گزینه‌های ریاست محیط‌ زیست

این روزها که مدام خبر از انتصاب وزرا و مسئولان برای سکان‌داری وزارتخانه‌ها و سازمان‌های متعددی می‌آید، باز هم محیط زیست نادیده گرفته شد و تا امروز که 17 روز از مراسم تحلیف حسن روحانی به عنوان ریاست جمهوری ایران می‌گذرد، سکان‌داری برای محیط زیست کشور تعیین نشده است.

اینکه محیط زیست مسئله‌ای فرابخشی است و به گونه‌ای با تمام ابعاد زندگی بشر سر و کار دارد بر کسی پوشیده نیست اما نادیده گرفتن محیط زیست به حدی رسیده است که در اولین جلسه هیئت وزیران، جلسه‌ای که اکثر مسئولان دستگاه‌ها حضور داشتند، جای خالی سکان‌دار سازمان محیط زیست احساس ‌شد.

البته ناگفته نماند که در اولین جلسه هیئت وزیران که عصر روز یکشنبه مورخ 27 مرداد ماه سال جاری برگزار شد، از کنار معضلات زیست محیطی کشور به سادگی گذشته نشد به طوری‌ که در نخستین نشست هیات دولت تدبیر و امید که به ریاست حسن روحانی رئیس‌جمهور برگزار شد نتایجی همچون مصوباتی درباره مسایلی نظیر لزوم نجات دریاچه ارومیه و بهبود وضعیت معیشت مردم داشت.

در این جلسه که بیش از سه ساعت طول کشید، بعد از اظهارات رئیس‌جمهور و قرائت منشور اخلاقی دولت، تصمیمات و مصوباتی مهم اتخاذ شد که از جمله آنها مصوباتی برای بهبود وضعیت معیشت مردم و نجات دریاچه ارومیه است.

هیئت دولت در این جلسه مصوب کرد که کارگروه نجات دریاچه ارومیه با مسئولیت وزیر نیرو و عضویت وزرای جهاد کشاورزی، کشور و رئیس سازمان حفاظت محیط زیست و نماینده معاونت برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی ایجاد شود.

این کارگروه ماموریت یافت با استفاده از سوابق مطالعات و اقدامات قبلی به عمل آمده در این زمینه و بررسی‌های تخصصی و میدانی بیشتر، ظرف دو ماه راهکارهای نجات دریاچه ارومیه را تدوین و جهت تصمیم‌گیری نهایی به دولت ارائه کند.

اما اینکه چه کسی رئیس سازمان محیط زیست کشور می‌شود به معضلی برای فعالان عرصه محیط زیست تبدیل شده است. ‌بسیاری از این افراد بر این باور هستند که رئیس سازمان محیط زیست باید از جنس محیط زیست باشد و نسبت به مسائل و مباحث زیست محیطی کشور آگاهی کامل داشته باشد ضمن آنکه کارنامه درخشان و یا حداقل قابل قبولی را در این حوزه از خود برجای گذاشته باشد.

از ابتدای تشکیل دولت یازدهم تاکنون گمانه‌زنی‌های متعددی درخصوص سکان‌داری سازمان محیط زیست شده است که در ادامه به آنها اشاره می‌کنیم.

علی محمد نوریان، گزینه‌ای برای ریاست سازمان محیط زیست است. وی در سال 88 به عنوان معاون محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست منصوب شد و پس از آن نیز به عنوان مشاور رئیس جمهور در زمینه هواشناسی و تغییرات اقلیمی به فعالیت پرداخت.

نوریان در آستانه 60 سالگی با قریب به 30 سال سابقه به عنوان معاون وزیر راه و ریاست سازمان‌های هواپیمایی کشوری و هواشناسی در دولت‌های مختلف، از با ثبات‌ترین مدیران کشور به شمار می رفت.

وی در پانزدهمین کنگره هواشناسی جهانی که با حضور رؤسای سازمان های هواشناسی188کشور در سال 1386 و در ژنو سوئیس برگزار شد با اخذ کل آرا به عنوان معاون اول سازمان هواشناسی جهانی انتخاب شد.

نوریان در سال 88 به عنوان معاون محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست منصوب شد و در همان چندماه اول انتصاب پس از اختلاف نظر با محمدی زاده، استعفا داد و سپس به عنوان مشاور رئیس جمهور در زمینه هواشناسی و تغییرات اقلیمی به فعالیت پرداخت.

البته در این میان نام‌هایی چون معصومه ابتکار، اصغر محمدی فاضل، مجابی تابش، سورنا ستاری و فاطمه هاشمی نیز برای ریاست سازمان محیط زیست مطرح می‌شوند.

یک منبع آگاه درباره انتصاب معصومه ابتکار برای سکان‌داری سازمان محیط زیست گفت که هیچگونه صحبتی با ابتکار برای سکان‌داری سازمان محیط زیست در دولت یازدهم نشده است.

