ایران تنها کشور ارائه دهنده خون رایگان دنیا

به گزارش بولتن نیوز به نقل از تسنیم، اهدای خون یکی از صفات انسان دوستانه در تمامی دنیا به حساب می‌آید که در تعاریف متعدد آمده است که اهدای خون، اهدای زندگی است و اهدای خون جدا از اینکه یک حرکت خداپسندانه به حساب می‌آید می‌تواند برای سلامت افراد نقش به‌سزایی بر جای بگذارد به طوریکه افراد متعددی هستند که پس از یک بار اهدای خون، داوطلبان مستعدی به حساب می آیند که سال‌های مدیدی به اهدای خونه خود برای نجات جان انسان‌ها اقدام می‌کنند.

 به همین مناسبت 24 خرداد روز جهانی اهدای خون برای ارتقای فرهنگ اهدای خون و همچنین بررسی آخرین وضعیت فعالیت‌های سازمان انتقال خون با دکتر محسن منشدی معاون توسعه مدیریت و منابع سازمان انتقال خون به گفت‌وگو پرداختیم.

تسنیم: به عنوان نخستین سئوال وضعیت دریافت خون در کشور به چه صورت است؟

دکتر منشادی: تهیه خون در کشور به صورت داوطلبانه صورت می‌پذیرد که حدود 26 در هزار جمعیت شاخص ما است یعنی از هر هزار نفر 26 نفر اهدا کننده خون داریم که 100 درصد داوطلبانه بوده و هیچ گونه چشم داشت مالی در این زمینه وجود ندارد که  بالغ بر 6 تا 5 درصد آنها را بانوان مشارکت می‌دهند که در سال‌های گذشته تلاش شده است تا مشارکت بانوان در صحنه اهدای خون فعال‌تر شود و در این زمینه تا حدودی دوستان در بعضی از استان‌ها به موفقیت‌هایی دست پیدا کردند اما متاسفانه این آمار آن چیزی نیست که مد نظر ما باشد.

تسنیم: آمار ایده ال شما در اهدای خون به خصوص بانوان چه رقمی است؟

دکتر منشادی: ایده ال این است که این آمار 50، 50 باشد یعنی 50 درصد آقایان و 50 درصد خانم ها باشند چون بر اساس رشد جمعیتی آمار جمعیتی بانوان در ازای هر 104 تولد دختر 100 تولد پسر داریم و بایستی چیزی در حدود 49 درصد مردان و 51 درصد جمعیت کشور را زنان تشکیل دهند.

در بعضی از کشورها این رقم تا 40 به 60 رسیده است یعنی 40 درصد بانوان و 60 درصد آقایان اهدا کننده خون هستند ولی متاسفانه در کشور ما این رشد اهدای خون در بانوان در چند سال اخیر خیلی بالا نرفته است

تسنیم: علت آن چه می‌تواند باشد؟

دکتر منشادی: علت آن دلایل مختلفی می‌تواند داشته باشد مثلاً می‌توان ساختار فیزیولوژیک بانوان، کم خونی، ترس از سوزن و در برخی از مناطق نیز به دلیل فرهنگ پایین مشارکت بانوان این مشارکت یایین بانوان در اهدای خون را شاهد هستیم.

مثلاً در رابطه با کم خونی، همکاران ما تلاش کردند که با تجویز قرص آهن با آموزش‌های لازم در مراکز مانند دانشگاه‌ها و مجتمع‌های تحصیلی دختران این آموزش را به آنها ارئه شود همچنین در پایگاه‌های انتقال خون کلاس‌های آموزشی دایر می‌شود و کارخانجات و اداره‌ها اگر درخواستی در این زمینه داشته باشد همکاران ما در این مکان‌ها حضور می‌یابند و تمام تلاش‌ها بر این است تا مشارکت بانوان افزایش یابد.

ولی همانطور که شما سئوال کردید به هر حال این میزان اهدا توانسته است نیازهای مراکز درمانی کشور را تأمین کند و هیچ جایی در ایران ما با کمبود خون مواجه نیستیم البته این یک توصیف عام است و ممکن است در برخی از استان‌ها و برخی از شهرستان‌ها یک گروه خونی خاصی دچار کمبود شویم و این مسئله اینگونه تلقی نشود که اگر می‌گوییم کمبودی وجود ندارد پس چرا در این مناطق دچار کمبود فرآورده‌های خونی هستیم.

