جایگاه ایران در تولید علم زیست فناوری جهان

وی با بیان اینکه در دولت نهم و دهم مسیر درستی در تجاری‌سازی فناوری‌ها و دستاوردهای علمی پایه‌گذاری شد، گفت: نمونه بارز کسب این موفقیت را می‌توان در افزایش سطح تاثیرگذاری جامعه علم و فناوری در روندهای اقتصادی و اجتماعی شاهد بود. از این رو سیاست‌گذاری‌ها و برنامه‌ریزی‌های معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری برای افزایش سطح تاثیرگذاری جامعه علم و فناوری در همه جهات بوده است.

سلطانخواه با اشاره به طراحی، طرح‌های کلان ملی فناوری و نوآوری در معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری در چهار سال گذشته، گفت:‌ در این مدت 27 طرح کلان ملی فناوری و نوآوری با اعتباری بالغ بر 210 میلیارد تومان با محوریت دستگاه‌های اجرایی و به گستره وسیع مجریان متشکل از فناوران و نوآوران کشور اجرایی شد. بخشی از دستاوردهای اجرای این طرح‌ها راه‌اندازی دو ابررایانه ملی، تولید داروهای وارداتی و رادیوداروهاست.

وی با بیان اینکه پنج طرح کلان ملی فناوری و نوآوری در حوزه کشاورزی اجرایی شده است، گفت: از جمله این طرح‌ها می‌توان به تولید انواع واکسن‌های دام و طیور، تولید لاین‌های عاری از ویروس دام و طیور و آبزیان و فراهم کردن زیرساخت‌های این حوزه از فناوری‌ها اشاره کرد.

معاون علمی و فناوری رئیس جمهور با بیان اینکه تولید واکسن گامبورو یکی دیگر از طرح‌های کلان ملی فناوری و نوآوری است، گفت: تولید پایلوت این واکسن به میزان یک و نیم میلیون دوز اواخر سال 90 با حضور رئیس جمهور به همت موسسه تحقیقات واکسن و سرم سازی رازی به بهره‌برداری رسید اما در سال 91 به همت محققان این موسسه تولید این واکسن به مرز 400 میلیون دوز رسید که امسال نیز به یک میلیارد دوز در سال خواهد رسید.

به گفته وی با ادامه روند تولید این واکسن به زودی ایران در تأمین نیاز که سالانه یک و نیم تا دو میلیارد دوز است، دست می‌یابد.

سلطانخواه با بیان اینکه آغاز فعالیت‌های زیست فناوری ایران در سال 75 در قالب کمیسیون ملی بیوتکنولوژی ذیل شورای پژوهش‌های علمی کشور بود، گفت: پس از آن بین سال‌های 83 تا 87 این فعالیت‌ها در قالب شورای عالی زیست فناوری و از سال87  ذیل ستاد توسعه زیست فناوری در معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری پیگیری شد.

وی افزود:‌ در سال 1390 سند توسعه زیست فناوری در شورای عالی انقلاب فرهنگی تصویب شد و ستاد توسعه زیست فناوری متشکل از هشت وزیر و چند رئیس سازمان با جدیت تمام فعالیت‌های خود را پیگیری کرد.

معاون علمی و فناوری رئیس جمهور با اشاره به رشد تولیدات علمی ایران در حوزه‌ زیست فناوری گفت: بر اساس اطلاعات پایگاه‌های معتبر علمی مختلف ایران در منطقه در تولید علم حوزه‌ زیست فناوری جایگاه اول را دارد و در دنیا نیز ایران در سال 91 موفق به کسب جایگاه سیزدهم شد. این در حالی است که در سال 84 جایگاه تولید علم ایران در دنیا سی‌ و ششم بود.

وی تاکید کرد: در کنار فعالیت‌های تولید علم حوزه زیست فناوری، توسعه شرکت‌های دانش بنیان و تولید محصولات این حوزه پیگیری شد. به طوری که هم اکنون 200 شرکت دانش بنیان در حوزه زیست فناوری فعالند که برخی از این شرکت‌ها موفق به صادرات محصولات خود شده‌اند.

سلطانخواه با بیان اینکه استفاده از این فناوری خطراتی را به همراه داشته است، گفت: در این راستا دنیا به سمت تدوین پروتکل جهانی ایمنی زیستی حرکت کرد که ایران نیز در سال 82 به این پروتکل پیوست. همچنین در سال 87 قانون ملی ایمنی زیستی در مجلس تصویب و ابلاغ شد. در این زمینه دولت نیز متعهد شد که زمینه‌ی اجرایی شدن این قانون را فراهم کند.

معاون علمی و فناوری رئیس جمهور خاطرنشان کرد: در این مدت گیاهان تراریخته در آزمایشگاه‌های مختلف کشور مورد تحقیق قرار گرفت و دانشمندان ایرانی موفق به کشت این گیاهان داشتند اما لازمه‌ توسعه‌ فعالیت‌ها انجام تست‌های مختلف بود که باید زیر ساخت گلخانه‌ی تراریخته در کشور فراهم می‌شد؛ بنابراین، در ماه‌های گذشته بررسی‌های زیادی در ستاد توسعه‌ زیست فناوری صورت گرفت.

وی افزود: در ابتدا یکی از نظرات این بود که به صورت کامل فناوری و تجهیزات مورد نیاز ساخت گلخانه از خارج از کشور تامین شود اما به دلیل تحریم‌ها این موضوع محقق نشد و این فرصت در کشور فراهم شد که نخستین گلخانه‌ کشت محصولات تراریخته به دست محققان کشورمان طراحی و ساخته شود.

سلطانخواه با اشاره به ویژگی‌های نخستین گلخانه‌ کشت محصولات تراریخته گفت: این گلخانه به لحاظ رعایت استانداردهای ایمنی زیستی در سطح بالایی قرار دارد و به عنوان اولین گلخانه در منطقه خاورمیانه به عنوان آزمایشگاه بزرگ کشت محصولات تراریخته محسوب می‌شود.

به گفته وی، 25 درصد اجزای گلخانه از خارج از کشور خریداری شده و مابقی آن توسط متخصصان داخلی طراحی و ساخته شده است.

سلطانخواه اظهار امیدواری کرد که راه‌اندازی نخستین گلخانه‌ کشت گیاهان تراریخته زمینه ورود محصولات تراریخته را به بازار فراهم کند.