ویژگی های شهردار از منظر رهبر انقلاب

در این ایام و بعد از خلق حماسه سیاسی توسط مردم ایران در عرصه انتخابات و انتخاب ریس جمهور و شوراهای شهر و روستا. منتخبین مردم در حال انتخابی دیگرند، بدین منوال که ریس جمهور منتخب در حال انتخاب کابینه و شوراها نیز در حال انتخاب شهردارند، که توجه و اهتمام به این دوران و دقت و بررسی آن از اهمیت زیادی برخوردار است.

از همین روی سعی می شود در این مقاله به بررسی ویژگی ها و شاخصه های شهردار از منظر رهبر انقلاب اشاره ای هر چند گذرا شود تا شوراهای محترم شهر بر اساس منویات و نظرات ایشان و با مشورت های درست، شهرداران در خور و قابل اعتماد و اسلامی برای به وجو آوردن شهرهای اسلامی و دینی  را انتخاب کنند.
رهبر انقلاب در دیداری که با منتخبان شورای شهر تهران داشتند رای مردم را امانت دانستند که بایستی آن را حفظ کرد. ایشان یکی از مصادیق امانتداری را انتخاب شهردار دانستند و فرمودند: "شوراهای‌ شهر و شهرداران‌ سراسر كشور بايد امانتدار «رأی‌، اعتماد، محيط زندگی‌ و اخلاق‌ و فرهنگ‌ مردم‌» باشند كه‌ يكی‌ از مصداقهای‌ مهم‌ امانتداری‌ رأی‌ مردم‌، انتخاب‌ شهرداران‌ «امين‌، قابل‌ اعتماد، با كفايت‌، پاكدامن‌، متدين‌، شجاع‌، ساده‌ زيست‌، مردمدار و مقيد به‌ انضباط مالی‌» است‌." (19/12/1381)
از همین روی ما نیز به برخی از این ویژگی ها و ملاکات شهردار در کلام رهبری اشاره خواهیم کرد.
1- با کفایت بودن: بی شک یکی از ویژگی های شهردار برای مدیریت مسائل کلان شهری داشتن کفایت است. که خود کفایت نیز دارای بخش ها و زیر شاخه های دیگری است، مثلا خود مدیر باید دارای تخصص لازم باشد. از همین روی استفاده از مدیران متخصص در اداره شهر از شرایط مهم و اساسی شهرداران است. "اين بسيار ضرورى و لازم است؛ من هم روى اين موضوع تكيه مى‌كنم. از علم و فكر و برنامه و اشخاص عالِم استفاده كنيد. " (17/9/1382) از دیگر زیر شاخه های کفایت، استفاده مدیر از خرد جمعی و دانش همگانی است لذا یک شهردار با کفایت می تواند با استفاده از عقل و خرد جمعی، شهری زیبا را رقم بزند. "هرچه مى‌توانيد، عقول صاحبان عقل را بر عقل خودتان بيفزاييد و ذخيره عقلانى خود را تقويت كنيد تا بتوانيد كارها را انجام دهيد. "(17/9/1382) و با به خدمت گرفتن نیروهای متخصص علمی می توانند کارها را صحیح تر و با خطای کمتری  به پیش ببرند. "باید در اداره شهر از روشهای علمی و محققان برجسته دانشگاهها نیز استفاده شود. "(4/4/1386)