برای رفع این مشکل بر اساس یک شبکه خون رسانی در کشور نیازهای خونی تامین می‌شود که باید در گام نخست مراکز انتقال باید استان خود و بعد استان‌های همجوار و یا استان معین خود را تحت پوشش قرار دهند. مثلا فرض کنید گروهی خونی Aمنفی در یک استان کم باشد و در یک شرایط خاص و بر اساس این نیاز مدیر آن استان با نزدیکترین استان خود تماس می‌گیرد و معمولاً آنها این خون را تامین می‌کنند و اگر بخواهیم در یک کلمه به این پرسش پاسخ دهیم می‌توانیم بگوییم میزان اهدای خون در کشور که تقریباً بالغ بر 2 میلیون در سال می‌شود تاکنون توانسته است نیازهای مراکز درمانی کشور را پوشش دهد.

تسنیم: این 2 میلیون خونی که عنوان می‌کنید در حقیقت بر چه مبنایی تعریف می شود؟

دکتر منشادی: این 2 میلیون خونی که تولید می‌شود چون از هر واحد خون 3 فرآورده می‌گیریم در مجموعه می‌شود عنوان کرد که بیش از 6 میلیون خون و فرآورده‌های خونی در طول سال تولید می‌شود که این عدد با حضور جمعیتی در حدود یک میلیون و 300 هزار نفر تهیه می‌شود. یعنی ما برااساس این تعداد آمار در سال اهدا کننده خون داریم و چون اهدای مستمر خون نیز داریم که معمولاً بیش از  2 تا 4  بار در سال برای اهدای خون مراجعه می‌کنند ما به التفاوت یک میلیون و 300 تا 2 میلیون خون را پوشش می‌دهد.

بنابراین جمعیت اهدا کننده خون در کشور ما در حدود یک میلیون و 300 هزار نفر هستند که از این مقدار یک رقمی نزدیک به 50 درصد آن اهدا کنندگان خون مستمر هستند.

تسنیم: وضعیت توزیع خون در کشور بر اساس بار بیماری‌ها و نیازمندان به خون و پلاسما به چه صورت است؟

دکتر منشادی: سازمان انتقال خون براساس جمعیت تعریف می‌شود مثلاً مراکز درمانی، مراکز آموزشی، دانشگاه‌ها، آمار نیاز به خون به‌خصوص در تصادفی‌ها و چند آیتم دیگر که یک مرکز انتقال خون برای هر منطقه‌ای تعریف می‌کند بنابراین بار این مسئله آن بر این مبنا می‌تواند توزیع شود. اما استان تهران به لحاظ اینکه قطب درمان کشور است می‌شود عنوان کرد بسیاری از مواردی که ساکن شهرستان و استان‌های دیگر هستند برای درمان به تهران مراجعه می‌کنند و بار توزیع در داخل تهران خیلی بیشتر از استان‌های دیگر است.

استان تهران به تنهایی بین 20 تا 25 درصد نیاز خونی کشور را تامین می‌کند یعنی اگر ما عنوان می‌کنیم دو میلیون خون در سال در کشور می‌گیریم تقریباً می‌شود عنوان کرد که 500 هزار خون در سال توسط استان تهران تولید و تامین می‌شود. بنابراین آن بار بیماری‌ها که مد نظر شما است براساس رشد جمعیت هر استان و شاخص اهدای خون تعریف می‌شود و براساس آن آمار قبلی که عنوان کردم اهدای خون 26 در هزار است یک رقم میانگین در کشور است. یعنی بعضی از استان‌ها 11 در هزار و در استان‌های دیگر 40 در 11 هزار هستند.

