«زودپز» در آمریکا ممنوع است!

یک پزشک: میشله کاتالانو، مقیم «لانگ آیلند» در نیویورک است، آنها به تازگی تجربه بسیار عجیب و غریبی آنلاینی داشتند که در روزنامه گاردین افشا شده است.

ظاهرا جستجوی آنلاین و گوگل کردن این زن و همسر و پسرش، منجر به مشکوک شدن واحد مشترک ضد تروریسم به آنها شده است. زن می‌خواست زودپز بخرد و دنبال مدل‌های زودپز می‌گشت، مرد، دنبال کوله‌پشتی بود و پسر هم اطلاعاتی در مورد بمب‌گذاری در بوستون را جستجو می‌کرد، ظاهرا این سه جستجو با هم ظن واحد ضدتروریسم را برانگیخت که فرد یا افرادی دنبال ساختن یک بمب‌ دست‌‌ساز به سبک متهمان حادثه بوستون-برادران سارانایف-، گذاشتن آن در یک کوله‌پشتی و یک ترور دیگر در آمریکا هستند.

روز چهارشنبه، اعضای واحد ضد ترور، از خانه آنها بازدید کردند، در این زمان زن سر کار بود، اما همسرش در اتاق نشیمن بود.پلیس تأیید کرد که جستجوی آنلاین آنها برای زودپز، منجر به چنین شکی شده است.

بله! همسر خانم کاتالانو در اتاق نشیمن با دو سگشان بود که متوجه آمدن پلیس شد، به بیرون نگاه کرد و ۳ خودروی پلیس شد، دو تا در جلوی خانه پارک شده بودند و یکی پشت جیپ آنها پارک شده بود تا مانع از فرار شود!

شش نفر از خودروها پیاده شدند، دو نفر در یک سوی محوطه بیرونی خانه و دو نفر هم در سوی دیگر قرار گرفتند و دو نفر به سوی خانه آمدند، افکار زیادی در مورد دلایل حضور پلیس به ذهن مرد رسید، که البته هیچ کدام درست نبود. پلیس‌ها نشان خود را نشان دادند و داخل شدند و اجازه خواستند، خانه را بگردند.

پلیس‌ها، کتاب‌های کتابخهانه را بررسی کردند مبادا که کتابی در مورد تهیه بمب یا کتاب‌های آنارشیستی پیدا کنند، به عکس‌های آلبوم‌ها نگاه مردند، به داخل اتاق خواب سرک کشیدند و حتی خواستند که اتاق پسرشان را هم بگردند.

سپس شروع به سؤال کردن کردند:

اهل کجایی؟ پدر و مادرت کجایی هستند؟ درباره خانم کاتالانو از او پرسیدند. آیا می‌توانی با زودپز بمب درست کنی؟

مرد پاسخ آنها را داد و گفت که زودپز را برای پخت کینوآ می‌خواسته که یک دانه خوراکی است که در آمریکای جنوبی می‌روید.

این بازدید سرزده، سؤالات زیادی در ذهن زن ایجاد کرده است، از جمله اینکه آیا جستجوهای آنلاین معصومانه‌ای مثل این هم باید منجر به بازجویی‌های اینچنینی شوند؟ چه بر سر حریم خصوصی ما می‌آید؟

از آن سو پلیس این قضیه را تأیید کرده است، اما می‌گوید که عبارات جستجو شده، چندان معصومانه نبوده‌اند و شامل «کوله‌پشتی» و بمب‌های درست شده با زودپز بوده‌اند. تحقیقات اولیه نتوانسته ماهیت مجرمانه‌ای در این زن و شوه را آشکار کند.

اما بعد از آن همه جار و جنجال در مورد پریسم ، اقدامات NSA، افشاگری‌های اسنودن و پناهندگی اخیر روسیه به این افشاگر، ما هنوز سؤالات زیادی در ذهن داریم.

با خواندن خبر بالا ممکن است در ذهن شما این سؤال ایجاد شده بود که مقامات امنیتی آمریکا به چه صورت در ایمیل‌ها یا جستجوها کاربران جستجو می‌کنند تا مظنون‌ها را پیدا کنند؟ ما از کلیات امر اطلاع داریم، اما آیا تحلیل‌گران و افسران امنیتی آمریکا، از برنامه خاصی برای تسهیل دسترسی به اطلاعات استفاده می‌کنند؟

به تازگی روزنامه گاردین، در نوشته‌ای به صورت مشروح اطلاعاتی در این مورد ارائه کرده است.

ظاهرا یک برنامه فوق سری NSA، این امکان را فراهم می‌کند که بتوان به سادگی و بدون نیاز به کسب اجازه، در یک پایگاه داده عظیم شامل ایمیل‌ها، چت‌های آنلاین و سابقه وب‌گردی میلیون‌ها نفر جستجو انجام داد.

اسم این برنامه XKeyscore است. با این برنامه هم می‌شود به همه اطلاعات دست یافت، هم در آنها جستجو کرد و هم به صورت زنده فعالیت‌های آنلاین یک فرد را دید.

همان طور که در تصویر زیر می‌بینید کار اصلی XKeyscore این است  که همه اطلاعات را به صورت جداولی از متادیتا درآورد تا جستجو و تحلیل آنها آسان شود.

حالا دیگر می‌شود جستجوها متنوعی انجام داد و مثلا بر اساس نام، شمار تلفن، آی‌پی، کلمات کلیدی، زبانی که کاربر در فعالیت‌های آنلاین استفاده می‌کند یا حتی نوع مرورگر اینترنتی، جستجو انجام داد.

NSA ادعا می‌کند که از سال ۲۰۰۸ تا حالا، ۳۰۰ تروریست را با همین برنامه XKeyscore دستگیر کرده است.

برنامه‌های نظارتی چیزهای متناقضی هستند، از یک سو تقریبا همه دولت‌ها و مقامات امنیتی از آن استفاده می‌کنند و عملا اگر کسی خودش عهده‌دار مسائل امنیتی باشد، نمی‌تواند از آنها صرف‌نظر کند، از سوی دیگر همین برنامه‌ها شاید ناکارآمد هم باشند، چرا که باعث ترس و نگرانی در دل شهروندان عادی می‌شوند و از سوی دیگر تروریست‌های واقعی، احتمالا با هیچ یک از این برنامه‌ها قابل ردیابی نباشند، و با آنها بشود فقط آماتورها را زیر نظر گرفت.

در هر صورت، همیشه و همه جا، رفتار آنلاین عاقلانه‌ای داشته باشید و مثلا اگر یک ایرانی مقیم آمریکا هستید، زودپز را جستجو نکنید، همین طوری به یک فروشگاه بروید و یک مدل دم دستی هم بخرید!