2- پاکدامنی و تدین: از جمله ویژگی های دیگری است که رهبر انقلاب برای یک شهردار معرفی می کنند. "شهردارى جايى است كه انسان در آن با پول، با مردم، با مراجعان و با كسانى كه حاضرند براى بعضى از مقاصد خود ولخرجى كنند، مواجه مى‌شود. اين‌طور جاها خيلى بايد مراقب بود. اين‌جاست كه تقواى الهى به درد مى‌خورد. تقوا زره‌اى است كه اگر انسان آن را پوشيد، تيرهاى زهرآگين فساد و گناه در او كارگر نخواهد شد و او را از پا نخواهد انداخت. تقوا حصنِ منيع انسان است. اين كه اين همه ما را به تقوا توصيه كرده‌اند، به‌خاطر همين است. بسيارى از خطاها و انحرافاتى كه مشاهده مى‌كنيد، ريشه فكرى ندارد؛ نه اين‌كه خيال كنيد يك ايدئولوژى است كه كسى را به اين نحوه عمل كردن وادار مى‌كند؛ نه، ريشه بسيارى از اينها در نفسانيّات خودِ انسان است. يك‌جا پاى انسان مى‌لغزد و جلوگيرى نمى‌كند؛ اين لغزش ادامه پيدا مى‌كند و انسان در صدد توجيه برمى‌آيد و براى خودش ايدئولوژى مى‌سازد. انسان گاهى مبناى فكرى درست مى‌كند تا خطاى خود را اصلاح كند. جلوِ خطاها و لغزشهاى خود را از همه جا بگيريم و بهتر از همه جا، اوّلِ كار است و بهتر از اوّلِ كار، پيشگيرى است. اين، روح تقوا را در ما تقويت خواهد كرد."(17/9/1382)
3- شجاعت: شجاعت دارای ابعاد زیادی است که یکی از ابعاد آن نترسیدن و ایستادن در برابر زیاده خواهی های منفعت طلبان است، آن هم در مجموعه ای چون شهرداری. "شهرداریها همواره در معرض افراد فرصت طلب و سودجو قرار دارند ." (4/4/1386) البته این منفعت طلبان و مفسدان گاهی در بیرون مجموعه اند و گاهی درون مجموعه که بایستی با هر دوی آنها با شجاعت مقابله کرد. "در داخل تشكيلات شهردارى با فساد مماشات نكنيد؛ چه فسادى كه مربوط به بيرون شهردارى است و مى‌خواهد از ابزار شهردارى استفاده كند، چه فسادى كه خداى نكرده در درون هسته‌اى از هسته‌هاى شهردارى رخنه كرده باشد و در آن‌جا بخواهد گسترش پيدا كند و فضا و محيط امنى براى خود درست كند. هرگونه مماشات با فساد و ميدان دادن به آن، زير پاى خود شما را خالى و امكان ادامه كار را براى شما دشوار خواهد كرد. نگذاريد در هيچ جاى شهردارى فساد رخنه كند. البته كارِ دشوارى است. " (17/9/1382)
4- مردم داری: یکی دیگر از ویژگی های شهردار را می توان مردم داری دانست.  "شهرداريها و شوراى شهر كه بعد از اين انتخابات بر سرِ كار آمدند، بايد جزو كسانى باشند كه خدمت به مردم را سرلوحه كار خود قرار دهند. از اين‌جا آغاز كنند. برنامه‌هاى زايد و منحرف كننده و حرفهاى غيرمرتبط به كار را كه عدّه‌اى به آنها مبتلا بودند و هستند، كنار بگذارند و فقط براى مردم كار كنند."(1/1/1382) از زیر شاخه های مردم داری می توان احترام به عقیده و شاخصه هایی دانست که مردم بر اساس آن شوراها را انتخاب کردندو آنها نیز بر این اساس شهردار را انتخاب کنند. "مردم همواره در انتخابهای مختلف نشان داده‌اند به دنبال خدمت رسانی در پرتو شاخص‌های اصلی انقلاب و اسلام هستند و شورای اسلامی شهر تهران و مجموعه شهرداری باید با برادری و همكاری مبتنی بر منطق و قانون، برای خدمت رسانی بیش از پیش به مردم تلاش كنند. " (13/12/1384) تلاش و خدمت رسانی برای مردم نیز باید همیشگی باشد. "بايد با روحيه‌ای‌ بسيجی‌ يعنی‌ با «احساس‌ تكليف‌، بدون‌ توقع‌، فداكارانه‌، بدون‌ خودنمايی‌ و برای‌ رضای‌ خدا» كار كرد و حتی‌ يك‌ روز را برای‌ خدمت‌ به‌ مردم‌ از دست‌ نداد." (19/12/1381) "در مراجعات مردمی باید تسهیل و تسریع كار مردم، تكریم آنان و اعتماد سازی به عنوان چهار شاخص مهم مورد توجه جدی باشد." (13/12/1384)
در نتیجه می توان گفت که اگر شورای شهر همه این ویژگی ها و ملاکاتی را که رهبر انقلاب برشمردند، در نظر بگیرد و فرد " امين‌، قابل‌ اعتماد، با كفايت‌، پاكدامن‌، متدين‌، شجاع‌، ساده‌ زيست‌، مردمدار و مقيد به‌ انضباط مالی‌" را به عنوان شهردار انتخاب کند، ان شاء الله شهری خواهیم داشت که تمام نیازهای مادی و معنوی مردم در آن تامین خواهد شد.