تسنیم: مسئله ای عنوان می‌شود که در برخی بیمارستان‌ها به ازای اهدای خون از بیماران پول دریافت می‌شود آیا این مسئله صحیح است، موازین قانونی در این زمینه چه می‌گوید؟

دکتر منشادی: این مسئله‌ای که در بیمارستان‌ها چنین اتفاقی رخ می‌دهد به هیچ عنوان موضوعیتی با سازمان انتقال خون ندارد در بیمارستان شاید حتی تزریق خون بعد از اعمال جراحی در فاکتورهای خودشان قید کنند و این مسئله مربوط می‌شود به کار پرستاری آن و آماده سازی خون جهت تزریق و اصلاً ارتباطی با انتقال خون ندارد.

انتقال خون تمام خدماتش تاکنون رایگان است به طوریکه رایگان از مردم خون می‌گیرد و رایگان نیز به مردم خون می‌دهد و علیرغم اینکه طبق قانون و آن چیزی که در اساسنامه قید شده است بر اساس ماده 4 اساسنامه انتقال خون ما این اجازه را داریم که به جز خون کامل برای مابقی فرآورده‌ها از جمله پلاکت، پلاسما و یا هر محصول دیگر که از خون به دست می‌آوریم چون روی آن یک فرآوری صورت می‌پذیرد اجازه تعرفه گذاری داده شده است و ما می‌توانیم قیمت روی آن بگذاریم ولی تاکنون و پس از 37 تا 38 سال که از سابقه انتقال خون می‌گذرد این اتفاق در انتقال خون رخ نداده است.

صحبت‌هایی در این زمینه شده است البته نه اینکه از مردم به صورت مستقیم پول گرفته شود بلکه بحث این است که ما این تعرفه گذاری خون را انجام دهیم زیرا چند حسن می‌تواند برای ما داشته باشد چون در گرفتن بودجه یک شاخصی را ما نیاز داریم و آن ارزش کالایی است که ما آن را عرضه می‌کنیم و وقتی ما تعرفه گذاری درستی داشته باشیم و بتوانیم از این محصول تولید کنیم بهتر می‌توانیم در دفاع از بودجه عمل کنیم.

دومین مسئله این است که وقتی این محصولات به مراکز درمانی ارائه می شود و مرکز درمانی بدانند یک واحد کیسه خون بین 120 هزار تومان تا 150 هزار تومان دولت برای آن هزینه می‌کند از هدر رفت آن جلوگیری می‌کنند و سوم اینکه ما به سمتی پیش می‌رویم که بشود خون را بیمه کرد زیرا خون نیز مانند یک دارو می‌ماند. مثلاً وقتی شما به داروخانه می‌روید با ارائه دفترچه بیمه، مقداری از پول را خودتان پرداخت می‌کنید و یک بخش دیگر را بیمه می‌پردازد. خون هم یک محصول دارویی به حساب می‌آید ولی تاکنون بیمه این مسئله را پوشش نداده است و اگر این اتفاق رخ دهد بخشی از هزینه‌های ما می‌تواند از طریق بیمه تامین شود و بیمارستان‌های هم که در حال حاضر در این مقوله پول می‌گیرند بابت خون پول نمی‌گیرند بلکه به خاطر کار پرستاری به دلیل تزریق خون و آزمایشات متعاقب آن این هزینه‌ها را دریافت می‌کنند و انتقال خون تاکنون هیچ وجهی را دریافت نکرده است.

تسنیم: این مسئله تعرفه گذاری برای خون و تحت پوشش قرار دادن محصولات خونی در چه زمانی قرار است رخ دهد؟

دکتر منشادی: ما صحبت‌های این مسئله را انجام داده‌ایم ولی هنوز وارد عملیاتی شدن نشده است و شورای عالی انتقال خون که مرجع اصلی تصمیم گیری برای سازمان انتقال خون است صحبت‌های لازم صورت می‌پذیرد.