از حمیدرضا تابش به عنوان دیگر ریاست محیط زیست کشور یاد می‌شود؛ وی نماینده 55 ساله مردم اردکان در مجلس شورای اسلامی و رئیس فراکسیون محیط زیست مجلس است.

تابش دارای مدرک دکترا در رشته مهندسی منابع طبیعی است و در کارنامه اش عضویت در هیات مدیره سازمان پارک‌ها و فضای سبز شهر تهران را نیز دارد. وی خواهرزاده سیدمحمد خاتمی است و برخی بر این باورند که توان مدیریت سازمان حفاظت محیط زیست را دارد و با توجه به فعالیت‌اش در فراکسیون محیط زیست با طیف وسیعی از کارشناسان و مدیران محیط زیست و منابع طبیعی کشور در ارتباط است و اشراف کافی بر معضلات و مشکلات این سازمان دارد.

سید محمد مجابی نیز از دیگر گزینه‌های مطرح شده است؛ وی  46 ساله است و مسئول روابط عمومی جهاد سازندگی استان کردستان، دبیر کل پشتیبانی و امور عمومی معاونت آموزش و تحقیقات وزارت جهاد سازندگی، معاون صید و بنادر ماهیگیری سازمان شیلات ایران و قائم مقام مرکز مطالعات و برنامه‌ریزی شهر تهران از جمله مسئولیت‌هایی هستند که او برعهده داشته است. اما آنچه او را به عنوان یکی از گزینه‌های ریاست سازمان محیط زیست نزدیک می‌کند سابقه 6 ساله او از 1378 تا 1384 تحت عنوان معاون توسعه مدیریت و امور مجلس سازمان حفاظت محیط زیست است.

اصغر محمدی فاضل نیز طی این روزها به عنوان دیگر گزینه برای سکان‌داری این عرصه مطرح شده است؛ وی در آخرین روزهای اسفندماه 1391 طی حکمی از معاونت محیط طبیعی سازمان محیط زیست برکنار شد. چنان که گفته می‌شود موضع‌گیری صریح در مقابل ایده احمدی نژاد برای واگذاری جنگل‌ها و مقاومت در مقابل مافیای «شکار غیرقانونی» و «زمین خواری» از دلایل عمده برکناری‌اش توسط محمدجواد محمدی زاده شمرده می‌شود.

فاضل دارای لیسانس، فوق لیسانس و دکترای محیط زیست و عضو هیات علمی دانشگاه محیط زیست با سابقه 25 سال تدریس، مدیریت و پژوهش در حوزه محیط زیست است و در دولت‌های سازندگی، اصلاحات و مهرورزی در سازمان محیط زیست صاحب کرسی بوده است. 

در ادامه برخی نیز فاطمه هاشمی را به عنوان گزینه نهایی سازمان محیط زیست عنوان کردند. وی در گفت‌وگو با خبرنگار جامعه فارس درباره اینکه وی یکی از گزینه‌ها برای ریاست سازمان محیط زیست است، اظهار داشت: اصلاً این‌طور نیست و چنین مسئله‌ای عنوان نشده است.

وی افزود:‌ چنانچه پیشنهادی هم شود، قبول نمی‌کنم چرا که می‌خواهم در کار غیر دولتی فعالیت کنم.

وی فعالیت خود را در سال 1373 در بنیاد بیماری‌های خاص آغاز کرد. در سال 1377 با تأسیس فدراسیون ورزشی بیماران خاص تاسیس و تحت نظر فدراسیون ورزش‌های همگانی قرار گرفت.

فاطمه هاشمی در سال 1384 ریاست این فدراسیون را بر عهده گرفت. وی در تاریخ 30 مرداد 1388 از این سمت استعفا کرد و سمت دولتی دیگری ندارد و در حال حاضر مدیر خدمات اجتماعی انجمن (ام اس) است.

همچنین سورنا ستاری نیز به عنوان آخرین گزینه سازمان محیط زیست مطرح شده است. این در حالی است که وی درباره اینکه یکی از گزینه‌های سازمان محیط زیست است، گفت:‌ در جریان چنین مسئله‌ای نیستم.

سورنا ستاری مدرک دکترای مکانیک از دانشگاه صنعتی شریف دارد و هم اکنون عضو هیئت علمی این دانشگاه است.

او فرزند شهید سرلشگر ستاری از فرماندهان نیروی هوایی است.

ستاری، با روی کار آمدن دولت نهم در سال 84 به جای مهدی هاشمی به عنوان مدیرعامل سازمان بهینه سازی مصرف سوخت انتخاب شد اما یک سال بعد از سمت اش استعفا داد.

ستاری پژوهش‌هایی در انرژی های نو داشته است. ضمن اینکه عضو پژوهشکده علوم و فناوری انرژی دانشگاه شریف هم هست.