افزایش مطالبات معوق گمرک از بیمه ها به 123 میلیارد تومان بابت بیمه ترانزیت و عبور موقت/ دل رحمی رئیس گمرک برای شرکتهای بیمه

به گزارش بولتن نیوز، عدم وصول مطالبات توسط گمرک ایران از شرکتها بیمه به دلیل احتمال ورشکسته شدن برخی شرکتهای بیمه! در حالی روز به روز افزایش می یابد که در تیر ماه 1391 گمرک ایران به دلیل انجام ندادن تعهدات و برخی تخلفات، صدور بیمه تامین ترانزیت را متوقف كرد کرده ولی به فاصله بسیار اندکی و با فشارهایی که وارد شد مجبور شد تا دوباره این نوع بیمه نامه ها را همچون روال سابق صادر کند!.

البته در اردیبهشت ماه سال 91، معمارنژاد از صدور بخشنامه ای خبر داده بود که منجر به کاهش قاچاق و الزام شرکتهای بیمه ای برای ایفای تعهداتشان می شود و در این رابطه گفته بود: اين بخشنامه، نخست به دليل حجم قاچاقي كه در مورد برخي از كالاها صورت مي گيرد و البته براي الزام برخي شركت هاي بيمه اي به ايفاي تعهداتي كه پس از صدور تضمين ها برعهده دارند صادر شده است.

معاون وزير اقتصاد همچنین در حمایت از شرکتها بیمه افزوده بود: اين شركت ها متوجه نبوده اند كه چه ريسكي را متحمل شده اند و به ازاي هر 10 ميليون تومان بن بيمه، تنها 1800 تومان حق بيمه دريافت كرده اند. مجموع حق بيمه ها نيز حدود 30 ميليارد تومان برآورد مي شود.

اما داستان "بن بیمه" یا "بن ترانزیت" چیست:

در این روش، مسئولیت تعهدات گمركی را كه شركت‌های حمل‌و‌نقل‌ بین‌المللی در قبال گمرك دارند، شركت‌های بیمه برعهده می‌گیرند؛ به عنوان مثال اگر قرار است یك شركت حمل‌ونقل بین‌المللی باری را از پاكستان به مقصد تركیه حمل كند و برای این كار باید از ایران رد شود، از آنجا كه هر كشور حریم خاص خود را دارد، شركت حمل‌ونقل باید تعهداتی را در قبال گمرك آن كشور بپذیرد. در این پروسه، گمرك ارزش كالا را تعیین كرده و با لحاظ مواردی همچون سود بازرگانی، عوارض، كسری كالا، حقوق گمركی و ... نرخ تضمین تعهدات را مشخص می‌كند. در این میان بیمه‌ها طی قراردادی با شركت‌های حمل و نقل تعهد این كار نسبت به گمرك را بر عهده می‌گیرند.

طبیعتا با توجه به حجم و ارزش كالایی كه در حال جابه‌جایی است ارقام بسیار نجومی از مبالغ نقدی لازم است تا بتوان این تضمین را در گمرك ایجاد كرد. بر همین اساس در ایران از 16 سال قبل عده‌ای از متخصصان فن، ابزاری را به نام "بیمه تامین ترانزیت" ایجاد كردند كه به صورت كوپن در اختیار گمرك قرار می‌گیرد. این كوپن‌ها به شركت‌های حمل و نقل فروخته و در صورت بروز هرگونه مشكلی برای كالا، مطالبات گمرك از محل همین بن‌های ترانزیت به شركت‌های بیمه منتقل می‌شود، اما از آنجا كه صنعت ترانزیت در ایران متولی واحدی ندارد و هرگاه ابزاری به جهت تسهیل امور اندیشیده می‌شود، افراد سودجویی هم پیدا می‌شوند كه از آن سوء‌استفاده كنند.

عده‌ای افراد سودجو شركت حمل و نقل تاسیس كرده و این بن‌ها را از شركت‌های بیمه می‌خرند، سپس كالایی را از گمرك مبدا حمل كرده، اما هیچ وقت به گمرك مقصد نمی‌رسانند. این تخلفات باعث شكل‌گیری قاچاق دركشور شد که علت آن را باید در وجود ضعف در نظارت، دانست.

موضوعی که با جدیت مراجع نظارتی و گمرک در به‌كارگیری GPS كه در هر لحظه موقعیت كامیون را در این عرصه وسیع جغرافیایی نشان می‌دهد و هزار ابزار دیگر که در همه کشورهای جهان مورد استفاده قرار می گیرد به راحتی قابل کنتر است.

در خاتمه سوال اینجا است که اگر شرکتهای بیمه گر بابت تعهدی که انجام نمی دهند پول می گیرند و گمرک هم آنقدر دل رحم است که برای ورشکستگی بیمه ها از آنها نه تنها مطالباتش را نمی گیرد بلکه از ایشان حمایت هم می کند، چرا گمرک این عمل خیر را برای ضعفایی مثل ما هم تسری نمی بخشد تا ما هم دستی بر آب زده و صفایی بکنیم!. جالب اینکه فردا پس فردا برای همین گزارش باید برویم دادسرا و جواب شکایتهای گمرکی ها را بدهیم که چرا حرف نامربوط زدید و آمار افشاگری کردید!.