تسنیم: این کار بر اساس تجربه در کشورهای دیگر صورت می پذیرد؟

دکتر منشادی: کشورهای دیگر و در همه جا خون بیمه است و تمام کشورهایی که بابت خون پول می‌گیرند این محصول را بیمه کرده اند که بخشی از آن را از مردم می‌گیرند و این یک مسئله معمولی به حساب می‌آید و یک پدیده جدید در دنیا نیست. بلکه پدیده جدید ما هستیم که اصلاً پول نمی‌گیریم. یعنی اگر بخواهند از کشوری در این زمینه الگو بگیرند باید از ایران الگو بگیرند که در این چند سال واقعاً به صورت رایگان خون را در اختیار مردم قرار داده است و نمونه مثل ما وجود ندارد و در برخی از کشورها هنوز پدیده خون فروشی وجود دارد یعنی آن فردی که می‌آید خونی را اهدا می‌کند پولی را می‌گیرد و متعاقب آن در مراکز درمانی نیز اگر خونی تزریق شود پول گرفته می‌شود ولی در کشور ما این پدیده وجود ندارد و خون 100 درصد رایگان است و مردم با رغبت خون می‌دهند و ما نیز 100 درصد خون را به صورت رایگان به مراکز درمانی اهدا می‌کنیم.

منتها این مسئله به این صورت نیست که خدایی نکرده از این مقوله درآمدی برای خودمان داشته باشیم و بحث درآمد اصلاً مطرح نیست بلکه بحث کیفی سازی، ارتقا و ایجاد تنوع است که تمام این موارد هزینه بر است و با توجه به هزینه‌هایی که سیستم‌های دولتی دارند یک بخش باید از کانال‌های قانون برای ما تعیین کرده است تامین شود و یک راه آن این است که در این زمینه تعرفه گذاری کنیم و این مسئله را در قالب بیمه تعریف کنیم. البته بیماری که درد بیماری تحمل می‌کند درد دیگری به آن نباید تحمیل شود و طرح تعرفه گذاری خون تاکنون روی آن اقدام خاصی صورت نپذیرفته است و قصد داریم در این مقوله تازه شروع کنیم تا این تعرفه گذاری انجام شود ولی با احتیاط کامل و به صورتی که فشار و بار مالی آن بر دوش مردم نباشد این مسئله در شورای عالی بیمه مطرح خواهد شد و اگر در این شورا موافقت صورت پذیرفت روشی اتخاذ می‌شود تا برای پرداخت این هزینه‌های خون بیماران دچار مشکل نشود.

تسنیم: ولی به هر حال عنوان کردن این مسئله تعرفه گذاری خون می‌تواند نگرانی‌هایی برای بیمارانی مانند تالاسمی‌ها و هموفیلی‌ها که دائما خون دریافت می‌کنند ایجاد کند.

دکتر منشادی: بیماران خاص قطعاً شرایط خاصی دارند و در حال حاضر نیز وقتی این بیماران به آزمایشگاه می‌روند بیمه آنان به صورتی تعریف شده است که آزمایش‌هایشان رایگان صورت پذیرد و تا حدودی نیز داروهای آنان نیز رایگان است و قطعاً خون نیز برای آنها رایگان خواهد شد و بار این تعرفه‌ها بر روی دوش بیمه خواهد بود و بیماران خاص هیچ گونه پرداختی نخواهند داشت و سایر بیماران نیز همین مسئله برای آنها صدق می‌کند. یعنی اگر قرار باشد خون بیمه شود آنقدر این تفاوت هزینه که بیمار باید پرداخت کند نسبت به سایر خدمات دیگری که از مراکز درمانی می‌پردازد پایین است که اصلاً متوجه آن نشوند.

تسنیم: ولی به هر حال بیمه‌ها سابقه خوبی در این مقوله ندارند و امروز هم شاهد آن هستیم که 70 درصد از هزینه‌های درمانی را مردم از جیب پرداخت می‌کنند و بیمه‌ها فقط 30 درصد آن را پرداخت می‌کنند و این ممکن است باعث نگرانی بین مردم شود.

دکتر منشدی: اتفاقاً ما می‌خواهیم با توجه به این سابقه برای پرداخت خدمات درمانی در بیمه‌ها اقدام کنیم و به صورتی جلو نرویم که بار سنگین آن بر دوش مردم باشد چون مبحث خون مسئله ای متفاوت است و به صورتی این فرآیند باید انجام شود تا تعرفه گذاری آن معقولانه بررسی شود و هم بیمه بتواند بیشترین بار آن را متقبل شود و کمترین فشار هم به بیماران وارد نشود ولی عرض کردم هنوز تصمیم قطعی در این زمینه گرفته نشده است و این مسئله فقط یک فرضیه است و نمی‌شود روی آن حسابی باز کرد و فعلاً تا اطلاع ثانوی خون 100درصد رایگان خواهد بود.

