آرایه میلیمتری بزرگ آتاکاما (به انگلیسی: Atacama Large Millimeter Array) معروف به آلما، نام یک پروژه مهم نجوم رادیویی است که در فلات بزرگ چاجنانتور در صحرای آتا کاما شیلی ساخته شده و در حقیقت تلسکوپی با آخرین پیشرفتها برای برسی نور ساطع شده از برخی اشیاه سرد در جهان است که هم اکنون به صورت رسمی از آن رونمایی شده و کار خود را آغاز کرده است.
نور ساطع شده از برخی اشیاه سرد در جهان طول موجی نزدیک میلیمتر، بین نور فروسرخ و امواج رادیویی دارد، و از اینرو به عنوان اشعه میلیمتری و ریز میلیمتری شناخته میشود.طول موجهای این نور ساطع شده از ابرهای عظیم سرد در فواصل میان ستارهای، در نتیجه درجه حرارتی فقط کمتر از ۱۰ درجه بالای صفر مطلق، و برخی به واسطه قدمت و فاصله بیشتر از کهکشان در گیتی است. منجمان میتوانند این را برحسب حالات شیمیایی و فیزیکی ملوکولی در ابرها، تراکم ناحیههای گاز و گرد و غبار مکانی که ستاره جدید در حال تولد هست استفاده و بررسی کنند. اغلب، این ناحیهها در گیتی سیاه و کدر در نور مرئی هستند، اما آنها به روشنی در طول موج میلیمیتری و ریز میلیمتری از طیف تابش دارند. پرتوهای میلیمتری و ریز میلیمتری پنجرهای را به سوی معمای سرد گیتی میگشایند، اما سیگنالها در فضا به واسطه وجود بخار آب زیاد در اتمسفر زمین جذب میشوند. به همین خاطر است که تلسکوپها برای این نوع بررسی نجومی باید در بالا و محلی خشک ساخته شوند و ۵۱۰۰ متر بالای فلات در چاجنانتور علت برگزیدنESO است.
© گجت نیوز