خواب نیمروزی برای کودکان واجب است؟

مجله شهرزاد: خواب نیمروزی، استراحتی کوتاه اما پرفایده برای کودک شماست. برخی مادر‌ان موافق خواب نیمروزی‌ نیستند و می‌گویند اگر فرزندشان در طول روز نخوابد شب‌ها سریع‌تر و راحت‌تر به خواب می‌رود اما این ادعا چندان درست نیست. اجازه بدهید اگر کودک‌تان مایل است، در طول روز چند دقیقه‌ای را استراحت کند. البته کاملا طبیعی است که با بالارفتن سن میزان ساعت‌هایی که کودک در طول روز می‌خوابد کاهش می‌یابد اما بهتر است اجازه ندهید این عادت خوب کاملا به دست فراموشی سپرده شود.

اکثر کودکان زیر ۵ سال برای سلامت جسمی، بهبود خلق‌وخو و افزایش یادگیری به خواب نیمروز نیاز دارند. چه در کودکان چه در افراد بزرگسال وقتی به ساعت‌های عصرگاهی نزدیک می‌شویم قابلیت یادگیری کاهش می‌یابد. به همین دلیل است که معمولا بعد از صرف غذا از نظر روانی افراد دوست دارند کمی استراحت کنند و بخوابند. این نیاز از ریتمی بیولوژیک تبعیت می‌کند و از نظر ژنتیک برنامه‌ریزی شده است. امروزه جز در برخی کشور‌ها این عادت خوب در بزرگسالان به دست فراموشی سپرده شده است. با این حال در برخی کشور‌ها مانند ژاپن هنوز هم در اداره‌ها وقتی را به ناهار و استراحت نیمروزی اختصاص می‌دهند.

وقتی کودکی خواب نیمروز نداشته باشد، حالات تهاجمی، عصبی و ستیزه‌جویانه دارد و این خلق تا انتهای شب و زمانی که می‌خواهد بخوابد ادامه می‌یابد و در طول خواب شبانه نیز آرام نیست. خواب نیمروز به شرط آن‌که طولانی‌ نشود مکمل خواب شبانه بوده و باعث آرامش کودک می‌شود. کودکی که در طول روز استراحت می‌کند، استرس‌هایش کاهش می‌یابد و هنگامی که به رختخواب می‌رود در انتهای شب از نظر جسمی و روانی خسته نیست. البته تمام فواید خواب نیمروز برای خواب شبانه بهتر، به این شرط است که خواب نیمروز قبل از ساعت ۳۰/۵ خاتمه یابد. در غیر این صورت کودک در طول شب دچار مشکلات خواب خواهد شد. بنابراین سعی کنید کمی بعد از صرف ناهار کودک را بخوابانید و یک ساعت تا یک ساعت و نیم بعد او را بیدار کنید. معمولا کودک بعد از این ساعت شروع به حرکت و سر و صدا کردن می‌کنند که نشانه ورود او به مرحله بعدی خواب است. اجازه ندهید کودک وارد مرحله خواب عمیق شود. او را بیدار کنید تا شب به راحتی بخوابد. 

کودکان در طول روز مشغول بازی هستند و کمتر دراز می‌کشند. به همین دلیل فشار زیادی به ستون مهره آن‌ها می‌آید و جریان گردش خون‌شان تند است. برخی عضلات‌شان نیز دچار گرفتگی می‌شود. خوابیدن و درازکشیدن باعث رفع تمام این مشکلات می‌شود. در ضمن با بستن پلک‌ها مغز فرصت طبقه‌بندی اطلاعات را پیدا می‌کند.

خواب نیمروز شامل خواب سبکی است که معمولا در طول آن کودک کابوس نمی‌بیند. از سوی دیگر به دلیل نور روز کودک راحت‌تر محیط اطراف را می‌بیند و ترسی به دلش راه پیدا نمی‌کند. همین موضوع باعث تمایل بیشتر کودک به خوابیدن می‌شود. کودکانی که در طول روز نمی‌خوابند به دلیل کابوس‌های شبانه و تاریکی از خوابیدن هراس دارند و در برابر آن مقاومت می‌کنند.

کودکی که در طول روز نمی‌خوابد دچار کمبود خواب کوتاه و عمیق می‌شود. بنابراین در طول خواب شبانه این دوره از خواب، طولانی‌تر خواهد شد. وقتی بعد از این دوره کودک وارد دوره خواب عمیق و بلند می‌شود دچار کابوس شده و مرتب جیغ می‌زند اما چون وارد فاز خواب عمیق‌تر شده است نمی‌تواند متوجه والدینی شود که می‌خواهند از او حمایت کنند.