تسنیم: تعداد دریافت کنندگان خون در کشور چه مقدار است؟

دکتر منشادی: به هر حال ما در سال حدود 6 میلیون خون و فرآورده‌های خونی داریم ولی اینکه چه تعداد خون دریافت می‌شود آمار آن جای دیگر باید عنوان شود چون برای ما دقیقاً مشخص نیست و این آمارها مربوط به بیمارستان‌های وزارت بهداشت است که می‌تواند این آمارها را اعلام کند. چون در یک تصادف و خونریزی زیاد تا 10 و 15 واحد خون مصرف می‌شود ولی در اعمال جراحی یک تا دو واحد خون بیشتر لازم نیست و این یک طرف قضیه است که یک آمار وسیعی را به خود اختصاص می‌دهد و یک طرف قضیه نیز این است اکثر موارد عمل جراحی، جراح قبل از اینکه خون درخواست کند دست به عمل جراحی نمی‌زند. یعنی حتماً باید خون مورد نیاز خود را تامین کند و این خون‌ها در اتاق عمل نگهداری می‌شود و در نهایت شاید در آن عمل جراحی این مقدار خون احتیاج پیدا نشود و این آمارها را بیمارستان‌ها و در نهایت وزارت بهداشت دارد.

هر چند ما یک سیستمی را تحت عنوان پایش خون طراحی کرده ایم که این پایش از رگ به رگ است یعنی از زمانی که خون اهدا می‌شود و تا زمانی که خون تزریق می‌شود این مسئله را پایش می‌کنیم و یکی از اهداف آن این است که خون‌ها را بتوانیم ردیابی کنیم که چه تعداد از این خون‌ها مصرف می‌شود و چه تعداد از این خون‌ها از دور مصرف خارج می شود چون خونی که از بانک خون خارج می‌شود اگر مصرف شد که هیچ، ولی اگر مصرف نشد قابل برگشت به انتقال خون نیست و یک مسیر یک طرفه دارد و این یک قاعده است که همه دنیا آن را رعایت می‌کنند و آن هم به خاطر سلامت خون است چون ما وقتی می‌گوییم که این خون وقتی از بانک خون خارج شده است باید مصرف شود و دیگر نمی‌توانیم آن را برگردانیم تا برای یک بیمار دیگر مورد مصرف قرار گیرد.

لذا چون آمار دقیقی در مملکت در این مقوله گزارش نشده است و نمی‌توان به دقت عنوان کرد که چه تعداد مصرف خون برای نیازمندان وجود دارد ولی آمار مصرف کلی خون در حدود 6 میلیون فرآورده های خونی است.

تسنیم: در این طرح پایش خون آخرین ارزیابی‌های شما چه مسائلی را نشان می‌دهد؟

دکتر منشادی: این پایش در حدود 2 سال است که شروع شده است و هنوز تمام کشور را فرا نگرفته است و یک تعدادی از بیمارستان‌ها را ما در سال اول که حدود کمتر از 10 بیمارستان بودند تحت پوشش قرار دادیم و در ادامه تعداد این بیمارستان‌ها به 40 بیمارستان افزایش یافت که این افزایش ادامه دارد و یکی از معیارهای ارزیابی بیمارستانی نیز به حساب می‌آید. یعنی اگر بیمارستان بخواهد درجه بندی شود یکی از ملاک های ارزیابی آن داشتن این پالایش خون است.

