوده، از اصولگرایان گرفته تا دیگر جناح ها از عملکرد معاون مطبوعاتی ناراحت و گلایه مند بودند.

چنان که مدیرکل اسبق مطبوعات خارجی وزارت ارشاد در 27 دی 1389 برخی عملکردهای مالی مبهم در دوره معاونت مطبوعاتی محمدعلی رامین در وزارت ارشاد را مطرح کرد.

عملکرد محمد علی رامین در سمت معاونت مطبوعاتی وزارت ارشاد

محمد حسین خوشوقت مدیرکل اسبق مطبوعات خارجی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، در مطلبی با عنوان «در ستایش یک برکناری» به نقد عملکرد محمد علی رامین در سمت معاونت مطبوعاتی وزارت ارشاد پرداخته و آورده است: نتیجه این کارکرد منفی، محروم ماندن نظام از کشف کامل و دقیق کاستی ها و نقصان ها بوده است.

در این مقاله اختصاص 40 درصد یارانه مطبوعاتی به پنج روزنامه همسو سبب سیه روزی بخش های قابل توجهی از رکن چهارم دموکراسی در کشور عنوان شده و آمده است: آگاهان در معاونت مطبوعاتی وزارت ارشاد می گویند که در دوره آقای رامین، یکی از روزنامه های جنجالی سراسری برای یک دوره یک ساله هر سه ماه 750 میلیون تومان کمک مالی دریافت داشته است.

خوشوقت همچنین از کمک 130 میلیون تومانی وزارت ارشاد به روزنامه ای در شمال کشور خبر داده است که حتی در چند ماه منتشر نمی شده و در صورت انتشار هم طبق مقررات مستحق دریافت 30 میلیون تومان بوده است.

تقسیم آگهی های دولتی با ملاک های خاص سلیقه ای و سیاسی و نیز تلاش برای ترویج عنوان «امام» برای مقام معظم رهبری از طریق تعیین پاداش مالی از دیگر ابهاماتی است که در این مطلب در خصوص مدیریت محمدعلی رامین در معاونت مطبوعاتی وزارت ارشاد به آنها اشاره شده است.

البته محمدعلی رامین، معاون سابق مطبوعاتی و اطلاع‌رسانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی  در حالی معاونت مطبوعاتی و اطلاع‌رسانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی را به محمدجعفر محمدزاده واگذار کرد که حرف و حدیث‌هایی درباره وی در ماه‌های پایانی مسوولیتش به وجود آمد.

وی در آن زمان در این‌باره گفت: در زمان مناسب، پاسخ همه این انتقادات نابجا را خواهم داد!.

در دوره محمد زاده مطبوعات جایگاه خود را در کشور پیدا کرده اند

عضو کمیسیون فرهنگی مجلس  در رابطه با دوره معاونت محمد زاده با بیان اینکه مطبوعات در چند سال اخیر جایگاه خود را در افکار عمومی پیدا کرده است، گفته است:‌ معاونت مطبوعاتی وزارت فرهنگ وارشاد اسلامی برای رشد فرهنگ مطبوعاتی کشور بسترسازی مناسبی کرد.

نصر‌الله پژمان‌فر در بررسی عملکرد معاونت مطبوعاتی وزارت فرهنگ وارشاد اسلامی در دولت دهم، توضیح داد:‌ در دوره‌ مسئولیت محمد‌جعفر محمدزاده بر معاونت مطبوعاتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، فرهنگ مطبوعاتی در کشور نهادینه شد و امروز مطبوعات جایگاه خود را در کشور پیدا کرده اند.

نماینده مردم مشهد و کلات در مجلس ورای اسلامی، تصریح کرد: معاونت مطبوعاتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی هم به لحاظ فراهم کردن زیرساخت‌ها و هم به واسطه حمایت‌های بی‌دریغ خود از روزنامه‌ها و نشریات گام‌ ارزنده‌ای در رشد کمی و کیفی مطبوعات کشور داشته است.

وی، با بیان اینکه امروز مطبوعات جایگاه خود را در جامعه پیدا کرده است، ادامه داد:‌ روزنامه‌ها در حال حاضر توان زیادی برای اعمال نفوذ در عرصه سیاسی و اجتماعی دارند و با ایجاد حساسیت بر سر موضوعات و مشکلات، می‌توانند به رفع آنها مبادرت کنند.

وی با تاکید بر اینکه طی یک الی دو سال اخیر فشارهای مالی و اقتصادی زیادی بخش فرهنگ را مورد صدمه قرار داد، افزود: بودجه این حوزه هر سال با کاهش مواجه بود ولی با تدابیر مناسبی که معاونت مطبوعاتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی دولت دهم اندیشید، تیراژ روزنامه‌ها به میزان سابق باقی ماند.

عضو کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی، تصریح کرد: منطق اصلی و حاکم در معاونت مطبوعاتی در دوره محمد زاده این بود که تا حد امکان مانع از بسته شدن روزنامه‌ها و انسداد جریان آزاد اطلاعات شود و در این راه توفیقات زیادی نیز کسب کرده بود.

به هر حال تاریخ چند سال اخیر نشان داده است که پیش از محمد زاده شاهد بازدارندگی و برخورد با رسانه ها بوده ایم که این امر به صلاح جامعه مطبوعاتی نبود. ناراحتی رسانه ها مختص نشریات طیف خاص سیاسی نبوده، از اصولگرایان گرفته تا دیگر جناح ها از عملکرد معاون مطبوعاتی ناراحت و گلایه مند بودند و این موضوعی است که در دوره محمد زاده به بهترین وجه مدیریت شد و شاید بهتر است بگوییم مطبوعات و رسانه ها آرامترین سالهای خود را در زمان تصدی ایشان بر معاونت مطبوعاتی وزارت ارشاد تجربه کردند.