تسنیم: وضعیت تولید فاکتورهای انعقادی برای بیماران و در نهایت وضعیت این تولیدات در پالایشگاه سازمان انتقال خون به چه صورت است؟

دکتر منشادی: بر اساس آمارها ما 4 فرآورده خونی تولید می شود که یک فرآورده ایمونوگلوبولین‌ است و فرآورده دیگر فاکتور 9 انعقادی بوده که به صورت 10 درصد از محل پلاسماهای تولیدی داخل کشور تولید می‌شود و یک فرآورده دیگر آلبومین داریم که 40 درصد در کشور تولید می‌شود و فرآورده فاکتور 8 نیز مربوط به بیماران هموفیلی است که در حدود 11 درصد از محصولات خودمان تولید می‌شود و مابقی آن مجبور هستیم از کشورها و مراکز معتبر دیگر دنیا تهیه کنیم.

تسنیم: تا چه زمانی طول می‌کشد تا بتوانیم در تولید این فرآورده‌های خونی در داخل کشور به خودکفایی برسیم و نیاز به واردات چنین فرآورده‌هایی نباشیم؟

دکتر منشادی: این مسئله‌ای است که باید مسئولان پالایشگاه خون به آن پاسخ دهند زیرا پالایشگاه ساختار جداگانه‌ای برای خود دارد ولی تا آنجایی که بنده اطلاع دارم برای تامین پلاسمای خون این توانمندی در کشور وجود داشته که بتوان ما به التفاوت فاکتورهای انعقادی را نیز تولید کنیم ولی زمان بر است و به این راحتی نیست چون در واقع تکنولوژی وجود دارد که این تکنولوژی را همه کشورها ندارند و کشور ما نیز چندین سال است که شروع کرده و همین قدر که به این نقطه رسیده ایم که توانسته است یک بخشی از نیازهای داخل کشور را تامین کند فکر می‌کنم جایگاه خوبی را به دست آورده‌ایم.

تسنیم: وضعیت دریافت خون و ارسال آن به اروپا برای تهیه فرآورده‌های خونی در حال حاضر در سازمان انتقال خون به چه صورت تعریف می شود؟

دکتر منشادی: داروهای مشتق از پلاسما معمولاً داروهای گران قیمتی هستند و اگر ما می‌خواستیم این داروها را کاملاً از کشورهای اروپایی وارد کنیم شاید برای ایران راحت تر بود ولی دو مسله را باید در نظر بگیریم یک مسئله آن خروج از کشور است چون این داروها گرانقیمت است و طبعاً اگر گران نیز خرید شود گران نیز باید فروخته شود بنابراین به راحتی در دسترس قرار نخواهد گرفت و ارزان نخواهد بود و کسانی که نیازمند این فرآورده‌های خونی هستند باید با قیمت گزاف تری آن را خریداری کنند.

کشور ما در این زمینه یک پالایشگاهی را راه اندازی کرد که تا حدودی این پالایشگاه پیش رفت و تا حدودی نیز این پالایشگاه نتوانست به فعالیت‌های خود ادامه دهد بنابراین مجبور شدیم در فاز دوم بیاییم پالاسمایی که حاصل از اهدای خون مردم بود را جدا کرده و با چند کمپانی معتبر اروپایی وارد مذاکره شدیم و یک تا دو کمپانی انتخاب شد و این مسئله نیز به آسانی به دست نیامد. چون انتقال خون و انتقال پلاسما از کشوری به کشور دیگر اصولاً و اساساً ممنوع است و این به دلیل بیماری‌هایی است که می‌تواند منتقل شود مگر آنکه آن کشوری که سازنده دارو است بیاید از کشور تهیه کننده پلاسما و از مراکز انتقال خون آن بازدید به عمل آورد.

در حال حاضر مراکز انتقال خون کشور توسط یکی از شرکت‌های معتبر نظارتی دنیا در کشور آلمان که در امر دارو نیز بسیار اعتبار دارد مورد بازدید سالیانه قرار می‌گیرید و در طول سال ممکن است دو تا 3 بار مراکز ما مورد بازدید قرار گیرد و تاییدیه‌های لازم گرفته می‌شود و چون تاییدیه گرفته‌ایم اجازه ورود پلاسمای ایران به کشورهای اروپایی تایید شده و این مسئله توفیق است و یک امتیاز مثبت برای کشورمان به حساب می آید.

این پلاسماها وقتی به این مراکز معتبر اروپایی می‌رود تبدیل به داروهای مشتق به پلاسما می‌شود و چون ماده اولیه آن برای خودمان است قطعا آن دارو ارزان‌تر وارد می‌شود و قطعاً ما برای تبدیل شدن پلاسما به دارو پول کمتری می‌پردازیم. بنابراین به این دلیل است که پلاسمایی که گرفته می‌شود و اعتقاد داریم که پلاسمای ما نیز از بهترین و سالم ترین نوع پالاسماهای دنیا است آماده سازی می‌کنیم و به کشورهای اروپایی ارسال می‌کنیم و تبدیل به دارو می‌شود و آن دارو صرفاً برای کشور ما بر می‌گردد و در داخل کشور نیز با قیمت ارزان‌تر در اختیار بیماران قرار می‌گیرد.

تسنیم: سالانه چه مقدار پلاسمای آماده به اروپا برای تهیه داروی مشتق از پلاسما ارسال می‌کنید؟

دکتر منشادی: ببنید یک ظرفیتی وجود دارد و ما ظرفیتمان در تولید 150 هزار لیتر پلاسما در سال است و بستگی دارد که در چه فرأیند زمانی این پلاسما تهیه شود و طبق قراردادی که پالایشگاه ما با آن شرکت معتبر اروپایی دارد مشخص می‌شود که سالانه 4 تا 5 بار و براساس آماده شدن پلاسماها کامیون‌هایی می‌آیند و این پلاسماها را حمل کرده و انتقال آن صورت می‌پذیرد و پس از تهیه دارو تحویل ایران داده می‌شود.

تسنیم: با توجه به شرایط تحریم‌ها این روند به چه صورت پیش می‌رود؟

دکتر منشادی: خوشبختانه تا این لحظه مشکلی پیش نیامده است و این داروها چون یک قرارداد دو طرفه بین دو کشور مربوطه است در قالب آن قرارداد این محصولات و داروها رد و بدل می‌شود. فقط یک بحث‌هایی مربوط به باز کردن LC و انتقال ارز وجود دارد که برای همه کارخانه‌های دارویی این مشکل وجود دارد.

تسنیم: در صحبت‌هایتان عنوان کردید که مرحله دوم فعالیت‌های پالایشگاه خون دچار مشکل شد این مسئله را بیشتر توضیح می‌دهید؟

دکتر منشادی: این مسئله بر می‌گردد به سال‌های قبل که سیستم ویروس زدایی پالایشگاه را مورد سوال قرار دادند که برای تقویت این سیستم و برای افزایش ظرفیت پالایشگاهی و افزایش تنوع تولیدات، فعالیت‌های این پالایشگاه به فاز دوم موکول شد.

تسنیم: وضعیت صادرات محصولات و فرآورده‌های خونی سازمان انتقال خون کشور چگونه است؟

دکتر منشادی: هیچ کشوری محصولات خونی خود را صادر نمی‌کند.

تسنیم: پس این صحبت‌هایی که در مورد صادرات فرآورده‌های خونی هر از گاهی عنوان می‌شود چیست؟

دکتر منشادی: البته این آرزوی ما است که نیازهای داخل کشورمان را تکمیل کنیم و اگر کشورهای دیگر نیاز داشتند وارد فاز صادراتش شویم ولی وقتی الان با توجه به آماری که به شما اعلام کردم هنوز خودمان نیازمند محصولات تولید داخل‌مان هستیم مسلماً وارد فاز صادراتی نشده‌ایم و اگر ظرفیت تولید داخل ما تکمیل شود در فاز دوم اگر نیاز بود می‌توانیم وارد فاز صادرات شویم.

تسنیم: به مناسبت روز جهانی اهدای خون، ارزیابی فعالیت‌های سازمان انتقال خون نسبت در فعالیت‌های سال‌های گذشته آن و در نهایت توصیه و پیشنهادات درباره ارتقاء فرهنگ اهدای خون را بفرمایید.

دکتر منشادی: من از همین فرصت استفاده می‌کنم و لازم می‌دانم تشکر کنم از همه کسانی که به عنوان اهداء کننده، خون خود را اهداء می‌کنند زیرا خون یک بافت زنده‌ای است که هیچ اجباری برای اهدای آن وجود ندارد و فقط بحث مشارکت مردمی و اخلاقی است که در کشور ما همراه مباحث اخلاقی، مسائل مذهبی نیز وجود دارد که در تعریف کمک به همنوع می‌گنجد.

من آرزوی سلامتی و تندرستی برای اهداء کنندگان خون دارم و آرزو می‌کنم که همیشه ما را همراهی کنند و به ما اعتماد کنند و هر از گاهی اگر اخبار منفی در مورد مبحث خونی مشاهده می‌کنند خوب تحقیق کنند و به منبع اصلی آن رجوع کنند و دریابند که این اخبار چقدر صحیح است و زود قضاوت نکنند چون سازمان انتقال خون، خادم هم اهداء کنندگان خون و هم خادم بیمارانی است که به این ماده حیاتی نیاز دارند.

خون چیزی نیست که به صورت مصنوعی تولید شود و اگر روزی اهداء کننده نباشد بخواهیم برویم آن را از داروخانه تهیه کنیم و در حال حاضر نیز در دنیا هیچ جایگزینی برای خون به جز اهدای خون وجود ندارد و بنده نیز به نوبه خودم روز 24 خرداد، روز جهانی اهدای خون را تبریک می‌گویم.

برای این روز سال‌هاست که یکی از کشورها میزبان می‌شود و جشنی را می‌گیرد و از سازمان‌های انتقال خون دیگر کشورها دعوت صورت می‌پذیرد و فعالیت‌هایی که آن کشورها در این مقوله انجام می‌دهند انعکاس پیدا می‌‌کند و بهترین فعالیت‌ها چاپ می‌شود. ما نیز چند سالی است که جزو کشورهایی به حساب می‌آییم در این زمینه جزو برترین‌ها بوده‌ایم و در مجلات معتبر بین‌المللی مطالب و فعالیت‌هایمان چاپ شده است و مورد تشویق قرار گرفته‌ایم.

سه سال است که همراه با فعالیت‌های مرتبط با روز جهانی اهدا کنندگان خون بحث مربوط به رکاب زدن دوچرخه‌سواران را در این مقوله دخیل کرده‌ایم بطوری که فرهنگ اهدای خون از طریق رکاب زدن با دوچرخه از یک مکان مشخص به یک مکان دیگر در طول مسیر اشاعه داده شود که در سال اول رکابزنان ما از استان بوشهر تا مشهد مقدس را رکاب زدند و در طول مسیر نیز مورد استقبال مردمی و مسئولین قرار گرفتند.

سال دوم که سال گذشته بود این رکابزنان دوچرخه‌سوار از تهران تا ترکیه را پیمودند و در روز جهانی اهدای خون خودشان را توانستند به سازمان انتقال خون ترکیه برسانند و امسال نیز تصمیم بر آن شد تا این رکابزنان از برج میلاد تا برج ایفل در فرانسه را رکاب بزنند و تا آنجایی که در حال حاضر اطلاع دارم این دوچرخه‌سواران وارد فرانسه شدند و در چند روز آینده خودشان را به پاریس می‌رسانند تا بتوانند خود را به مرکز برگزاری روز جهانی اهدای خون برسانند.

در این زمینه و در مسیر رکابزدن این دوچرخه‌سواران با سازمان‌های انتقال خون کشورها ارتباط برقرار شد و این مقوله به آنها اطلاع‌رسانی صورت پذیرفت و همراه این دوچرخه‌سواران ایرانی دوچرخه‌سواران اروپایی نیز از میان مسیر به آنان پیوستند و گزارش‌های تصویری و نوشتاری آنها تهیه و ارائه می‌شود.

مطمئن هستم مانند سال‌های گذشته ایران توانسته است گام‌های بلندی را بردارد و تبلیغات خوبی را انجام دهد و جا دارد از کسانی که در این زمینه به ما کمک کردند از جمله وزارت امور خارجه، وزارت بهداشت و سفارت‌خانه‌ها در مسیر این رکاب‌زنی و در نهایت رسانه‌های جمعی تشکر کنم.

گفت‌وگو: علی رمضانپور بخش اجتماعی خبرگزاری تسنیم